Η επικεφαλής του ταμείου πρότεινε επενδύσεις σε παιδεία, υγεία, συντάξεις και αναλογική φορολόγηση των πλουσίων
Με την παγκόσμια οικονομία να μην έχει ξεπεράσει την κρίση και με πολλούς διαπρεπείς οικονομολόγους και διεθνείς οργανισμούς να επισημαίνουν ότι μπορεί να υπάρξει νέο συστημικό σοκ στο άμεσο μέλλον, δεν είναι παράδοξο ότι όλο και περισσότεροι στοιχίζονται με αυτούς που ζητούν μέτρα για μείωση του χάσματος ανάμεσα στους ελάχιστους της παγκόσμιας οικονομικής ελίτ και τα δισεκατομμύρια των υπολοίπων.
Ο Μπιλ Γκέιτς λόγου χάριν τόνισε ότι «η απόσταση ανάμεσα στους πλουσιότερους και τους φτωχότερους στις ΗΠΑ είναι πολύ μεγαλύτερη σε σύγκριση με πριν από 50 χρόνια», ζητώντας –όπως έχει ξανακάνει στο παρελθόν αλλά χωρίς να εισακουστεί– να υπάρχει «φορολογικό σύστημα που αυξάνει τους φόρους ανάλογα με τον πλούτο του κάθε ανθρώπου».
Ο ιδρυτής της Microsoft και δεύτερος πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο μπορεί, βλέποντας τα συστημικά αδιέξοδα και συνυπολογίζοντας την αδυναμία οριστικής εξόδου από την κρίση, να κρούει τον κώδωνα του κινδύνου και να ζητεί τέτοια μέτρα, αλλά οι νεοφιλελεύθεροι τόσο στις ΗΠΑ όσο και αλλού δεν τείνουν ευήκοον ους ή καλύτερα δεν δίνουν δεκάρα για ζητήματα όπως η στήριξη της μεσαίας τάξης και των πληβείων ή η προοδευτική φορολόγηση.
Οι τυχεροί… της G7
Δεν είναι καθόλου τυχαίες δηλαδή –αντίθετα, είναι απολύτως σκόπιμες– οι πολιτικές που προωθεί ο Τραμπ, για παράδειγμα, που είναι σαφώς υπέρ των ολίγων καθώς μειώνουν τη φορολόγηση του πλουσιότερου 5% του πληθυσμού των ΗΠΑ
αντί να στηρίξουν –όπως είχε υποσχεθεί προεκλογικά ο Αμερικανός πρόεδρος– τη μεσαία τάξη.
Και όλα αυτά συμβαίνουν ενώ, όπως σημειώνει σε έκθεσή της η μη κυβερνητική οργάνωση Oxfam, «οι εισοδηματικές ανισότητες επιδεινώθηκαν σε όλες τις χώρες της G7 από τη δεκαετία του 1980. Το φτωχότερο 20% του πληθυσμού στις χώρες της G7 δεν εξασφαλίζει κατά μέσο όρο παρά το 5% του συνόλου των εισοδημάτων που παράγονται από την εργασία, ενώ το πλουσιότερο 20% εξασφαλίζει περί το 45%».
Άλλωστε, σύμφωνα με τον σχετικό δείκτη του Bloomberg, οι 500 πλουσιότεροι άνθρωποι του πλανήτη πρόσθεσαν τη χρονιά που πέρασε 1,2 τρισ. δολάρια στην περιουσία τους, ανεβάζοντάς την στα 5,9 τρισ. δολάρια. Πρόκειται για αύξηση της τάξης του 25%.
Και στην Ευρώπη όμως διαπιστώνονται τα ίδια αδιέξοδα. Μπορεί ο πρόεδρος Μακρόν, για παράδειγμα, να καλεί σε «αγώνα κατά των ανισοτήτων» αλλά οι εκκλήσεις δεν είναι «μέτρα», ενώ συγκεκριμένα μέτρα πολιτικής που θα άλλαζαν τις συνθήκες για τους πολλούς δεν έχει παρουσιάσει ακόμη, όπως καταδεικνύεται και από τις πολύμηνες κινητοποιήσεις στη Γαλλία, όπου το μόνο «μέτρο» είναι η σκληρή καταστολή των διαδηλώσεων.
Το ΔΝΤ συνιστά… δαπάνες
Αποκαλυπτικό των αδιεξόδων είναι ότι ενώ οι κυβερνήσεις ακολουθούν σαν να… διαβάζουν εγχειρίδιο τα ίδια μέτρα που διευρύνουν το κοινωνικό χάσμα και εντείνουν τις αντιθέσεις, ακόμη και οργανισμοί που έχουν θεωρηθεί –και όχι άδικα– υπεύθυνοι για τα δεινά πολλών λαών, όπως το ΔΝΤ, φαίνεται να ανακρούουν πρύμναν και ζητούν από τις κυβερνήσεις να το δουν αλλιώς!
Μόλις την προηγούμενη εβδομάδα η επικεφαλής του ταμείου Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα χαρακτήρισε την προοδευτική φορολόγηση «βασικό συστατικό μιας αποτελεσματικής δημοσιονομικής πολιτικής» δηλώνοντας ότι οι ανισότητες είναι «από τις πιο δυσάρεστες προκλήσεις για την παγκόσμια οικονομία». Και για να μη μείνει καμιά αμφιβολία στους απανταχού νεοφιλελεύθερους ότι τα ιερά τους κείμενα δεν είναι και τόσο ιερά ώστε να μην επιδέχονται αμφισβήτηση, η κ. Γκεοργκίεβα συμπλήρωσε ότι «σημαντικό ρόλο στη μείωση των ανισοτήτων μπορούν να διαδραματίσουν οι δαπάνες για την παιδεία, την υγεία και την παροχή συντάξεων».
Κερδισμένοι και χαμένοι
Ο,τι ακριβώς δεν κάνει δηλαδή μια διακυβέρνηση όπως αυτή του Κυριάκου Μητσοτάκη! Διότι μπορεί από φέτος να εφαρμόζεται πληθώρα αλλαγών στο φορολογικό σύστημα, αλλά όπως σημειώναμε την προηγούμενη Κυριακή στο Documento: «Οι αλλαγές στο νέο φορολογικό σε αρκετούς θα επιφέρουν ελαφρύνσεις, ωστόσο για πολλούς ο τελικός λογαριασμός δεν θα φέρει καμία αλλαγή στο εισόδημα. Ειδικά για τους φορολογούμενους της μεσαίας τάξης η κυβέρνηση έχει μεταθέσει τις ελαφρύνσεις για όταν προκύψει ο απαιτούμενος δημοσιονομικός χώρος».
Για τους πλουσιότερους βέβαια τέτοιες αναμονές δεν υπάρχουν. Οι κερδισμένοι των αλλαγών στο φορολογικό που αποφάσισε η κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι όσοι έχουν ετήσιο εισόδημα άνω των 40.000 ευρώ και ακόμη περισσότερο όσοι ξεπερνούν τις 80.000 ευρώ. Ενδεικτικό της εύνοιας στα μεγάλα εισοδήματα είναι ότι η υποχρέωση ηλεκτρονικών συναλλαγών στο 30% του εισοδήματος δεν ισχύει οριζόντια όπως εξαγγέλθηκε αρχικώς: για τα πολύ μεγάλα εισοδήματα άνω των 67.000 ευρώ είναι αρκετή η πραγματοποίηση ηλεκτρονικών συναλλαγών έως τις 20.000 ευρώ. Το αντιφατικό είναι ότι παρά τα όσα επικοινωνιακά λέγονται, τέτοιες πολιτικές δεν βοηθούν την οικονομία. Η μείωση λ.χ. των φορολογικών συντελεστών στις επιχειρήσεις υποτίθεται ότι οδηγεί σε αύξηση των φορολογικών εσόδων μέσω της ανάπτυξης. Στην πράξη όμως και αυτό αποδεικνύεται αναληθές.
Σύμφωνα με τους «Financial Times» που συνέκριναν τα στοιχεία του πρώτου εννεαμήνου του 2017 στις ΗΠΑ (πριν από τις φορολογικές μειώσεις του προτύπου του κ. Μητσοτάκη) με τα στοιχεία του πρώτου εννεαμήνου του 2018 για τις 500 μεγαλύτερες επιχειρήσεις των ΗΠΑ σύμφωνα με την S&P, τα οποία κατέθεσε στη Βουλή ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και πρώην υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος, «τα προ φόρων έσοδα των επιχειρήσεων αυτών αυξήθηκαν κατά 13% ενώ τα φορολογικά έσοδα από 265 δισ. το 2017 μειώθηκαν στα 223 δισ. δολάρια το 2018». Παρουσίασαν δηλαδή μείωση 16%!
