Όλο και περισσότερες μητέρες και νεογνά επιβιώνουν σήμερα σε σχέση με το παρελθόν, κυρίως χάρη στην βελτιωμένη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, δείχνουν σήμερα δεδομένα από τον ΟΗΕ. Ωστόσο, ακόμα και σήμερα κάθε 11 δευτερόλεπτα πεθαίνει ένα βρέφος ή μια έγκυος κάπου στον κόσμο.
Μια αναφορά που συντάχθηκε από τις υπηρεσίες του ΟΗΕ UNICEF και Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) υπογραμμίζει ότι από το 2000 οι παιδικοί θάνατοι έχουν μειωθεί περίπου στο μισό και οι μητρικοί θάνατοι έχουν ελαττωθεί κατά περίπου ένα τρίτο, κυρίως λόγω της ευκολότερης πρόσβασης στις υπηρεσίες υγείας και στο ότι αυτές οι τελευταίες έχουν γίνει οικονομικά πολύ πιο προσιτές και η ποιότητά τους έχει βελτιωθεί.
Παρόλα αυτά, τα τελευταία δεδομένα έδειξαν ότι το 2018 περίπου 6,2 εκατομμύρια παιδιά έχασαν τη ζωή τους πριν γίνουν 15 ετών και πάνω από 290.000 γυναίκες πέθαναν λόγω επιπλοκών κατά την εγκυμοσύνη το 2017.
Από το σύνολο των παιδικών θανάτων, τα 5,3 εκατομμύρια ήταν παιδιά κάτω των 5 ετών με σχεδόν τα μισά από αυτά να έχουν χάσει τη ζωή τους εντός του πρώτου μήνα από τη γέννησή τους.
«Ένα έμπειρο ζευγάρι χέρια για να βοηθήσει τις μητέρες και τα νεογνά κατά τον τοκετό, μαζί με καθαρό νερό, κατάλληλη διατροφή, τα βασικά φάρμακα και εμβόλια μπορεί να κάνουν τη διαφορά μεταξύ ζωής και θανάτου», τονίζει η Ενριέτα Φορ, διευθύντρια της UNICEF στην παρούσα αναφορά.
Η Φορ συνεχίζει: «Παντού στον κόσμο μια γέννηση είναι ένα ευχάριστο γεγονός. Εντούτοις, κάθε 11 δευτερόλεπτα μια γέννηση μετατρέπεται σε οικογενειακή τραγωδία».
Η ίδια επίσης καλεί τις κυβερνήσεις και τους υπεύθυνους για την υγεία να επενδύσουν στις υπηρεσίες υγείας και να κάνουν ό,τι χρειάζεται για να σώσουν τις πολύτιμες αυτές ζωές.
Τα δεδομένα φανέρωσαν τεράστιες ανισότητες ανάμεσα σε διαφορετικές περιοχές, με τις γυναίκες και τα παιδιά στην υποσαχάρια Αφρική να διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο πρόωρου θανάτου από οπουδήποτε αλλού. Στην περιοχή αυτή τα επίπεδα των μητρικών θανάτων είναι επίσης πολύ αυξημένα και συγκεκριμένα είναι 50 φορές υψηλότερα συγκριτικά με τις πλούσιες χώρες. Τα παιδιά τους μάλιστα βρέθηκε ότι είναι 10 φορές πιο πιθανό να πεθάνουν τον πρώτο μήνα της ζωής τους σε σχέση με τα παιδιά των ανεπτυγμένων χωρών.
Το 2018 ένα στα 13 παιδιά πέθανε πριν από τα πέμπτα του γενέθλια στην υποσαχάρια Αφρική ενώ στην Ευρώπη πέθανε μόνο ένα στα 196 παιδιά, σύμφωνα με τις στατιστικές του ΟΗΕ. Σε ό,τι αφορά τις μητέρες, στην Αφρική πεθαίνει κατά τον τοκετό μια γυναίκα στις 37 ενώ στην Ευρώπη μία στις 6.500.
Ο ΟΗΕ προειδοποιεί ότι, αν οι θάνατοι συνεχιστούν με αυτό τον ρυθμό, ο παγκόσμιος στόχος να μειωθούν οι μητρικοί θάνατοι σε 70 ανά 100.000 νέες γεννήσεις έως το 2030 παραμένει πολύ μακρινός.
Από το 1990, πάντως οι παιδικοί θάνατοι (κάτω των 15 ετών) έχουν μειωθεί κατά 56%, δηλαδή από τους 14,2 εκατομμύρια θανάτους το 1990 ο αριθμός έπεσε σε 6,2 εκατομμύρια θανάτους το 2018. Οι χώρες της ανατολικής Ασίας και της νοτιοανατολικής Ασίας έχουν κάνει τη μεγαλύτερη πρόοδο, με την πτώση των θανάτων σε παιδιά κάτω των πέντε ετών να φτάνει το 80%.
Παρά το γενικό πλαίσιο πτώσης των ποσοστών θνησιμότητας, διαπιστώθηκε ότι η μητρική θνησιμότητα αυξήθηκε μεταξύ του 2000 και του 2017 σε 13 χώρες από τις οποίες ορισμένες βρίσκονται σε πόλεμο ή σε σοβαρή κρίση, όπως η Συρία και η Βενεζουέλα. Η μεγαλύτερη όμως αύξηση αυτού του ποσοστού στο διάστημα αυτό των 17 ετών καταγράφηκε στις ΗΠΑ, όπου πέθαιναν κατά τον τοκετό 19 γυναίκες στις 100.000 νέες γεννήσεις (αυξηση 58%). Στον Καναδά παρατηρήθηκε αύξηση της μητρικής θνησιμότητας κατά 11%. Δεν έχει δοθεί καμία εξήγηση για αυτά τα τελευταία ποσοστά.
