Όσοι μάχονται για την αλήθεια πρέπει να έχουν θάρρος και ανάστημα να την υποστηρίξουν
Στο γνωστό παιχνίδι που παίζαμε παιδιά η επιλογή είναι υπόθεση του καθενός και δεν ζημιώνει κανέναν· αντιθέτως κάνει ενδιαφέρον το παιχνίδι. Στη ζωή, όμως –και για να εξηγηθώ εννοώ τη ζωή και τις επιλογές ζωής που συνδέονται με αξίες–, δεν μπορεί να γίνει διαχωρισμός. Το θάρρος είναι όχι μόνο συνοδευτικό στοιχείο αλλά και απαραίτητη προϋπόθεση της αλήθειας. Πρέπει να έχεις θάρρος για να υποστηρίξεις την αλήθεια. Δεν υπάρχει αυτοφυής αλήθεια που αναπτύσσεται και επικρατεί χωρίς να απλωθεί, να στηριχτεί πάνω στο θάρρος. Ο δειλός, ακόμη και αν τύχει να πει αλήθεια, δεν υποστηρίζει την αλήθεια, κοροϊδεύει τους άλλους και τον εαυτό του.
Οι άνθρωποι τη γνωρίζουν την αλήθεια, την αντιλαμβάνονται χάρη σε ένα σχεδόν ζωώδες ένστικτο που τους τοποθετεί μέσα στην ανθρώπινη ιστορία με μέτρο τις αξίες και το συμφέρον της κοινωνίας, ακόμη και αν τις απορρίπτουν. Απαιτείται όμως το θάρρος για να γίνει κυρίαρχη ή να μπολιάσει τους ανθρώπους με τον προβληματισμό της αναζήτησής της.
Αυτός που επιμένει ότι υποστηρίζει και εκφράζει την αλήθεια χωρίς ιδιαίτερη απαίτηση θάρρους μοιάζει με εκείνον που βρίσκεται απέναντι σε ένα βουνό και υποστηρίζει ότι είναι θάλασσα μόνο και μόνο επειδή φορά το μαγιό του.
Τι με έπιασε τώρα, θα μου πείτε, και γράφω δοκιμιακές αναλύσεις για την αλήθεια και το θάρρος; Μα, η (ακόμη μία) περιπέτεια με την κυρία Στουρνάρα. Αν οποιοσδήποτε Ελληνας πολίτης έκανε αυτό που έκανε η κυρία Στουρνάρα, να καταγράφει δηλαδή διαδικασία δικαστηρίου χωρίς άδεια, θα είχε ταλαιπωρηθεί σε αστυνομικά τμήματα, αυτόφωρα και εισαγγελίες, ακόμη και αν στο τέλος κατέληγε ελεύθερος. Αντιθέτως, η κυρία «κανονικός άνθρωπος», όπως δήλωσε στο δικαστήριο, με όλη την κανονικότητά της, κατάφερε να περάσει αλώβητη το πλήθος των δικαστών, των εισαγγελέων και των αστυνομικών, παίρνοντας μάλιστα πίσω και το κινητό της. Αναρωτιέμαι πώς δεν της πλήρωσαν και αποζημίωση γιατί τόλμησαν να το κρατήσουν στα χέρια τους!
Οσα συνέβησαν τις ώρες εκείνες στα δικαστήρια τα αποτύπωσε κυρίως η στάση των αστυνομικών, οι οποίοι αμήχανοι δεν ήξεραν αν έπρεπε να συλλάβουν την κυρία Στουρνάρα ή να απομακρύνουν τα ρυπαρά τους χέρια από την ιερή σύζυγο, όπως προέτρεπαν οι συνήγοροί της.
Τι συμβαίνει λοιπόν; Είναι όλοι αυτοί άτιμοι και οπαδοί του πολιτικού και κοινωνικού ψέματος; Οχι. Οι περισσότεροι μπορεί να είναι τίμιοι, οικογενειάρχες, που στήνονται στην τηλεόραση και αγανακτούν με όσα συμβαίνουν σε αυτήν τη διεφθαρμένη χώρα. Την ίδια ώρα ενδεχομένως να θέλουν και να απαιτούν να αλλάξουν όλα, αλλά χωρίς προσωπικό ρίσκο. Καταλήγουν να υποστηρίζουν τη διαφθορά επειδή δεν έχουν το θάρρος να υποστηρίξουν την αλήθεια. Την αλήθεια τους, που κάποιοι τη στένεψαν στα όρια του προσωπικού τους συμφέροντος και της προσωπικής ευκολίας.
Δεν είναι όλοι διεφθαρμένοι. Εκπαιδεύτηκαν όπως τα σκυλιά που εκπαιδεύονται με τιμωρητικές μεθόδους και φοβούνται τον ισχυρό ακόμη και αν δεν σηκώσει το χέρι, μόνο και μόνο γιατί είναι δίπλα τους.
Είναι έτοιμοι να τον ανεχθούν, να τον δικαιολογήσουν, να προσαρμόσουν τις αλήθειες τους ώστε να είναι συμβατές με τις ανάγκες του. Και τότε γνωμοδοτούν, δικάζουν, κάνουν και μεγαλόστομες δηλώσεις περί αληθείας, τις πιστεύουν κιόλας έτσι όπως διαμορφώθηκαν, στενές και δικαιολογημένες. Στο τέλος καταλήγουν και οι ίδιοι ευέλικτοι όπως τα σχήματα που πρέπει να δικαιολογήσουν.
Μέσα τους τρέμουν μήπως κάποιος διαταράξει τα επινοημένα σχήματα που εξασφαλίζουν την ηρεμία και την τάξη τους, αλλά όταν βρεθεί, τότε βρίσκουν το θάρρος να επιτεθούν, γιατί διαφορετικά θα πρέπει να επιτεθούν στον εαυτό τους. Τότε οι άλλοι, οι ισχυροί, δεν χρειάζεται να κάνουν κάτι. Απλώς αποχωρούν προκλητικά, ανάμεσα στη φασαρία και την ευεργετική ασάφεια που δημιουργούν όσοι τους υποστηρίζουν. Οι υποτακτικοί; Οι διαφθαρμένοι; Οι δειλοί; Τι σημασία έχει; Το θέμα δεν είναι ποιοι και γιατί μάχονται την αλήθεια. Το θέμα είναι ότι όσοι μάχονται γι’ αυτήν πρέπει να έχουν θάρρος και ανάστημα.