Με αφορμή τα 13 χρόνια από το θάνατο του κορυφαίου Έλληνα σκηνοθέτη, σήμερα Σάββατο 25 Ιανουαρίου θα προβληθεί στο Cinobo Opera το βραβευμένο με Χρυσό Φοίνικα «Μια αιωνιότητα και μια μέρα».
O Θόδωρος Αγγελόπουλος έφυγε από τη ζωή στα 77 του χρόνια στις 24 Ιανουαρίου 2012, ύστερα από ένα τραγικό συμβάν στη Δραπετσώνα (διερχόμενη μηχανή τον παρέσυρε) στη διάρκεια των γυρισμάτων της τελευταίας του ταινίας «Η άλλη θάλασσα» που δεν ολοκληρώθηκε ποτέ. Ο Αγγελόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα στις 27 Απριλίου 1935 και φοίτησε στο γυμνάσιο Αχαρνών με συμμαθητές τους Αλέκο Φασιανό, Χρήστο Γιανναρά και Λευτέρη Παπαδόπουλο. Το 1953 μπήκε στη Νομική Σχολή Αθηνών αλλά δεν πήρε ποτέ το πτυχίο του ενώ το 1961 μετακόμισε στο Παρίσι για να παρακολουθήσει μαθήματα Γαλλικής Φιλολογίας και κινηματογράφου στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης. Οι επιρροές από τη Νουβέλ Βαγκ είναι εμφανείς σχεδόν σε όλο το έργο του σκηνοθέτη, ο οποίος ξεκίνησε την καριέρα του ως κριτικός κινηματογράφου στην εφημερίδα «Δημοκρατική Αλλαγή», ύστερα από προτροπή της σκηνοθέτριας Τώνιας Μαρκετάκη.
Το πρώτο μικρού μήκους φιλμ που έφτιαξε ήταν η «Εκπομπή» που κέρδισε δύο βραβεία στο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης 1968. Το 1970 με το ντεμπούτο του στις μεγάλου μήκους ταινίες καταπλήσσει κοινό και κριτική στο φεστιβάλ Βερολίνου: η γυρισμένη σε χωριά της Ηπείρου και σε ασπρόμαυρο φιλμ (εξαίσια η φωτογραφία του Γιώργου Αρβανίτη) «Αναπαράσταση» αφηγείται τις ανατριχιαστικές λεπτομέρειες ενός φόνου που συντελείται στην ελληνική επαρχία. Η ταινία κερδίζει στην Μπερλινάλε το βραβείο της FIPRESCI κι αποκτά μεγάλη φήμη όπου κι αν παίζεται – 5 βραβεία στο 11ο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, βραβείο Ζωρζ Σαντούλ για την καλύτερη ταινία που προβλήθηκε στη Γαλλία το 1971, βραβείο καλύτερης ξένης ταινίας στο φεστιβάλ του Hyeres κ.α.- συστήνοντας στους κινηματογραφόφιλους έναν από τους πλέον εμβληματικούς δημιουργούς της δεκαετίας.
Ακολουθούν οι «Μέρες του ’36» (1972), ο «Θίασος» (1975), οι «Κυνηγοί» (1977) και ο «Μεγαλέξανδρος» (1980), έργα που διακρίνονται σε σημαντικά διεθνή φεστιβάλ (Κάννες, Βενετία, Βερολίνο, Λονδίνο, Σικάγο, Τόκιο, Ταορμίνα κ.α.).
Το 1984 κερδίζει το βραβείο σεναρίου στο φεστιβάλ των Κανών χάρη στο «Ταξίδι στα Κύθηρα» ενώ το 1988 κερδίζει το Αργυρό Λιοντάρι στο Φεστιβάλ Βενετίας για το «Τοπίο στην Ομίχλη».
Το 1991 είναι ξανά υποψήφιος για το Χρυσό Φοίνικα με το «Μετέωρο βήμα του πελαργού» (η περίφημη ταινία με τα επεισοδιακά γυρίσματα στην Φλώρινα όπου ο μητροπολίτης Καντιώτης τον αφόρισε μαζί με τον πρωταγωνιστή Μαρτσέλο Μαστρογιάνι ως αντιχριστιανούς και εχθρούς του ελληνικού έθνους), ενώ το 1992 του απονέμεται το παράσημο του Ιππότη της Λεγεώνας της Τιμής από την Γαλλική Δημοκρατία.
Το 1995 επιστρέφει στο Φεστιβάλ Καννών με το αριστουργηματικό «Το βλέμμα του Οδυσσέα» και όλοι θεωρούν ότι είναι έτοιμος για να κερδίσει τον Χρυσό Φοίνικα. Όμως ο Εμίρ Κουστουρίτσα (που έχει ήδη κερδίσει τον Χρυσό Φοίνικα δέκα χρόνια νωρίτερα με τη δεύτερη μόλις ταινία του, το «Ο μπαμπάς λείπει σε ταξίδι για δουλειές») χάρη στο σαρωτικό «Underground» του θα είναι ο μεγάλος νικητής. Εμφανώς απογοητευμένος ο Αγγελόπουλος θα παραλάβει το Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής δηλώνοντας ότι περίμενε να του δοθεί ο Φοίνικας.
Τρία χρόνια αργότερα θα έρθει η μεγάλη διάκριση με την ταινία «Μία Αιωνιότητα Και Μια Μέρα», ενώ ακολούθησαν οι ταινίες «Το Λιβάδι Που Δακρύζει» (2004) και η «Σκόνη του Χρόνου» (2008). Θυμίζουμε ότι στους μεγάλους θαυμαστές των έργων του έλληνα σκηνοθέτη συγκαταλέγονται μεταξύ άλλων ο Ακίρα Κουροσάουα, ο Μπερνάρντο Μπερτολούτσι, ο Ίντγκμαρ Μπέργκμαν, ο Ουίλιαμ Φρίντκιν, ο Μικελάντζελο Αντονιόνι και ο Μάρτιν Σκορσέζε.
Το «Μια αιωνιότητα και μια μέρα» παρότι δεν ανήκει στα κορυφαία του Αγγελόπουλου, συμπυκνώνει όλη την πολιτική και ιδεολογική ραχοκοκαλιά που διαπερνά το σύνολο των έργων του. Η ιστορία του φιλμ περιστρέφεται γύρω από ένα μεσήλικα συγγραφέα, τον Αλέξανδρο (ο Μπρούνο Γκανζ στο ρόλο), που ερευνά το ημιτελές ποίημα του Διονύσιου Σολωμού «Ελεύθεροι πολιορκημένοι» και αναζητά να βρει τις λέξεις που λείπουν από αυτό, αγοράζοντάς τες, όπως ακριβώς έκανε και ο ίδιος ο Σολωμός στη Ζάκυνθο καθώς δεν ήξερε καλά ελληνικά, σύμφωνα με μια θεωρία της εποχής. Η κούραση και η άσχημη ψυχολογία λόγω μιας επικείμενης εγχείρησης που πρέπει να κάνει δυσκολεύει τις προσπάθειες του ήρωα, ώσπου μια μέρα συναντά τυχαία ένα προσφυγόπουλο που ζητιανεύει στα φανάρια των δρόμων και βρίσκει νέο νόημα στη ζωή του.
Την ειδική προβολή του «Μια αιωνιότητα και μια μέρα» που αποτελεί εκτός από ένα επίκαιρο πολιτικό σχόλιο για το τέλος των συνόρων και μια τρυφερή ματιά πάνω στο χρόνο που απομένει, θα προλογίσουν συγγενείς και συνεργάτες του Θόδωρου Αγγελόπουλου. Η προβολή του φιλμ ξεκινά στις 17.30.
