Ηταν βαρύ και δύσκολο για τον Τσίπρα να κάνει αυτό που έκανε με την παρέμβασή του την πρώτη μέρα του συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ. Αφησε πολύ χρόνο να περάσει, πολύ Κασσελάκη, πολλή ελαφρότητα, πολλή επιπολαιότητα, πολλή κατεδάφιση για να πάρει την απόφαση να καταθέσει τη δική του άποψη. Κατά πολλούς μάλιστα άργησε, δίνοντας με τη σιωπή του χώρο για να εκμεταλλεύονται το όνομά του από διάφορες πλευρές και για διάφορες σκοπιμότητες. Να διακινούνται σενάρια συνωμοσίας και παρασκηνίου – τι θέλει, τι σκέφτεται, τι έχει σκοπό να κάνει, ποιον στηρίζει, ποιον όχι κ.λπ.
Και γιατί τώρα; Γιατί ο κόμπος έφτασε στο χτένι. Και δεν είναι μόνο το ερωτηματολόγιο Κασσελάκη που προκάλεσε τις γνωστές αντιδράσεις. Είναι η δεδηλωμένη πια πρόθεσή του να κατεδαφίσει το κόμμα για να χτίσει κάτι άλλο. Τι ακριβώς, μόνο αυτός ως εμπνευστής του ελληνικού ονείρου το ξέρει. Είναι οι υπόγειοι εμφύλιοι που διατρέχουν τον ΣΥΡΙΖΑ. Είναι η απουσία στρατηγικής – τη μια θα πάρει αυτοδυναμία, την άλλη θα νικήσει τον Μητσοτάκη, την τρίτη ο πήχης είναι τα ποσοστά των τελευταίων εκλογών. Για να φτάσουμε στην αποδοχή της ήττας και τη λευκή επιταγή μέχρι τις εθνικές εκλογές.
Καμία επικοινωνία δεν μπορεί να κρύψει την πραγματική κατάσταση. Η εικόνα του ΣΥΡΙΖΑ είναι χειρότερη από τραγική – είναι κωμική. Και προφανώς ευθύνεται ο Κασσελάκης, αλλά όχι μόνο αυτός. Ευθύνονται και μια σειρά επώνυμοι που δεν τον αμφισβητούν δημόσια αλλά περιμένουν να ηττηθεί στις εκλογές για να διεκδικήσουν εξουσίες επί των ερειπίων. Τον Κασσελάκη τον έχει καταπιεί η εικόνα του, διάφορα κέντρα τα έχουν καταπιεί προσωπικές στρατηγικές και τον κόσμο του ΣΥΡΙΖΑ τον έχει καταπιεί η απογοήτευση. Το κόμμα, προβληματικό από καιρό, έχει παραλύσει με την υπόκωφη διαμάχη.
Ενδιαφέρει αυτό την κοινωνία, που βλέπει τον Μητσοτάκη να διάγει βίο ανθόσπαρτο με την αξιωματική αντιπολίτευση στον κόσμο της; Υστερα μάλιστα από μια μεγάλη διάσπαση; Προφανώς την ενδιαφέρει – ή θα έπρεπε, εν πάση περιπτώσει. Δεν μιλάμε δηλαδή για κάποια εσωκομματική διελκυστίνδα, μιλάμε για κάτι πολύ σοβαρότερο: για την ποιότητα και την ισορροπία της δημοκρατίας στη χώρα. Κι αυτός είναι ένας καλός λόγος για να μιλήσει επιτέλους ο Τσίπρας. Πρώην πρωθυπουργός, βουλευτής, ταυτισμένος με τον ΣΥΡΙΖΑ, είναι λογικό να αισθάνεται την υποχρέωση να καταθέσει την άποψή του.
Ποια είναι η ουσία της παρέμβασής του; Πρώτον, η περιγραφή της κατάστασης στο κόμμα με όρους αλήθειας – όπως φυσικά την καταλαβαίνει αυτός. Και με ασυνήθιστη αυστηρότητα. Πρωτοφανές και απροσδόκητο. Και δεύτερον, η πρόταση διεξόδου: να μιλήσουν τα μέλη, να κρίνουν τη μέχρι τώρα θητεία του Κασσελάκη, τις θέσεις του που πρέπει να διατυπωθούν ως απαντήσεις και όχι ως ερωτήματα. Να σταματήσει επίσης το κρυφτούλι και να μπουν στην κρίση των μελών και όσοι με τον ένα ή τον άλλο τρόπο αμφισβητούν τον Κασσελάκη. Να κριθούν επίσης κι αυτοί αλλά και οι θέσεις τους.
Ο Κασσελάκης αποδέχτηκε εκών άκων την πρόταση και προβλέψεις για το αποτέλεσμα αυτής της κρίσιμης για το μέλλον του ΣΥΡΙΖΑ αναμέτρησης δεν μπορεί κανείς να διατυπώσει. Ούτε το εκλογικό σώμα είναι δεδομένο ούτε η έκταση της επίδρασης του όντως επικοινωνιακού νυν προέδρου είναι εύκολο να μετρηθεί. Πολύ περισσότερο που όταν γράφονται αυτές οι γραμμές δεν έχει γίνει γνωστό ποιοι θα κατέβουν ως υποψήφιοι στον εκλογικό στίβο. Και πόσοι φυσικά. Και με ποιο σχέδιο για το «συμμάζεμα» αλλά και για την ανανέωση του ΣΥΡΙΖΑ, που είναι αδήριτη ανάγκη.
Ο Κασσελάκης επιλέγει, αν κρίνουμε από την ομιλία του στο συνέδριο, τη στρατηγική των εσωτερικών εχθρών – των ίδιων που υπονόμευαν τον Τσίπρα. Δηλώνει ότι δεν είναι «φυτευτός» κανενός, αν και ο ίδιος πριν από λίγο καιρό δήλωνε ότι «τον φύτεψε» ο Τσίπρας. Πλασάρει επίσης το «άλλαξέ τα όλα», που επαναλαμβάνει μάλλον ως φάρσα το δράμα του ΠΑΣΟΚ. Ο ΓΑΠ «τα άλλαξε όλα» και οδήγησε τελικά το κόμμα του στην εξαέρωση. Pasokification! Εσωτερικοί εχθροί και «επανίδρυση» πιστεύει ότι του δίνουν πλεονέκτημα. Στο συνέδριο εξάλλου φάνηκε ότι δημιούργησε ήδη μια στρατιά οπαδών. Φανατικών μάλιστα.
Τελικά ο «κυρίαρχος λαός» θα αποφασίσει. Εκείνο που ελπίζουν οι πάντες είναι η δύσκολη εκλογική διαδικασία να οδηγήσει σε κάθαρση. Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Ο Τσίπρας πάντως έκανε αυτό που έκανε για την προσωπική ιστορία του. Και για την Ιστορία, αν αυτό κάτι λέει. Από τη στιγμή που πείστηκε ότι το κόμμα με το οποίο έχει ταυτιστεί και το οποίο οδήγησε στην εξουσία πάει κατά κρημνού, η σιωπή δεν ήταν επιλογή. Και η πρότασή του είναι έντιμη, δημοκρατική και δεν έχει τίποτε από την έπαρση του «ορίστε υποψήφιο και πάμε». Ούτε από διπλά βιβλία: δεν αμφισβητούμε αλλά υπονομεύουμε.
Κανένα γάντι σε κανέναν δεν έριξε ο Τσίπρας. Η παραίνεση ανάμεσα στις γραμμές της δήλωσής του είναι απλή: όσοι στηρίζουν ας μην ερίζουν· όσοι αμφισβητούν ας αμφισβητήσουν· όσοι σιωπούν ας μιλήσουν· όσοι πονούν την παράταξη ας ψηφίσουν. Ιδού η Ρόδος. Τα υπόλοιπα μετά την κάλπη, που θα κρίνει πολλά, αν όχι και όλα…