«Θα δοθεί -νότα τη νότα- η “μάχη” για το δικαίωμα στο όνειρο». Αυτό το στίγμα έδωσε ο ίδιος ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου στις φετινές συναυλίες του. Στη Ριζούπολη πάντως αυτή η «μάχη» δόθηκε με επιτυχία, ακόμη και αν ο κόσμος ταλαιπωρήθηκε λίγο στην έξοδο από το γήπεδο.
Καπνογόνα, πειρατικές σημαίες, «καμουφλαρισμένα» τσίπουρα μέσα σε παγούρια και πλαστικά μπουκάλια, μπλουζάκια με αντιφασιστικά και κοινωνικά μηνύματα. Όλα αυτά συνοδεύουν σταθερά τις συναυλίες του Θανάση Παπακωνσταντίνου τα τελευταία χρόνια, οι οποίες στο τέλος γίνονται μία μεγάλη γιορτή, ένα ξέφρενο αυθόρμητο πανηγύρι χιλιάδων νέων ανθρώπων που προσπαθούν να ξορκίσουν τη μαυρίλα των καιρών. Περίπου 25.000 άνθρωποι έφτασαν από κάθε γειτονιά της Αθήνας χτες το βράδυ, Τετάρτη, στο γήπεδο της Ριζούπολης. Τα περσινά απανωτά sold out στο Κατράκειο και στο Θέατρο Βράχων άνοιξαν τον δρόμο για τη φετινή μεγάλη συναυλία στην Αθήνα.
Το πρόγραμμα δεν είχε ανατροπές, ούτε μεγάλες εκπλήξεις. Αλλά αυτό δεν έχει καμία σημασία. Ο Θανάσης επέλεξε κομμάτια από όλη του τη δισκογραφία και έδωσε αρκετό χώρο στους συνεργάτες του. Ακούστηκαν λιγότερο γνωστά τραγούδια, αλλά και αυτά που κάθε φορά προκαλούν «φρενίτιδα» στον κόσμο, τα «thanasakis greatest hits», όπως τα λέει καμιά φορά χαϊδευτικά ο ίδιος στις συναυλίες του. Στις ερμηνείες των τραγουδιών ήταν μαζί του η Alkyone και φυσικά ο Αλέξανδρος Κτιστάκης και ο Γιάννης Λίταινας.
«Τάλα, δεν είσαι κανενός,
Τάλα, είσαι του κόσμου όλου˙
στάχτη στα μάτια του θεού και
μες στο λαρύγγι του διαβόλου».
Με αυτό το τραγούδι άνοιξε τη μεγάλη συναυλία της Ριζούπολης. Μία πολύ συγκινητική αρχή, καθώς η βαριά σκιά από το ναυάγιο στην Πύλο έχει πέσει πάνω μας, σαν μαύρο πέπλο. Αυτό το σημείωμα είχε γράψει αποκαλύπτοντας τη συγκλονιστική ιστορία πίσω από το τραγούδι «Τάλα». «Ιανουάριο του 2015, στον παγωμένο Έβρο ένα 4χρονο κοριτσάκι βρέθηκε κουρνιασμένο δίπλα στον νεκρό πατέρα του που ήταν μελανιασμένος από τη μέση και κάτω: είχε περάσει το παγωμένο ποτάμι αφήνοντας το σώμα του να λειτουργήσει κυριολεκτικά ως σανίδα σωτηρίας για το παιδί του. Η μικρή Σύρια Τάλα οδηγήθηκε στο “Χαμόγελο του Παιδιού” και αργότερα έσμιξε με τη μητέρα της… Αυτή είναι η ιστορία που έγινε χάδι και ευχή: “με τα χρόνια ίσως η μικρή να μην το θυμάται πια όλο αυτό που έζησε”. Τουλάχιστον αυτό ελπίζω…». Το κομμάτι είναι τραγικά επίκαιρο, όντως χάδι και ευχή για όλους μας, ειδικά σήμερα που η κοινωνία μας βυθίζεται ολοένα και περισσότερο στον ρατσισμό.
Το στίγμα της φετινής συναυλίας πάντως δόθηκε με μία φράση του Θανάση που ακούστηκε μετά το «San Michele» : «Δεν είμαστε κρετίνοι, είμαστε καλά παιδιά. Έχουμε τις παρέες τις άδολες, κι αντιστεκόμαστε». Αυτές οι άδολες παρέες τραγούδησαν αγκαλιά λίγη ώρα μετά το «Σιμούν» και ανέμισαν δεκάδες πειρατικές σημαίες.
Μία από τις πιο συγκινητικές στιγμές της βραδιάς ήταν όταν ακούστηκε η «Κοιλάδα των Τεμπών». Ο κόσμος πάγωσε για λίγα δευτερόλεπτα και το χειροκρότημα σκέπασε τους πρώτους στίχους. Δεν νομίζω πως θα ακούσουμε ποτέ ξανά αυτό το τραγούδι, χωρίς να σκεφτούμε τα νέα παιδιά που χάθηκαν στις ράγες των τρένων, χωρίς να οργιστούμε για τις εγκληματικές ευθύνες του κράτους.
Στο τέλος, ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου κράτησε μία μικρή έκπληξη για το κοινό. Ένα τραγούδι, το «Κοσμικόν», το οποίο γράφτηκε πριν από 43 χρόνια. Είχε στείλει τότε τους στίχους στον Μάνο Λοΐζο σε ηλικία 19 χρόνων για να γράψει τη μουσική. Ο Θανάσης είπε μία άγνωστη ιστορία για το «στιγματισμένο» καφενείο του πατέρα ενός φίλου του που τέθηκε υπό παρακολούθηση το 1953 όταν ένας υποψήφιος βουλευτής της ΕΔΑ οργάνωσε εκεί μία προεκλογική ομιλία. Αφιέρωσε το κομμάτι στον Μάνο Λοΐζο -που ήταν μεγάλος συνθέτης, άνθρωπος και αγωνιστής όπως είπε- αλλά και στην κόρη του Μυρσίνη η οποία βρισκόταν στη συναυλία.
Ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου εξέφρασε την αγωνία ότι αυτοί οι σκοτεινοί καιροί δεν αποκλείεται να επιστρέψουν. Το όνειρο πάντως κέρδισε, έστω και για μία βραδιά.
