Δυσαρέσκεια προς τον κεντρικό τραπεζίτη της χώρας Γιάννη Στουρνάρα εκφράζουν κύκλοι του SSM (Single Supervisory Mechanism, Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός), δηλαδή του θεσμού που υπάγεται στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και εποπτεύει τις τράπεζες.
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι υπάρχει προβληματισμός γιατί ο διοικητής δεν έχει καταφέρει να «εκπέμψει» και να μεταδώσει εμπιστοσύνη για το τραπεζικό σύστημα στην αγορά. Κι αυτό, λένε οι πληροφορίες, έρχεται να προστεθεί σε σειρά αστοχιών που παρατηρήθηκαν κατά τη διάρκεια των τελευταίων μηνών. Και δεν αναφέρονται σε ανθρώπινα λάθη, αλλά σε συνειδητές επιλογές με επιπτώσεις στις τράπεζες και στην ελληνική οικονομία.
Ο SSM παρατήρησε ότι οι υπηρεσίες της Τράπεζας της Ελλάδος μεταφέρουν επιλεκτική ενημέρωση και πληροφόρηση για το τι συμβαίνει στην Ελλάδα και για τις ενέργειες του κεντρικού τραπεζίτη. Κάποια δημοσιεύματα –και είναι αρκετά στον ελληνικό Τύπο για να τα αγνοήσουν οι υπηρεσίες της Τράπεζας της Ελλάδος– που αναφέρονται επικριτικά σε ενέργειες του Γιάννη Στουρνάρα και αναδεικνύουν τα λάθη και τις παραλείψεις του δεν γίνονται γνωστά στον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό. Με αυτόν τον τρόπο ορισμένοι θεωρούν ότι προστατεύουν τον διοικητή, αλλά η πραγματικότητα είναι ότι αποκρύπτουν σοβαρά λάθη και παραλείψεις του.
Στο στόχαστρο του SSM μπήκε εσχάτως η διαρροή σχετικά με το αίτημα του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου να γίνει εμπεριστατωμένος έλεγχος των στοιχείων του ενεργητικού των τραπεζών (ονομάζεται AQR), το οποίο συμπεριλαμβάνει το δανειακό χαρτοφυλάκιο, εντός του 2017.
Επρόκειτο για απαίτηση που δεν είχε κανένα τεκμηριωμένο επιχείρημα αλλά αποτελούσε υπερβολή, δεδομένου ότι έτσι και αλλιώς το 2018 οι τράπεζες θα έπρεπε να περάσουν από στρες τεστ, το οποίο διεξάγει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα μέσω του SSM. Αλλωστε μέχρι τώρα καθ’ ύλη αρμόδια αρχή για τις τράπεζες είναι ο SSM, ο οποίος έχει αποκρούσει με επιτυχία τις υπερβολικές απαιτήσεις που έχει εγείρει και στο παρελθόν το ΔΝΤ. Αυτό φάνηκε καθαρά και στην πορεία της υπόθεσης όταν η ΕΚΤ τα βρήκε με το ΔΝΤ στο θέμα αυτό.
Απώλειες για τις τράπεζες
Κι όμως, η εσπευσμένη διαρροή που χρεώνεται σε κύκλους της Τράπεζας της Ελλάδος έκανε το μεγάλο κακό στις τράπεζες, θίγοντας την εμπιστοσύνη του κοινού και κυρίως των επενδυτών σε περίοδο κατά την οποία η ελληνική οικονομία παρουσιάζει σημάδια ανάκαμψης. Σε αυτό αποδίδουν οι αναλυτές και τις απώλειες στις τράπεζες, οι οποίες σε όρους χρηματιστηριακής αξίας προσέγγισαν τα τέσσερα δισ. ευρώ.
Την Τράπεζα της Ελλάδος και τον διοικητή της δείχνουν επίσης για την επιλεκτική διαρροή πορισμάτων που συντάσσουν οι αρμόδιες υπηρεσίες της τράπεζας, ύστερα από ελέγχους στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Αυτό συνέβη τόσο στην περίπτωση της Attica Bank όσο και εσχάτως στην περίπτωση της Τράπεζας Πειραιώς. Ειδικά για την τελευταία αποδίδουν στον Γιάννη Στουρνάρα αβελτηρία, αφού τα ευρήματα αφορούν πράξεις-παραλείψεις της περιόδου 2014-2015.
Απαρατήρητη δεν πέρασε από τον SSM και η όχι απλώς αχρείαστη, αλλά επιζήμια, όπως τη χαρακτηρίζουν αρκετοί κυβερνητικοί και οικονομικοί παράγοντες, παρέμβαση του διοικητή στην εφημερίδα «Wall Street Journal» τις ημέρες που η χώρα προσπαθούσε να επιστρέψει στις αγορές.
«Ηταν σαν να πήρε ο διοικητής μια ντουντούκα και να διαλάλησε σαν τελάλης σε όλο τον κόσμο του χρήματος σε παγκόσμιο επίπεδο, δηλαδή σε αυτούς που η Ελλάδα τις ίδιες ημέρες καλούσε να αγοράσουν το ομόλογό της, ότι το ελληνικό δημόσιο δεν πρέπει να εκδώσει ομόλογο» αναφέρει παραστατικά οικονομικός παράγοντας, ο οποίος δεν πρόσκειται στην κυβέρνηση, για να συμπληρώσει «ευτυχώς δεν το άκουσαν όλοι και η χώρα πέτυχε το πείραμα επιστροφής στις αγορές.»
Το τρίτο περιστατικό που έχει προκαλέσει τη γκρίνια στους κύκλους του SSM και θίγει την αξιοπιστία του διοικητή είναι η θέση που πήρε στη Βουλή (στην επιτροπή που ασχολήθηκε με τα δάνεια των πολιτικών κομμάτων και των μέσων μαζικής ενημέρωσης) για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια των μέσων ενημέρωσης.
Τα δάνεια των ΜΜΕ
Τότε ο διοικητής της ΤτΕ επιχείρησε να παραπλανήσει όπως λέγεται τους βουλευτές, λέγοντας ότι το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων του κλάδου των μέσων ενημέρωσης ήταν το μικρότερο σε σχέση με τον μέσο όρο της αγοράς. Οι υπηρεσίες της τράπεζας τον ενημέρωσαν ότι είπε ανακρίβειες και έσπευσε να διορθώσει, υποτιμώντας και πάλι την ουσία και την πραγματικότητα. Η πραγματικότητα το απέδειξε πολύ γρήγορα όταν όλες οι εταιρείες του κλάδου των εκδόσεων και οι εκδότες που ο Γιάννης Στουρνάρας στήριξε στη Βουλή βάρεσαν κανόνι και γέμισαν με εκατοντάδες εκατομμύρια ζημιές τις τράπεζες και τους Ελληνες φορολογούμενους.
Ολα αυτά σχηματίζουν μια πολύ κακή εικόνα για τις πράξεις του διοικητή και αμφισβητούν τον ρόλο του ως κεντρικού τραπεζίτη γιατί δεν συνάδουν με την αποστολή του, η οποία είναι η θωράκιση της εμπιστοσύνης και της ευστάθειας του τραπεζικού συστήματος.