Αντιμέτωπος και δημοσκοπικά πλέον με τη ζοφερή οικονομική πραγματικότητα που βιώνει ο Τούρκος πολίτης είναι ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Η κατρακύλα της τουρκικής λίρας που έχει ξεπεράσει κάθε προηγούμενο, ο κλιμακούμενος πληθωρισμός και η παγκόσμια ακρίβεια έχουν δημιουργήσει ασφυκτικό κλοιό γύρω από τον Τούρκο πρόεδρο, με την αντιπολίτευση, η οποία εμφανίζει δυναμική νίκης, να είναι στα κάγκελα και την κοινωνία και την Αριστερά να βγαίνουν στους δρόμους παρά τον αυταρχισμό του καθεστώτος.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η ακρίβεια στη γειτονική χώρα έχει φτάσει σε τέτοιο σημείο που η τιμή του αλευριού τριπλασιάστηκε, οι τιμές στην εστίαση ανέβηκαν 28,9%, στο φαγητό και στα μη αλκοολούχα ποτά 27,11%, ενώ για να αγοράσει κάποιος κινητό τηλέφωνο θα πρέπει να δαπανήσει δυόμισι βασικούς μισθούς – εάν είναι τυχερός, αφού οι τιμές αλλάζουν μέρα με τη μέρα. Συνεπώς, όταν κάποιος πληρώνεται σπεύδει να δαπανήσει μεγάλο τμήμα των χρημάτων του σε βασικά αγαθά όπως ο καφές, η ζάχαρη, τα ζυμαρικά και η βενζίνη. Μοιραία δημιουργούνται ουρές, διότι ο πανικός έχει λάβει εκτεταμένες διαστάσεις, γεννώντας πολιτικές και κοινωνικές αντιδράσεις. Ολα αυτά όταν ο βασικός μισθός ισοδυναμεί με 340 δολάρια, λιγότερα από τον μέσο μισθό ενός χειρώνακτα στην Κίνα ή την Αλβανία.
Η αντιπολίτευση δείχνει τα δόντια της
Η αντιπολίτευση έχει ήδη σπεύσει να «καβαλήσει» στο κύμα της δυσαρέσκειας ελπίζοντας πως θα λάβει και το πολυπόθητο εισιτήριο προς την προεδρία. Το πολιτικό κλίμα είναι ιδιαίτερα τεταμένο, ενώ προ ημερών εντός του κοινοβουλίου βουλευτής της αντιπολίτευσης αποκάλεσε απατεώνα τον υπουργό Εσωτερικών Σουλεϊμάν Σοϊλού, με αποτέλεσμα να υπάρξει σύρραξη μεταξύ των πιο θερμόαιμων. Πάντως το ενδιαφέρον είναι πως πέραν της τρέχουσας μάχης των εντυπώσεων το μεγαλύτερο βάρος των κινητοποιήσεων το έχει σηκώσει η Αριστερά και δη η κομμουνιστογενής.
Το κέντρο βάρους των κινητοποιήσεων βρίσκεται στην ιστορική πλατεία Ταξίμ της Κωνσταντινούπολης, απ’ όπου έχουν ξεπηδήσει αμέτρητα κινήματα στο παρελθόν. Αλλωστε η τελευταία έμπρακτη κοινωνική αμφισβήτηση του Ερντογάν είχε προέλθει και πάλι από την Κωνσταντινούπολη και το πάρκο Γκεζί. Επιπλέον δεν πρέπει να λησμονείται ότι η τουρκική Αριστερά ήταν εκείνη που είχε αναλάβει τον δύσκολο ρόλο της αμφισβήτησης της κεμαλικής καθεστηκυίας τάξης τις δεκαετίες του ’60 και ’70 πληρώνοντας βαρύ φόρο αίματος. Το τουρκικό βαθύ κράτος τότε είχε απαντήσει επιβάλλοντας τη στρατηγική της έντασης και συγκροτώντας ομάδες θανάτου και εθνικιστικές οργανώσεις όπως οι Γκρίζοι Λύκοι, οι οποίες εξακολουθούν να δρουν μέχρι σήμερα.
Η γεωπολιτική διάσταση της κρίσης
Ο Ερντογάν βλέποντας τις κοινωνικές και πολιτικές αντιδράσεις σπεύδει να κλείσει τα μέτωπα που είχε ανοίξει στη Μέση Ανατολή την τελευταία δεκαετία όσο πιο γρήγορα μπορεί. Η αντιπαλότητα με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα αποτελεί πλέον παρελθόν, ειδικά μετά το… φιλί ζωής που του έδωσαν (10 δισ. δολάρια σε επενδύσεις και στήριξη της λίρας), ενώ σειρά παίρνουν η Αίγυπτος, το Ισραήλ και η Σαουδική Αραβία. Οι παραπάνω χώρες είχαν δημιουργήσει έναν ευρύτερο αντιτουρκικό άξονα που έφτανε έως την Ελλάδα και τη Λιβύη, επιχειρώντας να περιορίσουν την τουρκική διείσδυση.
Η Τουρκία έχοντας μπει για τα καλά στον γεωπολιτικό χορό επένδυσε σημαντικούς πόρους στην άμυνα και τη διπλωματία της. Ομως το πλήρωμα του χρόνου ίσως να έχει φτάσει για την αποκλιμάκωση των δαπανών και των εντάσεων και τη στροφή στο εσωτερικό μέτωπο. Βέβαια, πάντοτε υπάρχει στο τραπέζι και η επιλογή για εξαγωγή της έντασης.
