Η οικονομική κρίση που έφερε η πανδημία και ο πόλεμος στην Ουκρανία δημιούργησαν έναν ιστορικά υψηλό πληθωρισμό που απειλεί εκατομμύρια ζωές παιδιών στην Αφρική. Οι αυξημένες τιμές στις έτοιμες αλοιφές υψηλής θερμιδικής απόδοσης που σώζουν από την ασιτία (Ready-to-Use Therapeutic Food – RUTF) καθιστούν ακόμα πιο δύσκολη την διάσωση των παιδιών που υποφέρουν εξαιτίας της ξηρασίας που πλήττει το Κέρας της Αφρικής.
Πάνω από 1,7 εκατομμύρια παιδιά κινδυνεύουν από ασιτία στην ευρύτερη περιοχή του Κέρως της Αφρικής, ενώ οι τιμές των RUTF αυξάνονται ανησυχητικά. Από την αρχή του πολέμου στην Ουκρανία έγινε ακόμα πιο δύσκολη η παραγωγή τους, ενώ η UNICEF –που αγοράζει σχεδόν το 80% της παγκόσμιας προσφοράς– ανησυχεί για την προμήθειά τους. Η Ουκρανία είναι μεγάλη εξαγωγός ηλιέλαιου, σιταριού και άλλων δημητριακών, των οποίων η τιμή έχει επηρεαστεί από την εισβολή της Ρωσίας αλλά και από την κερδοσκοπία στις αγορές εμπορευμάτων. Παράλληλα, όμως, ο πόλεμος έχει επιδεινώσει τις συνθήκες στην αγορά, με το κόστος των καυσίμων και τις αλυσίδες εφοδιασμού να είναι ήδη υπό μεγάλη πίεση εξ αιτίας της πανδημίας.
Πιο ακριβή η διάσωση
Το πιο διαδεδομένο σκεύασμα είναι το Plumpy’Nut, της γαλλικής εταιρείας Nutriset. Πρόκειται για αλοιφή βασισμένη στο φιστίκι, ενώ η γλυκιά της γεύση της έχει δώσει το προσωνύμιο «Nutella των φτωχών» και κάνει πιο εύκολη την κατανάλωση τους από παιδιά. Μια συσκευασία των 92 γραμμαρίων αποδίδει 500 θερμίδες και μπορεί να επαναφέρει ένα παιδί από το χείλος της ασιτίας σε σύντομο χρονικό διάστημα, με σχετικά χαμηλό κόστος, πριν από την πανδημία. Μπορεί να καταναλωθεί άμεσα, χωρίς την προσθήκη νερού, αποφεύγοντας έτσι τον κίνδυνο μόλυνσης από υποβαθμισμένο υδροφόρο ορίζοντα. Περιέχει γάλα σε σκόνη, ζάχαρη, φυτικά έλαια, ενώ αποδίδει βιταμίνες και ιχνοστοιχεία στον οργανισμό. Ο κύριος αγοραστής του προϊόντος είναι ο ΟΗΕ, στο πλαίσιο του προγράμματος World Food Programme (WFP). Υπολογίζεται ότι 9,7 εκατομμύρια παιδιά ωφελήθηκαν από το προϊόν το 2021.
Η Nutriset ανακοίνωσε έκανε δύο διαδοχικές αυξήσεις στις τιμές του Plumpy’Nut από το Μάιο του 2021, συνολικά 21%, σύμφωνα με το AFP. Η Unicef εκτιμά ότι οι τιμές στα RUTF θα έχουν αυξηθεί 16% το Νοέμβριο, σε σχέση με τα προ του πολέμου επίπεδα. Αυτή η αύξηση στις τιμές έρχεται τη στιγμή που η χειρότερη ξηρασία των τελευταίων 40 ετών πλήττει τη Σομαλία, την Αιθιοπία και την Κένυα, ενώ 1,7 εκατ. παιδιά κάτω των πέντε ετών υποφέρουν από κάποια μορφή σιτοδείας. Υπολογίζεται ότι οι αλοιφές φιστικιού θα κοστίσουν 12 εκατομμύρια δολάρια περισσότερα από ό,τι πριν τον πόλεμο στην Ουκρανία, ενώ 600.000 παιδιά κινδυνεύουν να μην έχουν πρόσβαση σε αυτά τα σκευάσματα.
Αναζήτηση εναλλακτικών λύσεων
Οι πολίτες των αφρικανικών χωρών αναζητούν εναλλακτικές λύσεις. Στη Δυτική Αφρική, μια ομάδα αρτοποιών έχουν δημιουργήσει μια οργάνωση για να ασκήσουν πιέσεις για περισσότερα τοπικά δημητριακά, όπως η μανιόκα, που θα χρησιμοποιηθούν σε ψωμιά σε όλη την περιοχή. Στη Νότια Αφρική, τοπικές οργανώσεις προσπαθούν να αναπτύξουν νέες συνταγές που βασίζονται σε φθηνότερα υλικά. Αλλά το RUTF πρέπει να τηρεί αυστηρά διατροφικά πρότυπα, πράγμα που σημαίνει ότι δεν υπάρχει «γρήγορη λύση».
