Ο πλανήτης στον φούρνο

Ο ακραίος καύσωνας αλλάζει τα δεδομένα σε έναν κόσμο που οι κυβερνήσεις αδρανούν απέναντι στην κρισιμότητα των συνθηκών

Ακραίοι καύσωνες σε όλο τον κόσμο, πλημμύρες, ωκεανοί που βράζουν και πυρκαγιές που αφήνουν πίσω τους καμένη γη… Αυτή είναι η ζοφερή κατάσταση που βιώνει ο πλανήτης, σαν να είναι βγαλμένη από την «Αποκάλυψη του Ιωάννη». Η ερημοποίηση της Ευρώπης είναι πλέον μια υπαρκτή απειλή, με τις υπηρεσίες του ΟΗΕ να έχουν προειδοποιήσει ότι η συμβολή του ανθρώπου είναι αδιαμφισβήτητη στον κλιματικό κατήφορο και με τις κυβερνήσεις να μένουν στους ευσεβείς πόθους, μη δείχνοντας μεγάλη θέληση να τα βάλουν ουσιαστικά με τις μεγάλες βιομηχανίες, κυρίως εκείνες που εξορύσσουν πετρέλαιο και που συμβάλλουν στην έκλυση αερίων του θερμοκηπίου.

Θύματα υπερθέρμανσης

Οι υψηλές θερμοκρασίες κάνουν δύσκολες τις συνθήκες διαβίωσης. Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Nature Medicine», εκτιμάται ότι στην Ευρώπη το περασμένο καλοκαίρι ο καύσωνας στοίχισε τη ζωή σε πάνω από 61.000 ανθρώπους, οι περισσότεροι εκ των οποίων ήταν ηλικιωμένοι. Η προετοιμασία των χωρών για τις ακραίες θερμοκρασίες κρίθηκαν τραγικά λίγες σε 35 χώρες της Ευρώπης, ενώ οι πιο χτυπημένες από τον καύσωνα ήταν οι χώρες της Μεσογείου που αναμένεται να υποφέρουν από ερημοποίηση εξαιτίας της ξηρότητας του κλίματος. Ο Διεθνής Μετεωρολογικός Οργανισμός (WMO) αναφέρει ότι οι ξηρασίες που συμβάλλουν στην ερημοποίηση έχουν αυξηθεί κατά 29% από το 2000, επηρεάζοντας 55 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Απογοητευτική είναι η απάντηση της ΕΕ στο πρόβλημα αυτό. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενώ παραδέχεται ότι η ερημοποίηση είναι μια πραγματική απειλή για την ΕΕ, που επηρεάζει τα αρδευτικά κανάλια και την αρόσιμη γη, με συνέπειες στην παραγωγή αγροτικών ειδών διατροφής, δεν έχει ούτε μια ξεκάθαρη εικόνα του προβλήματος ούτε μια ενιαία στρατηγική αντιμετώπισής του… Παράλληλα, η περιβαλλοντική ρύθμιση που πέρασε από το Ευρωκοινοβούλιο την προηγούμενη εβδομάδα έχει τόσους αστερίσκους που μπορεί να αποδειχτεί ότι είναι κενό γράμμα στην πρώτη στροφή.

Επενδύσεις

Η ΕΕ έχει αφιερώσει μεγάλο μέρος των κονδυλίων της στην πράσινη ενέργεια, όμως οι επενδύσεις στα ορυκτά καύσιμα δεν έχουν εξαλειφθεί, παρά το γεγονός ότι ως μερίδιο επί του συνόλου έχουν μειωθεί. Το ίδιο γίνεται και στην υπόλοιπη υφήλιο. Πέρα από το γεγονός ότι η πλειονότητα των επενδύσεων γίνεται στις αναπτυγμένες χώρες και όχι στις φτωχές που το χρειάζονται περισσότερο, η Παγκόσμια Υπηρεσία Ενέργειας υπολογίζει ότι το 2023 οι επενδύσεις στην ενέργεια θα φτάσουν τα $2,8 τρισ. εκ των οποίων το 1,1 θα κατευθυνθεί στα ορυκτά καύσιμα.

Κλιματικοί μετανάστες

Οι ακραίες κλιματικές συνθήκες επηρεάζουν άμεσα τους πολίτες σε φτωχές περιοχές του πλανήτη, κυρίως στην Αφρική και την Ασία, οι οποίοι εξαναγκάζονται να ξεριζωθούν από τον τόπο τους. Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του ΟΗΕ για την ανθρώπινη κινητικότητα λόγω της αλλαγής του κλίματος, οι εσωτερικές εκτοπίσεις που οφείλονται σε θύελλες, πλημμύρες, πυρκαγιές, ξηρασίες και ακραίες θερμοκρασίες εκτιμάται ότι φτάνουν τα 22 εκατομμύρια παγκοσμίως κάθε χρόνο την τελευταία δεκαετία κατά μέσο όρο. Το 2022 ο αριθμός των εκτοπισμένων έφτασε τα 32 εκατομμύρια, νούμερο που είναι διπλάσιο από εκείνο των ανθρώπων που έχουν εκτοπιστεί εξαιτίας των διάφορων συγκρούσεων. Με τις κλιματικές συνθήκες να επιδεινώνονται, η τάση φυγής των ανθρώπων από τις πληγείσες περιοχές αναμένεται να αυξηθεί.