Για τους δικούς τους λόγους οι τράπεζες αποφάσισαν (ελπίζω όχι προσχηματικά) να αναζητήσουν την αδήλωτη περιουσία των μπαταχτσήδων στο εξωτερικό. Είναι ίσως η μοναδική φορά που η πρακτική των τραπεζών δείχνει να εναρμονίζεται με την κοινή γνώμη, η οποία γνωρίζει πως οι Ελληνες θαλασσοδανεισμένοι και πτωχευμένοι έχουν και πλούτο και μέλλον σε παραδείσια νησιά και ελβετικά καντόνια.
Τώρα γιατί το κάνουν αυτό οι τράπεζες είναι άλλη υπόθεση. Πιέζονται από τον ελεγκτικό τραπεζικό ευρωπαϊκό μηχανισμό (SSM), πιέζονται, λέγεται, από τον πρωθυπουργό που απαιτεί να εισπράξουν επιτέλους από αυτούς στους οποίους ήταν ανοιχτοχέρηδες, πιέζονται και από τις δικαστικές εκκρεμότητες που έχουν πολλοί από τους τραπεζίτες ως υπεύθυνοι ακάλυπτων και περίεργων δανείων. Ετσι, αν καταφέρουν να επιστραφούν τα κλεμμένα –γιατί για κλεμμένα και εξαχθέντα πρόκειται– θα είναι μικρότερες οι ζημιές και θα έχουν κι ένα επιχείρημα πως δεν είχαν δόλο και έκαναν τα πάντα για να εισπράξουν.
Μέχρι τώρα οι τράπεζες, ακολουθούν μία και μοναδική τακτική απέναντι στα «κόκκινα» δάνεια των μεγαλοοφειλετών: την πώλησή τους στα funds. Η πώληση των δανείων όμως που γίνεται σε ποσά πολύ μικρότερα του δανείου συνεχίζει να αφήνει ζημίες στις τράπεζες, οι οποίες θα γράψουν προβλέψεις, όπως λέγονται στην τραπεζική γλώσσα, δηλαδή θα αναγκαστούν να δείξουν κακή οικονομική κατάσταση. Πρακτικά θα πρέπει σε λίγο καιρό οι τράπεζες να ανακεφαλαιοποιηθούν ξανά. Υπάρχουν πολλοί τραπεζίτες οι οποίοι, έχοντας επενδύσει για προσωπικούς λόγους στην πώληση των ελληνικών τραπεζών, θα ήθελαν κάτι τέτοιο, ωστόσο προς τα έξω εμφανίζονται να ανησυχούν για την κατάρρευση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος.
Μοναδική διέξοδος λοιπόν είναι να εισπράξουν οι τράπεζες όχι από τους μικροοφειλέτες, αλλά από τους παλιούς «συνεργάτες» και συνενόχους στο έγκλημα, οι οποίοι έχουν ακίνητη περιουσία στο εξωτερικό, offshore εταιρείες που έχουν μεταφέρει χρήματα σε όλο τον κόσμο και καταθέσεις σε άγνωστες τράπεζες με περίεργα ονόματα.
Η αναζήτηση αυτού του πλούτου, αν και δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση, έχει τους ειδικούς της, οι οποίοι γνωρίζουν καλά το σκιώδες τραπεζικό σύστημα στο οποίο έχουν επενδύσει οι ευπατρίδες των εξωχώριων και της απάτης. Ειδικά δικηγορικά γραφεία, ερευνητές αλλά και οι ίδιες οι ελεγκτικές εταιρείες διαθέτουν μηχανισμούς έρευνας και νομικές πρακτικές που ακολουθούνται για να βρεθεί και να μπλοκαριστεί ο παράνομος πλούτος κάποιου λαμπερού πτωχευμένου στο Μαϊάμι ή στη Γενεύη.
Οι τράπεζες λοιπόν δηλώνουν πως άρχισαν να κάνουν τη δουλειά τους για να καλύψουν τις ζημιές, έχουν ήδη εντοπίσει μεγαλοκαρχαρίες που εντός πήγαιναν χάλια αλλά έξω θεσπέσια και ας δείξουμε όλη την καλή πρόθεση να πιστέψουμε αυτή την εκδοχή.
Ο,τι και να συμβεί όμως με τις τράπεζες, το θέμα είναι άλλο. Γιατί το ελληνικό δημόσιο δεν ακολουθεί αυτή την τακτική για τους δικούς του οφειλέτες. Μερικές εκατοντάδες οφειλέτες του δημοσίου φιγουράρουν στον κατάλογοι μεγαλοοφειλετών, ενώ ταυτόχρονα είναι και στη λίστα Λαγκάρντ και στα Panama Papers και στα Paradise Papers. Απόδειξη πως και καταθέσεις στο εξωτερικό έχουν και κρυφές εταιρείες που κίνησαν και έκρυψαν το χρήμα. Γιατί το ελληνικό δημόσιο δεν αναθέτει σε ειδικευμένα γραφεία, όπως κάνουν οι τράπεζες, την αναζήτηση του παράνομου πλούτου που αποτελεί πραγματική περιουσία του ελληνικού κράτους από το οποίο αποσπάστηκε;
Αυτό που συμβαίνει έως σήμερα είναι το υποκριτικό και προκλητικά ψευτοδιαδικαστικό οι εφορίες να ψάχνουν για να κατασχέσουν περιουσιακά στοιχεία μέσα στην επικράτεια, ενώ είναι κοινό μυστικό πως αυτά είναι στο εξωτερικό. Ετσι και οι δύο πλευρές συνομολογούν «ουκ αν λάβετε παρά του μη έχοντος» και η ιστορία αρχειοθετείται για να πάει και ο οφειλέτης για σκι στο Γκστάαντ.
Πάρτε για παράδειγμα τον Θέμο τον κομιστή και κουβαλητή. Το ελληνικό δημόσιο πρέπει να εισπράξει πέντε εκατομμύρια, αλλά δεν βρίσκει κανένα περιουσιακό στοιχείο στο όνομά του. Την ίδια ώρα ωστόσο είναι γνωστό και ίσως δηλωμένο και στο πόθεν έσχες πως αυτός και η σύζυγός του έχουν offshore εταιρείες. Το ελληνικό δημόσιο δεν κάνει καμιά κίνηση για να κατασχέσει αυτά τα περιουσιακά στοιχεία στο εξωτερικό. Κινείται σαν να μην υπάρχουν τα μέσα και οι μέθοδοι ώστε να φτάσει στον κάθε Θέμο και να του κατασχέσει όσα χρωστάει.
Κατά τα άλλα η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) έχει ανεξαρτητοποιηθεί από την πραγματικότητα και τη λογική στο όνομα της ανεξαρτησίας. Γιατί η είσπραξη εσόδων δεν είναι θέμα ψευτοανεξαρτησίας αλλά πολιτικής και πολιτικής βούλησης.
Η Αρχή λοιπόν χωρίς αρχές κατάσχει 150 ευρώ για χρέος (πραγματικό γεγονός του φίλου Θανάση) αλλά δεν μπορεί να βρει τον σύγχρονο δρόμο για να φτάσει στα εκατομμύρια των απατεώνων. Με λίγα λόγια, η ανεξαρτησία είναι κατ’ αποκλειστικότητα από την πολιτική, την ιεράρχηση και τη στάθμιση του προβλήματος. Αν αυξηθούν τα έσοδα, θα είναι επειδή πιάστηκε πάλι στη φάκα ο Θανάσης, αλλά όχι ο κύριος Θανάσης τάδε κάτοικος Γενεύης παρακαλώ.
Υπάρχουν σήμερα και τα μέσα και τα νομικά εργαλεία για να πιαστούν οι σύγχρονοι μαυραγορίτες, αλλά αυτό πρέπει να είναι πολιτική απόφαση κυβερνήσεων και όχι υποκριτική στάση τεχνοκρατών που επίσης εξυπηρετούν πολιτική αλλά –όλα κι όλα– μπροστά στον Θανάση είναι ανεξάρτητοι.
Η υπόθεση εν ολίγοις θυμίζει αυτό που έλεγε συνάδελφος για κάποιον υπουργό Οικονομικών που πριν από χρόνια έκανε ντου σε εφορία για να δει αν γίνονται φορολογικοί έλεγχοι και ο προϊστάμενος της εφορίας τον καθησύχασε λέγοντας «βεβαίως, κύριε υπουργέ, είμαστε ήδη στο γράμμα βήτα». Αυτό γίνεται και σήμερα. Κάνουν ελέγχους και όταν τελειώσουν αλφαβητικά το άλφα θα πάνε στο βήτα, αλλά δεν θα φτάσουν ποτέ στο άλφα και το ωμέγα της διαφθοράς. Στους καρχαρίες που πρέπει να ελέγξουν παντού.