Ο νέος επικεφαλής της Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου Θεσσαλονίκης μιλά στο Documento

Η 14η Διεθνής Εκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης (ΔΕΒΘ), που για τρίτη χρονιά υλοποιείται από το Ελληνικό Ιδρυμα Πολιτισμού (ΕΙΠ), θα πραγματοποιηθεί φέτος με νέο επικεφαλής, με χρηματοδότηση που ήδη έχει εξασφαλιστεί από το ΕΣΠΑ (800.000 ευρώ για τα τρία έτη) και ένα μεγάλο αφιέρωμα στις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου.

Ο νέος επικεφαλής, υπεύθυνος σχεδιασμού και υλοποίησης της έκθεσης, δημοσιογράφος Μανώλης Πιμπλής, μιλάει στο Documento για τον φετινό σχεδιασμό αλλά και το όραμά του για τον διεθνή χαρακτήρα της.

Ποιο είναι το κέντρο βάρους της φετινής διοργάνωσης;

Θα έλεγα ότι είναι μια πολυκεντρική έκθεση. Τον τόνο ενδεχομένως θα δώσουν κάποιες θεματικές συζητήσεις και δράσεις που οργανώνει το ΕΙΠ («Ευρωπαϊκός Νότος», «Προσφυγικό ζήτημα», «100 χρόνια από την Οκτωβριανή Επανάσταση», «60 χρόνια από τον θάνατο του Νίκου Καζαντζάκη» κ.ά.), οπωσδήποτε όμως η στέρεα βάση της έκθεσης είναι η τεράστια συμμετοχή του εκδοτικού κόσμου και του κοινού σε αυτήν. Οι εκδότες ακολουθούν σε γενικές γραμμές τις θεματικές κατευθύνσεις που χαράζει η έκθεση, εμπλουτίζοντάς τες αποφασιστικά.

Με ποιο κριτήριο επιλέχθηκαν οι φετινοί προσκεκλημένοι;

Βασικό κριτήριο ήταν η προέλευσή τους από χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, χωρίς να εγκαταλείπονται σημαντικές άλλες συνεργασίες, όπως με το Φεστιβάλ του Τορόντο, με Γερμανία, Ισραήλ, βαλκανικές χώρες κ.ά. Ακόμη βασικότερο κριτήριο ήταν να έρθουν ξανά στην Ελλάδα σημαντικοί, ποιοτικοί συγγραφείς. Είχε για μας σημασία, λόγου χάρη, να έρθει ο δημιουργός του «Confiteor», ο Καταλανός Ζάουμε Καμπρέ, καθώς το βιβλίο του όχι μόνο υπήρξε εκδοτικό γεγονός το 2016 στην Ελλάδα, αλλά αποτελεί και το απόλυτο παράδειγμα σύμπλευσης ποιότητας και εμπορικότητας. Επίσης, έρχονται ονόματα όπως οι Σαντιάγο Ρονκαλιόλο, Πασκάλ Μπρικνέρ, Ματιάς Ενάρ, η συναρπαστική προσωπικότητα που ακούει στο όνομα Ερι ντε Λούκα και πολλοί άλλοι. Οι παρά κάτι 30 ξένοι συγγραφείς που θα βρίσκονται στην έκθεση δίνουν το σήμα ότι η ΔΕΒΘ επενδύει ξανά στον διεθνή χαρακτήρα της. Επίσης, πέραν της παρουσίας του γνωστού μας Ζουλφί Λιβανελί, το «Ενεκεν» μάς συστήνει προοδευτικούς Τούρκους διανοουμένους στην εκδήλωση «Η Τουρκία μετά το δημοψήφισμα: Ελευθεροτυπία και διανοούμενοι στο στόχαστρο;». Εξίσου σημαντική είναι μια εκδήλωση του ΕΙΠ με τίτλο τη ρήση Ντάισελμπλουμ για τον ευρωπαϊκό Νότο συνολικά: «Δεν μπορείτε να ξοδεύετε όλα τα λεφτά σε ποτά και γυναίκες και μετά να ζητάτε βοήθεια», με ομιλητές τους Πασκάλ Μπρικνέρ, Σαντιάγο Ρονκαλιόλο και Μιχάλη Μοδινό. Δεν πρόκειται για πυροτέχνημα, το ζήτημα της πρόσληψης του Νότου από τον Βορρά σε λογοτεχνία και πολιτική είναι κομβικό και επηρεάζει τη ζωή μας. Εν κατακλείδι η έκθεση καλεί και με κριτήριο την παρέμβασή της σε μείζονες εξελίξεις που απασχολούν τις παγκοσμιοποιημένες και αλληλοεξαρτώμενες κοινωνίες μας.

Τι χρειάζεται, κατά τη γνώμη σας, μια διεθνής έκθεση βιβλίου για να προχωρά και να αναπτύσσεται;

Κυρίως χρειάζεται θεσμική σταθερότητα. Να γνωρίζει ότι έχει σταθερές πηγές χρηματοδότησης με ορίζοντα δεκαετίας, ανεξαρτήτως πολιτικών μεταβολών. Χρειάζεται δυνατή ομάδα εργασίας, γιατί η οργάνωση μιας έκθεσης τεσσάρων ημερών θέλει προετοιμασία ενός έτους. Ολο το τελευταίο διάστημα όχι μόνο η βασική ομάδα έργου αλλά ολόκληρο το ΕΙΠ, προσωπικό και διοίκηση, ζει στον ρυθμό της έκθεσης. Υπό κανονικές συνθήκες ο τριετής ορίζοντας του ΕΣΠΑ θα ήταν απλώς μη επαρκής. Στη σημερινή συγκυρία μπορεί να είναι και πολυτέλεια. Θα βαδίσουμε έτσι.

Ποιο είναι το όραμά σας σχετικά με τη συνέχιση από τη μια της πολιτιστικής της συνεισφοράς στη χώρα μας και από την άλλη του διεθνούς εμπορικού χαρακτήρα της;

Θίγετε ένα σημαντικό θέμα. Φέτος λιγότερο, από του χρόνου περισσότερο, θα προσπαθήσουμε να φέρουμε σε μεγαλύτερη επαφή τον μέσο Ελληνα εκδότη με τον διεθνή εκδοτικό χώρο. Μελετάμε ήδη συνέργειες και δράσεις όχι μόνο μέσα από την παρουσία της Ελλάδας σε διεθνείς εκθέσεις, αλλά και με την οργάνωση επαγγελματικών συναντήσεων ουσίας στην ίδια τη Διεθνή Εκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης. Για φέτος σημειώνω την παρουσία της Γκλόρια Γκουτιέρες, επικεφαλής του λογοτεχνικού πρακτορείου Carmen Balcells που έχει διαχειριστεί δικαιώματα μεγάλων ισπανόφωνων συγγραφέων, όπως του εκλιπόντος νομπελίστα Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες.