Η ταινία που απόλαυσα περισσότερο τελευταία δεν ήταν κάποιο πολυβραβευμένο φιλμ στο σινεμά ούτε κάτι που ανακάλυψα στο Netflix ή άλλη streaming πλατφόρμα, αλλά το ντοκιμαντέρ του Ρόμπερτ Φλάερτι «Ο Νανούκ του βορρά» στο κανάλι της Βουλής. Η πρώτη φορά που είδα το φιλμ ήταν στα 90s κι έκτοτε το είχα δει αποσπασματικά άλλες δυο τρεις φορές. Κάτι αντίστοιχο αποφάσισα και τώρα («ας δω 15-20 λεπτά»), όμως η δύναμη των εικόνων του Φλάερτι κυριολεκτικά με γράπωσε και παρότι η ώρα ήταν απαγορευτική –κόντευε μεσάνυχτα– κάθισα και το είδα ολόκληρο. Το φιλμ που γυρίστηκε πριν από σχεδόν ένα αιώνα (1922) οφείλει την ύπαρξή του στο σθένος ενός πρωτοπόρου. Οντας ο ίδιος ο Φλάερτι μέλος εξερευνητικών αποστολών στην Αλάσκα τη δεκαετία του 1910, άρχισε να γυρίζει τα πρώτα του φιλμ καταγράφοντας ό,τι αντίκριζε σε αυτές.
Οταν όμως επέστρεφε σπίτι του αντιλαμβανόταν ότι το χαοτικό υλικό που είχε τραβήξει, πέρα από κάποιες χρήσιμες πληροφορίες, δεν είχε επιπλέον αξία. Τότε του μπήκε η ιδέα να αφοσιωθεί σε ένα μόνο πρόσωπο αντί να κινηματογραφεί δεκάδες. Η περίπτωση του Νανούκ, αρχηγού της φυλής ιθαγενών Ινουίτ στην Αλάσκα και ιχνηλάτη των λευκών εξερευνητών, του κίνησε το ενδιαφέρον επειδή «οι Εσκιμώοι είναι οι πιο χαρούμενοι και ευτυχισμένοι άνθρωποι που συνάντησα ποτέ» όπως έλεγε. Ο Φλάερτι τους ακολούθησε από κοντά, έζησε μαζί τους και κατέγραψε σκηνές (το κυνήγι των θαλάσσιων ελεφάντων, το ψάρεμα στον πάγο, το χτίσιμο των ιγκλού σε ελάχιστη ώρα κ.ά.) που σε αφήνουν άφωνο με τον ρεαλισμό τους, την αγωνία και την αίσθηση του κινδύνου που καιροφυλαχτεί. Εκτός από σκηνοθετικός άθλος γυρισμένος σε αντίξοες συνθήκες –η θερμοκρασία έπεφτε πολύ κάτω από το μηδέν και τα αποθέματα φαγητού εξαντλούνταν γρήγορα–, το φιλμ είναι ένα διαμάντι του εθνογραφικού ντοκιμαντέρ αλλά κι ένας ύμνος στην επιβίωση. Ο καλοκάγαθος Νανούκ χαμογελά στον φακό του Φλάερτι όχι γιατί θα τον κάνει σταρ αλλά επειδή είναι ευγνώμων για την κάθε μέρα που ζει.
