Ο πρόεδρος του Σουδάν Όμαρ αλ Μπασίρ, που είναι αντιμέτωπος με τη μαζικότερη λαϊκή κινητοποίηση εναντίον του, ανακοίνωσε χθες Παρασκευή τη διάλυση της κυβέρνησης και κήρυξε τη χώρα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
Σε τηλεοπτικό του διάγγελμα ο 75χρονος Μπασίρ επεσήμανε ότι θα προχωρήσει στη διάλυση τόσο της ομοσπονδιακής κυβέρνησης όσο και των κυβερνήσεων των πολιτειών του Σουδάν, ενώ ζήτησε από το κοινοβούλιο να αναβάλει την υιοθέτηση των συνταγματικών αλλαγών που θα του επιτρέψουν να θέσει ξανά υποψηφιότητα για την προεδρία το 2020, έπειτα από σχεδόν 30 χρόνια στην εξουσία.
«Κηρύσσω κατάσταση έκτακτης ανάγκης σε όλη τη χώρα για έναν χρόνο», τόνισε ο Σουδανός πρόεδρος. «Ανακοινώνω τη διάλυση της κυβέρνησης σε ομοσπονδιακό επίπεδο και επίπεδο πολιτειών», πρόσθεσε.
«Η χώρα μας διέρχεται μια δύσκολη και περίπλοκη κατάσταση, την πιο δύσκολη της Ιστορίας της», τόνισε. «Τα οικονομικά προβλήματα πρέπει να αντιμετωπιστούν από ικανούς ανθρώπους και για τον σκοπό αυτό θα σχηματίσω μια κυβέρνηση με ανθρώπους με τις απαραίτητες ικανότητες», εξήγησε ο Μπασίρ.
Παράλληλα κάλεσε την αντιπολίτευση «να ξεκινήσει διάλογο για τα τρέχοντα προβλήματα της χώρας μας».
Λίγες ώρες αργότερα ο Μπασίρ ανακοίνωσε ότι πέντε υπουργοί της απερχόμενης κυβέρνησης, μεταξύ των οποίων ο υπουργός Εξωτερικών, Άμυνας και Δικαιοσύνης, θα διατηρήσουν τις θέσεις τους. Επίσης διόρισε επικεφαλής των 18 πολιτειών της χώρας 16 αξιωματικούς του στρατού και δύο αξιωματούχους των υπηρεσιών ασφαλείας.
Μετά το διάγγελμά του Μπασίρ οργισμένοι διαδηλωτές βγήκαν στους δρόμους της πόλης Ομντουρμάν φωνάζοντας «ελευθερία» και έβαλαν φωτιά και σε λάστιχα, ενώ άλλοι έκλεισαν τον κεντρικό δρόμο, σύμφωνα με το Reuters.
Οι Δυνάμεις Εθνικής Ομοφωνίας, μια από τις βασικές οργανώσεις της αντιπολίτευσης του Σουδάν, ανακοίνωσε ότι η απάντηση στο διάγγελμα του Μπασίρ θα είναι περισσότερες διαδηλώσεις.
Οι διαδηλώσεις, που ξεκίνησαν στις 19 Δεκεμβρίου με αφορμή την αύξηση των τιμών βασικών προϊόντων και την έλλειψη ρευστού, γρήγορα εξελίχθηκαν σε κινητοποιήσεις εναντίον του Μπασίρ, ο οποίος κυβερνά το Σουδάν από το 1989. Σύμφωνα με ειδικούς, πρόκειται για το πιο ισχυρό κίνημα αμφισβήτησης εναντίον του εδώ και τρεις δεκαετίες.
Η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών και Ασφάλειας (NISS) ηγείται της καταστολής των διαδηλώσεων και έχει συλλάβει από τον Δεκέμβριο εκατοντάδες διαδηλωτές, επικεφαλής της αντιπολίτευσης, ακτιβιστές και δημοσιογράφους, σύμφωνα με μη κυβερνητικές οργανώσεις.
Σύμφωνα με τον επίσημο απολογισμό, 31 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί από τις 19 Δεκεμβρίου. Το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (HRW) κάνει λόγο για 51 νεκρούς, μεταξύ των οποίων παιδιά και μέλη ιατρικού προσωπικού.
Ο Μπασίρ αρχικά είχε κατηγορήσει ξένους «πράκτορες» για τις διαδηλώσεις και ζήτησε από τους αντιπάλους του να επιδιώξουν την εξουσία μέσω εκλογών. Νωρίτερα αυτό τον μήνα άλλαξε όμως τόνο, λέγοντας ότι οι διαδηλωτές είναι κυρίως νεαροί, χωρίς πολλές προοπτικές.
Ακόμη και τότε όμως προειδοποίησε κατά της αποσταθεροποίησης του Σουδάν, τονίζοντας: «Μπορείτε να δείτε τι συνέβη στη Λιβύη», η οποία μετά την ανατροπή του Μουάμαρ Καντάφι το 2011 έχει βυθιστεί στο χάος.
Παρά την καταστολή η Ένωση Σουδανών Επαγγελματιών, στην οποία συμμετέχουν γιατροί, εκπαιδευτικοί και μηχανικοί, διατηρεί την πίεση καλώντας σε καθημερινές διαδηλώσεις σε όλη τη χώρα.
«Καλούμε τον λαό μας να συνεχίσει τις διαδηλώσεις μέχρι να επιτευχθεί ο βασικός στόχος αυτής της εξέγερσης, η ανατροπή του επικεφαλής του καθεστώτος», επεσήμανε σε χθεσινή ανακοίνωσή της.
Ο Σαντίκ αλ Μάχντι, επικεφαλής της αντιπολίτευσης και ο τελευταίος εκλεγμένος πρωθυπουργός του Σουδάν, ο οποίος ανατράπηκε από το πραξικόπημα του Μπασίρ το 1989, έχει δηλώσει ότι στηρίζει τις κινητοποιήσεις.
Η καταστολή των διαδηλώσεων έχει προκαλέσει επικρίσεις και στο εξωτερικό.
Υψηλόβαθμος Αμερικανός αξιωματούχος προειδοποίησε την Τετάρτη ότι η χρήση «υπερβολικής βίας» από τις δυνάμεις ασφαλείας του Σουδάν είναι απαράδεκτη και ενδέχεται να επηρεάσει αρνητικά τις συνομιλίες για την αφαίρεση του Σουδάν από την αμερικανική λίστα των «κρατών που στηρίζουν την τρομοκρατία».