Η προκλητική αντιθεσμική στάση απέναντι στην ερευνητική δημοσιογραφία και η αλά καρτ καταδίκη από ΝΔ και ΠΑΣΟΚ
Ζοφερό είναι το τοπίο που έχει διαμορφωθεί στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια με τις επιθέσεις, τις απειλές, ακόμη και με τη δολοφονία δημοσιογράφων, όπως του Γιώργου Καραϊβάζ, με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να φέρει τεράστια ευθύνη, είτε στοχοποιώντας ευθέως τους μη αρεστούς στον ίδιο ερευνητές ρεπόρτερ είτε τηρώντας δύο μέτρα και δύο σταθμά σε ό,τι αφορά τη θεσμική του αντίδραση απέναντι σε συγκεκριμένα περιστατικά βίας.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στην περίπτωση της επίθεσης του εφοπλιστή Γιώργου Καραγεώργη σε βάρος του δημοσιογράφου Γιώργου Παπαχρήστου ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης έσπευσε αμέσως (και καλά έκανε) να καταδικάσει το γεγονός. Αντίθετα, στην περίπτωση της τραμπούκικης επίθεσης σε βάρος του δημοσιογράφου και εκδότη του Documento Κώστα Βαξεβάνη μπροστά στο ανήλικο παιδί του, λίγα μόλις 24ωρα πριν, τόσο η κυβέρνηση Μητσοτάκη όσο και το ΠΑΣΟΚ του Νίκου Ανδρουλάκη σιώπησαν προκλητικά, νομιμοποιώντας στην ουσία τέτοιου είδους ενέργειες κατά όσων δημοσιογράφων δεν συμπαθούν.
Παρά μάλιστα το γεγονός ότι εκτός από τον ΣΥΡΙΖΑ, το ΚΚΕ και βουλευτές της Ελληνικής Λύσης, καθώς και η ΕΣΗΕΑ, ανακοινώσεις καταδίκης εξέδωσαν το Διεθνές Ινστιτούτο Τύπου (International Press Institute – IPI), οι Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα (RSF) και το Συμβούλιο της Ευρώπης. Παράλληλα, για την επίθεση σε βάρος του Κ. Βαξεβάνη αναλυτικό δημοσίευμα είχε και το Euractiv, καταδικάζοντας το συμβάν και απαιτώντας να συλληφθεί ο δράστης, κάνοντας παράλληλα αναφορά στις 100 αγωγές SLAPPs (στρατηγικές αγωγές κατά της συμμετοχής του κοινού) που έχει δεχτεί ο Βαξεβάνης.
Μοναδική εξαίρεση από το κυβερνών κόμμα υπήρξε ο υπουργός Εργασίας Αδωνης Γεωργιάδης, ο οποίος προς τιμήν του, αν και έχει δεχτεί σκληρή κριτική από το Documento, με ανάρτησή του στο Twitter έκανε αυτό που όφειλε να κάνει όλος ο πολιτικός κόσμος: Καταδίκασε την επίθεση σε βάρος του Κ. Βαξεβάνη.
Τη σιωπή της κυβέρνησης Μητσοτάκη για την επίθεση κατά Βαξεβάνη σχολίασε σε ρεπορτάζ της η αμερικανική οικονομική εφημερίδα «Barron’s», σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων, ενώ αναφέρθηκε και στην επίθεση κατά Παπαχρήστου. Oπως υπογραμμίζεται, ενώ η ΕΣΗΕΑ καταδίκασε και τις δύο επιθέσεις, η κυβέρνηση Μητσοτάκη μέσω του κυβερνητικού εκπροσώπου καταδίκασε μόνο τη μία.
Δολοφονία χαρακτήρα και από τη Βουλή
Στην περίπτωση βέβαια της κυβέρνησης της ΝΔ η προσωπική ευθύνη του πρωθυπουργού είναι ακόμη μεγαλύτερη. Ο ίδιος ο Κυρ. Μητσοτάκης, ως επικεφαλής της εκστρατείας συκοφαντίας, αλλά και πολλά στελέχη του καλλιέργησαν εδώ και χρόνια ένα άκρως ενοχοποιητικό κλίμα σε βάρος του Κ. Βαξεβάνη, του Documento και των εργαζομένων του, προχωρώντας επανειλημμένα σε ακραία δολοφονία χαρακτήρα. Ο σημερινός πρωθυπουργός από το βήμα της Βουλής αποκάλεσε τον Βαξεβάνη και όσους δημοσιογράφους αποκάλυψαν το σκάνδαλο Novartis «συμμορία» και «υπόκοσμο», ενώ παράλληλα τους έσυρε ενώπιον της Δικαιοσύνης με κατάπτυστες και έωλες κατηγορίες, για να δικαιωθούν στη συνέχεια πανηγυρικά με απαλλακτικό βούλευμα από το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο.
Ολα αυτά βέβαια την ώρα που κορυφαία στελέχη της κυβέρνησης Μητσοτάκη δεν είχαν κανένα πρόβλημα να συνομιλούν απευθείας με ένα πρόσωπο όπως ο Μένιος Φουρθιώτης, στον οποίο φρόντισαν να παρέχουν πολυπληθή αστυνομική φρουρά προκειμένου να τον προστατεύει.
Μπροστά στην οκτάχρονη κόρη
Η τραμπούκικη επίθεση σε βάρος του Κ. Βαξεβάνη έγινε την Παρασκευή 25 Αυγούστου. Ο δημοσιογράφος και εκδότης του Documento δειπνούσε με την οικογένειά του σε εστιατόριο στην Αμάρυνθο της Εύβοιας. Μαζί του ήταν η πεθερά του και γιαγιά της οκτάχρονης κόρης του. Ξαφνικά και ενώ δειπνούσαν, πλησίασε το τραπέζι ένας άγνωστος άντρας ο οποίος άρχισε να βρίζει χυδαία και να απειλεί τον Κ. Βαξεβάνη επειδή, όπως είπε, «είχε βγάλει το όνομά μου στη λίστα Λαγκάρντ». Οπως αποκαλύφθηκε στη συνέχεια, επρόκειτο για τον επιχειρηματία Μιχάλη Στασινόπουλο που διαθέτει εξοχικό στην περιοχή. Πράγματι, σύμφωνα με όσα είχε δημοσιεύσει ο Κ. Βαξεβάνης στο περιοδικό Hot Doc, που αποκάλυψε τη λίστα τον Οκτώβριο του 2012, υπήρχε το όνομα Μιχάλης Στασινόπουλος σε λογαριασμό της HSBC ως κάτοχος εκατομμυρίων μαζί με τον πατέρα του και άλλα μέλη της οικογένειας. Ο συγκεκριμένος Μιχ. Στασινόπουλος δεν είχε σχέση με τον γνωστό επιχειρηματία της Βιοχάλκο, αλλά φαίνεται να έχει σχέση με επιχείρηση εμπορίας και επεξεργασίας μετάλλου στην οδό Πειραιώς.
Ο Κ. Βαξεβάνης του ζήτησε να σεβαστεί το γεγονός ότι βρισκόταν εκεί ένα ανήλικο κορίτσι που ήδη ήταν έντρομο με την παρουσία του. Ο Μιχ. Στασινόπουλος δεν σταμάτησε, αλλά συνέχισε να απειλεί και να βρίζει. Παριστάμενοι του ζήτησαν να αποχωρήσει αλλά αυτός συνέχισε απτόητος. Τότε παρενέβη η σύζυγος του δημοσιογράφου, η οποία κρατούσε στην αγκαλιά τους την κόρη τους και του ζήτησε και αυτή να αποχωρήσει γιατί, όπως υποστήριξε, αν κάποιος είναι κλέφτης ή αν έχει αδικηθεί, είναι δουλειά της Δικαιοσύνης και είναι απαράδεκτο να επιτίθεται δημόσια σε μια οικογένεια και έναν άνθρωπο που κάνει τη δουλειά του. Τότε ο άγνωστος κινήθηκε εναντίον της συζύγου του Βαξεβάνη και του παιδιού της, σπρώχνοντας ανθρώπους που του ζητούσαν να αποχωρήσει.
Η λεκτική επίθεση όμως μετατράπηκε σε χειροδικία. Ο επιχειρηματίας επιχείρησε να χτυπήσει τη σύζυγο του Κ. Βαξεβάνη, η οποία είχε το παιδί αγκαλιά, και την τελευταία στιγμή προσπάθησε να εμποδίσει την επίθεση η μητέρα της, η οποία δέχτηκε γροθιές στο πρόσωπο.
Μηνύσεις από όλα τα μέλη της οικογένειας
Μετά την επίθεση ο δράστης τράπηκε σε φυγή. Η πεθερά του δημοσιογράφου μεταφέρθηκε με σοβαρά χτυπήματα στο πρόσωπο στο Κέντρο Υγείας Αλιβερίου και στη συνέχεια στο Γενικό Νοσοκομείο Χαλκίδας. Την επόμενη μέρα η αστυνομία πραγματοποίησε έφοδο σε σπίτι του Μιχ. Στασινόπουλου στην περιοχή της Ερέτριας με διαταγή της εισαγγελέα Χαλκίδας κ. Ηλιοπούλου.
Είχαν προηγηθεί τρεις μηνύσεις σε βάρος του. Η μία από τον Κ. Βαξεβάνη, η δεύτερη από τη σύζυγό του και η τρίτη από την πεθερά του που δέχτηκε τα χτυπήματα. Σύμφωνα με πληροφορίες, το επόμενο χρονικό διάστημα αναμένεται να κατατεθεί ακόμη μία, αυτήν τη φορά από την ανήλικη κόρη που ήταν παρούσα, καθώς η νομοθεσία προβλέπει ότι μπορεί να καταθέσει μήνυση διά των γονέων της. Οπως ήταν αναμενόμενο, ο επιχειρηματίας Στασινόπουλος είχε εξαφανιστεί από το σπίτι προκειμένου να αποφύγει τη σύλληψη.
Χορός ανακοινώσεων στήριξης για Βαξεβάνη
Η δημοσιοποίηση του περιστατικού προκάλεσε σάλο και σφοδρές αντιδράσεις. Επειτα από λίγο εξέδωσε ανακοίνωση καταδίκης ο ΣΥΡΙΖΑ, ενώ ακολούθησε και το ΚΚΕ. Θέση πήρε όμως και ο βουλευτής επικρατείας με την Ελληνική Λύση Παύλος Σαράκης, κάνοντας λόγο μεταξύ άλλων για «αυτοδικία, ανεπίτρεπτη προσβολή της Δημοκρατίας και της Ελευθερίας του Τύπου». Την επίθεση καταδίκασε επίσης και το διοικητικό συμβούλιο της Ενωσης Συντακτών Ημερήσιων Εφημερίδων Αθηνών (ΕΣΗΕΑ) καθώς και μια σειρά από διεθνείς οργανισμούς, όπως το Διεθνές Ινστιτούτο Τύπου (IPI), οι Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα (RSF) και το Συμβούλιο της Ευρώπης στην ειδική πλατφόρμα για την προστασία των δημοσιογράφων Journalists Safety Platform. Η επίθεση τοποθετήθηκε στην κατηγορία «Επιθέσεις στη σωματική ασφάλεια και ακεραιότητα των δημοσιογράφων» (Attacks on physical safety and integrity of journalists).
Οι διεθνείς οργανισμοί όχι μόνο καταδίκασαν το γεγονός αλλά απαίτησαν από τις ελληνικές αρχές να εντοπιστεί ο δράστης της επίθεσης και να συλληφθεί. Εκτενές αφιέρωμα στο περιστατικό έκανε και ο ειδησεογραφικός ιστότοπος Euractiv, ενώ παράλληλα αναφέρθηκε στις εκατοντάδες μηνύσεις και αγωγές που έχει δεχτεί ο εκδότης του Documento προκειμένου να σταματήσει τις δημοσιογραφικές αποκαλύψεις του.
«Ο Βαξεβάνης έχει δεχτεί περισσότερες από 100 αγωγές SLAPPs για τις αποκαλύψεις του και έχει βγει νικητής από όλες αυτές» αναφέρει το Euractiv, σημειώνοντας τη χρονικά τελευταία περίπτωση, τη δίκη με τον Χαράλαμπο Αθανασίου, στην οποία ο Βαξεβάνης αθωώθηκε πανηγυρικά.
Εσκισαν τα ιμάτιά τους για Παπαχρήστο
Παρά τον σάλο που προκλήθηκε και τις ανακοινώσεις στήριξης, καμία ενέργεια δεν υπήρξε από την πλευρά της κυβέρνησης, με εξαίρεση τον υπουργό Εργασίας Αδ. Γεωργιάδη που καταδίκασε την επίθεση. Ούτε καν μια τυπική ανακοίνωση, έστω για τα μάτια του κόσμου, κάτι που απέδειξε ακόμη μια φορά το προσωπικό μένος που διακατέχει τον πρωθυπουργό για τον Κ. Βαξεβάνη. Την ίδια στάση κράτησε βέβαια και το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, του θύματος των υποκλοπών (από ΕΥΠ και Predator) Ν. Ανδρουλάκη, το οποίο μάλιστα θέλει και να εκφράσει τον ευρύτερο προοδευτικό χώρο. Ωστόσο ο πρόεδρός του δεν τόλμησε καν να διαφοροποιηθεί από τον ίδιο τον ωτακουστή του, αν και το Documento είχε πρωτοστατήσει στις αποκαλύψεις για το θλιβερό για τη δημοκρατία σκάνδαλο της κυβέρνησης Μητσοτάκη.
Λίγες μέρες μετά έλαβε χώρα το απαράδεκτο περιστατικό της επίθεσης του εφοπλιστή Καραγεώργη σε βάρος του δημοσιογράφου Γ. Παπαχρήστου. Αμέσως, ως όφειλε, η κυβέρνηση διά του εκπροσώπου της Π. Μαρινάκη καταδίκασε το συμβάν, ενώ το ΠΑΣΟΚ εξέδωσε σκληρή ανακοίνωση. Συνέδεσαν δε την επίθεση με απειλή προς τη δημοκρατία και τη δημοσιογραφία – και πολύ καλά έκαναν. Είναι εντυπωσιακό ότι απέναντι σε δύο πανομοιότυπα περιστατικά ΝΔ και ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ τήρησαν εντελώς διαφορετική στάση.
Δεν πρόκειται απλώς για προβληματική αντίληψη για τη δημοκρατία που ανοίγει επικίνδυνη κερκόπορτα. Πρόκειται για κλείσιμο του ματιού σε όποιον τραμπούκο θέλει να δείρει ή να σκοτώσει οποιονδήποτε δημοσιογράφο δεν είναι αρεστός στον Μητσοτάκη και τον Ανδρουλάκη. Μια κατάπτυστη πολιτική πράξη που νομιμοποιεί τη βία και στέλνει μήνυμα στον κάθε λογής τραμπούκο ότι μπορεί να συνεχίσει.
Αυτοί που έστρωσαν το κόκκινο χαλί
Οι δύο επιθέσεις δεν είναι τυχαία περιστατικά, αλλά εντάσσονται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο για τη δημοσιογραφία στην Ελλάδα που μόνο ασφαλές δεν μπορεί να χαρακτηριστεί. Ειδικά η επίθεση στον Κ. Βαξεβάνη είναι απόρροια της δολοφονίας χαρακτήρα και των συστηματικών επιθέσεων που έχει δεχτεί από το σύστημα Μητσοτάκη τα τελευταία χρόνια. Ο πρωθυπουργός έχει ενοχοποιήσει επανειλημμένα την ερευνητική δημοσιογραφία και τη δημοσιογραφία που κρίνει την πολιτική του. Εφτασε μάλιστα στο σημείο να αποκαλέσει τον Κ. Βαξεβάνη «συμμορία» και «υπόκοσμο» από το βήμα της Βουλής, στήνοντας σε βάρος του κατάπτυστα κατηγορητήρια που κατέρρευσαν πανηγυρικά. Ο ίδιος ο Μητσοτάκης είναι ηθικός αυτουργός των επιθέσεων και ακόμη και τώρα εξακολουθεί να κλείνει το μάτι στη βία απέναντι στους μη αρεστούς δημοσιογράφους.
Παρόμοια στάση με την τωρινή είχαν κρατήσει ΝΔ και ΠΑΣΟΚ και πριν από δύο χρόνια όταν αποκαλύφθηκε το συμβόλαιο δολοφονίας σε βάρος του Κ. Βαξεβάνη με εντολή Φουρθιώτη. Σιώπησαν προκλητικά αντί να καταδικάσουν το γεγονός και ενώ λίγο πριν είχε δολοφονηθεί μέρα μεσημέρι έξω από το σπίτι του ακόμη ένας δημοσιογράφος, ο Γ. Καραϊβάζ. Να σημειωθεί ότι για το συμβόλαιο δολοφονίας Βαξεβάνη έχει ήδη παραπεμφθεί σε δίκη ο τηλεπαρουσιαστής και συνομιλητής κορυφαίων υπουργών της κυβέρνησης Μ. Φουρθιώτης.
