Η Κομισιόν έχει εντάξει την Ελλάδα στον μηχανισμό επαγρύπνησης από τον Νοέμβριο 2022

Τα αποτελέσματα της κάλπης της 21ης Μαΐου φέρνουν τον Κυριάκο Μητσοτάκη στη θέση του καθεστωτικού ηγεμόνα. Μένει τούτο να αποτυπωθεί και πάλι στις 25 Ιουνίου. Τότε αρχίζει η μαυρίλα. Παντοδυναμία ενός ηγεμόνα που θέλει να μετατρέψει τη συνταγματική πολιτεία σε φέουδο. Το είδαμε με τις υποκλοπές και τον στραγγαλισμό της ανεξαρτησίας της δικαστικής εξουσίας.

Για να επιτευχθεί αυτή η παντοδυναμία χρειάστηκε η παροχολογία, η οποία εντάθηκε στην προεκλογική περίοδο και εν πολλοίς οδήγησε στα αποτελέσματα της κάλπης της περασμένης Κυριακής. Χρειάστηκαν τρεις μέρες για να σκάσει η φούσκα. Η σύσταση του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ενωσης σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων 2023 αποτέλεσε τη βελόνα που έσκασε το φουσκωμένο μπαλόνι των υποσχέσεων Μητσοτάκη. Αυτή η έκθεση, που δημοσιεύτηκε στις 24 Μαΐου, πλήττει και το αφήγημα της σταθερότητας. Οπως αποκαλύπτει η έκθεση του ευρωπαϊκού οργάνου, ήδη από τις 22 Νοεμβρίου 2022 η Κομισιόν έχει εντάξει την Ελλάδα στον μηχανισμό επαγρύπνησης.

Ανισόρροπη οικονομία

«Η Ελλάδα συγκαταλέγεται μεταξύ των κρατών-μελών που μπορεί να αντιμετωπίζουν ή ενδέχεται να αντιμετωπίσουν ανισορροπίες και για τα οποία απαιτείται εμπεριστατωμένη επισκόπηση» αναγράφεται σχετικά. Από τον περασμένο Νοέμβριο έχουμε μπει σε νέο μηχανισμό εποπτείας καθώς η ΕΕ ελέγχει τις ενέργειες Μητσοτάκη σε δημοσιονομικό επίπεδο εντάσσοντας την Ελλάδα στις ανισόρροπες δημοσιονομικά χώρες, την ώρα που ο ίδιος στο εσωτερικό της χώρας «πουλάει το φύκι» τού εγγυητή της σταθερότητας.

Παρόλο που εισήλθε στον ρόλο του ελεγχόμενου, ο Κυρ. Μητσοτάκης δεν διστάζει να τάζει. Η Κομισιόν επανήλθε. Στις 8 Μαρτίου 2023 παρείχε κατευθύνσεις δημοσιονομικής πολιτικής. Η Επιτροπή υπενθύμισε ότι η γενική ρήτρα διαφυγής του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης θα απενεργοποιηθεί στα τέλη του 2023. Ζήτησε την ανάληψη δημοσιονομικών πολιτικών κατά την περίοδο 2023-24 οι οποίες θα διασφαλίσουν τη μεσοπρόθεσμη βιωσιμότητα του χρέους. Σ’ αυτό το χρονικό σημείο έχουμε την απόλυτη απόδειξη του τι πράττει εις βάρος της ελληνικής κοινωνίας ο Κυρ. Μητσοτάκης. Στις 29 Απριλίου 2023 η κυβέρνηση υπέβαλε στην Κομισιόν το πρόγραμμα σταθερότητας, ενώ στις 2 Μαΐου υπέβαλε το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων. Ο Μητσοτάκης την ίδια περίοδο συνέχιζε να τάζει. Τώρα, και προτού ξεκινήσει η δεύτερη προεκλογική περίοδος που θα οδηγήσει στις κάλπες της 25ης Ιουνίου, όλο το πρόγραμμα παροχολογίας σκάει. Οι πολίτες που «ακούμπησαν» στις προεκλογικές υποσχέσεις θα πρέπει να γνωρίζουν ότι οι προτάσεις των κοινοτικών οργάνων, τις οποίες γνώριζε ο Κυρ. Μητσοτάκης, συμπυκνώνονται στον όρο «βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους». Είναι το χρέος που εκείνος φρόντισε σε απόλυτους αριθμούς να εξακοντίσει από τα 356 δισ. τον Ιούνιο του 2019 περίπου στα 410 δισ. ευρώ σήμερα.

Τι έρχεται με τη νέα διακυβέρνηση

Υπό τα δεδομένα που έχουμε και πέρα από τις προεκλογικές πομφόλυγες της κυβέρνησης θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι:
Από το 2024 καταργούνται όλα τα pass. Αυτά που υποτίθεται πως λειτούργησαν σαν στυλοβάτες της κοινωνίας στις πολλαπλές κρίσεις καταργούνται.

Δημοσιονομική προσαρμογή. Σύμφωνα με τις κατευθύνσεις, για να επιτευχθεί η τήρηση της τιμής αναφοράς του 3% του ΑΕΠ για το έλλειμμα θα πρέπει να υπάρξει λιτότητα ύψους τουλάχιστον 4 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2023.

Περικοπές στις δαπάνες. Το αφήγημα «για όλα φταίει η Κομισιόν» αναμένεται να λειτουργήσει ως προκάλυμμα για να στραγγαλιστούν τόσο η δημόσια παιδεία όσο και η δημόσια υγεία.

Οι δημόσιοι υπάλληλοι θα πρέπει να ξεχάσουν τις αυξήσεις. Η Κομισιόν επιχαίρει για το ότι το μισθολογικό κόστος για τους δημόσιους υπαλλήλους παρέμεινε σταθερό το 2022 στο 10,8% του ΑΕΠ, ελαφρώς πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ (10,2% του ΑΕΠ). Ετσι επιτάσσει τη συνέχιση αυτής της πολιτικής με στόχο να μειωθεί στο 10,2% του ΑΕΠ, που σημαίνει πολύ απλά ότι αυξήσεις δεν μπορούν να προσδοκούν όσοι υπηρετούν στο δημόσιο. Παράλληλα επιτάσσεται η συνέχιση του κανόνα «μία πρόσληψη για κάθε αποχώρηση» για το μόνιμο προσωπικό, που σημαίνει ότι μειώνονται οι πιθανότητες εκτεταμένων προσλήψεων ακόμη και στον χώρο της δημόσιας υγείας.

Δεν ξεπαγώνουν οι τριετίες στον ιδιωτικό τομέα. Πρόκειται για μνημονιακή υποχρέωση που έχει ενταχθεί στο δεύτερο μνημόνιο (Νοέμβριος 2012). Η Ελλάδα έχει δεσμευτεί να κρατήσει παγωμένες τις τριετίες για όσους εντάχθηκαν στην αγορά εργασίας μετά το 2012 μέχρι η ετήσια μεσοσταθμική ανεργία να μετρηθεί κάτω από 10%. Παρά τα προεκλογικά πανηγύρια, η ελληνική κυβέρνηση στο πρόγραμμα σταθερότητας που υπέβαλε στα κοινοτικά όργανα στις 29 Απριλίου προέβλεψε ότι δεν προβλέπεται «ξεπάγωμα» πριν από το 2027. Συγκεκριμένα, η ανεργία αναμένεται να μειωθεί σε 11,8% το 2023 και να αποκλιμακωθεί σε 10,9% το 2024, 10% το 2025 και 9,8% το 2026. Ομως αυτά ήταν όσα υπέβαλε στα κοινοτικά όργανα. Με επικοινωνιακό πυροτέχνημα το γεγονός ότι η ΕΛΣΤΑΤ ανακοίνωσε τον περασμένο Μάρτιο ποσοστό ανεργίας 10,9% ξεκίνησε ένα απίστευτο προεκλογικό ξεχείλωμα ότι δήθεν είμαστε κοντά στο να ξεπαγώσουν οι τριετίες για τους μισθούς στον ιδιωτικό τομέα.

Ας μιλήσουμε για σταθερότητα

Αυτό που επικρατεί ως αφήγημα είναι ότι με τη ΝΔ υφίσταται σταθερότητα στην οικονομία. Είναι άλλη μια πλάνη που πέρασε στην κοινωνία μέσα από την άκρατη παροχολογία.

Ο Κυρ. Μητσοτάκης είδε τις κρίσεις οι οποίες οδήγησαν σε χαλάρωση του δημοσιονομικού κορσέ από την Ευρώπη ως ευκαιρία να υφαρπάξει την εξουσία για μια ακόμη τετραετία. Στην πρώτη τετραετία διακυβέρνησής του η Ελλάδα έλαβε σχεδόν 32 δισ. ευρώ ενισχύσεις από το Ταμείο Ανάκαμψης και χωρίς έλεγχο από την ΕΕ επιτράπηκε πάρτι παροχολογίας 50 δισ. ευρώ.

Δανείστηκε λοιπόν αφειδώς και έδωσε χρήμα με τη μορφή ενισχύσεων. Τα δάνεια όμως κάποια στιγμή πρέπει να αποπληρωθούν. Στην πραγματικότητα έχει φαλκιδεύσει το μέλλον για να σφιχταγκαλιάσει την καρέκλα του πρωθυπουργού. Ολόιδια συμπεριφέρθηκαν οι κυβερνήσεις Σημίτη (70 δισ. ευρώ στην επταετία) και Καραμανλή (130 δισ. στην πενταετία) και οδηγηθήκαμε στη μνημονιακή εποχή. Τότε με τα «Greek statistics» η Ευρώπη κοιμόταν. Ομως από τον περασμένο Νοέμβριο η Κομισιόν μας έχει βάλει στον μηχανισμό επαγρύπνησης. Η Κομισιόν στην επισκόπηση που δημοσίευσε την περασμένη Τετάρτη δεν αφήνει καμία αμφιβολία, αφού κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η Ελλάδα αντιμετωπίζει υπερβολικές μακροοικονομικές ανισορροπίες. Ειδικότερα, αυτές εντοπίζονται:

• Στις ευπάθειες που σχετίζονται με το υψηλό δημόσιο χρέος και το υψηλό απόθεμα μη εξυπηρετούμενων δανείων σε περιβάλλον υψηλής ανεργίας.

• Ο δείκτης του δημόσιου χρέους ως προς το ΑΕΠ εξακολουθεί να είναι ο υψηλότερος στην ΕΕ.

• Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια παραμένουν σε υψηλά επίπεδα και εξακολουθούν να επηρεάζουν αρνητικά την κερδοφορία και τη δανειοδοτική ικανότητα των τραπεζών, γεγονός που με τη σειρά του υπονομεύει την ενίσχυση της κεφαλαιακής έντασης και την αύξηση της παραγωγικότητας της οικονομίας.

• Βασική ανησυχία αποτελεί η σημαντική διεύρυνση του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών το 2022, παρά την ανάκαμψη των εσόδων από τον τουρισμό.

Η σκοτεινή περίοδος

Στόχος τους να εξαφανίσουν τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα υπέρ των ολιγοπωλίων

«Βραδιάζει» για την πραγματική οικονομία. Η βάση κατασκευάστηκε στην προηγούμενη τετραετία με το «όλα ιδιωτικά μέσα από την αποσύνθεση των δημόσιων δομών». Το «ευαγγέλιο» ονομάζεται «έκθεση Πισσαρίδη». Το πρόβλημα βρίσκεται στο κόστος μετάβασης. Πώς μπορεί μια οικονομία που η ραχοκοκαλιά της είναι η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα, στην οποία απασχολείται το 87% του κόσμου της μισθωτής εργασίας, να μετατραπεί σε οικονομία των μεγάλων παικτών που λειτουργούν ως ολιγοπώλια; Είναι προφανές ότι μια τέτοια μετάβαση προϋποθέτει την καταστροφή των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Ποιες όμως είναι οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις;

• Υπάρχουν περί το 1,5 εκατ. επαγγελματικοί ΑΦΜ.

• Από αυτούς, περίπου οι 850.000 αφορούν εμπόρους και βιοτέχνες. Οι υπόλοιποι εντάσσονται στους επιστημονικούς κλάδους (νομικοί, υγειονομικοί, μηχανικοί, οικονομολόγοι κ.λπ.).

• Από το 1,5 εκατ. επαγγελματικών ΑΦΜ μόλις οι 250.000 περίπου έχουν αριθμό μητρώου εργοδότη στον eΕΦΚΑ. Από αυτούς, το 92% περίπου είναι επιχειρήσεις που απασχολούν κάτω από εννιά εργαζόμενους. Επίσης, το 96% των επιχειρήσεων της χώρας απασχολεί μέχρι 20 εργαζόμενους. Σ’ αυτό το 96% απασχολείται το 87% των μισθωτών!

• Τα τραπεζικά κριτήρια. Μόλις 30.000-40.000 επιχειρήσεις μπορούν να έχουν πρόσβαση σε τραπεζικό δανεισμό ώστε να επενδύσουν για να επεκταθούν!

Ολιγοπώλια παντού

Ολοι αυτοί κινδυνεύουν με καταστροφή, άλλος ολική και άλλος μερική, από τις πολιτικές που θα εφαρμοστούν μες στην επόμενη τετραετία. Πρόκειται για τη διαρκή ενίσχυση των μεγάλων παικτών κάθε κλάδου της οικονομίας, ώστε αυτοί να απορροφήσουν τους μικρούς παίκτες και έτσι να υπάρξουν τα ολιγοπώλια. Εκεί όμως υφίστανται οι παγίδες. Αφενός οι μεγάλες επιχειρήσεις εργάζονται με «οικονομίες κλίμακας», που σημαίνει συρρίκνωση του παραγωγικού δυναμικού και άρα ανεργία.

Αφετέρου μπορούν να επηρεάζουν τις τιμές, που σημαίνει ότι μπορούν να μεγιστοποιούν τα κέρδη τους εφαρμόζοντας εναρμονισμένες πρακτικές, «σκεπάζοντας» έτσι κάθε έννοια ανταγωνισμού. Το ζούμε ήδη με το κόστος ρεύματος. Η ενέργεια είναι η πρώτη προτεραιότητα που έθεσε ο Κυρ. Μητσοτάκης όταν ανέλαβε το 2019. Οι 4+1 που απαρτίζουν το καρτέλ του φυσικού αερίου έχουν επιβάλει τους όρους τους και η κοινωνία… τσουρουφλίζεται. Για να συμβεί αυτό χρειάστηκε αρχικά να απαξιωθεί η ΔΕΗ, ακολούθως να επιβληθεί η απολιγνιτοποίηση ώστε να αναδειχθεί κυρίαρχο καύσιμο της παραγωγής ρεύματος το φυσικό αέριο, να θεσμοθετηθεί το target model όπου το φυσικό αέριο καθόριζε τις τιμές του ρεύματος και τέλος η ΔΕΗ να χάσει το «Δ», τον δημόσιο χαρακτήρα της. Ολα αυτά απογείωσαν το κόστος ρεύματος.

Χρηματοδότηση για λίγους

Η έκθεση Πισσαρίδη είναι το «ευαγγέλιο» του Κυρ. Μητσοτάκη. Αν θέλουμε να το συμπυκνώσουμε σε μία φράση, αυτή είναι «μεγάλα επιχειρηματικά σχήματα». Είναι το επικοινωνιακό περιτύλιγμα για να περάσουμε σε οικονομία ολιγοπωλίων. Το όχημα είναι τα χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης που θα διοχετευτούν σε πολύ λίγους μέσα από το πρόγραμμα «Ελλάδα 2.0». Είναι ο μηχανισμός που έχει στηθεί ώστε να διοχετευτεί ένας πακτωλός 18 δισ. ευρώ (με τον δανεισμό μπορεί να μοχλευτεί ένα ποσό κοντά στα 50 δισ. ευρώ) σε 400-500 επιχειρήσεις της χώρας. Το αφήγημα είναι ότι αυτοί οι γίγαντες θα δημιουργήσουν χιλιάδες θέσεις εργασίας και έτσι θα διαχυθεί ο πλούτος στην ελληνική κοινωνία. Ενα αφήγημα που έχει πληρώσει τα μέγιστα η Ελλάδα, τόσο το 1960 με τα θαλασσοδάνεια που λάμβαναν επιχειρηματίες από τα αποθεματικά των ασφαλιστικών ταμείων όσο και τη δεκαετία του 1990 με το χρηματιστήριο και την εξαΰλωση εκατοντάδων δισ. δραχμών σε φούσκες.

€18 δισ.

από το Ταμείο Ανάκαμψης, που με τον δανεισμό φτάνουν τα 50 δισ. ευρώ, θα μοιραστούν σε 400-500 επιχειρήσεις της χώρας

87%

του κόσμου της μισθωτής εργασίας στην Ελλάδα απασχολείται σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις