Ο Μισέλ, ο δάσκαλός μας

Ο Γκοντάρ έλεγε ότι το σινεμά «ανοίγει παράθυρα στον κόσμο». Θα πρόσθετα ότι κάποιος πρέπει να σου υποδείξει σε ποιο παράθυρο να στραφείς και –όταν το ανοίξεις– τα εργαλεία για να ερμηνεύσεις τον νέο κόσμο. Ο Μισέλ Δημόπουλος ήταν ακριβώς αυτός ο άνθρωπος. Δάσκαλος για μια γενιά – ίσως και περισσότερες. Το σινεμά, όμως, δεν προϋποθέτει μόνο ταλαντούχους σκηνοθέτες και ωραίες ταινίες αλλά και εκπαιδευμένους θεατές. Δάσκαλός μας και σ’ αυτό. Ο Μισέλ δεν ήταν απλώς ένας θεσμικός παράγοντας του πολιτισμού που ανέλαβε νευραλγικές θέσεις –στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και στην ΕΡΤ– και άφησε σημαντικό έργο.

Ηταν πάνω από όλα θεατής. Δεν έψαχνε απαραίτητα τα αριστουργήματα. «Μεγάλη» ταινία μπορεί να ήταν μια «μικρή» ταινία. Πόσες τέτοιες είδαμε στο φεστιβάλ και το οφείλουμε σ’ αυτόν και τον Δημήτρη Εϊπίδη.

Ο Μισέλ, τώρα που το σκέφτομαι, κατέτασσε τους φίλους του και σε μια ειδική, πολύ δική του κατηγορία. Ανάλογα με το σινεμά που προτιμούσαν. Στα φεστιβάλ πάντα παρών, πάντοτε παντού, λες και είχε πολλούς εαυτούς σε κάθε αίθουσα, μοίραζε στον καθένα μας διαφορετικό σκονάκι. Θυμάμαι πριν από αρκετά χρόνια σχεδιάζαμε να δούμε παρέα το «Social network» του Ντέιβιντ Φίντσερ. Δουλειές, υποχρεώσεις και διάφορα άλλα ανέβαλλαν συνεχώς την έξοδό μας, που πάντα συνοδευόταν από απίστευτες αναλύσεις για την ταινία – τα θεωρητικά του κείμενα ήταν ευαγγέλια για τους σινεφίλ, επαγγελματίες και μη. Με τα πολλά οι μέρες περνούσαν, οι αίθουσες του κέντρου κατέβαζαν την ταινία. Μια μέρα με παίρνει τηλέφωνο και μου λέει ότι παίζεται ακόμη στο Ιλιον, περιοχή που φάνηκε μακριά σε μένα που κινούμαι πέριξ του κέντρου. «Μα τι λες, Μισέλ; Θα τρέχουμε στην άλλη άκρη για να δούμε το “Social network”;» του είπα. Για να μου απαντήσει: «Χρυσούλα, και στην άκρη του κόσμου τρέχουμε για να δούμε μια ταινία». Αυτός ήταν ο Μισέλ. Ταξίδευε από χώρα σε χώρα για να δει ταινίες και μετά μας έφερνε τους θαυμαστούς νέους κόσμους στη δική μας μικρή χώρα.