Ο τουριστικός κλάδος εκπέμπει σήμα κινδύνου και ζητά τη στήριξη του κράτους
Στο σημείο μηδέν λόγω της κρίσης που προκάλεσε ο κορονοϊός βρίσκονται οι τουριστικές επιχειρήσεις και οι εργαζόμενοι σ’ αυτές. Απαντες στον κλάδο αγωνιούν για την επόμενη μέρα και επισημαίνουν ότι ακόμη κι αν επαληθευτούν τα ευνοϊκότερα σενάρια, που θέλουν τις ξενοδοχειακές μονάδες να ανοίγουν περί τα μέσα Ιουνίου, οι ίδιοι θα βρεθούν βαριά τραυματισμένοι, με απώλειες εσόδων που πιθανώς να αγγίξουν ακόμη και το 70% σε σχέση με την περσινή σεζόν.
Την ανασφάλεια εντείνουν αφενός οι πληροφορίες που θέλουν χώρες όπως η Αυστρία να μην επιτρέπουν στους πολίτες τους τα ταξιδέψουν στο εξωτερικό και αφετέρου οι κινήσεις της κυβέρνησης, η οποία τουλάχιστον μέχρι τώρα δεν έχει συμπεριλάβει τους εργαζόμενους στον τουριστικό κλάδο στις ρυθμίσεις ελάφρυνσης των βαρών. Σε κάθε περίπτωση, επιχειρηματίες και εργαζόμενοι στον τουριστικό τομέα, που κράτησε την Ελλάδα όρθια κατά τη δεκαετή κρίση συνεισφέροντας στο ΑΕΠ περίπου 20%, βρίσκονται σήμερα επί ξύλου κρεμάμενοι και αναμένουν τη λήψη μέτρων ώστε να περιοριστεί κατά το δυνατόν η ζημία. Στο πλαίσιο αυτό άλλωστε το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΞΕΕ) ως επίσημος σύμβουλος της πολιτείας σε θέματα τουρισμού έχει καταθέσει στο αρμόδιο υπουργείο προτάσεις για την προστασία των εργαζομένων, των επιχειρήσεων και του τουριστικού τομέα γενικότερα.
Σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο του ΞΕΕ και της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων Αρη Σουλιούνα, οι προτάσεις προς τον υπουργό αφορούν όχι μόνο τη φετινή χρονιά αλλά και την επόμενη διετία τουλάχιστον. Οπως εκτιμά άλλωστε ο ίδιος μιλώντας στο Documento, τα προβλήματα λόγω του κορονοϊού θα διαρκέσουν σίγουρα μια τριετία. «Μη φαντάζεστε» λέει «ότι το 2021 θα είναι ρόδινο όπως ήταν το 2019», ενώ συμπληρώνει αναφερόμενος στην παρούσα κατάσταση: «Απ’ ό,τι φαίνεται, τον Μάιο και το Ιούνιο τα εποχιακά ξενοδοχεία θα παραμείνουν κλειστά και ανάλογα με την εξέλιξη της πανδημίας μελετάται σταδιακό άνοιγμα κάποιων μονάδων από τις αρχές Ιουλίου». Σύμφωνα με τον ίδιο, ο Μάιος και ο Ιούνιος αντιπροσωπεύουν περίπου το 30% του ετήσιου τζίρου των ξενοδοχείων πανελλαδικά, πράγμα που καθιστά σαφές ότι ο κλάδος έχει πληγεί καίρια. «Γνωρίζετε πάρα πολύ καλά τα μέτρα της κυβέρνησης τα οποία μέχρι στιγμής έχουν αποδώσει τα μέγιστα και οφείλουμε ως κλάδος να ακολουθήσουμε πλήρως τις συστάσεις των αρμόδιων και φυσικά τυχόν επερχόμενων μέτρων», προσθέτει ωστόσο ότι «εάν η κυβέρνηση σταθεί δίπλα στους επιχειρηματίες και τους εργαζόμενους του τουρισμού, τότε οι επιπτώσεις θα είναι λιγότερες. Το αντίθετο όμως θα επιφέρει ανεπανόρθωτες ζημιές. Θα πρέπει να αναλογιστούμε ότι ο τουρισμός συνεισφέρει άμεσα το 20% του ΑΕΠ, χωρίς να υπολογίσουμε τους συναφείς κλάδους».
Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται ο Μανώλης Καραμολέγκος, μέλος της Ενωσης Ξενοδόχων Σαντορίνης. Εξηγεί στο Documento ότι ήδη οι απώλειες από τον Απρίλιο και τον Μάιο είναι σημαντικές και επισημαίνει ότι γίνεται προσπάθεια να μεταφερθούν οι κρατήσεις των ταξιδιωτών σε άλλες ημερομηνίες ώστε να αποφευχθούν οι ακυρώσεις. Σημειώνει πάντως ότι «σε κάθε περίπτωση τα πράγματα θα είναι δύσκολα γιατί εξαρτόμαστε σε μεγάλο βαθμό από τους ξένους των οποίων οι χώρες πλήττονται περισσότερο». Σύμφωνα με τον ίδιο, αν τα ξενοδοχεία του νησιού δεν ανοίξουν ούτε τον Ιούνιο, τότε οι απώλειες σε σχέση με τον ετήσιο τζίρο θα αγγίξουν το 40%. «Οι εργαζόμενοί μας τι θα απογίνουν; Οι ξενοδόχοι που έχουν κάνει ήδη έξοδα, σε ανακαινίσεις για παράδειγμα, πώς θα ρεφάρουν;» διερωτάται.
«Τώρα να στηρίξει το κράτος»
«Ακόμη κι αν ανοίξουμε το καλοκαίρι, θα είναι σαν να έχουμε ανοίξει χειμώνα» περιγράφει γλαφυρά και ο πρόεδρος των ξενοδόχων Ηρακλείου Νίκος Χαλκιαδάκης, ζητώντας την παρέμβαση του κράτους ώστε να εξασφαλιστεί η αναγκαία ρευστότητα, χωρίς την οποία είναι δύσκολο, όπως εξηγεί, να ανοίξουν οι ξενοδοχειακές μονάδες.
«Δυστυχώς, ενώ τα τελευταία χρόνια ο τουρισμός είχε ανέβει πολύ, έτυχε αυτό. Γι’ αυτό όμως πρέπει τώρα η κυβέρνηση να βάλει πλάτη. Εχει ήδη χαθεί το 30-35% του τζίρου και φοβάμαι ότι θα χάσουμε περίπου το 70%. Ποιος θα έρθει από το εξωτερικό; Μην ακούτε που λένε ότι θα καλυφθεί το κενό από Ελληνες. Πρώτον, και οι Ελληνες θα ταξιδέψουν λιγότερο και, δεύτερον, αν σκεφτείτε ότι πέρυσι είχαμε περί τα 33 εκατ. τουρίστες, θα πρέπει όλη η Ελλάδα να ταξιδέψει τρεις φορές για να πλησιάσουμε αυτό το νούμερο. Πάνω από 200 επαγγέλματα συνδέονται άμεσα με τον τουρισμό, μην το ξεχνάτε. Επαναλαμβάνω λοιπόν: τα τελευταία δέκα χρόνια ο τουρισμός στήριξε το κράτος. Ας στηρίξει τώρα το κράτος εμάς» τονίζει.
Φόβος για απώλειες 10-15 δισ. ευρώ
Φόβους για απώλειες που θα αγγίξουν πιθανώς ακόμη και τα 15 δισ. ευρώ εκφράζει στο Documento ο τουριστικός επιχειρηματίας και πρώην πρόεδρος των τουριστικών πρακτόρων της δυτικής Κρήτης Σταύρος Πατεράκης. «Εχουμε βαλτώσει. Δεν λειτουργεί τίποτε. Υπάρχει μια μικρή ελπίδα να καταφέρουμε να ξεπεράσουμε την κρίση μέχρι τα μέσα Μαΐου και να αντιστραφεί το κλίμα, διότι άλλες χώρες του Νότου όπως η Ιταλία και η Ισπανία θα έχουν μεγαλύτερη κάμψη. Ασφαλώς αυτήν τη στιγμή ακυρώνονται πακέτα, αλλά οι περισσότεροι περιμένουν να δουν τις εξελίξεις. Ολα αυτά όμως είναι υποθετικά. Ευτυχώς πάντως οι ταξιδιωτικοί πράκτορες δεν επιμένουν να πάρουν πίσω χρήματα που έχουν πληρωθεί και προσπαθούν είτε να διαπραγματευτούν καλύτερες τιμές είτε να μεταθέσουν τις ημερομηνίες των ταξιδιών ακόμη και μέχρι τον Νοέμβριο αν τα πράγματα είναι καλά. Δυστυχώς, ενώ τα τελευταία χρόνια ο τουρισμός ήταν σε ανοδική πορεία, αυτό που συμβαίνει τώρα μας γυρίζει πίσω. Ελπίζω να τα καταφέρουμε φέτος και από του χρόνου να πάμε καλύτερα. Φέτος όμως θα υπάρξει ζημιά. Φοβάμαι ότι θα έχουμε απώλειες 10-15 δισ. ευρώ» εξηγεί.
Σε μια προσπάθεια πάντως να περιοριστεί κατά το δυνατόν η ζημιά, τουλάχιστον για τους ξενοδόχους και τους τουριστικούς πράκτορες, η κυβέρνηση προχώρησε στα τέλη της εβδομάδας στην έκδοση πράξης νομοθετικού περιεχομένου με την οποία διασφαλίζονται μέσω voucher το οποίο θα επιτρέπει στους ταξιδιώτες να μεταφέρουν τις κρατήσεις τους μέχρι το τέλος του 2021, ώστε να μην επιστρέφονται οι προκαταβολές. Οπως λέει άλλωστε στο Documento ο αντιπρόεδρος του ΞΕΕ κ. Σουλιούνας: «Σκοπός είναι να μην υπάρξει μαζική εκροή χρήματος και να βοηθηθούν οι επιχειρήσεις, η ρευστότητα των οποίων είναι σε πολύ κακό επίπεδο». «Μην ξεχνάμε» προσθέτει «ότι όλες οι προκαταβολές των πρακτορείων έχουν σταματήσει να καταβάλλονται από 25 Φεβρουαρίου περίπου και ήδη αυτό έχει δημιουργήσει μεγάλο πρόβλημα ρευστότητας». «Πιστεύω ότι η συλλογική δουλειά όλων των φορέων θα ανοίξει παράθυρα αισιοδοξίας για την εξέλιξη του τουρισμού στη χώρα μας αλλά, όπως αντιλαμβανόμαστε όλοι, η πορεία του τουρισμού δεν εξαρτάται μόνο από την κατάσταση στη Ελλάδα αλλά και από την εξέλιξη του ιού και της οικονομίας σε παγκόσμιο επίπεδο» καταλήγει.
«Γκιλοτίνα» η κρίση για τους εργαζόμενους
Αποκλεισμένοι από όλα τα ευνοϊκά μέτρα οι 200.000 που δουλεύουν στον κλάδο
Στη δίνη της κρίσης βρίσκονται ασφαλώς και οι περίπου 200.000 εργαζόμενοι, εποχικοί και συνεχούς απασχόλησης, του τουριστικού κλάδου. Ολοι δυνητικά άνεργοι και πολλοί απ’ αυτούς εκτός ρυθμίσεων ελάφρυνσης, έχουν αποστείλει τρεις επιστολές στα υπουργεία Τουρισμού, Οικονομικών και Εργασίας και δύο προσωπικά στον πρωθυπουργό, ζητώντας την παρέμβασή τους ώστε να τους εξασφαλιστεί έστω ένα πενιχρό εισόδημα. Δυστυχώς, η μεγαλύτερη κλαδική ομοσπονδία στη
χώρα, η οποία εκπροσωπεί περίπου 600.000 εργαζόμενους στον χώρο του τουρισμού και του επισιτισμού, δεν φαίνεται να βρίσκει ευήκοα ώτα. Αυτό τουλάχιστον καταγγέλλει στο Documento ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζόμενων στον Επισιτισμό – Τουρισμό Γιώργος Χότζογλου, τονίζοντας: «Δίνουμε αγώνα ώστε να υπάρξει λύση για τους εργαζόμενους στον τουρισμό, αλλά πολλές φορές βρίσκουμε μπροστά μας το τείχος του υπουργείου Εργασίας. Ενώ έχουν δοθεί κάποιες λύσεις
από τον υπουργό Οικονομικών και τον υπουργό Τουρισμού, δυστυχώς ο κ. Βρούτσης μας κλείνει την πόρτα. Δεν έχουμε καταφέρει να κάνουμε έστω μια τυπική επικοινωνία μαζί του. Εκπροσωπούμε σχεδόν 600.000 εργαζόμενους στον τουρισμό και τον επισιτισμό και δεν καταφέρνουμε να βρούμε τον κ. Βρούτση – όχι τώρα αλλά από την ημέρα που ανέλαβε καθήκοντα. Εμείς κρατήσαμε τη χώρα όρθια κατά την κρίση. Οφείλει η πολιτεία να μας αντιμετωπίσει με μεγαλύτερο σεβασμό».
Ο κ. Χότζογλου περιγράφει το μέλλον των εργαζομένων στον τουρισμό ως ζοφερό, υπολογίζοντας ότι οι απώλειες στις θέσεις εργασίας λόγω του κορονοϊού θα αγγίζουν ίσως και το 50%. «Από τη στιγμή που τα ξενοδοχεία δεν πρόκειται να ανοίξουν τον Μάιο, δεν τίθεται θέμα επαναπρόσληψης για τους εποχικούς. Μιλάμε για περίπου 200.000 εργαζόμενους, από τους οποίους φέτος είναι ζήτημα αν θα εργαστούν οι μισοί. Υπολογίζουμε απώλεια του 40% έως 50% των θέσεων εργασίας» αναφέρει, εκφράζοντας την αγωνία του για την επόμενη μέρα. «Πώς αυτοί
που θα εργαστούν λιγότερες ημέρες κι εκείνοι που δεν θα εργαστούν θα εξασφαλίσουν το επίδομα ανεργίας για τον επόμενο χειμώνα;» διερωτάται και συμπληρώνει: «Εμείς έχουμε καταφέρει μέχρι στιγμής να πάρουμε παράταση στην καταβολή του επιδόματος ανεργίας για δύο μήνες για εργαζόμενους των οποίων το επίδομα σταμάτησε να καταβάλλεται τον Ιανουάριο, τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο, είναι όμως και χιλιάδες εργαζόμενοι οι οποίοι βρίσκονται εκτός οποιασδήποτε ρύθμισης. Επιπλέον υπάρχει μια κατηγορία εργαζομένων
οι οποίοι διοχετεύονται σε ξενοδοχεία από γραφεία ενοικίασης εργασίας, από εργολάβους δηλαδή, οι οποίοι είναι εγκλωβισμένοι αφού δεν μπορούν να βγουν ούτε σε αναστολή ώστε να πάρουν τα 800 ευρώ ούτε να μπουν στο ταμείο ανεργίας. Είμαστε δε αποκλεισμένοι κι από τις υπόλοιπες διατάξεις. Δεν έχουμε μείωση ενοικίου, δεν έχουμε πάγωμα οφειλών προς την εφορία, δεν έχουμε ρύθμιση για στεγαστικά δάνεια. Υπάρχουν ξενοδοχοϋπάλληλοι που κινδυνεύουν να μην έχουν ρεύμα. Είμαστε στον αέρα».