Ο Μάριος Αθανασίου στο documentonews.gr: «Στην Ελλάδα το να είσαι θύμα ισοδυναμεί με ενοχή»

Ο Μάριος Αθανασίου στο documentonews.gr: «Στην Ελλάδα το να είσαι θύμα ισοδυναμεί με ενοχή»

Ο Μάριος Αθανασίου είναι ένας ηθοποιός που δεν διστάζει να πει ανοιχτά τη γνώμη του ακόμα κι αν αυτή έρχεται σε σύγκρουση με το σύστημα. Μετρά πολλά χρόνια θεατρικής παρουσίας με πολλές επιτυχίες και στην τηλεόραση. Το 2019 εξελέγη περιφερειακός σύμβουλος Αττικής με τον ΣΥΡΙΖΑ.  Ανάμεσα σε παραστάσεις και πρόβες καταφέραμε να μιλήσουμε για το θέατρο, την υπόθεση Λιγνάδη τις γυναικοκτονίες και τα επόμενα επαγγελματικά του σχέδια. Κάθε φορά που η συζήτηση πήγαινε σε έννοιες όπως «αδικία» «έμφυλη βία» «κακοποίηση» ο λόγος του γινόταν έντονος, απαιτητικός. Θα κρατήσω μια φράση του που την επαναλάμβανε συχνά «Πρέπει να τον αλλάξουμε τον κόσμο. Να τον κάνουμε πιο δίκαιο». 

Φέτος, το καλοκαίρι συμπρωταγωνιστείτε στο «Δώρο Γενεθλίων» παρέα με ένα πολύ δυνατό σχήμα σε ένα κατάμεστο Θέατρο Λαμπέτη

Η παράσταση είναι μια φάρσα, μια κωμωδία του Ρέι Κούνεϊ , σε σκηνοθεσία Βασίλη Θωμόπουλου και βασίζεται στις εκπλήξεις και στις ανατροπές. Για δύο ώρες οι θεατές παρακολουθούν την ιστορία ενός ανθρώπου που γυρίζει από τη δουλειά του και εξαιτίας ενός μπερδέματος βρίσκεται με μια τσάντα που περιέχει  1.735.000 λίρες. Ερχόμενος σπίτι ανήμερα των γενεθλίων του το μόνο που θέλει είναι να πάρει τα χρήματα και να σηκωθεί να φύγει. Από εκείνη τη στιγμή αρχίζουν τα μπερδέματα. Έρχονται στο σπίτι αστυνόμοι, άνθρωποι του υποκόσμου, δολοφόνοι και είμαστε και όλοι εμείς που δεν ξέρουμε τι μας γίνεται.

Η παράσταση είναι κάθε βράδυ sold out. Ο κόσμος μετά από δύο δύσκολες σεζόν επιστρέφει στο θέατρο;

Ο κόσμος έχει ανάγκη να επικοινωνήσει. Έχει ανάγκη το καλό θέατρο κι είναι παρήγορο και ελπιδοφόρο σε αυτές τις δύσκολες οικονομικές συνθήκες να στρέφεται προς την τέχνη και να γεμίζει τα θέατρα. Τα τελευταία χρόνια, μην λέμε μόνο για τα δυο τελευταία του κορονοϊού, έχουμε πιεστεί όλοι πάρα πολύ. Βλέπω κάθε βράδυ στο θέατρο πόσο πολύ γελάνε οι θεατές και είμαι ευγνώμων για αυτό. Εδώ ανοίγει βέβαια μια πολύ μεγάλη κουβέντα, υπάρχει μια γκρίζα ζώνη για το τι είναι τελικά το θέατρο και γιατί είναι τόσο πολύτιμο.

Είναι ψυχοθεραπεία το καλό θέατρο;

Εννοείται πως είναι ψυχοθεραπεία και όχι μόνο. Είναι και κάτι ακόμα πιο σημαντικό, είναι εκπαίδευση, όχι μόνο το θέατρο αλλά όλες οι μορφές τέχνης. Υπάρχει μεγαλύτερη εξοικείωση με τις παραστατικές τέχνες, ότι έχει να κάνει με μουσική και θέατρο, όμως τέχνη δεν είναι μόνο αυτό. Οποιαδήποτε επαφή με την τέχνη αγγίζει υψηλά επίπεδα παιδείας και πολιτισμού και είναι κάτι που μας λείπει πολύ. Στην Ελλάδα περισσότερο αλλά και ευρωπαϊκά. Κάποιες κοινωνίες είναι περισσότερο ανεπτυγμένες σε σχέση με εμάς που υστερούμε πολύ σε αυτό το κομμάτι. Υπάρχουν πρωτοβουλίες αλλά μας λείπει η συντονισμένη προσπάθεια.

Τι φταίει για αυτή την κατάσταση; 

Ο τρόπος που αντιλαμβανόμαστε τον πολιτισμό. Όλοι μας, και οι καλλιτέχνες και οι θεατές και οι θεσμοί. Υπάρχει ένα κενό από την πολιτεία γιατί ενώ θα έπρεπε να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή στον πολιτισμό τον περιφρονούν.

Πιστεύετε πως είναι στοχευμένη η στάση της πολιτείας;

Όχι, δεν νομίζω πως είναι στοχευμένη. Πιστεύω πως οφείλετε στην άγνοια. Στην ανικανότητα και στην άγνοια κάποιων ανθρώπων που βρίσκονται σε θέση να παίρνουν αποφάσεις και δεν ξέρουν τι τους γίνεται. Δεν πιστεύω πως είναι ένα κονκλάβιο που παίρνει αποφάσεις με σκοπό να εξαφανίσει τον πολιτισμό. Είναι άνθρωποι που τους τοποθέτησαν σε αυτές τις θέσεις και πολύ απλά δεν κάνουν καλά τη δουλειά του. Σκεφτείτε την περίοδο του κορονοϊού και τον τρόπο που διαχειρίστηκαν την κρίση σε κοινωνικό επίπεδο για να γυρίσουμε και σε αυτό που λέγαμε πριν. Ο κόσμος ήταν τρομοκρατημένος, απομονωμένος, οι στατιστικές έκαναν λόγο για αύξηση των ψυχοτρόπων φαρμάκων και αντί να δίνεται η επιλογή της τέχνης ως διαφυγή η πολιτεία σφράγισε τα θέατρα. Αυτό δεν το κατάλαβε κανένας, δεν μπόρεσαν να το αντιληφθούν στην κυβέρνηση γιατί πολύ απλά δεν το γνωρίζουν. Αδυνατούν και οι ίδιοι να αντιληφθούν την αναγκαιότητα της τέχνης. Οι τρεις κλάδοι που επλήγησαν περισσότερο είναι ο τουρισμός, η εστίαση και ο πολιτισμός. Για λόγους ψηφοθηρικούς προσπάθησαν να διορθώσουν το πρόβλημα στην εστίαση και στον τουρισμό. Τα άνοιξαν όλα και όλα καλά. Με τον πολιτισμό δεν κατάλαβαν ποτέ το κενό γιατί δεν τους ενδιέφερε. Το να έχεις ένα μουσείο ανοιχτό ή την πινακοθήκη γνωρίζεις πάρα πολύ καλά πως δεν πρόκειται να δημιουργηθεί κανένας συνωστισμός. Δεν πρόκειται να μπουν 1000 άτομα για να έχεις υγειονομικό θέμα, ας μην γελιόμαστε. Μέσα στο ζοφερό κλίμα εκείνων των ημερών θα ήταν μια διαφυγή που όμως η πολιτεία με δική της ευθύνη την αρνήθηκε. Το θέατρο λοιδορήθηκε πολύ αλλά δεν θέλω να σταθώ μόνο εκεί. Έχει σημασία να δούμε πως αντιλαμβανόμαστε και πως αξιοποιούμε την τέχνη.

Τι πρέπει να γίνει για να αλλάξει αυτό;

Αυτή είναι μια συζήτηση που μπορεί να αρχίσει τώρα και να μας πάρει πάρα πολύ καιρό για να δοθούν απαντήσεις. Πρέπει να γίνει κάποια στιγμή αυτή η κουβέντα με διάφορους ανθρώπους που είναι σε αυτό το χώρο να τα βάλουμε όλα κάτω και να δούμε το θέμα σοβαρά. Χρειάζεται αλλαγή στον τρόπο αντίληψης των ανθρώπων για το τι είναι ο πολιτισμός. Να το πιάσουμε από την αρχή. Εγώ στην επαφή μου που έχω με την περιφέρεια Αττικής και με όλους τους ανθρώπους που μιλάω ο πολιτισμός δεν αντιμετωπίζεται ουσιαστικά αλλά ως ένα ευχάριστο διάλλειμα, με μια φαιδρότητα, ως μια ακόμα ψυχαγωγία. Για τους περισσότερους ανθρώπους που βρίσκονται σε θέσεις εξουσίας η τέχνη εξυπηρετεί περισσότερο την προβολή και την προσωπική τους ματαιοδοξία.

Πως σχολιάζετε τη στάση της Λίνας Μενδώνη στην υπόθεση Λιγνάδη;

Σε οποιαδήποτε άλλη χώρα η Λίνα Μενδώνη θα βρισκόταν σε πάρα πολύ δύσκολη θέση. Όποια χώρα σέβεται τους θεσμούς και τους πολίτες της πολιτικοί υπάλληλοι  σαν την κυρία Μενδώνη είναι ανεπιθύμητοι. Η στάση της εκείνες τις δεκαπέντε ημέρες ενώ υπήρχε καταγγελία ήταν τουλάχιστον απαράδεκτη για να μην πω και τίποτα άλλο. Στην ουσία μιλάμε για δεκαπέντε ημέρες ασυλίας με ή χωρίς εισαγωγικά. Η απόφαση της να μην βγάλει τον Λιγνάδη από τη θέση του Καλλιτεχνικού διευθυντή την βάζει σε ένα κάδρο στήριξης και προστασίας. Μπορεί να μην της αξίζει κάτι τέτοιο αλλά με τη στάση της αυτό έδειξε. Η λάθος συμπεριφορά συνεχίστηκε και αργότερα. Την είδαμε να φεύγει από το Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας μαζί με τον Γιατρομανωλάκη. Τι τους ενόχλησε; Το πανό που έλεγε ότι είναι βιαστής; Μα η δικαιοσύνη το αποφάσισε. Ξέρετε όταν κάνεις το πρώτο λάθος μετά κάνεις και το δεύτερο και το τρίτο για να υπερασπιστείς τις επιλογές σου. Βέβαια, εδώ μπαίνει κι ένα άλλο ερώτημα. Αν αυτή η συμπεριφορά είναι δική της επιλογή ή αν της την επέβαλλαν άλλοι. Το να φύγει από την Καλαμάτα ήταν λάθος και την εκθέτει ακόμα περισσότερο.

 Πιστεύετε πως αν δεν ήταν ο Λιγνάδης αλλά κάποιος άλλος θα τον άφηναν ελεύθερο μετά την καταδίκη για δύο βιασμούς ανηλίκων; 

Νομίζω πως αυτό έχει ήδη απαντηθεί. Κοιτάξτε δεν θέλω να κάνω υποθέσεις. Δεν έχει και νόημα. Σε αυτό όμως που θέλω να επιμείνω είναι στις αντιδράσεις του κόσμου και στο κοινό περί δικαίου αίσθημα που τόσο προσπαθούν να το πολεμήσουν άνθρωποι της εξουσίας μέχρι και η Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Ακούω να λένε πάρα πολύ εύκολα πως η αγανάκτηση του κόσμου δεν μπορεί να καθορίσει τις δικαστικές αποφάσεις. Σεβαστό μέχρι εδώ, είναι κατανοητό. Όμως, αυτή τη στιγμή υπάρχει μια απόφαση που έχει θυμώσει την κοινωνία όχι γιατί είμαστε όλοι συνωμότες κατά του Λιγνάδη αλλά επειδή έχουμε να κάνουμε με ένα ιδιαίτερα ειδεχθές έγκλημα. Όλοι είπαμε πως είναι δυνατόν ένας άνθρωπος να δικάζεται 12 χρόνια για δύο βιασμούς και την ίδια στιγμή να αφήνεται ελεύθερος. Όταν εσύ ως πολιτικό πρόσωπο, ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ως ΥΠΠΟΑ τοποθετείσαι υπέρ αυτής της απόφασης παίρνεις ξεκάθαρα θέση. Προσπαθούν να μπερδέψουν τον κόσμο με έννοιες περί οχλοκρατίας και δημοκρατίας. Κανείς δεν θέλει να συμβεί αυτό. Όμως δεν πρέπει να ξεχνάει κανείς μας πως η δύναμη της γνώμης του κόσμου είναι αυτό που αλλάζει ουσιαστικά και την κοινωνία μας. Η νομοθετική και η εκτελεστική εξουσία αφουγκράζονται ως οφείλουν το κοινό περί δικαίου αίσθημα. Αλλιώς θα είχαμε ακόμα θανατικές καταδίκες, οι γυναίκες δεν θα είχαν δικαιώματα, θα φτάναμε σε αυτό το έκτρωμα με τις αμβλώσεις που συμβαίνει στην Αμερική. Δεν θα είχε προχωρήσει ποτέ η ανθρωπότητα αν δεν ακούγαμε το κοινό περί δικαίου αίσθημα. Οπότε, ας μην βιαζόμαστε να καταδικάσουμε τις αντιδράσεις του κόσμου γιατί όταν αυτό υπήρχε στη δίκη της Χρυσής Αυγής ήμασταν υπέρ και όταν βγήκε η απόφαση κλαίγαμε από ανακούφιση κι ας μας έβρεχαν με τις Αύρες και ας μας έσπρωχναν οι διμοιρίες ο κόσμος δεν έφευγε. Αυτό είναι το κοινό περί δικαίου αίσθημα. Τότε, δεν τους ενοχλούσαν οι αντιδράσεις του κόσμου; Μόνο στον Λιγνάδη τους ενοχλούν; Πρέπει να τον αλλάξουμε τον κόσμο. Να τον κάνουμε πιο δίκαιο.

Τρίτη γυναικοκτονία τις τελευταίες ημέρες και ακόμα ο νόμος δεν έχει αλλάξει έτσι ώστε να αναγνωριστεί ο όρος και γίνουν αυστηρότερες οι ποινές

Το ότι ακόμα συζητάμε αν πρέπει να αναγνωριστεί ο όρος γυναικοκτονία είναι από μόνο του τεράστιο πρόβλημα. Εννοείται  πως έπρεπε εδώ και πολύ καιρό να έχει γίνει αλλά δεν φτάνει μόνο αυτό. Χρειάζονται ακόμα πιο δραστικές λύσεις. Δεν φτάνει μόνο ό όρος για να εμποδίσει τους συζύγους, τους συντρόφους, τους πατεράδες ή όποιον άλλον από το να δολοφονήσει μια γυναίκα. Πρέπει να το δούμε σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα και να συντονιστούν πάρα πολλοί φορείς της πολιτείας προς αυτό το κομμάτι. Πρέπει να αλλάξει ο τρόπος που αντιμετωπίζουμε τη γυναίκα που καταγγέλλει. Να δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες για να τις γυναίκες που θέλουν να φύγουν. Που θα πάνε; Πως θα ζήσουν; Ποιος θα τις υπερασπιστεί; Υπάρχουν καταρτισμένοι άνθρωποι που να μπορούν να συμπεριφερθούν σωστά και να στηρίξουν μια γυναίκα που θέλει να καταγγείλει την κακοποίηση της;  Έχουμε ακούσει μαρτυρίες γυναικών για το πώς τις αντιμετωπίζουν που όχι μόνο δεν τις βοηθούν αλλά τις παροτρύνουν να γυρίσουν κιόλας στον κακοποιητή τους. Φυσικά, είναι και θέμα παιδείας. Από το σχολείο ακόμα θα έπρεπε να μιλάμε στα παιδιά μας για την αγάπη και τον σεβασμό. Για τα δικαιώματα, την ισότητα, την διαφορετικότητα, το σώμα μας. Εμείς οι γονείς μπορούμε να αλλάξουμε νοοτροπία και να μεγαλώσουμε το αγόρι και το κορίτσι με τον ίδιο τρόπο; Πρέπει να ξεπεράσουμε το αρχικό σοκ και να διεκδικήσουμε να αλλάξουνε οι νόμοι. Να δημιουργηθούν δομές και προϋποθέσεις. Σαφώς, να υπάρξει αυστηροποίηση των ποινών αλλά χρειάζονται ακόμα πιο ριζοσπαστικές αλλαγές. Στην Ελλάδα το να είσαι θύμα ισοδυναμεί με ενοχή.

Λυπάμαι που το λέω αλλά από θέμα πολιτείας νομίζω πως δεν νοιάζεται κανείς

Εννοείται πως κανείς δεν νοιάζεται. Δεν συμβαίνει σπίτι του οπότε γιατί να νοιαστεί. Το μεγαλύτερο πρόβλημα στην Ελλάδα είναι ότι οι πολιτικοί δεν έχουν καμία επαφή με την κοινωνία. Ζούν σε έναν άλλον κόσμο, σε ένα δικό του λόμπι. Δεν ξέρουν πως είναι να μην έχεις να πληρώσεις το ενοίκιο σου, να σπουδάσεις το παιδί σου ή ακόμα και να πας διακοπές. Δεν ξέρουν πως είναι να είσαι γυναίκα και να φοβάσαι μέσα στο ίδιο σου το σπίτι. Να μην έχεις ούτε χρήματα ούτε δομές να σε στηρίξουν. Δεν τους νοιάζει. Όταν δεν μπορεί ο άλλος να καταλάβει τι σημαίνει φτώχεια, τι σημαίνει κοινωνικός αποκλεισμός πως θα το αντιμετωπίσει; Ξέρουν πως είναι να μην μπορείς να βγάλεις τον μήνα σου; Αυτή τη στιγμή έχουμε μια κυβέρνηση, μια παρέα ανθρώπων που ζουν σε ένα προστατευμένο περιβάλλον και δεν έχουν καμία επαφή με την κοινωνία και δεν μπορούν να διοικήσουν τη χώρα. Για αυτό πρέπει η αντιπολίτευση να προσπεράσει αυτή την παρέα και να ασχοληθεί πραγματικά με την επόμενη ημέρα. Ποια είναι η λύση για την ακρίβεια; Ποια είναι η λύση για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, για την παιδεία, για την υγεία. Αυτά έχουν σημασία. Δεν μπορώ να ασχοληθώ με τους λομπίστες.

 Το χειμώνα θα σας δούμε σε νέο σήριαλ και στο θέατρο θα πρωταγωνιστήσετε στην «Ποντικοπαγίδα» 

Είναι μια κομεντί με τίτλο «Είμαστε Οικογένεια» σε σκηνοθεσία Βασίλη Θωμόπουλου και θα προβάλλεται στο Open. Κάνω έναν εργένη επιχειρηματία που του αρέσει να ζει μόνος του και να απολαμβάνει τη ζωή του. Ξαφνικά, βρίσκεται να μεγαλώνει τέσσερα παιδιά που δεν είναι δικά του. Στο θέατρο θα παίξω στην «Ποντικοπαγίδα» της Αγκάθα Κρίστι σε σκηνοθεσία Κίρκης Καραλή. Θα κάνω τον ρόλο του ντετέκτιβ και δεν μπορώ να αποκαλύψω τίποτα άλλο προς το παρόν.

Documento Newsletter