Ο δεξιοτέχνης του μπουζουκιού Μανώλης Καραντίνης αφηγείται στην Έμυ Ντούρου στιγμές από τη σχέση του με τον Θόδωρο Δερβενιώτη με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από τη γέννηση του μεγάλου συνθέτη.
Στον Θόδωρο ∆ερβενιώτη έχω υποχρέωση ζωής. Οταν ήµουν έξι χρόνων οι δικοί µου µε πήγαν να πάρω ένα µπουζούκι από τον Ζοζέφ Τερζιβασιάν, τον µεγαλύτερο οργανοποιό που υπήρξε ποτέ στην Ελλάδα. Εκείνος µε έβαλε να παίξω και είπε ότι θα µας έδινε το µπουζούκι µε την προϋπόθεση ότι θα µε πήγαιναν στη σχολή του ∆ερβενιώτη, που ήταν σε ένα παλιό αρχοντικό στην οδό Βίκτωρος Ουγκώ. Ετσι τον γνώρισα και ξεκίνησα µαθήµατα λίγο προτού γίνω επτά χρόνων.
Ηταν ο καλύτερος δάσκαλος στους λαϊκούς και τους βυζαντινούς δρόµους. Ηξερε βυζαντινή µουσική και επιπλέον ήξερε να γράφει. Εψελνε και έπαιζε παραδοσιακά όργανα. Κανονικά το λαούτο ήταν το όργανό του. Πήγαινε στο µπαράκι του Μάριου και έγραφε πολλά τραγούδια σε παρτιτούρες για λογαριασµό παλαιότερων συνθετών. Βλέποντάς τον να γράφει τις παρτιτούρες του, ο Στέλιος Χρυσίνης πρότεινε να φτιάξει κι εκείνος κάνα τραγούδι. Και κάπως έτσι προέκυψαν τα «Χνάρια», το «∆ιαβατήριο», το «Ποιος είδε γλάρο στα βουνά», το «Σε ικετεύω» που το έγραψε στον Βοσκόπουλο· µα πόσα αριστουργήµατα έχει γράψει!
Ο Θόδωρος ∆ερβενιώτης ήταν χρυσός άνθρωπος, τίµιος άνθρωπος. Με βοήθησε πάρα πολύ. Σαν πατέρας µου ήταν. Ηθελε να σου δείξει όσα ήξερε κι εσύ να τα µάθεις – ήταν πολύ αυστηρός. ∆εν κρύβω ότι τους πρώτους επτά µήνες που πήγα εκεί δεν µπορούσα ούτε να µιλήσω, κοιταζόµασταν µόνο. Τον κοίταγα και δεν το πίστευα. Ενιωθα δέος. Μου έλεγε: «Τι έγινε, ρε, θα παίξεις;». Και δεν µπορούσα. Ηξερα ότι τα «Χνάρια» ήταν δικά του και ότι είχε γράψει χιλιάδες τραγούδια, όλα τους καλά – τι καλά, αριστουργήµατα είναι.
Μετά τους επτά µήνες κάτι συνέβη και άρχισα να παίρνω τέσσερα τέσσερα τα µαθήµατα. Φώναξε τότε τον πατέρα µου και του είπε ότι κάτι είχε συµβεί ξαφνικά. Νοµίζω ότι είµαι ο µόνος που έχει βεβαίωση από τη σχολή του. Και µάλιστα τον αριθµό πρωτοκόλλου τον είχε βρει και τον είχε γράψει ο Γιάννης Λεµπέσης, µε τον οποίο ήµασταν συµµαθητές – εκείνος έµεινε στη σχολή πιο πολλά χρόνια από µένα. Εγώ έµεινα µέχρι τα εντεκάµισί µου χρόνια, στα δώδεκα ξεκίνησα να δουλεύω. Ο ∆ερβενιώτης µου έδειξε ακριβώς και πώς να φέροµαι. Μου έδειχνε ο ίδιος θεωρία και στο ρεπερτόριο είχα δυο δασκάλους: ο ένας ήταν ο ∆ηµήτρης Κορδατζής και ο άλλος ο ∆ηµήτρης Πατουσιάς.
Πάντα µιλάγαµε. Επειτα από χρόνια µετά τη σχολή, που άρχισαν να µε γνωρίζουν κι εµένα, είχα πάει κάποια στιγµή να τον δω και τότε είχε κάνει µια δουλειά για τον Σταµάτη Κόκοτα. Είδα πώς έγραφε τις παρτιτούρες κι ενώ είχα πάει να τον βοηθήσω, κατάλαβα πως τελικά ήξερε πιο πολλά από µένα. Στο µεταξύ άµα αργούσα να τον πάρω τηλέφωνο µου έβαζε τις φωνές. Με έπαιρνε και µου έλεγε: «Γεια σας, τον κύριο Καραντίνη θα ήθελα. Είµαι ένας ταπεινός µουσικός που λέγεται Θόδωρος ∆ερβενιώτης. Βρε αλήτη, γιατί δεν παίρνεις τηλέφωνο;».
Ο ∆ερβενιώτης, ο Καλδάρας, ο Ζαµπέτας, ο Χιώτης κάθονταν και δούλευαν ξανά και ξανά ένα κοµµάτι. Έπεφτε δάκρυ για να γίνει το τραγούδι. Πόναγε η ψυχή τους για να το κάνουν, δεν το έκαναν για να κονοµήσουνε. Και πήγαινε και τα έλεγε ο κατάλληλος. ∆εν είναι τυχαίο ότι τα τραγούδια του τα είπαν ο Καζαντζίδης, ο Βοσκόπουλος, ο Καλατζής, ο Ζαγοραίος, η Γκρέυ, η Πόλυ Πάνου, ο Τσαουσάκης. Στις ηχογραφήσεις του δεν υπάρχει ούτε ένα λάθος. ∆εν έλεγε ποτέ για ένα λάθος «άσ’ το να περάσει». ∆εν άφηνε τίποτε. Ακούς τα «Χνάρια» και είναι σαν να µπαίνεις σε ένα µεγάλο σπίτι µε κλασικά έπιπλα που δεν φεύγουν ποτέ από τη µόδα. ∆εν υπήρξε πιο στιβαρός και πιο σοβαρός συνθέτης. Και στις σηµερινές καταστάσεις που ζούµε πάντα είναι στη µόδα τα κοµµάτια αυτά – όπως βλέπετε, ο κόσµος δεν αλλάζει.
Έχει προσφέρει πάρα πολλά στον πολιτισµό και νοµίζω ότι δεν δικαιώθηκε όσο έπρεπε.
Κάτι που δεν θα πρέπει να ξεχνάµε είναι ότι ήταν αγωνιστής, όπως και ο Κώστας Βίρβος. Ο ∆ερβενιώτης ήταν συνδικαλιστής. Κάθε µουσικός και συνθέτης θα έπρεπε να έχει µια φωτογραφία του στο σπίτι του. Μόλις µπαίνει να τον βλέπει.