Στις αρχές Οκτωβρίου ο Εμανουέλ Μακρόν δεσμεύτηκε να πολεμήσει τον «ισλαμικό αυτονομισμό». Λίγες μέρες μετά η δολοφονία του καθηγητή Σαμιέλ Πατί από έναν ισλαμιστή τρομοκράτη κατέστησε τα λόγια του προφητικά. Τι πραγματικά επιδιώκει ο Γάλλος πρόεδρος από αυτήν τη μάχη;
Εδώ και χρόνια ο Εμανουέλ Μακρόν κρατούσε κλειστά τα χαρτιά του για τον ρόλο του ισλάμ σε σχέση με τον κοσμικό χαρακτήρα της Γαλλίας. Λίγες μόνο μέρες μετά τη δολοφονία του 47χρονου καθηγητή Ιστορίας Σαμιέλ Πατί από τον 18άχρονο ισλαμιστή τσετσενικής καταγωγής Αμπντουλάχ Ανζόροφ η γαλλική κυβέρνηση κλείνει τζαμιά, διαλύει ενώσεις, διεξάγει έρευνες σε σπίτια και προχωρά σε απελάσεις με στόχο να περάσει το μήνυμα ότι «ο φόβος θα πρέπει ν’ αλλάξει στρατόπεδο».
Η χρονική περίοδος που ο Γάλλος πρόεδρος αποφάσισε να ανοίξει το ζήτημα σε μια χώρα που αποφεύγει να μιλά δημοσίως για θέματα θρησκείας κάθε άλλο παρά τυχαία είναι. Σε ενάμιση χρόνο οι Γάλλοι θα κληθούν στις κάλπες για να επιλέξουν τον νέο πρόεδρο και οι κατηγορίες της δεξιάς και της ακροδεξιάς αντιπολίτευσης για την αφέλεια που δείχνει η κυβέρνηση απέναντι στην ισλαμική τρομοκρατία δεν αφήνουν περιθώρια στον Μακρόν για εφησυχασμό. Εξήγγειλε λοιπόν μια σειρά νέων δράσεων κατά του ριζοσπαστικού ισλάμ. Μεταξύ άλλων, την απαγόρευση της κατ’ οίκον εκπαίδευσης, την απελευθέρωση της εκπαίδευσης των ιμάμηδων από «ξένες επιρροές» και την ενίσχυση των ελέγχων σε πολιτιστικούς συλλόγους και αίθουσες προσευχής.
Ενίσχυση της κοσμικότητας
Προανήγγειλε επίσης αλλαγές σε ό,τι αφορά το κοσμικό κράτος. Το περίφημο δόγμα laïcité (εκκοσμίκευση), που εδραιώθηκε το 1905 και στοχεύει στη θρησκευτική ουδετερότητα του κράτους, ενισχύεται συνεχώς όλα αυτά τα χρόνια από τις κυβερνήσεις. Το 2004 με την απαγόρευση όλων των εμφανών θρησκευτικών συμβόλων από τα δημόσια σχολεία και το 2010 με την απαγόρευση της μπούρκας σε δημόσιους χώρους. Ο Μακρόν ως συνεχιστής αυτής της προσπάθειας προτίθεται να επιβάλει υποχρεωτική θρησκευτική ουδετερότητα και στους δημόσιους υπαλλήλους.
Αν και ο ίδιος ο Γάλλος πρόεδρος επιδιώκει με αυτά τα μέτρα την ανάπτυξη ενός ειρηνικού, μη βίαιου ισλάμ –ενός «γαλλικού ισλάμ», όπως είπε–, για ορισμένους φαίνεται να ξεκινάει πόλεμος. «Η δολοφονία του καθηγητή δεν αποτελεί πράξη αυτονομισμού. Πρόκειται για την κήρυξη ενός πολέμου» σχολιάζει στη «Le Figaro» o εμβληματικός Γάλλος φιλόσοφος και μυθιστοριογράφος Πασκάλ Μπρικνέρ.
Σύνθετα κίνητρα
Σε αυτό τον πόλεμο όμως οι πραγματικές προθέσεις του Μακρόν δεν είναι το ίδιο ξεκάθαρες. Οι επικριτές του τον κατηγορούν ότι τα νέα μέτρα κάθε άλλο παρά βοηθούν στην ενσωμάτωση των μουσουλμάνων. Αντίθετα, νομιμοποιούν την ισλαμοφοβία σε μια κοινωνία που έχει γίνει ιδιαίτερα σκληρή μετά τις επιθέσεις του 2015 και στην οποία πολλοί απόγονοι μουσουλμάνων μεταναστών βιώνουν τον ρατσισμό και την κοινωνική περιθωριοποίηση.
Για τον υπεύθυνο του Μεγάλου Τζαμιού στο Παρίσι Σεμς-Εντίν Χάφι οι κινήσεις του Γάλλου προέδρου μοιάζουν περισσότερο με κινήσεις εντυπωσιασμού. Οι εκκλήσεις του Μακρόν για καταπολέμηση του ριζοσπαστισμού την ώρα που το ακροδεξιό κόμμα της Μαρίν Λεπέν επίσης μιλάει για ξενοφοβία και αυξημένη εγκληματικότητα μπερδεύουν τις υποτιθέμενες προθέσεις του, όταν μάλιστα τα ποσοστά του στις δημοσκοπήσεις πέφτουν και το Εθνικό Μέτωπο προηγείται.
Ηδη έχει κατηγορηθεί πως κυνηγά με κυνικό τρόπο την ψήφο των ακροδεξιών. Ο,τι όμως κι αν θέλει να πετύχει ο Μακρόν, φρόντισε να ρίξει λάδι στη φωτιά σε ένα θέμα που καίει τη Γαλλία. Ποιο θα είναι τελικά το αποτέλεσμα θα φανεί στο μέλλον.
