Το 1980, στα 37 του χρόνια, διαδήλωνε στα ναυπηγεία του Γκντανσκ, στην Πολωνία υπέρ των δικαιωμάτων της εργατικής τάξης και μέσω αυτών εναντίον του καθεστώτος της Πολωνίας.
De facto ηγέτης του αντικομμουνιστικού μετώπου στην Πολωνία, ο Λεχ Βαλέσα έχει καταταγεί από την ιστορία στις προσωπικότητες εκείνες που συνέβαλαν με τη δράση τους τη δεκαετία του 1980 στην αποσταθεροποίηση του ανατολικού μπλοκ. Σήμερα, σχεδόν τέσσερις δεκαετίες μετά, ο τιμημένος, το 1983, με Νόμπελ Ειρήνης, Βαλέσα ταξιδεύει ανά τον κόσμο μιλώντας για… «επαναστάσεις» άλλου τύπου, όπως η ψηφιακή!
Με κοστούμι και γραβάτα, την ίδια πλούσια -αλλά λευκή πλέον- κώμη, το χαρακτηριστικό παχύ μουστάκι του και πορτοκαλί γυαλιά, ο Λεχ Βαλέσα ανέβηκε στο βήμα του «International Government Communication Forum», που διεξήχθη πρόσφατα στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, για να μιλήσει για τις δραστικές αλλαγές όχι στον πολιτικό αλλά στον ψηφιακό χάρτη, από τη «γέννηση» των μηχανών ως τη ραγδαία τεχνολογική εξέλιξη τού σήμερα.
Λίγο αργότερα, εν μέσω… selfies και «βροχή» ερωτήσεων από όσους έσπευσαν να συζητήσουν, έστω για λίγο, με τον άνθρωπο που άφησε ανεξίτηλη τη σφραγίδα του στη σύγχρονη ιστορία της Πολωνίας, μίλησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ για την Ευρώπη, την αλληλεγγύη, τους «ευφυείς που θα νικήσουν εν τέλει τους λαϊκιστές» και την οικονομική κρίση στην Ελλάδα, που δεν είναι μόνο πρόβλημα της ίδιας της χώρας κι αυτό θα πρέπει να το κατανοήσουν και οι υπόλοιποι στην Ευρώπη.
«Είμαστε στη στιγμή της μεγάλης συζήτησης για το πώς θα είναι το μέλλον. Το παλιό “πεθαίνει” στην Ευρώπη, σήμερα, αλλά δεν έχει ακόμη ανάψει η “φλόγα” του νέου. Είμαστε εν αναμονή μιας κάποιας προόδου και είμαι βέβαιος πως στο τέλος οι έξυπνοι θα νικήσουν» λέει ο Λεχ Βαλέσα.
Ως συνιδρυτής του ιστορικού συνδικάτου «Αλληλεγγύη» (Solidarność), ο Λεχ Βαλέσα ηγήθηκε των εργατικών κινητοποιήσεων και απεργιών που κλόνισαν το καθεστώς της Πολωνίας τη δεκαετία του 1980, ενώ μια δεκαετία μετά ανερχόταν στην Προεδρία της Πολωνίας.
Ποιοι είναι, όμως, οι έξυπνοι που, όπως λέει, θα επικρατήσουν των λαϊκιστών; «Είμαστε έξυπνοι αν είμαστε μαζί. Δεν υπάρχει ένας και μόνο ηγέτης, ο οποίος να είναι ο εξυπνότερος. Πρέπει να συνεργαζόμαστε».
Τα ζητήματα που απασχολούν, σήμερα, την Ευρώπη είναι πολλά και, όπως επισημαίνει ο βετεράνος πολιτικός, μόνο μέσω της συζήτησης θα μπορέσουμε να βρούμε λύσεις. «Μπορούμε να έχουμε λύσεις επειδή συζητάμε και το αποτέλεσμα αυτών των συζητήσεων θα είναι η λύση μας. Αυτή είναι η εποχή η οποία διανύουμε. Είναι η ώρα της συζήτησης για το μέλλον» τονίζει.
Οι διαμαρτυρίες και διαδηλώσεις των πολιτών είναι, όπως λέει, «ένα είδος κινήτρου για να τους ακούσουν οι πολιτικοί, οι ηγέτες του κόσμου, και να συζητήσουν μαζί τους». Ωστόσο, συμπληρώνει, «οι περισσότεροι πολιτικοί σήμερα είναι λαϊκιστές και ο λαός, η μάζα, το γνωρίζει αυτό και είναι και ο λόγος για τον οποίο διαμαρτύρεται».
Προς το παρόν, αυτό που φαίνεται να επικρατεί, σύμφωνα με τον Λεχ Βαλέσα, είναι «ο λαϊκισμός και αυτή δεν είναι μια καλή κατάσταση». Ωστόσο, στο μέλλον, «αυτοί που θα επικρατήσουν θα είναι οι έξυπνοι, οι ευφυείς και όχι οι λαϊκιστές», αλλά «αυτή είναι μια διαδικασία που ενδέχεται να πάρει χρόνο» και στο τέλος αυτοί που κρατούν τα ηνία αυτού του κόσμου θα ακούσουν τον λαό.
Στην ερώτηση αν η Ευρώπη έχει δείξει αρκετή αλληλεγγύη στις χώρες που έχουν χτυπηθεί είτε από την οικονομική κρίση είτε από τη μεταναστευτική- προσφυγική κρίση, απαντά και πάλι φέρνοντας στο προσκήνιο την ανάγκη διαλόγου και αλληλοκατανόησης.
«Για εμένα ως επαναστάτη το ερώτημα έγκειται αλλού. Πόσο αίμα πρέπει να χυθεί, πόσες φορές πρέπει να βρεθούμε αντιμέτωποι ο ένας απέναντι στον άλλον για να καταλάβουμε πως η μόνη οδός για τη συνεργασία είναι ο διάλογος; Όταν τελείωσα εγώ με τη δική μας επανάσταση (στην Πολωνία) θεώρησα ότι ήταν και η τελευταία, ότι ο κόσμος έχει αλλάξει, αλλά τα ίδια προβλήματα με το παρελθόν έχουν αρχίσει να αναδύονται και πάλι στην επιφάνεια» σημειώνει, και επισημαίνει πως ο ίδιος κατανοεί την αλληλεγγύη ως «… όταν έχεις ένα μεγάλο πρόβλημα πρέπει να έχεις φίλους για να βασιστείς».
«Είμαστε εν μέσω της μεγάλης συζήτησης κι εγώ θεωρώ ότι η λύση θα πρέπει να είναι η αλληλεγγύη, αλλά προς το παρόν δεν γνωρίζουμε ποιο θα είναι το αποτέλεσμα» λέει.
Όσο για το μήνυμα που θα έστελνε στους Έλληνες πολίτες που δοκιμάστηκαν από την κρίση; «Μόνο με τη συζήτηση μπορείτε να βοηθηθείτε και πρέπει να βρείτε τους εταίρους με τους οποίους θα καθίσετε να συζητήσετε. Αλλά μην χρησιμοποιείτε πολλή διπλωματία σε αυτή την οδό. Απλώς πείτε ευθέως ποιο είναι το πρόβλημά σας και πείτε: πρέπει να με βοηθήσεις γιατί είσαι γείτονάς μου! Δεν είναι μόνο δικό σας το πρόβλημα. Είναι και δικό μας και οι υπόλοιπες χώρες πρέπει να το κατανοήσουν αυτό».
Κατά τα λοιπά, ο Λεχ Βαλέσα, στο φόρουμ για την Κυβερνητική Επικοινωνία, στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, αναφέρθηκε -μεταξύ άλλων- στην ανάγκη της πολιτικής και πολιτιστικής ελίτ για τη δημιουργία μιας αρμονικής ισορροπίας μεταξύ των πολιτιστικών ταυτοτήτων που υπάρχουν ανά τον πλανήτη και του σύγχρονου τρόπου σκέψης. «Σήμερα παρατηρείται έλλειψη μιας τέτοιας προσέγγισης από τις ελίτ, με αποτέλεσμα πολλές χώρες να βλέπουν τις αλλαγές που επιφέρει η ψηφιακή εποχή ως απειλή ως σοβαρή απειλή για την ταυτότητα και την κοινωνία τους» είπε χαρακτηριστικά.
Μολονότι τιμήθηκε με βραβείο Νόμπελ -το οποίο δεν πήγε να παραλάβει ο ίδιος φοβούμενος ότι κατά την επιστροφή οι κομμουνιστικές αρχές δεν θα του επέτρεπαν την είσοδο στην Πολωνία και έστειλε την γυναίκα του να το πάρει- το όνομά του δόθηκε στο αεροδρόμιο του Γκντανσκ, οι Πολωνοί τον εξέλεξαν αργότερα Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ο διάσημος Πολωνός «ελέγχεται» και για σκοτεινές δραστηριότητές του υπέρ του κομμουνιστικού καθεστώτος, το οποίο αντιπάλεψε.
Κατηγορήθηκε ως συνεργάτης την δεκαετία του 1970 των μυστικών υπηρεσιών (SB), κάτι που ο ίδιος παραδέχθηκε ως «σφάλμα» του αρνούμενος, ωστόσο, ότι κατέδωσε κάποιον.
«Δεν έσπασα τον Δεκέμβριο του 1970, ούτε συνεργάσθηκα με τις SB. Δεν πήρα ποτέ χρήματα, ούτε έκανα γραπτές ή προφορικές αναφορές» έγραψε στο blog του.
«Διέπραξα ένα σφάλμα, αλλά δεν είναι όπως το λένε. Έδωσα τον λόγο μου να μην το αποκαλύψω. Σίγουρα όχι σήμερα. Εκτός αν το κάνουν άλλοι. Ο ενορχηστρωτής της ιστορίας είναι ακόμη εν ζωή. Οφείλει να αποκαλύψει την αλήθεια και υπολογίζω σε αυτόν. Είχα μία υπερβολικά τρυφερή καρδιά», έγραψε ο Βαλέσα ως απάντηση, όταν είδε το φως της δημοσιότητας ο φάκελος του με το ψευδώνυμο «Μπόλεκ».
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ