Η Βρετανία βρίσκεται σε μια πρωτοφανή κατάσταση, τουλάχιστον μεταπολεμικά. Στην υγειονομική κρίση και τη συνεπαγόμενη πίεση στο σύστημα υγείας αλλά και στην οικονομία λόγω του lockdown προστέθηκαν τα επίχειρα του Brexit, με τις τραγικές ελλείψεις σε εργατικά χέρια να προκαλούν ανεπάρκεια τόσο σε καύσιμα όσο και στα ράφια των σουπερμάρκετ.
Αυτό δεν φαίνεται να πτοεί τον Μπ. Τζόνσον, ο οποίος πήρε ένα μικρό ρεπό για να αποφορτιστεί στη βίλα του βουλευτή Ζακ Γκόλντσμιθ. Σε φωτογραφία που δημοσίευσε η «Daily Mirror», γνωστή για τη στήριξή της στον επικεφαλής των Εργατικών Κιρ Στάρμερ, ο Βρετανός πρωθυπουργός φαίνεται να δοκιμάζει τις δυνάμεις του στη ζωγραφική. Πολλοί είπαν ότι προσπαθεί να μιμηθεί το πολιτικό του ίνδαλμα Ουίνστον Τσόρτσιλ, ο οποίος ασχολιόταν ερασιτεχνικά με τη ζωγραφική. Τα ταμπλόιντ της Βρετανίας δεν άφησαν την ευκαιρία να πέσει κάτω ασκώντας δηκτική κριτική στον πρωθυπουργό, λέγοντας ότι την ώρα που η χώρα περνά μια πρωτόγνωρη κρίση εκείνος κάνει διακοπές και το γλεντάει!
«Ιστορική αποτυχία»
Στην αρχή της εβδομάδας η Βουλή των Κοινοτήτων εξέδωσε την έκθεσή της για την αντιμετώπιση της πανδημίας από την κυβέρνηση. Να σημειωθεί ότι στις δύο επιτροπές που συνέταξαν την έκθεση επικεφαλής ήταν δύο πρώην υπουργοί των Τόρις, ο Τζέρεμι Χαντ και ο Γκρεγκ Κλαρκ. Μες στο κείμενο υπάρχει πληθώρα καταδικαστικών εκφράσεων για την αδυναμία της κυβερνητικής ανταπόκρισης, με πιο χαρακτηριστική την καθυστέρηση της επιβολής lockdown την άνοιξη του περασμένου έτους ως μιας από τις «πιο μεγάλες αποτυχίες στην ιστορία του Ηνωμένου Βασιλείου στον τομέα της δημόσιας υγείας». Ακόμη πιο ανεξήγητη η χαλαρότητα της κυβέρνησης γίνεται μετά το δημοσίευμα του «Guardian» την περασμένη εβδομάδα ότι το 2016 η τότε κυβέρνηση είχε εκπονήσει σχέδιο αντιμετώπισης ιού του αναπνευστικού συστήματος. Ο Τύπος και πάλι πέρασε «γενεές δεκατέσσερις» τον Μπ. Τζόνσον, ενώ ακόμη και πικραμένοι πρώην συνεργάτες του, όπως ο Ντόμινικ Κάμινγκς, βρήκαν την ευκαιρία να μπουν στον χορό λέγοντας ότι ο Τζόνσον είναι ένα κακό αστείο.
Ζητά αναθεώρηση
Παρά το γεγονός ότι η Βρετανία έχει και επίσημα αποχωρήσει από την ΕΕ από τον Ιανουάριο του 2020, τίποτε δεν έχει όπως φαίνεται τελειώσει στη συνείδηση της βρετανικής κυβέρνησης. Την περασμένη Τρίτη ο Βρετανός επικεφαλής των διαπραγματεύσεων για το Brexit, λόρδος Ντέιβιντ Φροστ κάλεσε την Ευρωπαϊκή Ενωση να αναθεωρήσει το κείμενο της συμφωνίας. Το κυριότερο σημείο τριβής είναι το περίφημο Πρωτόκολλο της Βόρειας Ιρλανδίας, που κανονίζει τη σχέση της Βρετανίας με τη χώρα η οποία παραμένει μέλος του μπλοκ. Αν και η ΕΕ έχει διευκρινίσει πολλάκις ότι δεν πρόκειται να επιστρέψει σε μια επαναδιαπραγμάτευση μιας διεθνούς συνθήκης, ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Μάρος Σέφτσοβιτς πρόσφερε κλάδο ελαίας στη Βρετανία προτείνοντας να μειωθούν έως και 50% οι τελωνειακοί έλεγχοι των αγαθών που θα περνάνε την Ιρλανδική Θάλασσα και 80% οι υγειονομικοί έλεγχοι στις εισαγωγές τροφίμων, σύμφωνα με τις πληροφορίες του βρετανικού Τύπου.
Οι διαπραγματεύσεις αναμένεται να είναι δύσκολες, καθώς θα πρέπει να ληφθεί υπόψη και η ευαίσθητη ισορροπία που πρέπει να κρατηθεί για τη διατήρηση της ειρήνης στην περιοχή, όπου στο παρελθόν έχει χυθεί πολύ αίμα για την ένωση ή όχι με τη Βρετανία. Ο Κάμινγκς –σε μια σειρά από αναρτήσεις του στο Twitter– ισχυρίστηκε ότι ο Τζόνσον ψήφισε την αρχική συμφωνία το 2019 λέγοντας ότι «αργότερα θα ξεφορτωθούμε τα σημεία που δεν μας κάνουν»…
Τα απόνερα του Brexit
Η πρώτη φορά που τα ράφια των σουπερμάρκετ άρχισαν να αδειάζουν ήταν τον Ιούλιο. Ελλείψεις παρουσιάστηκαν σε προϊόντα πρώτης ανάγκης, όπως το ψωμί και τα λαχανικά, ενώ τα εστιατόρια ξέμειναν από ορντέβρ. Η τραγική έλλειψη σε εργατικά χέρια μετά την έξοδο της Βρετανίας και την αποχώρηση των Ευρωπαίων εργαζομένων έκοψε την αλυσίδα εφοδιασμού προς τη νήσο. Το Brexit, που πλασαρίστηκε στο δεξιό ακροατήριο ως ο τρόπος με τον οποίο θα φύγει επιτέλους ο παροιμιώδης «Πολωνός υδραυλικός», τώρα κάνει σαφές πόσο σημαντικοί ήταν οι μετανάστες από την ανατολική Ευρώπη στην ομαλή λειτουργία της οικονομίας. Μάλιστα, εταιρείες μεταφορών έκαναν έκκληση για έκδοση έκτακτης βίζας σε εργαζόμενους από την Ευρώπη.
Αλλη μια συνέπεια της έλλειψης οδηγών ήταν το «στέγνωμα» των αντλιών καυσίμων, ενώ οι πολίτες έσπευσαν πανικόβλητοι να γεμίσουν τα ντεπόζιτά τους με βενζίνη. Η κυβέρνηση, εξίσου πανικόβλητη, επιστράτευσε στρατιώτες για να οδηγήσουν βυτιοφόρα και να αποκατασταθεί σε ένα βαθμό η κανονικότητα. Επίσης, η έλλειψη εργαζομένων έγινε αισθητή και στον τομέα της εστίασης, όπου οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να βρουν αρκετούς υπαλλήλους, με αποτέλεσμα φτωχότερη ποιότητα στην εξυπηρέτηση.
Φυσικά το κόστος σε ανθρώπινο δυναμικό είναι μεγάλο και για το εθνικό σύστημα υγείας (NHS). Η αύξηση μόλις 3% στους μισθούς, και αυτό μετά την αντίδραση που προκάλεσε η αρχική πρόταση του 1%, καθώς και το χειροκρότημα στο κατώφλι της πρωθυπουργικής κατοικίας από τον Μπ. Τζόνσον δεν ήταν αρκετά. Οι εργαζόμενοι παραιτούνται από τη θέση τους και επιδιώκουν να μεταπηδήσουν σε άλλες πιο καλοπληρωμένες και λιγότερο στρεσογόνες δουλειές. Σύμφωνα με τον «Guardian», μία στις πέντε θέσεις νοσοκόμων είναι ακάλυπτες αυτήν τη στιγμή στη Βρετανία και οι ασθενείς νιώθουν τον αντίκτυπο. Ο Μπ. Τζόνσον ανακοίνωσε επίσης ότι θα κόψει το επίδομα των 20 λιρών την εβδομάδα που παίρνουν οι πιο αδύναμες οικονομικά οικογένειες, αγνοώντας τις προειδοποιήσεις για αύξηση της φτώχειας.
