Ο Ηρακλής Πουαρό στο Οριάν Εξπρές

Στις 4 Οκτωβρίου 1883 άνοιξε νέος δρόμος στον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε την έννοια της μετακίνησης.

Ήταν η μέρα κατά την οποία το θρυλικό Οριάν Εξπρές ξεκίνησε το παρθενικό του ταξίδι. Η αναχώρηση έγινε από το Παρίσι και τελικός προορισμός ήταν η Κωνσταντινούπολη. Πολιτικοί, δημοσιογράφοι και συγγραφείς της εποχής συγκεντρώθηκαν στον σταθμό και έγιναν μάρτυρες της στιγμής που σαράντα άνθρωποι πάτησαν το πόδι τους στο υπερπολυτελές τρένο το οποίο, με τα δεδομένα της περιόδου, θα εκμηδένιζε τις αποστάσεις – το ταξίδι μετ’ επιστροφής θα διαρκούσε μόλις επτά μέρες. Με το τρένο αυτό ταξίδεψαν σημαντικές προσωπικότητες και για σχεδόν μισό αιώνα η λειτουργία του ήταν άψογη. Μέχρι τη στιγμή που τον Ιανουάριο του 1929 η αμαξοστοιχία που κατευθυνόταν προς Κωνσταντινούπολη χτυπήθηκε από μια πρωτοφανή χιονοθύελλα μόλις 130 χιλιόμετρα από τον τερματικό σταθμό.

Το τρένο μπλοκαρίστηκε στο τουρκικό χωριό Τσερκέζκιοϊ και οι επιβάτες έμειναν ακινητοποιημένοι για δώδεκα ολόκληρες μέρες, με ό,τι αυτό σημαίνει για τις συμπεριφορές που αναπτύχθηκαν υπό συνθήκες πίεσης και την έλλειψη τροφίμων (σύμφωνα με μαρτυρίες στην τραπεζαρία του Οριάν Εξπρές σερβιρίστηκε μέχρι και κρέας λύκου τον οποίο σκότωσε με την καραμπίνα του ένας Βρετανός επιβάτης). Το περιστατικό που απασχόλησε τον ευρωπαϊκό Τύπο στάθηκε πηγή έμπνευσης για την Άγκαθα Κρίστι, η οποία είχε ταξιδέψει με το τρένο ένα χρόνο πριν. Τον Ιανουάριο του 1934 εξέδωσε το «Έγκλημα στο Οριάν Εξπρές», στην πλοκή του οποίου είχε χρησιμοποιήσει επίσης στοιχεία από την άκρως σοκαριστική υπόθεση απαγωγής και δολοφονίας του πρωτότοκου γιου του Τσαρλς Λίντμπεργκ το 1932.

Στο βιβλίο της Κρίστι το Οριάν Εξπρές ακινητοποιείται μέσα στη νύχτα στη μέση του πουθενά από μια χιονοθύελλα. Το πρωί βρίσκεται μαχαιρωμένος στο κρεβάτι του ο εκατομμυριούχος Σάμιουελ Έντουαρντ Ράτσετ. Το παράδοξο είναι πως η πόρτα του κουπέ είναι κλειδωμένη από μέσα (τυπικό δείγμα μυστηρίου του κλειστού δωματίου). Ο δολοφόνος σαφέστατα είναι κάποιος από τους ανθρώπους που βρίσκονται μέσα στο τρένο. Μεταξύ των επιβατών είναι και ο Ηρακλής Πουαρό ο οποίος θα μιλήσει με όσους επέβαιναν στην αμαξοστοιχία επιχειρώντας να βρει τον δολοφόνο.

Όπως έγραψε ο Guardian λίγο μετά την κυκλοφορία του βιβλίου, θα μιλούσαμε για τον τέλειο φόνο αν στο τρένο δεν επέβαινε ο Πουαρό, ο οποίος και εδώ βρίσκει την ευκαιρία να μεγαλουργήσει αλλά και να περιαυτολογήσει (ένα από τα κλασικά ελαττώματά του, τα οποία μάθαμε να αγαπάμε). Το βιβλίο μεταφέρθηκε αρκετές φορές στη μεγάλη και τη μικρή οθόνη. Αξεπέραστη η ταινία που γύρισε το 1974 ο Σίντνεϊ Λιούμετ με τον Άλμπερτ Φίνεϊ στον ρόλο του Βέλγου ντετέκτιβ και με ένα αξιοζήλευτο καστ το οποίο περιλαμβάνει ηθοποιούς γιγαντιαίου εκτοπίσματος όπως οι Σον Κόνερι, Λορίν Μπακόλ, Άντονι Πέρκινς, Μάικλ Γιορκ, Ζακλίν Μπισέ, Βανέσα Ρεντγκρέιβ και Ίνγκριντ Μπέργκμαν.

Info

Το «Έγκλημα στο Οριάν Εξπρές» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός σε μετάφραση του Χρήστου Καψάλη