O σεναριογράφος του «Γλυκάνισου», μια σειρά που ξεσήκωσε την οργή ακροδεξιών τρολ, το προσφυγικό και η πολιτική.
Ο Γιώργος Κυρίτσης είναι σεναριογράφος αλλά και ηθοποιός µε µακρά πορεία, η τροχιά της οποίας κάποια στιγµή διασταυρώθηκε µε εκείνη της δηµοσιογράφου και συγγραφέα Ελενας Ακρίτα. Μαζί άφησαν εποχή στην ελληνική τηλεόραση µε σειρές που αγαπήθηκαν και εισήγαγαν καινοτοµίες.
Οι αριστερές πεποιθήσεις του παραµένουν αναλλοίωτες και σήµερα βρίσκουν την εφαρµογή τους στη σόλο γραφή ακόµη µιας τηλεοπτικής δουλειάς: στον «Γλυκάνισο», που πιάνεται από ένα κλασικό love story (ταξικό, µα κυρίως φυλετικό) για να µιλήσει στην ουσία για το προσφυγικό ζήτηµα. Κι εδώ συµβαίνει το εξής παράδοξο: από τη µία τα γνωστά ακροδεξιά τρολ επιτίθενται στη σειρά, από την άλλη ένα κοµµάτι του προοδευτικού κόσµου που θα ήθελε να τη δει επιλέγει να γυρίσει την πλάτη στον Σκάι του Αρη Πορτοσάλτε και των λοιπών. Στο στόχαστρο φυσικά βρίσκονται ο σεναριογράφος µα και η Ελενα Ακρίτα, µόνο και µόνο επειδή είναι η σύζυγός του. Για όλα αυτά συνάντησα τον Γιώργο Κυρίτση και κάναµε µια ειλικρινή συζήτηση.
Σας συναντώ απόγευµα καθώς µου είπατε ότι δουλεύετε πολλές ώρες από νωρίς το πρωί.
Παίζονται τρία επεισόδια εβδοµαδιαίως, ένα κάθε Παρασκευή και δύο κάθε Σάββατο. Εγώ έχω να παραδώσω σκαλέτα 17 σελίδων για κάθε επεισόδιο· τι λένε οι ηθοποιοί, πώς κινούνται, τι κάνουν, τα πάντα. Στη συνέχεια τα άλλα παιδιά κρατάνε τον πυρήνα, φεύγει από µας δηλαδή και πηγαίνει το σενάριο στους τρεις διαλογίστες. Ο ένας παραδίδει, οι άλλοι λαµβάνουν µέχρι να ξαναπάρει ο πρώτος το επόµενο επεισόδιο στα χέρια του. Στο τέλος γίνεται κι ένας έλεγχος µη συµβεί κάποιο λάθος, αν και είµαστε όλοι µε όλους στα τηλέφωνα συνέχεια.
Ο «Γλυκάνισος» είναι εντελώς δική σας σεναριακή ιδέα;
Οχι. Μου τηλεφώνησε η παραγωγός Αλκηστη Μαραγκουδάκη: «Πρέπει να σε δω, έχω µια σειρά και θέλω να τη γράψεις εσύ». Βρεθήκαµε – άλλωστε µε την Αλκηστη γνωριζόµαστε απ’ όταν ήµασταν παιδιά µε την Ελενα. Μου µίλησε για τον έρωτα µιας Σύριας µετανάστριας µε ένα χριστιανό. Αυτή ήταν η ιδέα. Αυτό που ενδιέφερε εµένα είναι αυτό που δεν καταλαβαίνουν µερικοί ηλίθιοι και µε κάνουν να γελάω: γιατί µια γυναίκα φοράει τη µαντίλα; ∆εν είναι η µαντίλα αλλά οι τόσο διαφορετικοί µεταξύ τους κόσµοι: µπορούν µια µουσουλµάνα και ένας χριστιανός να συνυπάρξουν µέσω του έρωτα; Αλλιώς µεγάλωσε αυτή, αλλιώς αυτός, που είναι γόνος ευκατάστατης οικογένειας του νησιού.
Τον περασµένο Μάρτιο βρέθηκα στη Μυτιλήνη και επισκέφτηκα το στρατόπεδο του Καρατεπέ µε δηµοσιογραφική αποστολή. Αρρώστησα κανονικά µε όσα είδα. Σε κάθε πρόσφυγα αντιστοιχούσε κι ένας αστυνοµικός. Λέω λοιπόν ότι βάσει όσων είδα η δική σας µετανάστρια είναι εξαιρετικά καλοβαλµένη στην κοινωνία του νησιού.
Η σειρά, µην ξεχνάµε, ξεκινάει µε µια πυρκαγιά όπου αυτή χάνει ένα παιδί. Καθώς είναι καταπληκτική µαγείρισσα, την έχουν πάρει σε µια ταβέρνα και ψιλοδουλεύει, ενώ µε τα χαρτιά της γίνεται ένα άνευ προηγουµένου µπέρδεµα. Ξέρατε εσείς ότι οι Σύριοι έχουν δεύτερη γλώσσα τα γαλλικά; Μας το έµαθε η Φάζια, µια καταπληκτική ηθοποιός µε καταγωγή από τη Συρία που παίζει στη σειρά.
Πέρασε µια δεκαετία από τότε που πολιτευτήκατε µε τη ∆ΗΜΑΡ. Πλέον απέχετε από την πολιτική. Το σίριαλ αυτό ισοδυναµεί µε πολιτική πράξη εκ µέρους σας;
Ισοδυναµεί, γιατί ό,τι γίνεται γύρω µας συνηγορεί σε αυτό: ας υποθέσουµε ότι ο Νώε έβαλε δυο δυο τα ζώα µέσα σε µια κιβωτό για να σωθούν όλα τα είδη. Αν κάποιος έκανε δολιοφθορά µέσα από την κιβωτό και βούλιαζε, δεν θα υπήρχαµε ως είδος. Ε λοιπόν, τώρα είµαστε σε µια κιβωτό. Η κιβωτός µας είναι η Γη και αν κάποιος πατήσει ένα κουµπί, τελειώσαµε.
Είτε λέγεται Πούτιν είτε Κιµ Γιονγκ-ουν.
Οι Αµερικανοί τα έκαναν πρώτοι και καλύτεροι αυτά – ας µη µας κουνάνε το δάχτυλο. Είναι οι πρώτοι που έριξαν πυρηνικά και ας σταµατήσουν το καλαµπουράκι µε τις προτροπές στους άλλους. Η αντίληψη τόσο η δική µου όσο και της Ελενας είναι µία: ζούµε όλοι µες στην κιβωτό, παιδιά. Αν ένας τη χαλάσει εκ των έσω, τελειώσαµε.
Πιστεύετε ότι όλοι αυτοί που βρίζουν στα social media έχουν δει έστω ένα επεισόδιο;
∆εν θα µπω στη διαδικασία εξέτασης του IQ τους, αλλά η ερµηνεία τους είναι τελείως λανθασµένη. ∆εν κάνει το σίριαλ καµιά προπαγάνδα του στιλ «ζήτω οι µουσουλµάνοι»· από έναν έρωτα ξεκινάνε όλα.
Μπορεί γι’ αυτούς να είναι προπαγάνδα η δραµατοποίηση του έρωτα δύο αλλόθρησκων.
Ναι, αλλά δεν πάει έτσι. Κι επειδή το background µου είναι αριστερό, θυµίζω ότι υπάρχει και ο ταξικός έρωτας. Αν µια πλούσια µορφωµένη κόρη σε ένα νησί ερωτευτεί ένα φτωχό βαρκάρη, αµέσως αναρωτιέσαι: «Αυτός ο έρωτας θα επιβιώσει;». ∆εν αναφέροµαι σε αυτά που βλέπαµε στο σινεµά αλλά στην πραγµατικότητα. Και η Γη ολόκληρη ένας ταξικός έρωτας είναι, από αυτούς τους έρωτες που δεν θες να τους χαλάσεις για να πεις: «Εµείς τουλάχιστον τον ζήσαµε».
Είναι τελικά µάλλον ανέραστοι όσοι κράζουν και εύχονται ο ΣΥΡΙΖΑ να πάρει τα ποσοστά του «Γλυκάνισου». Εκεί καταλήγουµε µε χιούµορ.
(γελάει) Τι να πεις σε αυτούς; Οτι για έναν έρωτα έγινε ολόκληρος Τρωικός Πόλεµος; Οσο για τον ταξικό έρωτα, που επίσης έβαλα στο σενάριο, είναι σαν να τους λες: «Παιδιά, αφήστε τους ανθρώπους να ερωτεύονται. Τι έγινε, όλοι γαλουχηθήκατε µε τη Βουγιουκλάκη;».
Οταν σας τηλεφώνησα για τη συνέντευξη µου είπατε: «Κάνουµε ένα σίριαλ τέτοιο γιατί αυτό είµαστε, αυτός είµαι». Θα ήθελα να επεκταθείτε.
Είναι αυτό που πιστεύουµε βαθιά εγώ και η Ελενα ως ουµανιστές και ως άνθρωποι. Παθαίνω σοκ όταν ακούω µοντέρνο –υποτίθεται– πολιτικό να βγαίνει και να λέει ότι οι Ιταλοί ψήφισαν ακροδεξιά εξαιτίας του µεταναστευτικού. Στοπ εδώ. Ποιος δηµιουργεί το µεταναστευτικό; Λες και είναι άνθρωποι που σκέφτονται: «∆εν αντέχω τόση ευτυχία εδώ, ας πάρω µια βάρκα να πνιγώ στο Αιγαίο». Το πρόβληµα δεν είναι το µεταναστευτικό, αλλά αυτοί που το δηµιουργούν. Πρώτα κατασκευάζουν τους πολέµους και στη συνέχεια φέρνουν τον κόσµο σε τέτοια απόγνωση που λέει: «Θα πάω κάπου αλλού και όπου ζήσω, όπου επιβιώσω». Μετά αναρωτιέσαι αν είναι όλοι καλοί όσοι έρχονται. Οχι, καθάρµατα και εκεί υπάρχουν, αφού έτσι είναι το ανθρώπινο είδος. Είδαµε ότι κατέρρευσε το ανατολικό µπλοκ χωρίς να ανοίξει µύτη. Ξέρουµε ότι ήταν ένα στρατιωτικοβιοµηχανικό κατεστηµένο απίστευτα συµπαγές. Τι να σκέφτονταν οι άνθρωποι; «Να πάει η χώρα µου καλύτερα για να στείλω την κόρη µου πόρνη στην Ευρώπη;». Για να καταρρεύσει σηµαίνει ότι κάτι δεν πήγαινε καλά.
Σήµερα όµως που δεν υπάρχει το ανατολικό µπλοκ τι συµβαίνει και πάει κατά διαόλου ο κόσµος;
Οσο υπήρχε το ανατολικό µπλοκ, που ενδιαφερόταν για τον εργάτη, ο καπιταλισµός αναγκαζόταν να κάνει υποχωρήσεις, να δηµιουργεί συστήµατα υγείας και παιδείας, φοβούµενος εξεγέρσεις. Οταν λοιπόν κατέρρευσε ο κοµµουνισµός ο καπιταλισµός άρχισε να τα µαζεύει.
Ας πάµε στον Σκάι. Ξέρετε πόσοι αριστεροί αρνούνται να πατήσουν Σκάι στο τηλεκοντρόλ για να δουν τον «Γλυκάνισο»;
Από τη µία είναι οι φασίστες που ουρλιάζουν χωρίς να ξέρουν καν τον λόγο, από την άλλη έχουµε έναν προοδευτικό αριστερό κόσµο που αρνείται να δει Σκάι. Μου τηλεφωνεί µια φίλη µου: «Μη µε παρακαλάς καν, οι µισοί δικοί µου αρνούνται να δουν Σκάι. Μερικοί το είδαν και είπαν ότι θα βλέπουν µόνο αυτό από Σκάι και τέρµα».
Οταν σας έγινε η πρόταση ξέρατε ότι το σίριαλ θα παιζόταν στον Σκάι;
Ναι, γιατί η Μαραγκουδάκη είναι σήµερα διευθύντρια προγράµµατος του σταθµού.
Και δεν της είπατε: «Συγγνώµη, στο κανάλι µε τον Πορτοσάλτε θα κάνετε σίριαλ µε το προσφυγικό στο επίκεντρο;».
Αυτή επέµενε πολύ και στην τελική πήρε την ευθύνη. Ο σταθµός πληρώνει το σίριαλ. Το αποδέχτηκαν, αφού ίσως κατάλαβαν ότι µιλάµε για τη φοβερή ερωτική ιστορία δύο ανθρώπων και τη σύγκρουση των κόσµων τους.
Σας απασχολούν τα νούµερα τηλεθέασης;
Με απασχολούν µε την έννοια ότι ο «Γλυκάνισος» είναι µια πολύ καλή δουλειά και είναι κρίµα να µην τη βλέπουν γι’ άλλους λόγους. Κανένας δεν βγήκε να πει «τι σκατά δουλειά είναι». ∆εν λένε αυτό, µόνο για τη µαντίλα µιλάνε κάποιοι φασίστες. Αν δεν ήταν καλή δουλειά, πρώτος εγώ θα έλεγα: «Ασ’ το καλύτερα, κρύψ’ το να µη φαίνεται». Εχουµε όµως καλή παραγωγή, καλό κάστινγκ, καλή σκηνοθεσία. Ο κόσµος στη Μυτιλήνη αγκάλιασε το συνεργείο που κατέβηκε για τα γυρίσµατα – είναι σηµαντικό αυτό.
Την περασµένη εβδοµάδα πάντως ήσασταν στο 7%, λίγο πιο κάτω από τα «Νούµερα» του Φοίβου ∆εληβοριά στην ΕΡΤ.
Εντάξει, θα δούµε. Η δική µου αντίληψη είναι ότι θα λέµε πως παίχτηκε αυτή η σειρά κάποτε και έγινε ένας χαµός. Ξεσηκώθηκαν οι φασίστες κι άρχισαν να βρίζουν.
Τη φετινή σεζόν θα δούµε πάνω από 30 νέα σίριαλ. Χωρίς να γίνοµαι αδιάκριτος, σας πληρώνουν καλά τουλάχιστον;
Η εταιρεία παραγωγής µου είναι εξαιρετική. Πληρώνουν νταν. ∆εν χάνεται ηµεροµηνία. Τα κανάλια κερδίζουν από τα σίριαλ, αν και δεν πιστεύω ότι πληρώνει τόσο καλά η διαφήµιση. Είναι ένα ρίσκο των καναλιών όλο αυτό, αλλά ίσως τα βρίσκουν και τα παίρνουν από αλλού· δεν το γνωρίζω. Ας πω κάτι επ’ αυτού γιατί πολλοί µιλάνε και δεν καταλαβαίνουν τι γίνεται: όταν κάναµε τη «Βέρα στο δεξί» η διαφήµιση είχε φτάσει 12.000 ευρώ τα 30 δευτερόλεπτα, δηλαδή 24.000 ευρώ το λεπτό. Με ένα δεκάλεπτο διαφήµισης στο ωριαίο έβγαιναν 240.000 ευρώ µέσα σε µία ηµέρα. Από εµάς, από τη δουλειά µας µε την Ελενα, το κανάλι έβγαζε 50 εκατ. ευρώ τον χρόνο. Τι έπρεπε να πληρωθούµε εµείς; Το λέω γιατί γράφονται πολλά από άσχετους για τις αµοιβές µας. Ξαναρωτώ: τι έπρεπε να πάρουµε εµείς όταν το κανάλι κέρδιζε εκατοµµύρια ευρώ; Πληρωνόταν όλο το κανάλι µόνο από ένα ωριαίο ηµερήσιο δικό µας.
Μου αρέσει που ακόµη και στον «Γλυκάνισο», όπου δεν δουλεύετε µαζί, αναφέρετε και την Ελενα Ακρίτα, τη σύζυγό σας. Κλείσατε πριν από λίγες εβδοµάδες µία δεκαετία έγγαµου κοινού βίου.
Ναι, δέκα χρόνια γάµου, 31 χρόνια µαζί. ∆εν κάναµε µαζί τον «Γλυκάνισο» γιατί έχει πολλή δουλειά η Ελενα. Ετοιµάζει το δικό της σίριαλ, γράφει τα µυθιστορήµατά της, γράφει κι ένα κείµενο κάθε Σάββατο για το σάιτ στο οποίο εργάζεται. Να σας πω την αλήθεια, µην κοιτάτε που κάνει τα δικά της, στην ουσία δεν γουστάρει πια πολύ την τηλεόραση. Ούτε για πλάκα π.χ. δεν θα έµπαινε στη φάση ενός καθηµερινού σίριαλ. Εγώ δεν ρωτάω τι γράφει κάθε φορά. Παίρνω το βιβλίο της όταν έρχεται από τον εκδοτικό οίκο, το διαβάζω και µετά κάνω την κριτική µου. Μα δεν είσαι τυχαία µε την Ελενα Ακρίτα για 31 χρόνια (γέλια).
Η εποχή µας είναι αντιπνευµατική;
Η κυβέρνηση αυτή µισεί τους ηθοποιούς, δεν θέλει να τους βλέπει, όπως άλλωστε το υπουργείο Πολιτισµού µισεί την τέχνη. Αφήνει άνεργους τους ηθοποιούς για δυο τρία χρόνια και τους δίνει ψευτοεπιδόµατα.
Ως εκ τούτου η Λίνα Μενδώνη κρίνεται ακατάλληλη για υπουργός Πολιτισµού. Υπάρχει η αίσθηση ότι και σύσσωµη η κυβέρνηση να πέσει αύριο, η ίδια θα παραµείνει υπουργός Πολιτισµού.
Ναι, ακριβώς. Μην ξεχνάµε ότι ήταν αυτή που είπε «ο Λιγνάδης µε εξαπάτησε» και στην αρχή κατηγορούσε την Ελενα για το θέµα. Αισθάνοµαι σαν κάτι να συµβαίνει γενικότερα µε τον κλάδο µας, σαν να µας µισούν όλους.
