Μια συζήτηση έξω απ’ τα δόντια με τον ηθοποιό Γιώργο Κατσή λίγες μέρες προτού ξεκινήσει ο δεύτερος κύκλος της παράστασης «Σκυλιά».
Το να συζητάς με τον Γιώργο Κατσή είναι σαν να μπαίνεις σε ναρκοπέδιο. Ξεκινήσαμε χαλαρά και έπειτα από περίπου δύο ώρες είχα ακούσει απόψεις που δύσκολα λέγονται στο θέατρο. Η συζήτησή μας έγινε με αφορμή τον δεύτερο κύκλο της παράστασης «Σκυλιά». Στο έργο του Μιχάλη Πητίδη, του Γεράσιμου Μπέκα και του Ανέστη Αζά, σε σκηνοθεσία του τρίτου, ένας ανυπεράσπιστος σκύλος βρίσκεται άγρια δολοφονημένος σε μια τουριστική περιοχή και τα υπόλοιπα σκυλιά συνασπίζονται για να εξιχνιάσουν το έγκλημα. Με τον ηθοποιό μιλήσαμε για τη βία, τα Τέμπη και τους όρους υπό τους οποίους λειτουργεί σήμερα το θέατρο.
«Σήμερα είναι σκυλί, αύριο είναι άνθρωπος». Πρόκειται για μια φράση που ακούγεται συχνά στο έργο.
Οποιος σκοτώνει ζώο με την ίδια ευκολία μπορεί να σκοτώσει και άνθρωπο. Η κοινωνική βία έχει στόχο τον αδύναμο. Υπάρχουν η βία της πράξης, η βία του κουκουλώματος, η βία της λήθης. Η βία των δημοσιογράφων που πληρώνονται να λένε το «ποίημα» που τους υπαγορεύουν. Στην Αράχωβα κακοποίησαν τον Ολιβερ και τα στόματα έκλεισαν μην τυχόν και χαθεί η τουριστική σεζόν. Και παιδί να σκότωναν, πάλι το ίδιο θα έκαναν και όχι μόνο στην Αράχωβα. Ολη η χώρα κάτι συγκαλύπτει.
Διαβάστε επίσης: Ο Γιώργος Νταλάρας στο Documento: «Είµαι ένας από αυτούς που γεννήθηκαν σε παράγκα»
Στο έργο η σύντροφος του δολοφονημένου σκύλου παραλαμβάνει μια σακούλα με ό,τι έχει απομείνει από το σώμα του. Το πόρισμα των κτηνιάτρων είναι ψευδές. Εντοπίζετε συγγένειες με το έγκλημα στα Τέμπη;
Αυτό που έχει συμβεί με τα Τέμπη είναι λόγος για να μεταναστεύσουμε όλοι. Δεν έχω ξαναδεί σε μαζικό επίπεδο τόσους ανθρώπους γύρω μου να θέλουν να εγκαταλείψουν τη χώρα από φόβο. Ακόμη έχουμε κυβέρνηση τους πολιτικά υπεύθυνους για τη δολοφονία 57 ανθρώπων. Οποια βρομιά δεις, από κάτω είναι η κυβέρνηση. Τι άλλο έχει μείνει να πούμε για τα Τέμπη; Θέλουμε το όνομα εκείνου που έδωσε την εντολή να μπαζωθεί ο χώρος της τραγωδίας. Ενα γαμημένο όνομα θέλουμε για να μάθουμε πόσο ψηλά φτάνει η «μαφία» που μας κυβερνάει.
Δεν φοβάστε που τα λέτε αυτά;
Τι να φοβηθώ; Μη με μαχαιρώσουν έξω από το θέατρο; Μη μου την πέσουν στον δρόμο; Οχι, δεν φοβάμαι, γιατί αυτό το βλέπω. Τους ξέρουμε ποιοι είναι. Αυτό που με κάνει να τρέμω είναι ο αόρατος κρατικός μηχανισμός που μπορεί να μου στερήσει τη δουλειά μου με ένα τηλεφώνημα. Που μπορεί να με διαλύσει οδηγώντας με στην εξαθλίωση. Γιατί κανείς δεν μιλάει για το πόσοι έχουν αυτοκτονήσει τα τελευταία χρόνια. Πόσοι έχουν οδηγηθεί στα ψυχιατρεία. Πόσοι οδηγούνται στην τρέλα επειδή έχασαν το σπίτι τους. Είναι εύκολο κάποιος να σηκώσει ένα τηλέφωνο και ξαφνικά να βρεθείς στο περιθώριο. Αυτό όμως που φοβάμαι περισσότερο είναι να το βουλώσω και να κάνω ότι δεν καταλαβαίνω. Τρέμω μη γίνω σαν και αυτούς που κοιτάνε τη δουλίτσα τους και τα έχουν καλά με όλους.
Διαβάστε επίσης: Ο Dani των Cradle of Filth στο Documento: «Το “The Screaming of the Valkyries” είναι ένας δίσκος γεμάτος ελπίδα»
Το κατέβασμα των έργων από τον βουλευτή της Νίκης σάς θορύβησε;
Αυτό που συνέβη στην Εθνική Πινακοθήκη είναι ο θρίαμβος της τέχνης. Δεν απειλείται η τέχνη από τον κάθε γραφικό βλαχοτσολιά. Τους δήθεν προοδευτικούς να φοβάσαι που έρχονται πουλώντας αριστερά συνθήματα και στο όνομα ενός οράματος μπορούν να πουλήσουν τη μάνα τους. Αυτήν τη στιγμή στο θέατρο υπάρχουν πέντε έξι παραγωγοί που έχει ο καθένας από δέκα σκηνές και μοιράζουν το παιχνίδι. Μπουκώνουν με χρήμα δημοσιογράφους και, να, οι κριτικές και τα άρθρα για τους επιδραστικότερους σκηνοθέτες. Το θέμα είναι εσύ πού τοποθετείς τον εαυτό σου, την αξιοπρέπειά σου. Σε νοιάζει να γράφουν για σένα ύμνους που ξέρεις πως έχεις πληρώσει; Προσωπικά δεν με νοιάζει αν γράφουν καλά ή κακά σχόλια για μένα.
Δεν τους εκτιμάτε ιδιαίτερα τους κριτικούς θεάτρου.
Τι να εκτιμήσω δηλαδή; Ποια είναι η δουλειά τους; Οι περισσότεροι δεν έχουν καν σπουδές πάνω στο θέατρο και ελάχιστοι γνωρίζουν τι γίνεται πάνω σε μια σκηνή. Ερχεται ο άλλος και βλέπει την παράσταση και σου λέει την ανοησία του. Με ποιο κριτήριο; Επειδή έχει δει πολλές παραστάσεις; Είναι αυτό επιχείρημα; Κυκλοφορεί ο άλλος με την κοιλάρα του και βλέπεις από τη φάτσα του πως έχει πρόβλημα. Προσπαθεί να γίνει κάποιος από τη δουλειά τη δική σου. Καμία παιδεία, καμία σχέση με την τέχνη. Ο άλλος την πέφτει σε γυναίκες ηθοποιούς πουλώντας κουλτούρα. Και χαίρονται κάποιοι σκηνοθέτες ανεβάζοντας κάθε μέρα κριτικές για τις παραστάσεις τους τρέφοντας τον ναρκισσισμό τους. Αυτό είναι το θέατρο που θέλουμε; Η τέχνη πρέπει να ενοχλεί και όχι να παινεύεται.
Διαβάστε επίσης: Οι εχθροί του μυαλού
Τον δικό σας ναρκισσισμό πώς τον διαχειρίζεστε;
Μπαίνω στον τραπεζικό μου λογαριασμό, βλέπω το υπόλοιπο των χρημάτων μου και αυτομάτως γειώνομαι. Σκέφτομαι ότι πρέπει να δουλεύω ασταμάτητα για να έχω να φάω. Βλέπω και άλλους ανθρώπους που επίσης δουλεύουν πολύ σκληρά και ταπεινώνομαι. Δεν κάνω θέατρο για να νιώσω επιτυχημένος ούτε και με νοιάζει να μου το δώσει κάποιος αυτό.
Για ποιον ανεβαίνετε κάθε βράδυ στη σκηνή;
Για τα παιδιά από τη Φιλαδέλφεια. Για κάθε παιδί που έτρωγε ξύλο στις αλάνες και επιβίωσε.
Αν ερχόταν κάποιος και σας έλεγε πως δεν κάνατε για θέατρο;
Εδώ, όταν ήμουν παιδί, μου έλεγαν πως δεν κάνω γι’ αυτήν τη χώρα, στο θέατρο θα κολλήσουμε; Εγινα Γιώργος γιατί τα παιδιά στο σχολείο δεν μπορούσαν να ήταν συμμαθητές με έναν Τζούλιο. Ημουν Αλβανός τη δεκαετία του ’90 στην Ελλάδα. Ο Γιώργος είναι μια ταυτότητα. Για λίγους είμαι ο Τζούλιο και αυτό δεν το επιτρέπω σε όλους.
ΙΝFO
Από 25/4 στο θέατρο Κιβωτός