Ο Γιάννης Τσιαντής είναι καρδιολόγος, συγγραφέας και συνθέτης. Από νωρίς εκδήλωσε ενδιαφέρον για τη μουσική και τον στίχο, παρακολούθησε μαθήματα πιάνου, κλασικής κιθάρας και τρίχορδου μπουζουκιού. Αποτέλεσε ιδρυτικό μέλος του μουσικού συγκροτήματος Λαβύρυθμος, που κυκλοφόρησε δύο άλμπουμ, τα «Πόλη – Εποχές – Άνθρωποι» και «Ζωή από το παράθυρο». Με αφορμή την πρόσφατη κυκλοφορία του βιβλίου και του ομώνυμου μουσικού άλμπουμ «Το κορίτσι του τεκέ… Οδοιπορικό Δραπετσώνα» από τις εκδόσεις Μετρονόμος, απαντά στο ερωτηματολόγιο του Docville.
Που γεννηθήκατε και που μεγαλώσατε;
Γεννήθηκα το 1976 στην Αθήνα, στο Χαλάνδρι όπου μεγάλωσα και κατοικώ μόνιμα με την γυναίκα και τα παιδιά μου. Σ’ ένα προάστιο που συνδυάζει τον εμπορικό κόμβο με τα καταστήματα και τις πεζοδρομήσεις, με εκείνες τις παλιές δίπατες κατοικίες με τις κρυφές αυλές και τους λεμονόκηπους. Η καταγωγή μου είναι από ένα χωριό άγονης ευρυτανικής γραμμής εξαιρετικής άγριας ομορφιάς που επισκέπτομαι από παιδάκι, τη λατρεμένη μου Χελιδόνα.
Όταν ακούτε τη λέξη σπίτι τι σας έρχεται στο μυαλό;
Η ζεστασιά κι η αγκαλιά που σου αδειάζουν όλη εκείνη την ένταση της ανάποδης ημέρας.
Μια ανάμνηση από τα παιδικά σας χρόνια.
Έχω πολλές και όμορφες παιδικές αναμνήσεις. Μια ιδιαίτερη όμως, είναι η διαδρομή που χρειαζότανε να διανύσουμε οικογενειακώς για να φτάσουμε στην πολυπόθητη Χελιδόνα, στα χρόνια που δεν υπήρχε οδική πρόσβαση. Τα αυτοκίνητα φτάνανε μέχρι τα Διπόταμα, μια τοποθεσία σε απόσταση οχτώ χιλιομέτρων από τον προορισμό. Εκεί μας περιμένανε τα μουλάρια για να φορτώσουμε μπόγους και βαλίτσες και εμείς, μαζί με ξαδέλφια και λοιπούς, με ένα σακίδιο στον ώμο πεζοπορούσαμε επί 2,5-3 ώρες σε μια παραποτάμια διαδρομή ανάμεσα σε χαλιάδες και γκρέμνια. Πρώτη στάση ένας μικρός καταρράκτης και μια πηγή για να γεμίσουμε τα παγούρια μας νερό, δεύτερη στάση ένα εικονοστάσι που ανάβαμε το καντηλάκι του και τρίτη το πέρασμα του ρέματος πριν τη μεγάλη ανάβαση στο χωριό. Τα σπίτια του χωριού σκαρφαλωμένα στις πλαγιές, τις πεζούλες και τις χαράδρες του ομώνυμου βουνού μόλις άρχιζαν να αχνοφαίνονται. Εμείς τα παιδιά ξεφαντώναμε σε όλη τη διαδρομή από χαρά αλλά και από κάτι αυτοσχέδια παιχνίδια που εφευρίσκαμε από τη γύρω φύση…
Ένα κομμάτι κλαδιού καρυδιάς που το σκαλίζαμε για να το κάνουμε σφυρίχτρα. Μια περίεργη πέτρα με αεροδυναμικό σχήμα που έσχιζε το αγνάντι σε κάθε πεταξιά μας. Εκείνον τον μαύρο τσάγκαρο, το αρσενικό της χρυσόμυγας, που τον κρύβαμε στη χούφτα μας και έβγαζε έναν ήχο σαν τον λυγμό μικρού παιδιού. Το άδειο μας σπιρτόκουτο που το γεμίζαμε υπομονετικά με ποταμίσιες ακρίδες για το αυριανό μας δόλωμα στο ψάρεμα…
Το αγώγι μέχρι το χωριό αν και ριψοκίνδυνο, μας έμοιαζε παιχνίδι. Μα σαν φτάναμε αρτιμελείς και κατά ιδρωμένοι στην αυλή του σπιτιού, έβλεπες τον πατέρα να σφιχτοκρατάει ακόμα την ιατρική του τσάντα και να τη φυλάει σταυρωτά. Λες και δόξαζε κάποιο φυλαχτό που είχε στον κόρφο του που κατάφερε και μας ψυχοπόρευσε αλώβητα.
Πότε ήταν η πρώτη φορά που βυθιστήκατε σε ένα βιβλίο;
Το βιβλίο που με συνεπήρε, με ταξίδεψε και ενστικτωδώς με έβαλε σε τροχιά ενάντια της βίας και του πολέμου, ήταν σε ηλικία 12-13 χρονών, το μυθιστόρημα του Παντελή Καλιότσου, «Τα ξύλινα σπαθιά».
Ποιος ήταν ο άνθρωπος που σας μύησε στο διάβασμα;
Ο συνονόματος θείος αδελφός του πατέρα μου, ο οποίος δεν είχε παιδιά, διέμενε με τη σύζυγό του στην ιδιόκτητη διώροφη κατοικία μας και προς τιμή και σεβασμό έλαβα το όνομά του. Συμβολαιογράφος στο επάγγελμα, βιβλιοφάγος μέχρι τα βαθιά γεράματα με ένα προφορικό και γραπτό λόγο με εκτόπισμα και «πουνκτουάλ» σοφία. Ακόμα θυμάμαι την τεράστια βιβλιοθήκη του με τα άπαντα του Καστοριάδη, του Γιάνη Κορδάτου με ένα ν, του Βασίλη Ραφαηλίδη, την ιστορία του Ελληνικού έθνους του Παπαναστασίου, «Η νικηφόρα επανάσταση που χάθηκε» του Θανάση Χατζή κ.ά. Τις περισσότερες φορές τον φωνάζαμε σκέτα «Τσιαντή», χωρίς το μικρό όνομα, το θείε και το κύριε, σαν να ήταν ένα τίτλος γκουρού του μικρόκοσμού μας.
Τι σας ώθησε στη συγγραφή;
Μια αυτόματη πεποίθηση ότι μπορώ να αποτυπώνω, να περιγράφω και ν’ ανυψώνω με λέξεις στο χαρτί, τα καρέ της κινηματογραφικής μου φαντασιακής λογοτεχνίας.
Η συγγραφή είναι τρόπος ζωής;
Για μένα η συγγραφή αποτελεί όνειρο, ταξίδι, χαρά, συγκίνηση, γνώση, θεραπεία… Ένας κόσμος που με αποσυμφορεί και με αποσυμπιέζει. Ένας πανέμορφος τρόπος ζωής.
Η ζωή του συγγραφέα είναι μοναχική;
Εάν κρίνω από τον εαυτό μου, θα έλεγα ότι δεν είναι απαραίτητο. Από την δική μου οπτική και φτιαξιά, μου αρέσει το ανακάτεμα με τον κόσμο και λατρεύω τα γλέντια με τις παρέες, τις μουσικές, τις συζητήσεις ακόμα και τις διαφωνίες. Μπορώ να πω ότι αντλώ ιστορίες και εμπνέομαι από τις εικόνες που συμβαίνουν γύρω μου, μπολιάζοντας τη φαντασία και την επινόηση με την πραγματικότητα και την ιστορία.
Υπάρχουν ιδανικές συνθήκες για τη συγγραφή ενός βιβλίου;
Πολλές φορές ο οργανισμός και ο εγκέφαλος αποδίδει καλύτερα και αποτελεσματικότερα σε συνθήκες διαρκούς εγρήγορσης, κοινωνικοποίησης, εθελοντισμού, εργασίας και ψυχαγωγίας. Το να αδρανοποιηθώ από το γύρω μου περιβάλλον για να εσωκλειστώ στην ιστορία του διηγήματος μου, δεν μου έχει συμβεί λόγω της φύσης της ιατρικής μου ειδικότητας αλλά ούτε εύχομαι να μου τύχει. Οι ιδανικές συνθήκες είναι μια εξατομικευμένη υπόθεση.
Ποιο ήταν το πρώτο πράγμα που σκεφτήκατε όταν βάλατε την τελευταία τελεία στο «Κορίτσι του τεκέ»;
Η αρχική αντίδραση δεν ήταν σκέψη αλλά συναίσθημα. Ένιωσα πληρότητα και ευγνωμοσύνη λες και έφερα σε τούτο το ντουνιά άλλο ένα παιδί. Ύστερα ξεκίνησα να «χτενίζω» και να «περιποιούμαι» το βιβλίο από την αρχή, με τόση προσοχή, αγάπη και λαχτάρα όπως συμπεριφέρεσαι στο νεογνό παιδί σου.
Είχατε ποτέ φόβο έκθεσης;
Προτού ακόμη τολμήσω να γράψω οτιδήποτε λογοτεχνικό και στιχουργικό είχα ένα μικρό ενδοιασμό το πώς θα φαίνεται στον κόσμο ένας γιατρός, παράλληλα ή περιστασιακά με την επιστήμη του, να ασχολείται με τη συγγραφή και τη μουσική σύνθεση. Αυτό εξευμενίστηκε πολύ γρήγορα μέσα μου όταν συνειδητοποίησα το εύρος των σπουδαίων Ελλήνων και ξένων λογοτεχνών ιατρών.
Συγγραφικό μπλοκάρισμα. Σας έχει τύχει;
Ολικό μπλοκάρισμα δεν μου έχει τύχει. Μια κακή σε έμπνευση ημέρα ή νύχτα τυγχάνει.
Ποιοι συγγραφείς έχουν «γράψει» μέσα σας;
Έχω μαγευτεί και συγκλονιστεί από διάφορους συγγραφείς. Από τον διανοητή συγγραφέα Νίκο Καζαντζάκη και τον πεζογράφο Μ. Καραγάτση μέχρι την ανατρεπτική γραφή του Γιάννη Σκαρίμπα και τη πειραιώτικη ματιά του Διονύση Χαριτόπουλου. Από τον εφευρετικό Ναπολιτάνο Δάσκαλο Μαρτσέλο Ντ’ Όρτα και τον προφητικό επινοητή Τζορτζ Όργουελ έως τις μεθυστικές αλήθειες του Τσαρλς Μπουκόφσκι. Από τους ποιητές μας, λατρεύω τις ανθολογίες του Τάσου Λειβαδίτη, του Κώστα Βάρναλη, του Οδυσσέα Ελύτη και τα ποιητικά ταξιδέματα του Νίκου Καββαδία.
Το ποτήρι είναι μισοάδειο ή μισογεμάτο;
Γενικότερα θα έλεγα ότι είμαι αισιόδοξος άνθρωπος χρησιμοποιώντας ως όχημα το χιούμορ, τη λύση, τη δράση και τη δημιουργικότητα.
Αύριο είναι μια καλύτερη μέρα;
Αύριο είναι μια άλλη μέρα που χρειάζεται να αφήνουμε πίσω αστοχίες και κακοτοπιές. Ακόμα και σε μια μαύρη μέρα υπάρχει ο χρόνος για μια αγκαλιά, ένα τραγούδι, ένα ποτήρι κρασί. Το επιθυμητό δεν είναι να μην φοβόμαστε τον πόνο και τον θάνατο αλλά πρωτίστως να μην φοβόμαστε το ριζικό μας και την ίδια μας τη ζωή.
Βασίζεστε στην καλοσύνη των ξένων;
Βασίζομαι στις πράξεις μου αναλαμβάνοντας το μερτικό της ευθύνης μου. Η υπευθυνότητα έχει άρρηκτο δεσμό με την ελευθερία και όχι με την υποχρεωτική αναγκαστικότητα.
Η κόλαση είναι οι άλλοι;
Η κόλαση είναι ο ρατσισμός και το μίσος μας στο έτερο και τη διαφορετικότητα. Η πάλη και η δράση μας είναι το αντίβαρο κοσμικό μας στολίδι. Η ουτοπία δεν γεννάει μόνο βηματισμό ελπίδας και αξιοπρέπειας αλλά ξέρει να διακρίνει το δίκιο μας από το νομικά δικαιότερο.
Ποιο χαρακτηριστικό της ανθρώπινης φύσης εκτιμάτε ιδιαιτέρως;
Την καλότητα του ανθρώπου, με την έννοια της αυτοβελτίωσης και της βελτίωσης των άλλων μέσα από τις πράξεις του.
Ποιο χαρακτηριστικό της ανθρώπινης φύσης σας απωθεί;
Η αλαζονεία εκείνου του ανθρώπου που υπερκερνά την καλή έννοια της αυτοπεποίθησης και βάζει υψηλά την αυτοεκτίμηση, μα ταυτοχρόνως χαμηλά την εκτίμηση των συνανθρώπων του.
Τι ρόλο παίζει η φιλία στη ζωή σας;
Η φιλία για μένα αποτελεί ένα από τα κομβικά μου σημεία. Είναι σε υψηλό αξιακό βάθρο που συνοδοιπορεί στις λαχτάρες, στα ντέρτια και στο αληταριό μου.
Είναι σημαντικός για εσάς ο έρωτας;
Ο έρωτας είναι ζωή, σαν τα ζωτικά σημεία της αναπνοής και της καρδιακής συχνότητας.
Τι είναι ευτυχία για εσάς;
Η ευτυχία είναι συναίσθημα και όχι επίτευξη ενός ταλαίπωρου στόχου. Μια αντανακλαστική χαρά υλικών πραγμάτων, ένας ενθουσιασμός μιας άυλης θέασης, η πληρότητα ικανοποίησης μιας γεμάτης και «χορτασμένης» ζωής με τα πάνω της και τα κάτω της.
Η ομορφιά μπορεί να σώσει τον κόσμο;
Η ομορφιά είναι στα πέριξ και στα ενδότερα. Μια κοσμική ύλη που «ψηφιδωτεί» ένα απέραντο και ετερόκλητο μωσαϊκό με μοναδικότητα και ανοιχτοσύνη. Η ομορφιά είναι η στιγμή της σωτηρίας ενός βρέφους από τα χαλάσματα της βομβαρδισμένης Βαγδάτης. Η ομορφιά είναι το γλωσσόφιλο μιας ερωτευμένης πόρνης στα σαλόνια της Βουκουρεστίου. Η ομορφιά είναι η απελευθέρωση της γης από τα γεωτρύπανα της τυραννίας. Η ομορφιά είναι άσπρη, μαύρη, γαλάζια, κίτρινη, πράσινη, κόκκινη … σαν τα μερόνυχτα, τη θάλασσα και τους κάμπους, τις βουνοκορφές και το ηλιόγερμα. Σαν εκείνο το σωτήριο ουράνιο τόξο αυτού του υπέροχου κόσμου μας.
Πώς σκέφτεστε τον εαυτό σας σε δέκα χρόνια;
Εύχομαι να είμαι δραστήριος, δημιουργικός και αποτελεσματικός. Να γεννάω ιδέες, να κάνω καλές διαγνώσεις, να δουλεύω με μεράκι, να αγαπώ και να αγαπιέμαι. Να κρατήσω άσβεστο το πάθος μου για την αγάπη και την αλληλεγγύη.
Είστε ευχαριστημένος με όσα έχετε καταφέρει στη ζωή σας μέχρι σήμερα;
Είμαι ευχαριστημένος και ευγνώμων αλλά όχι σκασμένος. Η ζωή δεν είναι για πρόωρη χόρταση. Είναι ωφέλιμο να μικρογευματίζεις μέχρι τα βαθιά γεράματά σου.
Info
Το βιβλίο «Το κορίτσι του τεκέ … Οδοιπορικό Δραπετσώνα»» του Γιάννη Τσιαντή κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μετρονόμος. Μαζί κυκλοφορεί και το ομότιτλο CD που ακολουθεί μουσικά τη θεματολογία του βιβλίου, στο οποίο τραγουδούν οι Λάκης Παπαδόπουλος, Κατερίνα Τσιρίδου, Ιουλία Καραπατάκη, Σωτήρης Παπατραγιάννης, Σπύρος Πατράς, Αντώνης Ξηντάρης, Γιάννης Χαραλαμπάκης και συμμετέχουν οι guest σολίστες Δημήτρης Μυστακίδης, Μιχάλης Παούρης, Νίκος Τατασόπουλος.
