Το βιβλίο του Γιάννη Παντελάκη «Η χαμένη τιμή της Δημοσιογραφίας» – 20+1 ιστορίες κιτρινισμού που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Θεμέλιο είναι ένα από τα δημοσιογραφικά εγχειρίδια που πρέπει να διαβάσει όποιος θέλει να γίνει δημοσιογράφος και όχι μόνο!
Την ίδια ώρα είναι ένα βιβλίο που ανήκει στους καταναλωτές της ενημέρωσης, τους αναγνώστες, τηλεθεατές και ακροατές γιατί περιγράφει με εμπεριστατωμένο και τεκμηριωμένο λόγο δημοσιογραφικές αθλιότητες – κάποιες οδήγησαν σε αυτοκτονία τους «πρωταγωνιστές» από τη μεταπολίτευση μέχρι τις μέρες μας.
Χωρίς διάθεση διδακτισμού, ο Γιάννης Παντελάκης περιγράφει με ιατρική ψυχραιμία ιστορίες που κάποιοι μπορεί να τις θυμούνται, κάποιοι τις έχουμε ζήσει και κάποιοι τις έχουμε απλώς ακουστά.
Πρακτοριλίκια που αμάσητα τα δημοσίευσαν σοβαρά έντυπα και στιγμάτισαν πολιτικούς, δημοσιογράφους, καθηγητές ως μέλη ή εκτελεστές της 17 Νοέμβρη.
Θύματα ριάλιτι που μάλιστα κάποια έφτασαν στην αυτοκτονία.
Ψεύτικες ειδήσεις.
Στο βιβλίο «Η χαμένη τιμή της Δημοσιογραφίας» – 20+1 ιστορίες κιτρινισμού οι ιστορίες που περιγράφει ο συγγραφέας – ερευνητής δεν παρατίθενται ως περιστατικά για χάρη της κουβέντας σε μια παρέα.
Τολμάει και μιλάει με ονόματα δημοσιογράφων και μέσων. Διαθέτει την τεκμηρίωση με αναφορά στις πηγές για κάθε περίπτωση στην οποία αναφέρεται.
Γι’ αυτό μίλησα για «εγχειρίδιο» προς νέους δημοσιογράφους παραπάνω.
Ιστορίες που έχουν γραφεί ή ειπωθεί από δημοσιογράφους με θύματα πολίτες και δημοσιογράφους και πολιτικά πρόσωπα.
Ιστορίες διαπόμπευσης.
«Η διαπόμπευση έχει μεγάλη χρονική διάρκεια, είναι ένα διαρκές έγκλημα», μου είπε ο Γιάννης Παντελάκης στην κουβέντα που κάναμε ένα παγωμένο απόγευμα στο κέντρο της Αθήνας.
Πόσο καιρό ετοίμαζες το βιβλίο σου;
Έκανα περίπου δύο χρόνια έρευνας.
Πού έψαξες, στο ίντερνετ;
Κυρίως ήμουν σε βιβλιοθήκες, έψαξα πολύ σε παλιές εκδόσεις εφημερίδων, επιστημονικές έρευνες που ακόμη δεν έχουν καν εκδοθεί.
Στο ίντερνετ υπάρχουν πολλά μεν, αλλά δεν μπορούσα να βρω και να στοιχειοθετήσω παλιές ιστορίες.
Επίσης προτίμησα τις γραπτές πηγές για να μπορώ να κάνω πιο εύκολα τη διασταύρωση.
Γιάννη, εσύ έχεις κάνει «γκάφα», έχεις κάνει δημοσιογραφικό λάθος;
Κοίτα, έχω κάνει, όπως όλοι μας. Δεν έχω κάνει όμως κάτι που να προκαλέσει ζημιά! Και δεν έχω κάνει κάτι σκόπιμα. Λάθη έχουμε κάνει όλοι μας.
Από πού ενημερώνεσαι, είσαι «ήσυχος» όταν διαβάζεις ειδήσεις;
Διαβάζω με επιφύλαξη. Υπάρχουν εφημερίδες που είναι έγκυρες. Βεβαίως σήμερα οι εφημερίδες έχουν μικρή επιρροή. Σκέψου ότι τη δεκαετία του 90 οι εφημερίδες πουλούσαν πάνω από ένα εκατομμύριο φύλλα την ημέρα ενώ σήμερα φτάνουν στις 60 χιλιάδες.
Ως δημοσιογράφος έχω το πλεονέκτημα ότι ξέρω ποιον διαβάζω. Οπότε είμαι υποψιασμένος!
Άρα τι θα συμβούλευες έναν αναγνώστη, αυτόν που λέω εγώ «καταναλωτή ειδήσεων»;
Να κοιτάει την κάθε είδηση σε διαφορετικές πηγές.
Να αναζητάει υπογραφή. Τα ανυπόγραφα άρθρα μπορεί να είναι παραπλανητικά.
Να είναι ψυλλιασμένος για το μέσο που επιλέγει.
Για ειδήσεις από το εξωτερικό να κοιτάζει και τα διεθνή μέσα.
Να μην εμπιστεύεται το Facebook και το Twitter.
Γιάννη, πιστεύεις ότι μεταξύ μας οι δημοσιογράφοι έχουμε μια «ομερτά» έναν νόμο σιωπής για τα κακώς κείμενα στα του οίκου μας;
Κοίταξε υπάρχουν τα περίφημα τραστ, κυρίως στα ρεπορτάζ. Αυτά τα τραστ – ειδικά πιο παλιά – αποφάσιζαν ποιος θα μπει αλλά και ποια είδηση θα κυκλοφορήσει.
Επίσης στην Ελλάδα έχουν δοθεί δημοσιογραφικά βραβεία σε δημοσιογράφους που έχουν κάνει αίσχη.
Στην Ελλάδα ακόμη υπάρχει το παράδοξο με τους δημοσιογράφους να παίζουν το ρόλο του πολιτικού. Αν κάποιος δει τηλεόραση και δεν ξέρει ότι είναι δημοσιογράφοι θα νομίζει ότι ακούει εκπροσώπους κομμάτων.
Και φυσικά αναφέρομαι στο ρεπορτάζ. Εκεί είναι που έχουν μπερδευτεί οι ρόλοι. Ο κόσμος ακούει δημοσιογράφους που εκφράζουν πολιτική. Και δεν εννοώ την αρθρογραφία, το ξανατονίζω, αναφέρομαι στο ρεπορτάζ. Αυτή είναι η μεγαλύτερη χρεωκοπία και αναξιοπιστία της δημοσιογραφίας.
Από τις 20+1 ιστορίες που έχεις γράψει και τεκμηριώσει στο βιβλίο σου ποια θεωρείς πιο κραυγαλέα;
Η χειρότερη περίπτωση είναι η ιστορία με την Νατάσα Ράγιου, στον ΑΝΤ1. Η εκπομπή της έγινε αιτία να αυτοκτονήσει ένας πατέρας.
Η δημοσιογραφία των ριάλιτι έχει παίξει σημαντικό ρόλο για την χαμένη τιμή της δημοσιογραφίας. Φυσικά γιατί αυτές τις εκπομπές που απευθύνονται στις μάζες τις παρουσιάζουν δημοσιογράφοι.
Το πολιτικό σύστημα έχει κάποιο ρόλο σε όλο αυτό που περιγράφεις ως «χρεωκοπία της δημοσιογραφίας»;
Το πολιτικό σύστημα είναι όμηρος, ακόμη και σήμερα, ενός συστήματος που εξέθρεψε από την εποχή του 1989-90 τότε που όλα τα κόμματα πλην της ΔΗΑΝΑ του Κωστή Στεφανόπουλου έδωσαν τις άδειες στα τηλεοπτικά κανάλια.
Δίνοντας τις άδειες στους ισχυρούς εκδότες της εποχής τους έκαναν ακόμη πιο δυνατούς. Αυτό ήταν η καταστροφή. Και η πολιτική σήμερα είναι σε μια ιδιότυπη ομηρεία από την υπερσυγκέντρωση μέσων στα χέρια λίγων. Και φυσικά οι δημοσιογράφοι δεν αντιδράσαμε.
Το μέλλον της δημοσιογραφίας, πώς το βλέπεις;
Χλωμό! Πιστεύω στις πρωτοβουλίες δημοσιογράφων. Αρκεί να ξεπεράσουμε την κουλτούρα της αυτοαναφορικότητας!
πηγή: Viewtag.gr
