«Πυρκαγιές άνευ προηγουμένου σαρώνουν την Αρκτική,_x000D_
καταστρέφοντας άλλοτε παρθένα δάση τα οποία απορροφούσαν διοξείδιο του άνθρακα_x000D_
και μετατρέποντάς τα σε πύρινες πηγές αερίων του θερμοκηπίου. Δεν πρόκειται για_x000D_
επιστημονική φαντασία. Πρόκειται για την πραγματικότητα της κλιματικής αλλαγής._x000D_
Συμβαίνει τώρα και θα επιδεινωθεί στο μέλλον αν δεν δράσουμε επειγόντως».
Με αυτά τα λόγια ο γενικός γραμματέας του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Σταθμού Πέτερι Τάαλας συμπυκνώνει την πρωτοφανή οικολογική καταστροφή που ξεδιπλώνεται από τις αρχές του καλοκαιριού στην Αρκτική.
Εκατομμύρια στρέμματα δασικών εκτάσεων που εκτείνονται από τη Σιβηρία έως την Αλάσκα και από τη Γροιλανδία έως τον Καναδά είναι παραδομένα στις φλόγες από τον Ιούνιο. Οι φωτιές μεταξύ Μαΐου και Οκτωβρίου δεν θεωρούνται ασυνήθιστο φαινόμενο στο βόρειο ημισφαίριο. Ωστόσο τρία είναι τα χαρακτηριστικά των φετινών πυρκαγιών που έχουν θορυβήσει τους επιστήμονες: η τοποθεσία, η ένταση και η χρονική τους διάρκεια.
«Είναι ασυνήθιστο να βλέπει κανείς πυρκαγιές αυτής της κλίμακας και αυτής της διάρκειας σε τόσο υψηλά γεωγραφικά πλάτη τον Ιούνιο» εξηγεί στο BBC o Μαρκ Πάρινγκτον, ερευνητής στην ευρωπαϊκή Υπηρεσία Παρακολούθησης της Ατμόσφαιρας Κοπέρνικος. Υπάρχει εξήγηση: η άνοδος της θερμοκρασίας στην Αρκτική ακολουθεί πολύ ταχύτερους ρυθμούς σε σύγκριση με τον παγκόσμιο μέσο όρο και οι θερμότερες κλιματικές συνθήκες συμβάλλουν στην εξάπλωση και τη διατήρηση των πυρκαγιών.
Στο ερώτημα τι προκάλεσε τις πρωτοφανείς αυτές πυρκαγιές οι αρχές της Ρωσίας, η οποία έχει πληγεί περισσότερο από αυτές σε σχέση με κάθε άλλη χώρα στον Αρκτικό κύκλο, έσπευσαν να αποδώσoυν ευθύνες σε «παράνομους υλοτόμους που προσπάθησαν να αποκρύψουν τις δραστηριότητές τους». Η αποψίλωση των δασών είναι αναμφισβήτητα ένας από τους λόγους που συνέβαλαν στη μεγάλη ένταση των πυρκαγιών.
Και παρότι η πιθανότητα εμπρησμού δεν μπορεί να αποκλειστεί προς το παρόν σε ορισμένες περιπτώσεις, οι επιστήμονες είναι ξεκάθαροι: εν μέσω εξαιρετικά υψηλών θερμοκρασιών λόγω κλιματικής αλλαγής, θερμοί και ξηροί άνεμοι αλλά και αστραπές προκάλεσαν πολλές από τις εστίες που μαίνονται στην Αρκτική.
Αυτό όμως που επί του παρόντος έχει μεγαλύτερη σημασία, σύμφωνα με τους ειδικούς, δεν είναι γιατί προκλήθηκαν τόσο πολλές πυρκαγιές, αλλά γιατί μαίνονται για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα – σύμφωνα με την Greenpeace δεν αναμένεται να κατασβηστούν πριν από τα τέλη του Αυγούστου. Πέραν του υπερβολικά ξηρού εδάφους και των υψηλότερων από τον μέσο όρο θερμοκρασιών, οι πυρκαγιές παρατείνονται από την τύρφη, τον οργανικό άνθρακα δηλαδή που βρίσκεται στο υπέδαφος των δασικών εκτάσεων και ο οποίος έχει στεγνώσει. Σε υγιή οικοσυστήματα οι τυρφώνες (ζώνες με τύρφη) αποτρέπουν την εξάπλωση των πυρκαγιών καθώς είναι πλούσιοι σε νερό.
