Ως υφυπουργός Εξωτερικών έδωσε στον κουμπάρο του δύο παραγγελίες για έντυπα που δεν χρησιμοποιήθηκαν ποτέ.
Ιδιαίτερα γενναιόδωρος με τον κουμπάρο του και πρόεδρο των Εκδόσεων Ινδικτος Μανώλη Βελιτζανίδη φαίνεται ότι ήταν ο Ανδρέας Λοβέρδος ως υφυπουργός Εξωτερικών. Πρόκειται για τις εκδόσεις από τις οποίες κυκλοφόρησε το τελευταίο βιβλίο του Ανδρ. Λοβέρδου, στο οποίο επιμένει να χαρακτηρίζει την υπόθεση Novartis «σκευωρία», ενώ φτάνει στο σημείο να ισχυρίζεται ότι ήθελε να χειροδικήσει σε βάρος του πρώην πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα.
Σύμφωνα με έγγραφο-φωτιά που αποκαλύπτει σήμερα το Documento, την περίοδο 2002-03 οι Εκδόσεις Ινδικτος υπέγραψαν δύο συμβάσεις ύψους 322.966 ευρώ με το ΥΠΕΞ έπειτα από εισήγηση του διπλωματικού γραφείου του Ανδρ. Λοβέρδου. Αν και οι συμβάσεις αφορούσαν προμήθεια έντυπου υλικού για τις ανάγκες της Διεθνούς Εκθεσης Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ), εντούτοις το υλικό παραλήφθηκε τουλάχιστον δύο μήνες μετά το τέλος της. Επιπλέον διατυπώνονται και ερωτήματα για παραβίαση του νόμου περί προμηθειών.
Η καταγγελία στον επιθεωρητή
Τον Δεκέμβριο του 2015 ο τότε επικεφαλής της Υπηρεσίας Διεθνούς Αναπτυξιακής Συνεργασίας του υπουργείου Εξωτερικών (ΥΔΑΣ), πρέσβης Νίκος Βαμβουνάκης, απέστειλε έγγραφο στο γραφείο τού τότε γενικού επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης. Αφορούσε δύο δημόσιες συμβάσεις που είχαν υπογραφεί την περίοδο 2002-03 μεταξύ του υπουργείου Εξωτερικών και των Εκδόσεων Ινδικτος ΑΕΒΕ, όταν υφυπουργός Εξωτερικών ήταν ο Ανδρ. Λοβέρδος. Οι δύο συμβάσεις ύψους 322.966 ευρώ είχαν υπογραφεί «κατά παρέκκλιση του ν. 2286/1995 περί προμηθειών λόγω επείγουσας ανάγκης», όπως αναφέρεται στο σχετικό έγγραφο.
Η αναφορά Βαμβουνάκη κοινοποιήθηκε και στο γραφείο του επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο ΥΠΕΞ, στο γραφείο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους αλλά και στο διπλωματικό γραφείο του τότε υπουργού Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά. Οι συμβάσεις αφορούσαν την προμήθεια εντύπων από τον εκδοτικό οίκο Ινδικτος τα οποία θα διατίθεντο για τις ανάγκες του υπουργείου στη ΔΕΘ. Ωστόσο, όπως αναφέρει στο έγγραφό του ο πρέσβης Βαμβουνάκης, ορισμένα σημεία «προκαλούν εντύπωση».
Καταρχάς και στις δύο συμβάσεις ενεπλάκη ενεργά το διπλωματικό γραφείο του τότε υφυπουργού Εξωτερικών Ανδρ. Λοβέρδου. Είναι χαρακτηριστικό ότι η εισήγηση προς την αρμόδια Στ΄ Διεύθυνση του υπουργείου Εξωτερικών υπογράφηκε από ακόλουθο πρεσβείας ο οποίος την περίοδο εκείνη υπηρετούσε στο γραφείο του υφυπουργού Ανδρ. Λοβέρδου. Ωστόσο, όπως
επισημαίνει στο έγγραφό του ο πρέσβης Βαμβουνάκης, το συγκεκριμένο πρόσωπο την περίοδο εκείνη δεν είχε ακόμη συμπληρώσει την απαραίτητη «διετή δοκιμαστική υπηρεσία». Επιπλέον και στις δύο συμβάσεις οι υπάλληλοι που ορίστηκαν στις τριμελείς επιτροπές παραλαβής των έργων στο ΥΠΕΞ από τις Εκδόσεις Ινδικτος είχαν άμεση σχέση με τον υφυπουργό Εξωτερικών και κουμπάρο του εκδότη Μαν. Βελιτζανίδη. Συγκεκριμένα, τα μέλη των επιτροπών απασχολούνταν είτε ως «υπάλληλοι στο διπλωματικό και ιδιαίτερο γραφείο του τότε υφυπουργού Ανδρέα Λοβέρδου» είτε στο γραφείο του τότε γενικού γραμματέα Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και Συνεργασίας, ο οποίος υπαγόταν στον τότε υφυπουργό Εξωτερικών. Είναι άγνωστο εάν ερευνήθηκε ποτέ η υπόθεση και πού κατέληξε.
Παρέλαβαν το υλικό για ΔΕΘ… μετά τη ΔΕΘ
Τα αξιοσημείωτα όμως των δύο αναθέσεων δεν σταματούν εδώ. Αν και οι συμβάσεις αφορούσαν προμήθειες εντύπων για τη ΔΕΘ, εντούτοις όπως αναφέρεται στο έγγραφο πολλά από αυτά παραλήφθηκαν από τις αρμόδιες επιτροπές του ΥΠΕΞ αφότου η ΔΕΘ είχε ολοκληρωθεί. Πρόκειται ίσως για παγκόσμια πρωτοτυπία των επιτροπών του ΥΠΕΞ επί υφυπουργού Λοβέρδου. Να παραλάβουν υλικό για εκδήλωση η οποία είχε τελειώσει.
Συγκεκριμένα, για τη μία από τις δύο συμβάσεις με την Ινδικτο η τριμελής επιτροπή που είχε οριστεί παρέλαβε το υλικό στις 30 Αυγούστου 2002. Μερικές εβδομάδες μετά, στις 24 Σεπτεμβρίου, το έντυπο υλικό παραλαμβάνεται πάλι, αυτήν τη φορά από τη μόνιμη επιτροπή παραλαβής ειδών του ΥΠΕΞ. Την ημέρα δηλαδή που τελείωνε η ΔΕΘ.
Οπως διαπίστωσε ο πρέσβης Βαμβουνάκης, το άρθρο 3 της σύμβασης προμήθειας όριζε ότι το έντυπο υλικό θα έπρεπε να παραδοθεί στον χώρο της ΔΕΘ προτού ξεκινήσει. Ειδικότερα, περί τις 80.000 έντυπα θα έπρεπε να είχαν παραδοθεί πριν από την έναρξη της ΔΕΘ στις 6 Σεπτεμβρίου 2002 και ακόμη 180.000 έντυπα μέχρι τις 12 Σεπτεμβρίου 2002. Πράγματι, όπως αναφέρεται στο σχετικό έγγραφο, τα δελτία αποστολής του έντυπου υλικού φέρουν ημερομηνίες 5 και 9 Σεπτεμβρίου 2002, όπως δηλαδή προβλεπόταν από τη σύμβαση, αλλά και 14 Σεπτεμβρίου 2002. Η μόνιμη επιτροπή παραλαβής τα παρέλαβε όμως στις 24 Σεπτεμβρίου στην Αθήνα, κάτι που δεν συμπίπτει ούτε με τον τόπο ούτε με τον χρόνο αποστολής.
«…Περαιτέρω προκαλείται το εύλογο ερώτημα πώς θα μπορούσε η μόνιμη επιτροπή παραλαβής να παραλάβει τα 240.000 έντυπα στην Αθήνα στις 24 Σεπτεμβρίου του 2002 αφού αυτά είχαν διανεμηθεί κατά τη διάρκεια της Διεθνούς Εκθεσης Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ) η οποία άρχισε στις 6 Σεπτεμβρίου του 2002 και είχε ήδη λήξει στις 24 Σεπτεμβρίου του 2002» διερωτάται στην αναφορά του ο κ. Βαμβουνάκης.
Τα ίδια και χειρότερα διαπίστωσε ο πρέσβης Βαμβουνάκης και για τη ΔΕΘ του 2003. Σύμφωνα με τη σχετική σύμβαση που υπογράφηκε τον Αύγουστο του 2003, περίπου 20.000 έντυπα θα έπρεπε να είχαν παραδοθεί το αργότερο μέχρι τις 12 Νοεμβρίου 2003. Ομως η ΔΕΘ είχε τελειώσει τουλάχιστον δύο μήνες πριν και άρα η παράδοση της παραγγελίας δεν είχε κανένα νόημα. Επίσης, σύμφωνα με το δελτίο αποστολής, τα 20.000 έντυπα παραδόθηκαν στην οδό Ακαδημίας 1 αντί για τη Θεσσαλονίκη.
Πιο απλά: «…όχι μόνο δεν παραδόθηκαν στη ΔΕΘ αλλά και η ΔΕΘ είχε λήξει τουλάχιστον δύο μήνες πριν».
Στο έγγραφο όμως επισημαίνεται και κάτι ακόμη. Οπως προκύπτει από τον ισολογισμό της Ινδικτος ΑΕΒΕ για το 2002, ο κύκλος εργασιών της ανήλθε σε 464.359 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι το 1/3 του τζίρου της καλύφθηκε από την προμήθεια του ΥΠΕΞ επί υπουργίας Λοβέρδου. «Δηλαδή η συγκεκριμένη προμήθεια του ΥΠΕΞ αποτέλεσε το 35,33% του κύκλου εργασιών της», όπως επισημαίνεται στην αναφορά του πρέσβη Βαμβουνάκη. Επισημαίνεται επίσης ότι πιθανότατα υπήρξε καταστρατήγηση της νομοθεσίας που αφορά τις προμήθειες, καθώς οι συμβάσεις της Ινδικτος ήταν πάνω από 250.000 ευρώ.
Ο διορισμός επί υπουργίας Λοβέρδου στο Υγείας
Η αλήθεια είναι ότι μεταξύ του προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου των Εκδόσεων Ινδικτος και του Ανδρ. Λοβέρδου υπάρχει στενή σχέση και φιλία, αφού μέσω αυτών έχει εκδώσει μέχρι στιγμής τέσσερα βιβλία. Το πρώτο το 2000, το δεύτερο το 2002 όταν και η Ινδικτος συνάπτει σύμβαση με το ΥΠΕΞ και ο Λοβέρδος είναι υφυπουργός Εξωτερικών και το τρίτο δέκα χρόνια μετά, το 2012. Λίγο πριν ο Ανδρ. Λοβέρδος είχε αναλάβει το υπουργείο Υγείας και φυσικά δεν ξέχασε τον φίλο και κουμπάρο του. Με απόφασή του τον Απρίλιο του 2011 τον διορίζει μέλος του ΔΣ στο Εθνικό Ιδρυμα Κωφών, ενώ ήταν ένα από τα 923 πρόσωπα που είχαν υπογράψει τη διακήρυξη του κόμματος του Ανδρέα Λοβέρδου ΡΙΚΣΣΥ.
«Κουλτούρα», «θρησκεία» και απλήρωτη εργασία
Την περίοδο εκείνη τα πράγματα στον εκδοτικό οίκο δεν πήγαιναν
ιδιαίτερα καλά για τον Μαν. Βελιτζανίδη ή καλύτερα για τους εργαζόμενούς του, οι οποίοι από τον Ιανουάριο του 2009 αντιμετώπιζαν προβλήματα καθυστέρησης στην πληρωμή τους.
Το Σωματείο Βιβλίου – Χάρτου Θεσσαλονίκης εξέδωσε μια σκληρή και ταυτόχρονα δηκτική για τον εκδοτικό οίκο ανακοίνωση με τίτλο «“Κουλτούρα”, “θρησκεία” και απλήρωτη εργασία». Οπως κατήγγειλε: «Η επιχείρηση επί σειρά ετών πλήρωνε έναντι των δεδουλευμένων», ενώ ο Βελιτζανίδης χρωστούσε μισθούς έξι και επτά μηνών.
Στην ίδια ανακοίνωση οι εργαζόμενοι κατήγγειλαν ότι παρά τα οικονομικά του προβλήματα ο ίδιος συνέχιζε «τις ακριβές συνήθειές του». «Οπως παραδείγματος χάριν να κατοικεί σε ιδιόκτητη εξοχική πολυτελή κατοικία με κήπο στα ακριβά προάστια των Αθηνών, να έχει ιδιόκτητα γραφεία στα Εξάρχεια, να κυκλοφορεί με ακριβά αυτοκίνητα και να σπουδάζει θυγατέρες στα “εξωτερικά”».
Τα προβλήματα δεν λύθηκαν. Τέσσερα χρόνια μετά, το Σωματείο Βιβλίου – Χάρτου Θεσσαλονίκης εξέδωσε κι άλλη, εξίσου σκληρή ανακοίνωση κατά των Εκδόσεων Ινδικτος με τίτλο «Διαπλεκόμενοι εργοδότες, απλήρωτοι εργαζόμενοι». Σε αυτήν, εκτός του ότι επισημαινόταν η κουμπαριά του Μαν. Βελιτζανίδη με τον Ανδρ. Λοβέρδο, οι εργαζόμενοι περιέγραφαν τη ζοφερή κατάσταση που βίωναν. Ανέφεραν χαρακτηριστικά: «Ο κ. Βελιτζανίδης εφαρμόζει εδώ και χρόνια την πρακτική “δεν πληρώνω, δεν πληρώνω” στους εργαζόμενους». Εκαναν μάλιστα και μνεία σε δικαστικές αποφάσεις που κέρδισαν εργαζόμενοι σε βάρος του για δεδουλευμένα.
Κουλτούρα νομιμοποίησης βίας με τον ξυλοδαρμό Τσίπρα
Τα οικονομικά προβλήματα και οι καταγγελίες των εργαζομένων σε βάρος του κουμπάρου του δεν πτόησαν τον Ανδρ. Λοβέρδο. Στην Ινδικτο εξέδωσε και το τελευταίο βιβλίο του με τίτλο «Απόπειρα δολοφονίας». Πρόκειται για το βιβλίο στο οποίο περιγράφει πώς βίωσε την υπόθεση Novartis την οποία εξακολουθεί να χαρακτηρίζει «σκευωρία», καθώς είναι ένα από τα πρόσωπα στα οποία έχουν ασκηθεί ποινικές διώξεις για την υπόθεση.
Στο βιβλίο του ο κ. Λοβέρδος επιχειρεί να εξιλεωθεί στα μάτια των ψηφοφόρων του για το σκάνδαλο Novartis. H υπερασπιστική γραμμή του κινείται γύρω από τη συνήθη πολιτική δικαιολογία περί «σκευωρίας» και «πολιτικών διώξεων». Αν και συνταγματολόγος και υποτίθεται άνθρωπος που υπερασπίζεται
την αστική δημοκρατία, ξεφεύγει τόσο που φτάνει στο σημείο να υποστηρίζει ότι ήθελε να χειροδικήσει σε βάρος του πρώην πρωθυπουργού Αλ. Τσίπρα. Νομιμοποιεί τη βία αδυνατώντας να αντιληφθεί την κερκόπορτα που ανοίγει. Οταν τα πολιτικά πρόσωπα νομιμοποιούν τη βία στα μάτια των πολιτών γεννάται ο κίνδυνος η βία να στραφεί εναντίον τους από τον οποιονδήποτε θυμωμένο ή απογοητευμένο πολίτη λόγω των πολιτικών που εφαρμόζουν. «…Καταλάβαινα πως επιχειρούν να με δολοφονήσουν κι άρχισα να ζητώ εκδίκηση. Δεν είχα ωστόσο εστιάσει στο πρόσωπο ή στα πρόσωπα. Το βάναυσο αυτό συναίσθημα διαχεόταν προς όλες και όλους όσοι διέσπειραν συκοφαντίες. Τους εκπροσωπούσε ο αρχηγός τους, ο τότε πρωθυπουργός. Ετσι γεννήθηκε μέσα μου η ιδέα να τον δείρω (σ.σ.: εννοεί τον Αλ. Τσίπρα). Κυριολεκτώ. Την οργάνωσα, μάλιστα, λίγο στο μυαλό μου. Θα επεδίωκα, σκεφτόμουν, να διασταυρωθώ μαζί του, όταν θα ερχόταν στην αίθουσα της Βουλής για να μιλήσει και τότε θα του έσπαγα τη μύτη, αδιαφορώντας για τις συνέπειες. Σοβαρολογούσα». Το σχέδιο τελικά εγκαταλείφθηκε. Επειτα από συζήτηση με τους δύο γιους του, όπως αναφέρει. Η αναφορά Λοβέρδου βέβαια δεν έτυχε καμίας κριτικής από τα κανάλια. Στην περίπτωσή του δεν θεώρησαν ότι ο πρώην υπουργός σφάλλει, ίσως άθελά του. Σιώπησαν και νομιμοποίησαν τη βία. Εάν βέβαια στη θέση του κ. Λοβέρδου βρισκόταν κάποιο στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ, θα γινόταν πρώτη είδηση.