Ο Ερντογάν πήρε την παρτίδα, το ρήγμα παραμένει

Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν βρίσκεται ολοένα και πιο απομονωμένος στο εσωτερικό και το εξωτερικό ενώ πιέζεται διαρκώς από την αντιπολίτευση των κεμαλιστών και των Κούρδων. Μόνο στήριγμά του, ενόσω ανοίγει διαρκώς νέα μέτωπα με τη Δύση και πιέζεται από τη Ρωσία, έχει μείνει ο ακροδεξιός Ντεβλέτ Μπαχτσελί.

Η κρίση των πρεσβευτών υπήρξε σημείο τριβής με τη Δύση που έληξε με θετικό για την Τουρκία και τον Ερντογάν συμβιβασμό. Οι δέκα πρεσβευτές δεν απελάθηκαν τελικά και ο Τούρκος πρόεδρος μπορεί να μην κέρδισε τον αγώνα, αλλά κυριολεκτικά στο τελευταίο λεπτό κέρδισε τις εντυπώσεις. Συγχρόνως όμως η λίρα συνεχίζει τη μεγάλη της κάθοδο, ο αποκλεισμός της χώρας για το πρόγραμμα παραγωγής των αμερικανικών F-35, πιθανότατα και των F-16, παραμένει, ενώ η τουρκική τράπεζα Halkbank θα αντιμετωπίσει ποινικές διώξεις στις ΗΠΑ εξαιτίας της εμπλοκής της στην πώληση ιρανικού πετρελαίου.

Η κίνηση των δέκα ήρθε ως αποτέλεσμα της αντιπαράθεσης Δύσης και Τουρκίας. Η απαίτηση αποφυλάκισης του φυλοδυτικού επιχειρηματία Οσμάν Καβαλά ήταν απλώς η πρόφαση και υπάρχει σαφέστατη εργαλειοποίηση των ανθρώπινων δικαιωμάτων εκ μέρους της Δύσης (για ακόμη μία φορά) ώστε να επιβληθούν οι απόψεις της στην Τουρκία.

Κρίσεις εντός και εκτός

Η πυγμή του Ερντογάν μπορεί να έσωσε την παρτίδα στο τέλος, επιτρέποντάς του να φανεί νικητής, αφού η Δύση διά της δήλωσης των πρεσβευτών της υποχώρησε διπλωματικά, αλλά η Τουρκία βιώνει πολλές παράλληλες και α λληλο τροφοδοτούμε ν ες κρίσεις. Διογκούμενη ακρίβεια, καλπάζων πληθωρισμός, καταβαράθρωση της τουρκικής λίρας έναντι του δολαρίου, συνεχείς και ατέρμονες ιμπεριαλιστικές περιπέτειες στο εξωτερικό (βλ. Συρία, Λιβύη, Καραμπάχ), αυξανόμενες εξοπλιστικές δαπάνες για τη δημιουργία εγχώριου ναυτικού και αεροπορίας, συνεχόμενες πολιτικές διώξεις κατά αντιφρονούντων και ένα μεγάλο προσφυγικό-μεταναστευτικό πρόβλημα είναι μερικές από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χώρα ταυτόχρονα. Δεν είναι εύκολο να αντεπεξέρχεσαι ικανοποιητικά σε όλες αυτές τις κρίσεις, να προπορεύεσαι στις δημοσκοπήσεις και να μην έχεις πολιτικά προβλήματα.

Οσοι διαβάζουν ότι ο Ερντογάν είναι ψυχιατρικά ανεπαρκής ή απολύτως απομονωμένος ή ότι απλώς πέφτει στις δημοσκοπήσεις και αναζητά πολιτική διέξοδο θα απογοητεύτηκαν από την αναπάντεχη υπαναχώρηση των πρεσβευτών και τη δήλωσή τους ότι θα σέβονται το άρθρο 41 της Σύμβασης της Βιέννης για μη εμπλοκή στα εσωτερικά άλλων κρατών.

Πολύ ισχυρή για να αγνοηθεί

Η Δύση δεν θέλει και ούτε πρόκειται να θελήσει να κλείσει την πόρτα στην Τουρκία, με άλλα λόγια δεν πρόκειται να την ταπεινώσει. Η Τουρκία παίζει σημαίνοντα ρόλο στην ανάσχεση της Ρωσίας και του Ιράν και μπορεί να συμβάλει τα μάλα στη σταθεροποίηση της Μέσης Ανατολής. Αυτό δεν το προσπερνά ουδείς κι ας υπάρχουν ελπίδες ή αυταπάτες ότι μετά την πτώση (ή τον θάνατο) του Ερντογάν τα πράγματα θα είναι καλύτερα, αφού η αντιπολίτευση θα έρθει και θα επαναφέρει την Τουρκία στο δυτικό «μαντρί», ξεχνώντας βέβαια ότι η τουρκική αντιπολίτευση δεν είναι ενιαία και ότι τα κράτη έχουν συνέχεια. Εξάλλου, η εξωτερική πολιτική του κυβερνώντος κόμματος AKP δεν αμφισβητείται στον πυρήνα της από την αντιπολίτευση.

Μπορεί η Δύση να μην αρέσκεται να βλέπει την Τουρκία να παίζει «παιχνίδια» στη Μέση Ανατολή, την Αφρική και την ανατολική Μεσόγειο, αλλά δεν μπορεί και να τη σταματήσει. Είναι σημαντική περιφερειακή δύναμη και οι ΗΠΑ δεν είναι η υπερδύναμη που υπήρξαν. Την ίδια στιγμή η Ευρώπη είναι διχασμένη για το ποια θα είναι η στάση της έναντι της Τουρκίας. Θα είναι η χώρα στρατηγικός εταίρος της ή συστημική απειλή; Θα χρησιμοποιήσει καρότο ή μαστίγιο; Ενδεχομένως, κρίνοντας από τους συσχετισμούς εντός της ΕΕ, να πράξει και τα δύο.

Ετικέτες