Ο «Λιάκος vs Εισβολέας» είναι το νέο άλμπουμ του Ηλία Παπανικολού έπειτα από τέσσερα χρόνια απουσίας. Κομμάτια που φέρνουν στο προσκήνιο ένα ξεχωριστό «μπλέξιμο» της χιπ χοπ με τη λαϊκή μουσική και το ρεμπέτικο.
Το προηγούμενο διάστημα ο Ηλίας Παπανικολός διεκδίκησε τις ανάσες που χρειαζόταν, ωρίμασε μουσικά, έβαλε όργανα να συνοδεύουν τις ρίμες του και πειραματίστηκε με διαφορετικές φόρμες χωρίς τους περιορισμούς που του έβαζε στο παρελθόν ο Εισβολέας. Παρ’ όλα αυτά, ο Είσβο δεν θα σταματήσει να ραπάρει και να τρυπώνει στις συνειδήσεις. Λίγες μέρες πριν από τη συναυλία στο Gagarin την Παρασκευή 31 Ιανουαρίου, ο Ηλίας Παπανικολός μίλησε στο Documento.
Ο δίσκος «Λιάκος vs Εισβολέας» βγάζει στην επιφάνεια δύο διαφορετικές πτυχές του εαυτού του, με τις οποίες συνυπάρχει πλέον αρμονικά. «Οι δύο αυτές περσόνες μέσα από τη σύγκρουση βρήκαν την κοινή τους ταυτότητα. Ο Εισβολέας είναι πάντα εκεί, δεν μπορώ να τον αποφύγω. Στον δρόμο όλοι με φωνάζουν Είσβο. Δεν μου αρέσει όμως να με ταυτίζουν μόνο με το χιπ χοπ».
Ενα από τα κομμάτια του δίσκου που ξεχώρισαν από την αρχή είναι ο «Ρεαλιστής». «Εχει να κάνει με τον τρόπο ζωής του σύγχρονου Ελληνα που ονειρεύεται κάτι ανύπαρκτο. Δικαιοσύνη που δεν υπάρχει. Ισονομία μεταξύ πολιτών και πολιτικών που δεν υπάρχει. Ισότητα για τις γυναίκες, που καθημερινά αποδεικνύεται ότι δεν υπάρχει». Ενας άλλος προβληματισμός που διατρέχει τον δίσκο είναι το έλλειμμα επικοινωνίας. «Τελικά επικοινωνούμε; Βλέπω ότι εκεί έξω υπάρχει επιφανειακή σκέψη που δεν με γεμίζει. Κάποιες φορές απογοητεύομαι. Μάλλον είναι οι άνθρωποι της μιας χούφτας αυτοί που θα καταλάβουν το σκεπτικό σου και θα αγκαλιάσουν την ψυχή σου».
Ο Ηλίας Παπανικολός αναρωτιέται γιατί η μουσική σήμερα περνάει μόνο από τους εύκολους δρόμους. «Το θέμα είναι να βάζεις τον κόσμο στο τριπάκι να σκέφτεται. Να του πετάς έναν στίχο που να μην είναι ευκολοφάγωτος. Αυτό έχει πεθάνει στις μέρες μας. Όσο πιο απλό είναι κάτι τόσο πιο εύκολα θα το φάει αμάσητο ο άλλος. Η πλειονότητα των μουσικών με αφήνει εντελώς αδιάφορο στιχουργικά».
Η σχέση του με τη λαϊκή μουσική δεν είναι στατική. «Χρησιμοποιώ μια κληρονομιά, αλλά τη μετατρέπω σε κάτι διαφορετικό. Αντιλαμβάνομαι το ρεμπέτικο ως εργαλείο. Αφού έχω μια δική μου ιδέα γιατί να παίξω όπως ο Βαμβακάρης; Οι περισσότεροι πατάνε πάνω στους εύκολους δρόμους. Να το βγάλουμε, να το σπρώξουμε, να κάνουμε κανένα λάιβ για να καβατζωθούμε. Μπορεί να ακούγομαι κολλημένος. Είναι όμως όμορφο να δημιουργείς κάτι από το μηδέν και να περιμένεις να ωριμάσει μέσα στην κοινωνία».
Αυτή την περίοδο πειραματίζεται με διαφορετικά είδη μουσικής. «Δεν μπορείς να ζεις με τη λογική ότι θα έχεις το ίδιο ύφος για πάντα. Το χιπ χοπ είναι ένα μέσο για να εκφράσεις άμεσα τις σκέψεις σου. Μπορείς να σαμπλάρεις πάνω σε τζαζ, ροκ, ρεμπέτικο. Γιατί είναι κακό αυτό; Ο κόσμος της μουσικής είναι ανεξερεύνητος πλανήτης».
Το χιπ χοπ φύτεψε τον σπόρο της αλήθειας
Η συζήτηση μας μετέφερε στα πρώτα χρόνια της μουσικής διαδρομής του που ξεκίνησε από το Γαλάτσι, τη μεγάλη χιπ χοπ φωλιά της Αθήνας. «Στο σπίτι μου άκουγαν Στέλιο Καζαντζίδη, Βασίλη Καρρά, Deep Purple, Μάικλ Τζάκσον. Ενας μουσικός αχταρμάς. Μεγάλωσα στο Γαλάτσι και άραζα συχνά στην Κυψέλη. Τη βγάζαμε στις πλατείες, ακούγαμε μουσικές. Το πρώτο κύμα μεταναστών πέρασε και από εκεί, ενώ η μητέρα μου φιλοξενούσε στο σπίτι Λιβανέζους. Εκανα παρέα και με πολλούς Αλβανούς. Το σχολείο δεν το τέλειωσα ποτέ. Πήγα στην Α΄ γυμνασίου πολλές φορές, αλλά δεν το είχα καθόλου. Ημουν δυσλεκτικός και υπήρχε μεγάλο πρόβλημα με τον χειρισμό των δασκάλων. Εφαγα πολύ ξύλο εκείνα τα χρόνια και η συμπεριφορά τους με απομάκρυνε. Ωστόσο μου αρέσει πολύ η γνώση και προσπαθώ να διαβάζω βιβλία».
Ο Ηλίας Παπανικολός έγινε σταδιακά ένας από τους πιο δυναμικούς εκπροσώπους της χιπ χοπ και συνεργάστηκε με τους περισσότερους γνωστούς ράπερ της εποχής του (Τάκι Τσαν, Γέλως, Μηδενιστής, Ταραξίας, Υποχθόνιος, DJ ALX, Μικρός Κλέφτης κ.ά.). «Μεγαλώνοντας ως Λιάκος είχα πολλά διαφορετικά ακούσματα, αλλά όταν μπήκε στη ζωή μου το χιπ χοπ έβαλα ένα τείχος γύρω μου. Κάπως έτσι ο Λιάκος έμεινε στην άκρη. Δεν μπορούσε να κάνει πράγματα. Τον μπλόκαρε ο Είσβο».
Η κουλτούρα της χιπ χοπ μουσικής εκφράζει τη δύναμη του βιώματος, αλλά ο Ηλίας πιστεύει ότι κρύβει μεγάλη αυτοαναφορικότητα. «Η χιπ χοπ φάση μας κάνει να τα βλέπουμε όλα υπό το πρίσμα του εγωισμού. Παρ’ όλα αυτά, είναι η μουσική του δρόμου. Δεν έχει να κάνει με διπλωματία και δημόσιες σχέσεις. Εχουμε την ειλικρίνεια μέσα μας και αυτό μας έχει φυτέψει στο στόμα τον σπόρο της αλήθειας».
Ένα δώρο της αδερφής του άλλαξε τον τρόπο που αντιμετώπιζε μέχρι τότε τη μουσική. «Η αδερφή μου με πήρε μια μέρα τηλέφωνο και μου έβαλε να ακούσω μια κιθάρα. «Σ’ αρέσει αυτό ρε;» με ρώτησε. «Έτσι θέλω να παίζεις μια μέρα». Ηρθε στη δουλειά μου και μου έφερε δώρο μια ηλεκτρική κιθάρα. Και τότε ένιωσα ντροπή, γιατί σκέφτηκα ότι ήταν κάτι που ακουγόταν τόσο τέλεια αλλά δεν θα έπαιζε ποτέ ξανά. Τότε αποφάσισα να μάθω κιθάρα παρόλο που ντρεπόμουν να παίζω μπροστά στον κόσμο».
Κατά τη διάρκεια της πορείας του αντιλήφθηκε ότι το κυνήγι της γρήγορης επιτυχίας τον απομάκρυνε από την ουσία της μουσικής. «Το 2006 έκανα σχεδόν κατά λάθος ένα χιτ που έπαιξε σε όλα τα μαγαζιά. Μπήκα στο τριπάκι να βγάλω χρήματα από τη μουσική. Με έφθειρε όμως αυτή η φάση και κατάλαβα ότι δεν είχε νόημα. Μετά έκανα την απόλυτη στροφή και σκέφτηκα ότι το κανονικό χιτ κρύβεται στην καρδιά μας και την αλήθεια μας. Ξεκίνησα αυτήν τη φάση με το “Πέφτω και σηκώνομαι” το 2012. Εκεί βγήκε ο Λιάκος από μέσα μου».
Ο κόσμος στέκεται δίπλα του σε αυτή την προσπάθεια, κάτι που φαίνεται σχεδόν σε όλες τις συναυλίες του. «Δέχεται αυτό που είναι αληθινό. Δεν μπορείς να κρυφτείς πίσω από το δάχτυλό σου. Κάποιος που μένει στην Κυψέλη δεν γίνεται να γράφει για Porsche και χρυσαφικά. Θα του πουν οι φίλοι του “μαλάκα, με δουλεύεις, προχτές σε είδα στον ηλεκτρικό”. Εγώ είχα την υπομονή να βάλω όρια και έμαθα να προστατεύω τον εαυτό μου».
«Με ενοχλoύν η καταστολή και η ξενοφοβία»
Η κουβέντα μας πέρασε στη συνέχεια στην αστυνομική βία, στον ρατσισμό και στις εξελίξεις από τη δίκη για τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα.
«Η στάση της αστυνομίας ξυπνάει μνήμες από άλλες εποχές. Βλέπεις να μπαίνουν στο σινεμά και να τραμπουκίζουν παιδάκια. Γδύνουν τον κόσμο στον δρόμο. Θέλουν να μας βάλουν όλους στο ίδιο κουτάκι γιατί έτσι ορίζει η κανονικότητά τους. Ακόμη και με τον αντικαπνιστικό νόμο δεν δίνουν άλλη επιλογή. Δεν υπάρχει ελευθερία μέσα σε αυτό το πράγμα».
Η ξενοφοβία είναι επίσης κάτι που τον ενοχλεί πολύ. «Δεν γίνεται να λέει κάποιος ότι αυτή η φάτσα είναι σκοτεινή και δεν μου κάνει γιατί έχει το Αφγανιστάν μέσα της. Να βλέπεις μια μορφή και να λες ότι αυτός είναι ξένος και σίγουρα θέλει το κακό μου. Είναι λάθος να τραμπουκίζουν μικρά παιδάκια στα σχολεία που έχουν έρθει από εμπόλεμες ζώνες. Από τη στιγμή που μπαίνουν στη μέση τα σύνορα και υπάρχουν σημαίες και στρατοί, σταματάει η σκέψη ότι έχουμε μία Γη και μπορούμε να ζήσουμε όλοι μαζί αγαπημένοι».
Στο τέλος μιλήσαμε και για τον Παύλο Φύσσα. «Υπάρχει ένας δολοφόνος που ονειρεύεται να τη σκαπουλάρει στη δίκη. Αυτό είναι κάτι που με εξοργίζει. Ο φασισμός είναι σαν τη Λερναία Υδρα και διαρκώς ξεπηδούν νέα κεφάλια. Η Χρυσή Αυγή μεταπήδησε στη Νέα Δημοκρατία και κάνει τη δουλειά της πιο υπόγεια. Θέλω να είμαι ρεαλιστής και τέτοια γεγονότα δεν με αφήνουν να ονειρεύομαι έναν καλύτερο κόσμο».
INFΟ
31/1 Gagarin 205, Αθήνα
22/2 Πολυχώρος WE, Θεσσαλονίκη
