To όμορφο νησί της Σαμοθράκης ήρθε δυστυχώς φέτος για δυσάρεστο λόγο στο εγχώριο αλλά και διεθνές προσκήνιο λόγω της πρωτοφανούς κατάστασης που έχει διαμορφωθεί με την ακτοπλοία του νησιού και την απίστευτη ταλαιπωρία που έχουν υποστεί εκατοντάδες τουρίστες-επιβάτες αλλά και μόνιμοι κάτοικοι του νησιού.
Ασφαλώς δεν είναι η πρώτη φορά που η Σαμοθράκη μένει αποκλεισμένη ακτοπλοϊκά, και μάλιστα για πολλές μέρες, αλλά πίσω από κάθε συμβάν όλα αυτά τα χρόνια υπάρχει σταθερά ένας πρωταγωνιστής: ο ιδιοκτήτης της ακτοπλοϊκής εταιρείας SAOS, Φώτης Μανούσης.
Ήδη από το πολύ μακρινό παρελθόν έχει κατηγορηθεί ότι χρησιμοποιεί τη νεοδημοκρατική κομματική ταυτότητά του για να εξαπλωθεί στην ακτοπλοΐα φέροντας τον τίτλο του εφοπλιστή. Οι ανταγωνιστές του τού έχουν προσάψει ότι δεν διακινδύνευσε ποτέ τίποτε, όπως κάνουν οι άλλοι εφοπλιστές, αφού η εταιρεία του στήθηκε και λειτούργησε στηριζόμενη στον κρατικό κορβανά μετά το 2004.
Καθηγητής Μέσης Εκπαίδευσης από τη Νίκαια, ο κ. Μανούσης, παλαιό κομματικό στέλεχος της Νέας Δημοκρατίας, κάποια στιγμή βρέθηκε στο πλευρό του κ. Σωτήρη Κούβελα στη Θεσσαλονίκη, στα μέσα της δεκαετίας του ’80. Σύμφωνα με παλιότερο ρεπορτάζ της εφημερίδας “Το Βήμα”, για πρώτη φορά το όνομα του κ. Μανούση ακούστηκε στα τέλη της δεκαετίας του ’80 όταν ο κ. Κούβελας εξελέγη δήμαρχος Θεσσαλονίκης για να χρίσει τον στενό συνεργάτη του γενικό γραμματέα του δήμου της συμπρωτεύουσας. Οι κομματικές μετοχές του κ. Μανούση όμως απογειώθηκαν όταν ο κ. Κούβελας, ακολουθώντας το παράδειγμα του τότε δημάρχου Αθηναίων κ. Μιλτιάδη Εβερτ, αποφάσισε να προχωρήσει στην ίδρυση δημοτικού ραδιοφωνικού σταθμού αρχικά και του δημοτικού τηλεοπτικού σταθμού TV 100 στη συνέχεια.
Κατά την περίοδο διακυβέρνησης της χώρας από τη Νέα Δημοκρατία, επί Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, ο κ. Κούβελας αναλαμβάνει διάφορα υπουργικά πόστα, μεταξύ των οποίων και υπουργός ΠΕΧΩΔΕ. Γενικός Γραμματέας του υπουργείου Περιβάλλοντος αναλαμβάνει ο κ. Φώτης Μανούσης, ο επί σειρά ετών στενός συνεργάτης και εξ απορρήτων του νέου υπουργού.
Οταν τερματίζεται η υπουργική θητεία του κ. Κούβελα ο κ. Μανούσης προχωρεί στην ίδρυση του τηλεοπτικού σταθμού New Channel στην Αθήνα. Στη Θεσσαλονίκη η ίδρυση του νέου σταθμού από τον κ. Μανούση γίνεται δεκτή με καταγγελίες δημοτικών συμβούλων της αντιπολίτευσης για την τύχη πολλών μηχανημάτων του δημοτικού τηλεοπτικού σταθμού TV100. Οι καταγγελίες αυτές δεν αποδείχθηκαν ποτέ.
Στα τέλη του 1999 ο κ. Μανούσης πουλά τον τηλεοπτικό σταθμό New Channel στον εκδότη κ. Μιχάλη Ανδρουλιδάκη αντί μερικών δισ. δραχμών. Εκτοτε τα ίχνη του χάνονται για ένα αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα για να επανεμφανιστεί γύρω στο 2003 στην ελληνική ακτοπλοΐα, αυτή τη φορά ως ιδιοκτήτης της εταιρείας ΣΑΟΣ με έδρα τη Σαμοθράκη.
Η εμφάνιση της ΣΑΟΣ
Η ΣΑΟΣ είχε ιδρυθεί ως ΕΠΕ το 1975 και με ένα μικρό καράβι επί σειρά ετών συνέδεε τη Σαμοθράκη με την Αλεξανδρούπολη και την Καβάλα. Λέγεται ότι ο κ. Μανούσης είχε μετοχές αυτής της μικρής εταιρείας από παλιά.
Οπως αναφέρεται στην επίσημη ιστοσελίδα της εταιρείας «η ΣΑΟΣ το 1999 μετατράπηκε σε ανώνυμη εταιρεία και ξεκίνησε τη ναυπήγηση του επιβατηγού-οχηματαγωγού πλοίου ΣΑΟΣ ΙΙ. Το 2001 και όταν η εταιρεία παρουσίασε σοβαρά οικονομικά προβλήματα λόγω του σοβαρού επενδυτικού ανοίγματος της νέας κατασκευής, η οικογένεια του κ. Φώτη Μανούση εισήλθε στην εταιρεία ως στρατηγικός επενδυτής αποκτώντας μεγάλο μερίδιο μετοχών. Ο κ. Μανούσης, επιχειρηματίας και ως τότε δραστηριοποιούμενος κυρίως στον τομέα των μέσων μαζικής ενημέρωσης, σε επενδύσεις ακινήτων και κατασκευές, ανέλαβε το πλήρες management της εταιρείας με τη συνεργασία έμπειρων και δυναμικών στελεχών».
Για μια διετία τουλάχιστον ο κ. Μανούσης «ψάχνει» τη νέα δραστηριότητά του στην ακτοπλοΐα και το όνομά του έρχεται στο προσκήνιο της ακτοπλοϊκής πιάτσας όταν εκεί γύρω στο 2003 εμφανίζεται να προχωρεί σε ένα μπαράζ αγοράς πλοίων. Εχοντας αναλύσει σωστά τα μελλούμενα «βλέπει» ότι σύντομα η Νέα Δημοκρατία θα είναι κυβέρνηση, κάτι που γίνεται πραγματικότητα το 2004, οπότε και είναι έτοιμος να παίξει το χαρτί της κομματικής του ταυτότητας διεκδικώντας την παρουσία του στις άγονες γραμμές του Ανατολικού Αιγαίου στην αρχή και σε λίγο στις άγονες γραμμές όλου του Αιγαίου.
Πολύ σύντομα εντάσσεται στην κατηγορία των «πρωταθλητών των κρατικών επιχορηγήσεων», μια κατηγορία τα ηνία της οποίας κρατά ο Κεφαλλονίτης εφοπλιστής κ. Αγούδημος. Οι επιδοτήσεις που ελάμβανε ο κ. Μανούσης για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα ξεπερνούσαν ετησίως τα 8,3 εκατομμύρια ευρώ.
Με τις επιδοτήσεις αυτές ο κ. Μανούσης αγόραζε πλοία τα οποία δρομολογούσε στις άγονες γραμμές για να λάβει νέες επιδοτήσεις και να αγοράσει νέα πλοία. Αυτό όμως δεν του αρκούσε. Ηθελε και κάτι παραπάνω. Ετσι προχωρεί στην εξαγορά της εισηγμένης στο Χρηματιστήριο Αθηνών εταιρείας Γκάλης. Η εταιρεία Γκάλης απορροφά τη ΣΑΟΣ και ακολούθως αλλάζει όνομα και μετονομάζεται σε… ΣΑΟΣ.
Για να αποκομίσει οφέλη από αυτή την κίνηση ο κ. Μανούσης χρειάζεται και άλλα πλοία αλλά και άλλες επιδοτήσεις – και τα χρειάζεται γρήγορα. Μοιραία η επιχειρηματική επιθετικότητά του και η βαθιά ριζωμένη μέσα του πεποίθηση ότι η κομματική του ταυτότητα, οι «πλάτες» του και ο κύκλος του αρκούν για να πάρει αυτό που θέλει τον φέρνουν σε τροχιά σύγκρουσης με άλλες εταιρείες του κλάδου, όπως η Agoudimos Lines του κ. Μάκη Αγούδημου, που και αυτές διεκδικούν μερίδιο από την πίτα της άγονης γραμμής.
Την περίοδο εκείνη επιδοτήσεις άγονης γραμμής έδιναν το υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας και το υπουργείο Αιγαίου. Ο κ. Μανούσης είχε καταφέρει να ελέγχει τη ροή των επιδοτήσεων από το ΥΕΝ, αλλά δεν μπορούσε να πετύχει το ίδιο και στο υπουργείο Αιγαίου, με τον τότε υπουργό Αιγαίου κ. Αριστοτέλη Παυλίδη να ακολουθεί μια άλλη πολιτική στη διανομή του κρατικού χρήματος, η οποία ως φαίνεται δεν του άρεσε.
Οι καθυστερήσεις που καταγράφονται στην απορρόφηση του δημόσιου χρήματος, άλλοτε διότι μεσολαβούν δικαστικοί αγώνες μεταξύ του κ. Μανούση και άλλων εφοπλιστών της ακτοπλοΐας και άλλοτε διότι τα δύο υπουργεία καθυστερούν να απορροφήσουν από τον κρατικό προϋπολογισμό και να προωθήσουν στις δικαιούχες εταιρείες τις επιδοτήσεις, προκαλούν σωρεία προβλημάτων ρευστότητας στις εταιρείες του κλάδου της ακτοπλοΐας που ζουν από τις επιχορηγήσεις αυτές.
Για τον κ. Μανούση όμως το πρόβλημα είναι ακόμη μεγαλύτερο διότι αφενός υπάρχουν πλοία που έρχονται για λογαριασμό της ΣΑΟΣ και απαιτούν ρευστό για να καταστούν ενεργά και αφετέρου η εικόνα που δείχνει η εταιρεία στο Χρηματιστήριο με τις πολύ χαμηλές αποδόσεις προκαλεί ερωτηματικά στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, η οποία τελικά αποφασίζει στις 4 Απριλίου 2006 να θέσει τη μετοχή της ΣΑΟΣ σε επιτήρηση – κατάσταση στην οποία βρίσκεται ως σήμερα.
Από τότε η ΣΑΟΣ έχει βρεθεί πολλές φορές σε δεινή οικονομική κατάσταση. Επίσης πολλές φορές άφησε απλήρωτους επί μήνες τους εργαζόμενους οι οποίοι συχνά διεκδίκησαν τα δεδουλευμένα τους με δικαστικό και απεργιακό αγώνα φέροντας ξανά στο προσκήνιο την εταιρεία ΣΑΟΣ, και για άλλη μια φορά για αρνητικό λόγο.
