Λίγες ηµέρες πριν από τις ευρωεκλογές ο κίνδυνος να επαναληφθεί το πολιτικό σκηνικό των διπλών βουλευτικών εκλογών του 2023, που γέµισε απογοήτευση τον αριστερό και δηµοκρατικό κόσµο, µοιάζει παραπάνω από ορατός.
Τα πολιτικά κόµµατα που προσδιορίζονται στον ευρύτερο προοδευτικό χώρο πορεύονται σε συνθήκες εκλογικού ανταγωνισµού επιχειρώντας να προκαταλάβουν ενδεχόµενες εξελίξεις την επόµενη µέρα. Προφανώς και τα κόµµατα ως µηχανισµοί εξουσίας επιδιώκουν να αναπαραγάγουν υφιστάµενες δοµές και αντιλήψεις, γεγονός που εµποδίζει την προοπτική συµπόρευσης των δυνάµεων του χώρου, ακόµη και µετά το άνοιγµα της ευρωκάλπης.
Η πιθανότητα µετά τα εκλογικά αποτελέσµατα της 9ης Ιουνίου να εκκινήσουν εσωκοµµατικές διαδικασίες στα µεγαλύτερα κόµµατα του «προοδευτικού τόξου» περιπλέκει ακόµη περισσότερο την κατάσταση, αφού η εσωστρέφεια που θα προκύψει θα εµποδίσει ευρύτερες συναντήσεις.
Ολα όσα διαδραµατίζονται αλλά και οι αντίξοες πολιτικά αντικειµενικές συνθήκες επηρεάζουν και την κοινωνική διεργασία που είναι σε εξέλιξη. Μπορεί η κοινωνία να αντιδρά έστω και σπασµωδικά απέναντι στις αντιλαϊκές πολιτικές της κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη (βλ. Τέµπη, νόµος για τα ιδιωτικά πανεπιστήµια, αντιπολεµικό κίνηµα για τη σφαγή στη Γάζα κ.λπ.), όµως απουσιάζει προς το παρόν το πολιτικό υποκείµενο που θα κινηθεί µε λογική πολιτικής πρωτοπορίας και θα εµπνεύσει τις µάζες για να προκύψει η απαραίτητη κοινωνική κίνηση. Η απουσία ολοκληρωµένου ιδεολογικοπολιτικού εναλλακτικού σχεδίου, η γενική απογοήτευση, η µαταιότητα και η αποµάκρυνση από την πολιτική διαδικασία δηµιουργούν επιπλέον δυσκολίες, αποµειώνοντας τη «συλλογική κοινωνική συνείδηση».
Το βάρος µοιραία πέφτει στις κοινωνικές δυνάµεις και κυρίως στα κινήµατα. Ο µαζικός χώρος µοιάζει να συρρικνώνεται επικίνδυνα. Η απαξίωση των συνδικάτων, η αδιαφορία για τις φοιτητικές εκλογές που έγιναν πριν από µία εβδοµάδα, ο σφιχτός εναγκαλισµός της κεντρικής εξουσίας µε θεσµικές εκφράσεις όπως είναι η τοπική αυτοδιοίκηση, η αδυναµία συγκρότησης ενός ισχυρού αντιπολεµικού κινήµατος για όσα συµβαίνουν σε Ουκρανία και Παλαιστίνη είναι σηµάδια παρακµής της συλλογικής έκφρασης και δράσης. Η κοινωνία θέλει, αλλά φαίνεται να αναζητά τον πολιτικό εκφραστή. Συστηµικές δυνάµεις καταφεύγουν στην εύκολη λύση. Επιδίδονται υποτίθεται στην αναζήτηση του «πολιτικού µεσσία» που θα ηγηθεί του αριστερού και προοδευτικού χώρου, υποδεικνύοντας µάλιστα πρόσωπα και ρόλους. Επιχειρούν έτσι επιχειρηµατικοί και µιντιακοί κύκλοι να επηρεάσουν την κοινή γνώµη και να δηµιουργήσουν τετελεσµένα.
Τώρα είναι η ώρα τα κόµµατα του προοδευτικού χώρου, µακριά από ηγεµονισµούς, να ανοίξουν έναν ειλικρινή διάλογο µε την ελληνική κοινωνία. Η διαδικασία αυτή απαιτεί ανοιχτές διαδικασίες βάσης. Απαιτεί σύνθεση απόψεων και βασικές αρχές προγραµµατικής και πολιτικής ενότητας. Απαιτεί διάδραση µε τα ζωντανά τµήµατα της κοινωνίας, τη νεολαία, τη µισθωτή εργασία, τη µικροϊδιοκτησία, τη διανόηση.
Την εποµένη των ευρωεκλογών απαιτούνται πρωτοβουλίες σύνθεσης και υπέρβασης των αντιθέσεων του χτες µε έµφαση σε ένα βραχυχρόνιο και ένα µακροχρόνιο πολιτικό σχέδιο που θα δώσει προοδευτική διέξοδο. Η καταπολέµηση της ακρίβειας από προοδευτική σκοπιά, η στήριξη των εισοδηµάτων, η ενίσχυση του κοινωνικού κράτους, αλλά και η παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας που θα πατά όχι µόνο στην αναδιανοµή αλλά και στην ισότιµη πρόσβαση στην παραγωγική διαδικασία µε ευνοϊκότερους όρους για την κοινωνική πλειοψηφία πρέπει να αποτελέσουν τοµείς ενός ευρύτερου κοινωνικού διαλόγου που θα καταλήξει σε µια νέα κοινωνική συµφωνία. Ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ πρέπει να πρωταγωνιστήσει στη συζήτηση αυτή.
Οι προτάσεις πολιτικής θα υποδείξουν τον χαρακτήρα των πολιτικών υποκειµένων αλλά και τα πρόσωπα που µπορούν να υπηρετήσουν το πολιτικό σχέδιο.
Η κοινωνία και τα κόµµατα πρέπει να ακολουθήσουν τον δύσκολο δρόµο.
