Ο γύρος του κόσμου σε 100 MBps ή γιατί η γεωγραφία είναι ο ασφαλής δρόμος προς τη γνώση του κόσμου αλλά και την αυτογνωσία.
∆ύο χρόνια συµπληρώνονται σε λίγο καιρό από την ηµέρα που στο Facebook εµφανίστηκε µια ιδιαίτερη σελίδα που θέµα της έχει τη γεωγραφία και στόχο της την ουσιαστική επικοινωνία. Η «Γεωγραφία είναι πολύ κουλ» έγινε θέµα συζήτησης σε ελάχιστο χρονικό διάστηµα και αυτήν τη στιγµή αριθµεί πάνω από 288.000 µέλη, µεταξύ των οποίων υπάρχει αξιοσηµείωτη διάδραση. Πριν από λίγες µέρες ο εµπνευστής και διαχειριστής ανακοίνωσε ότι σύντοµα θα είναι έτοιµο το σάιτ το οποίο θα φιλοξενεί τις 2.000 και πλέον αναρτήσεις που ήδη έχουν δηµοσιευτεί στη σελίδα, ενώ πλέον έχει συγκροτηθεί µια οµάδα συνεργατών η οποία τρέχει και τις άλλες δύο σελίδες που επιπλέον έχουν δηµιουργηθεί: η µία µε θέµα τα ζώα και η άλλη τις εφευρέσεις. Με αφορµή την κυκλοφορία των δύο βιβλίων «Η γεωγραφία είναι πολύ κουλ! – Ακτίβιτι µπουκ για παιδιά» και «Η γεωγραφία είναι πολύ κουλ! – Ακτίβιτι µπουκ για µεγάλους» από τις εκδόσεις ∆ιόπτρα επικοινωνήσαµε µε τον διαχειριστή της σελίδας, ο οποίος επιθυµεί να διατηρήσει την ανωνυµία του.
Πότε ανακαλύψατε ότι σας αρέσει η γεωγραφία;
Ολα άρχισαν µε ένα γεωγραφικό παιχνίδι στο Facebook. Αρχισα να µαθαίνω από εκεί σιγά σιγά τη σηµαία κάθε χώρας, τα αξιοθέατά της, το σχήµα της και όσο µάθαινα µου δηµιουργούνταν απορίες. Ξεκίνησα να ακολουθώ τις απορίες µου και το ένα πράγµα µε οδήγησε στο άλλο. Κατά τη διαδικασία αυτή συνειδητοποιούσα όλο και περισσότερο πόσα πράγµατα δεν ήξερα – η µάθηση είναι µια διαδικασία που δεν τελειώνει ποτέ. Ισως να ακουστεί λίγο υπερβολικό, αλλά από τότε που άρχισα να αγαπάω τη γνώση έχει αλλάξει η ζωή µου και τολµώ να πω πως έχει αποκτήσει νέο νόηµα.
Αποκτήσατε καλύτερη εικόνα του κόσµου;
Θεωρώ πως είχα εξαρχής αρκετά καλή αντίληψη του κόσµου, αλλά µέσα από την καθηµερινή ενασχόλησή µου µε τη σελίδα στο Facebook έχω µάθει αµέτρητα καινούργια πράγµατα για τα οποία προηγουµένως δεν είχα ιδέα. Συνήθως το περιγράφω ως εξής: παλαιότερα ήταν σαν να έβλεπα ολόκληρη τη Γη µε όλα της τα χρώµατα και τα σχήµατα, έχοντας όµως µυωπία. Οσο όµως διαβάζω και µαθαίνω είναι σαν να αποκτώ καλύτερη ευκρίνεια και µπορώ να βλέπω τον κόσµο σαν να φοράω τα κατάλληλα γυαλιά.
Πώς αποφασίσατε να δηµιουργήσετε τη σελίδα;
Οταν την έφτιαξα δεν είχα ιδιαίτερες βλέψεις για όλο αυτό. Απλώς µια µέρα µε έπιασαν τα νεύρα µου στο γραφείο γιατί όσο µάθαινα πράγµατα για τον κόσµο όλο και πιο πολύ αγανακτούσα, απορώντας γιατί δεν τα µαθαίνουµε όλα αυτά στο σχολείο. Ετσι λοιπόν αποφάσισα αφού ούτως ή άλλως έκανα την έρευνα, να µοιράζοµαι ό,τι ανακαλύπτω. Αλλωστε αυτό µε βοηθάει κι εµένα να συγκρατώ καλύτερα τις γνώσεις. Πιστεύω πως αν αγαπούσαµε λίγο περισσότερο το να µαθαίνουµε καινούργια πράγµατα για τον κόσµο, για τους άλλους και για τον εαυτό µας και το κάναµε κοµµάτι της καθηµερινότητάς µας, πολλά πράγµατα θα ήταν πολύ καλύτερα.
Γιατί είναι σηµαντική η γεωγραφία;
Είναι η τέλεια αφετηρία για να σχηµατίσει κανείς σφαιρική αντίληψη για τον κόσµο και να κατανοήσει καλύτερα την πραγµατικότητα της ιστορίας. Κι αν κατανοείς καλύτερα την ιστορία και τα «γιατί» της, κατανοείς καλύτερα το σήµερα. Κι αν κατανοείς καλύτερα το σήµερα, µπορείς να βοηθήσεις να σχεδιαστεί καλύτερα το αύριο. Προφανώς το να ξέρεις απέξω λίστες µε χώρες και πρωτεύουσες δεν έχει να λέει κάτι από µόνο του. Αλλά είναι το αλφάβητο που χρειάζεται να γνωρίζει κανείς αν θέλει να αρχίσει να καταλαβαίνει την παγκόσµια κατάσταση. Εξάλλου ούτε το αλφάβητο από µόνο του έχει κάποιο νόηµα αλλά αν δεν το γνωρίζεις, δεν µπορείς ούτε να γράψεις ούτε να διαβάσεις.
Πιστεύετε ότι έχουµε αντίληψη της αξίας της γεωγραφίας στην καθηµερινότητά µας;
Μια κοπέλα πριν από καιρό είχε κάνει ένα σχόλιο σε µια ανάρτηση που µε είχε προβληµατίσει πολύ. Είχαµε αναφέρει κάποιο µικρό κράτος του Ειρηνικού ωκεανού στο οποίο συνέβαινε κάποια κρίση και το σχόλιο έλεγε κάτι του τύπου «Ας κάνουν ό,τι θέλουν εκεί, δεν µε ενδιαφέρει. Εµένα µε ενδιαφέρει η χώρα µου». Κι εµένα µε ενδιαφέρει η χώρα µου. Πάρα πολύ. Αυτή η λογική όµως θα έβγαζε νόηµα µόνο εάν η κάθε χώρα ήταν ξεχωριστός πλανήτης. Είτε µας αρέσει όµως είτε όχι, όλες οι χώρες κι όλοι οι λαοί µοιραζόµαστε το ίδιο οικόπεδο που λέγεται Γη και είναι πολύ µικρότερο απ’ όσο νοµίζουµε.
Με άλλα λόγια, ακόµη κι αν ενδιαφέρεσαι αποκλειστικά για την ευηµερία του εαυτού σου, είναι απαραίτητο να σε νοιάζει τι συµβαίνει σε ολόκληρο τον κόσµο γιατί είσαι κοµµάτι του. Σκέψου να λέει ένα πνευµόνι: «∆εν µε νοιάζει που έχει καρκίνο το συκώτι. Εγώ είµαι πνευµόνι, δεν είµαι συκώτι».
Μπορούµε να κατανοήσουµε την ιστορία αν δεν γνωρίζουµε γεωγραφία;
Οχι. Είναι σαν να διαβάζεις για µια παρτίδα σκάκι και να µην έχεις δει ποτέ σου σκακιέρα ή να µην ξέρεις τις κινήσεις που δύναται να κάνει κάθε πιόνι. Η ίδια η σκακιέρα δηλαδή θέτει περιορισµούς ή δίνει πλεονέκτηµα πολλές φορές. Γι’ αυτό λέω πως αν δεν γνωρίζεις γεωγραφία, µόνο να µισοξέρεις ιστορία γίνεται. Η άγνοια αυτού ενέχει κι έναν άλλο κίνδυνο: µπορεί να παρερµηνεύσεις τις αιτίες των γεγονότων και τις προθέσεις των ηγετικών προσωπικοτήτων της ιστορίας. Μπορεί για παράδειγµα να νοµίζεις ότι µια µάχη κερδήθηκε χάρη στο θάρρος ή στη στρατηγική ή την «ανωτερότητα» ενός λαού, ενώ στην πραγµατικότητα όλα να εξελίχθηκαν όπως εξελίχθηκαν εξαιτίας της συγκεκριµένης µορφολογίας εδάφους ή κλίµατος. Αλλο ένα τέτοιο παράδειγµα είναι η Αφρική, που η γεωγραφία της επέβαλε τη σχετική αποµόνωση των λαών της, σε αντίθεση µε την Ευρώπη όπου η αλληλεπίδραση των λαών ευνοήθηκε ακριβώς από τη γεωγραφία. Αυτά είναι πράγµατα που όχι απλώς επηρέασαν αλλά καθόρισαν την ιστορία.
Μέσω της σελίδας σας µιλάτε µε ανθρώπους από όλο τον κόσµο. Ποιο είναι το πιο αποµονωµένο σηµείο µε το οποίο έχετε επικοινωνήσει;
Το Τριστάν ντα Κούνια, ένα ηφαίστειο µε έναν µικρό οικισµό καταµεσής του νότιου Ατλαντικού ωκεανού, όπου ζουν 250 άτοµα. Είναι υπερπόντιο έδαφος του Ηνωµένου Βασιλείου και οι κοντινότεροι άνθρωποι βρίσκονται στη Νότια Αφρική, όπου για να φτάσεις θες επτά µε δέκα µέρες µε καράβι. Εψαξα στο Facebook κι ήρθα σε επαφή µε µια κοπέλα, την Κέλι, που πήγε εκεί ως παιδί µε τον µπαµπά της –ο οποίος ήταν διπλωµάτης–, ερωτεύτηκε και παντρεύτηκε έναν ντόπιο και µένει πλέον µόνιµα εκεί. Είναι ανεκτίµητη η χαρά τού να έρχεσαι σε επαφή µε κάποιον στην άκρη του κόσµου και ακόµη πιο ανεκτίµητη η έκπληξη όταν µου είπε πως η κόρη της ακούει Ενρίκε Ιγκλέσιας.
Ποιο σηµείο της Γης µε δύσκολη πρόσβαση θα θέλατε να επισκεφτείτε;
Θα µου άρεσε να κάνω τον γύρο του Ειρηνικού µε ιστιοπλοϊκό κάνοντας στάσεις σε µικροκράτη όπως το Ναουρού, το Τουβαλού κ.λπ. Με τροµάζει η ιδέα να βρίσκοµαι σε ένα σκάφος µες στον µεγαλύτερο ωκεανό του κόσµου, αλλά ταυτόχρονα µε γοητεύει η σκέψη της ανατολής και του ηλιοβασιλέµατος που θα έβλεπα εκεί. Επίσης, θέλω τόσο να µιλήσω µε τους ανθρώπους που µένουν σε όλα αυτά τα µέρη. Πώς άραγε να αντιλαµβάνεσαι τον κόσµο όταν ζεις σε µια τόσο αποµακρυσµένη γωνιά του;
Για ποιο λόγο διατηρείτε την ανωνυµία σας;
Γιατί δεν νοµίζω πως το να βγω και να πω «εγώ είµαι» θα προσδώσει κάποια αξία σε αυτό το εγχείρηµα. Αντιθέτως, θεωρώ ανούσιο να µπει στο κέντρο όλου αυτού ένα πρόσωπο ενώ λειτουργούµε ως κοινότητα. Επίσης, η ιδέα να βρίσκοµαι σε έναν χώρο και να µε αναγνωρίζουν άνθρωποι που εγώ δεν γνωρίζω µου προκαλεί άγχος. Ισως βέβαια κάποια στιγµή αλλάξω άποψη, αλλά προς το παρόν προτιµώ να διατηρήσω την ανωνυµία µου.
INF0
Τα βιβλία «Η γεωγραφία είναι πολύ κουλ! – Aκτίβιτι μπουκ για παιδιά» και «Η γεωγραφία είναι πολύ κουλ! – Aκτίβιτι μπουκ για μεγάλους» κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Διόπτρα.