Ο αυτοκράτορας είναι γυμνός

Ο αυτοκράτορας είναι γυμνός

«Τα καινούργια ρούχα του αυτοκράτορα» είναι μια πολύ διδακτική ιστορία. Αυτό εξηγεί το γεγονός ότι έχει μεταφραστεί σε περισσότερες από 100 γλώσσες σε όλο τον κόσμο, καθώς και το ότι απαντάται σε διάφορες παραλλαγές σε πολλές λαϊκές παραδόσεις (ινδική 1283, ισπανική 1335, από όπου και εμπνεύστηκε ο Χανς Κρίστιαν Αντερσεν για τη δική του ιστορία που εκδόθηκε το 1837). Ισως και γιατί περιέχει αλήθειες που έχουν δικαιωθεί από τον χρόνο σε βαθμό που ο ιδιωματισμός που υιοθετήθηκε από τότε χρησιμοποιείται ευρέως ως τις μέρες μας.

Ενας νάρκισσος και ματαιόδοξος αυτοκράτορας, περιορισμένης πάντως νοημοσύνης και ενσυναίσθησης, αποφασίζει να εμπιστευτεί δύο απατεώνες κόλακες που του υπόσχονται ένα στιλιστικό υπερθέαμα, εκμεταλλευόμενοι το πρόσφατο διάγγελμα περί αδρής αμοιβής αλλά και τη φιλαυτία του άρχοντα. Γιατί δεν ήταν μόνο νάρκισσος και εγωκεντρικός, μα και παντελώς αδιάφορος για όσα συνέβαιναν στο βασίλειο και στους κατοίκους του, εκτός από τη δική του αποκλειστική προβολή. Ανόητοι και δειλοί αυλικοί ζητωκραυγάζουν τον πολυχρονεμένο αφέντη τους, αγνοώντας αυτό που βλέπουν τα μάτια τους. Φοβισμένοι και άβουλοι κυρ-Παντελήδες υπήκοοι χειροκροτούν αυτό που τους είπαν άλλοι ότι συμβαίνει και όχι αυτό που πραγματικά συμβαίνει. Το κλίμα είναι πανηγυρικό. Long live the King.

Ανάμεσα στον λαό που αποθεώνει τον γυμνό βασιλιά βρίσκεται ένα παιδί. Είναι πολύ μικρό για να διαβάσει εφημερίδες (εκτός λίστας Πέτσα) και είναι πολύ πολύ παλιά για να υπάρχει ο Σκάι και ο Αρης ο Πορτοσάλτε. Ακούει τα παλαμάκια και τις επευφημίες για τα υπέροχα ρούχα του άρχοντα, ενώ αυτό που αντικρίζει είναι ένας τύπος που έχει βγει με το σώβρακο και κόβει βόλτες στον δρόμο, καυχώμενος σαν γύφτικο σκεπάρνι.

«Μα δεν φοράει τίποτα» ακούγεται μια ψιλή φωνή από το πλήθος. Είναι η δική του φωνή, ψιλή, άγουρη κι όμως, αρκεί. Το τείχος της υποκρισίας καταρρέει μονομιάς. Ο αυτοκράτορας συνεχίζει απτόητος την παρέλασή του αλλά πλέον τίποτα δεν είναι το ίδιο. Οι αξιωματούχοι, οι άνθρωποι της αυλής, οι κάτοικοι της χώρας, ακόμα και ο ίδιος ο μονάρχης, που κινδύνευαν να αποδειχθούν είτε ανόητοι είτε ανάξιοι αν έλεγαν δημόσια αυτό που έβλεπαν και προτίμησαν να εκθειάζουν την ομορφιά ενός ανύπαρκτου υφάσματος, έχουν καταλάβει. Οι φωνές έγιναν δύο, μετά τρεις, μετά χίλιες. Ο μικρός τελικά ανταμείβεται από τον απόλυτο μονάρχη, το πάθημα του οποίου τον κάνει να αλλάξει ρότα, για το θάρρος και την ειλικρίνειά του.

Εδώ έγκειται και η διαφορά με το σκηνικό που παρακολούθησα στην πρόσφατη press conference του πρωθυπουργού και που με έκανε να θυμηθώ αυτό το «παραμύθι». Γιατί η πραγματικότητα δεν υποχρεούται να έχει happy end όπως τα παραμύθια, τουλάχιστον κατά κανόνα. Και πολύ συχνά, η εξουσία αλλά και η κοινωνία στη μεγάλη της πλειοψηφία αρνoύνται να δούν την πραγματικότητα.

Μέχρι να βρεθεί ένα παιδί που δεν έχει ακόμα μπολιαστεί με την υποκρισία και τον φόβο ή μια Ολλανδή δημοσιογράφος που έμαθε, άκουσον άκουσον, να κάνει ευθείες ερωτήσεις, για να πει: «Ο αυτοκράτορας είναι γυμνός».

Ο Αντυ Βρόσγος είναι συγγραφέας

Documento Newsletter