Εδώ και εικοσιπέντε χρόνια ο Σον Μπέικερ έχει την κάμερα του στραμμένη μόνιμα προς τους ανθρώπους του περιθωρίου, αναζητώντας την αλήθεια στις δημιουργικές αρχές του σινεμά-βεριτέ. Φέτος με την «Anora» του ο αμερικανός σκηνοθέτης γνώρισε, επιτέλους, την αναγνώριση που του αξίζει.
Ο Σον Μπέικερ γεννήθηκε στο Νιου Τζέρσι πριν από 53 χρόνια και σπούδασε κινηματογράφο στο πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης. Για να βγάζει τα προς το ζην στα δύσκολα 90ς πούλαγε πειρατικές κασέτες με ταινίες του Χόλιγουντ. Έκανε το σκηνοθετικό του το 2000 σε ηλικία 29 ετών με την ξεχασμένη κι από τον ίδιο κωμωδία «Four letter words». Τέσσερα χρόνια μετά υπογράφει από κοινού με τον Τσινγκ Σιχ Τσου το μεταναστευτικό δράμα «Take out», για να επανέλθει στη μοναχική εργασία το 2008 και το «Prince of Broadway» που έχει ήρωα έναν πλασιέ ο οποίος πουλάει ρούχα με φίρμες-μαϊμού και μαθαίνει από την πρώην του ότι είναι πατέρας ενός μωρού που πρέπει να το αναλάβει. Με τα επόμενα φιλμ του «Scarlet» (2012) και «Tangerine» (2015) ο Μπέικερ αρχίζει να ερευνά το χώρο της σεξεργασίας και των ειδικών συνθηκών της τρανς κοινότητας. Το 2017 έρχεται η πρωτοφανής επιτυχία του «The Florida project» που δεν αποπροσανατολίζει τον Μπέικερ και 4 χρόνια μετά υπογράφει το δύστροπο και σαφώς πιο απαιτητικό «Red rοcket».
Και φέτος ήρθε το μεγάλο μπαμ. Στο επίσημο διαγωνιστικό τμήμα του φεστιβάλ των Κανών συμμετείχαν μερικοί από τους μεγαλύτερους σκηνοθέτες του παγκόσμιου κινηματογράφου. Ανάμεσα στα ονόματα που ακούγονταν ως φαβορί για την κατάκτηση του Χρυσού Φοίνικα ήταν φυσικά ο Φράνσις Φορντ Κόπολα με το φιλόδοξο και πανάκριβο (120 εκατομμύρια δολάρια το κόστος χρηματοδοτούμενο από τον ίδιο τον σκηνοθέτη) «Megalopolis», οι Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ και Πολ Σρέιντερ με τις νέες τους δημιουργίες, ο Γιώργος Λάνθιμος που μετά από τον θρίαμβο του «Poor things» πήγε στις Κάνες με τις «Ιστορίες Καλοσύνης» , η αγαπημένη του φεστιβάλ αγγλίδα Άντρεα Άρνολντ με το «Bird», ο ανερχόμενος Αλί Αμπάσι που υποσχόταν μια διαφορετική βιογραφία για τον Ντόναλντ Τραμπ («The Apprentice»), o ιταλός Πάολο Σορεντίνο με το «Parthenope», o κινέζος Ζία Ζάνγκε με το «Caught by the Tides», ο κυνηγημένος από το ιρανικό καθεστώς Μοχάμαντ Ρασούλοφ με τον «Σπόρο της ιερής συκιάς» κ.α.
Κανείς σχεδόν δεν υπολόγιζε για το ύψιστο βραβείο τον αμερικανό Σον Μπέικερ ο οποίος είχε κάνει επιτυχία πριν από 7 χρόνια με το «The Florida Procect» αλλά τέσσερα χρόνια αργότερα ξανάπεσε στα αζήτητα με την ιδιόρρυθμη μαύρη κωμωδία «Red rocket». Να που όμως η «Anora» του 53χρονου Μπέικερ έκανε την μεγάλη έκπληξη και χάρισε τον Χρυσό Φοίνικα στις ΗΠΑ, δεκατρία χρόνια μετά από την τελευταία νίκη αμερικανού σκηνοθέτη στην Κρουαζέτ που ήταν το «Δέντρο της ζωής» του ακριβοθώρητου Τέρενς Μάλικ το 2011. Με την επιτυχία του αυτή ο Μπέικερ μπήκε στην περιορισμένη ελίτ των αμερικανών σκηνοθετών που έχουν κερδίσει τον Χρυσό Φοίνικα και περιλαμβάνει τα ονόματα του Κόπολα, του Ταραντίνο, του Μάικλ Μουρ, των αδελφών Κοέν, του Σόντερμπεργκ, του Άλτμαν, του Μπομπ Φόσι, του Ντέλμπερτ Μαν, του Σκορσέζε και του Γουίλιαμ Γουάιλερ.
Ο Σον Μπέικερ όπως προείπαμε κινείται μόνιμα στα πεδία του ανεξάρτητου αμερικανικού σινεμά, δείχνοντας ενδιαφέρον αποκλειστικά για τους ανθρώπους που κινούνται στο περιθώριο. Για χαρακτήρες που παρότι δεν έχουν κανένα εφόδιο στη ζωή τους, δεν σταματούν να πιστεύουν στην δύναμη της ανατροπής και στην ελπίδα του «American dream». Η «Anora» έχει πρωταγωνίστρια μια σεξεργάτρια που αρέσκεται στα παραμύθια αλλά όταν γίνεται η ίδια ηρωίδα ενός τέτοιου παραμυθιού, συγκλονίζεται από την οδυνηρή διάψευση του. Ο σκηνοθέτης εμπνεύστηκε την ιστορία του φιλμ από το βιβλίο «Modern whore» της Άντρεα Γουέρχουν αλλά και ένα πραγματικό περιστατικό που του είχαν αφηγηθεί σχετικά με μια απαγωγή. Σε κείνη την ιστορία κάποιοι μαφιόζοι απήγαγαν τη σύζυγο ενός κακοποιού και την χρησιμοποίησαν για να πάρουν τα χρωστούμενα που τους όφειλαν και τότε η άτυχη γυναίκα ανακάλυψε την πραγματική ταυτότητα του άντρα της!
Όσοι δείτε το φιλμ θα διαπιστώσετε ότι η ιστορία της «Anora» που είναι κυρίως μια ανατρεπτική εκδοχή της «Σταχτοπούτας» δεν έχει και τόση σχέση με το παραπάνω περιστατικό. Έχει όμως το αλάνθαστο κωμικό ένστικτο για να οδηγήσει την ιστορία της πρωταγωνίστριας σε ένα δραματουργικό εκτροχιασμό που δεν έχει όμοιο του στην ιστορία του σύγχρονου σινεμά.
Το «Anora» αφού έκανε την πανελλαδική του πρεμιέρα πριν από λίγες βδομάδες στις Νύχτες Πρεμιέρας, βγαίνει αυτές τις μέρες στις αίθουσες σε διανομή Tanweer. Μην το χάσετε!