Η καταστροφή του δάσους του Αμαζονίου είναι στα χειρότερα επίπεδα που έχουν καταγραφεί τα τελευταία 15 χρόνια. Η διαστημική υπηρεσία της Βραζιλίας (ΙΝΡΕ) βρήκε ότι η αποψίλωση των τροπικών δασών αυξήθηκε κατά 22% μόνο το τελευταίο έτος. Παρά την κομβική σημασία του Αμαζονίου για τον πλανήτη, η νεοφιλελεύθερη πολιτική του ακροδεξιού Μπολσονάρο φαίνεται ότι δεν παίρνει υπόψη της τέτοιες λεπτομέρειες, όταν πρόκειται για μπίζνες.
Υποσχέσεις επί υποσχέσεων
Η Βραζιλία έχει κάνει και στο παρελθόν υποσχέσεις για την αναχαίτιση της αποψίλωσης των δασών του Αμαζονίου, χωρίς μεγάλη επιτυχία. Το 2006 υπογράφηκε από τους μεγάλους εμπορικούς ομίλους της χώρας το «Μορατόριουμ της Σόγιας», με το οποίο υπόσχονταν να μην αγοράζουν σόγια από παραγωγούς που εμπλέκονται σε παράνομες εκκαθαρίσεις δασικών εκτάσεων. Το 2009, τα σφαγεία της Βραζιλίας υπέγραψαν την «Δέσμευση Μηδενικής Αποδάσωσης», κάνοντας παρόμοιες υποσχέσεις. Έτσι, η αποψίλωση μειώθηκε για τα επόμενα έτη, μέχρι το 2014.
Έκπληξη προκάλεσε η απουσία της Βραζιλίας από την διακήρυξη της Νέας Υόρκης για τα Δάση, το 2014, όταν και θεμελιώθηκε ο στόχος της μείωσης κατά 50% της αποψίλωσης από το 2020, και ολοκληρωτικής παύσης από το 2030. Από το 2019, που ανέλαβε ο Μπολσονάρο, το δάσος χάνεται με ρυθμούς ρεκόρ.
Μπολσονάρο και αποψίλωση
Η κυβέρνηση του Ζαΐχ Μπολσονάρο έχει δώσει δείγματα γραφής σχετικά με τις περιβαλλοντικές υποσχέσεις της, καθώς έχει επιδοθεί σε μια δημιουργική λογιστική για το ποσοστό των εκπομπών ρύπων που υπόσχεται να μειώσει. Αναφορικά με το τροπικό δάσος, ακαδημαϊκοί και ακτιβιστές έχουν προειδοποιήσει ότι θα καταστραφεί ολοκληρωτικά αν μείνει πρόεδρος ο Μπολσονάρο. Το περασμένο καλοκαίρι, η κυβέρνηση του νοσταλγού της δικτατορίας πέρασε έναν νόμο που επιβράβευε όσες εταιρείες είχαν καταπατήσει εκτάσεις αποψιλωμένου δάσους πριν το 2014, νομιμοποιώντας την ιδιοκτησία τους.
Επίσης, μετέφερε την αρμοδιότητα για την παρατήρηση για δασικές πυρκαγιές από το επιστημονικά καταρτισμένο Εθνικό Ινστιτούτο Διαστημικής Έρευνας, και την παρέδωσε στο εθνικό ινστιτούτο Μετεωρολογίας που είναι υπό την επιρροή του υπουργείου Γεωργίας και του αγροτικού τομέα. Επιπλέον, στην αρχή του έτους, η κυβέρνηση φρόντισε επίσης να χαλαρώσει τα πρότυπα για την αποτίμηση του περιβαλλοντικού αντίκτυπου της βιομηχανικής και αγροτικής δραστηριότητας ενώ έχει περάσει έναν νόμο που χαρακτηρίστηκε ως η μεγαλύτερη επίθεση στα δικαιώματα των ιθαγενών από την σύσταση του δημοκρατικού Συντάγματος της χώρας το 1988.
Η βραζιλιάνικη νίκη της COP26
Η Βραζιλία είναι ανάμεσα στις χώρες που υποσχέθηκαν στην πρόσφατη κλιματική σύνοδο στη Γλασκώβη να σταματήσουν και να αντιστρέψουν την αποψίλωση των δασών μέχρι το 2030. Ο Αμαζόνιος φιλοξενεί πάνω από τρία εκατομμύρια είδη ζώων και φυτών, ενώ αποτελεί ενδιαίτημα για ένα εκατομμύριο ιθαγενείς. Αποκαλείται ο «πνεύμονας του πλανήτη» καθώς δεσμεύει τεράστιες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα, γεγονός που σταματάει την υπερθέρμανση του πλανήτη.
Η Βραζιλία παρουσιάστηκε στην σύνοδο της Γλασκώβης με την πιο πολυάριθμη εθνική αντιπροσωπία, αποτελούμενη από 479 ανθρώπους. Διακαής πόθος της κυβέρνησης Μπολσονάρο ήταν η υλοποίηση της διεθνούς αγορά αντιστάθμισης ρύπων άνθρακα, όπως προβλέπεται στο Άρθρο 6 της Συμφωνίας των Παρισίων. Σύμφωνα με αυτό, δημιουργείται μια παγκόσμια αγορά στην οποία εταιρείες και κυβερνήσεις θα μπορούν να αγοράζουν «πιστώσεις άνθρακα» από χώρες με μεγάλες δασικές εκτάσεις, ώστε οι ρύποι τους να τους κοστίζουν. Αυτό γίνεται με την ελπίδα να μειωθούν οι ρύποι από την μία πλευρά και να βοηθηθούν οι χώρες με μεγάλες δασικές εκτάσεις να αντέξουν την πράσινη μετάβαση. Όμως, στην πραγματικότητα, όλη αυτή η «μηχανή» βοηθά τους μεγάλους ρυπαντές να συνεχίσουν να εκπέμπουν αέρια που συμβάλλουν στην υπερθέρμανση του πλανήτη.
