Η επίθεση αντιποίνων του Ισραήλ στο Ιράν το πρωί του Σαββάτου σηματοδότησε την έναρξη μιας νέας και πιο επικίνδυνης φάσης στην πολύχρονη σύγκρουση των δύο χωρών, αλλά φαίνεται, τουλάχιστον προς το παρόν, να σταματά λίγο πριν προκαλέσει έναν ολοκληρωτικό πόλεμο.
Σε μια νέα εξέλιξη που σηματοδοτεί μία αλλαγή στάσης από την πλευρά του, όπως αναφέρουν σε ανάλυσή τους οι New York Times, το Ισραήλ αναγνώρισε για πρώτη φορά δημόσια ότι διεξήγαγε στρατιωτική επιχείρηση στο εσωτερικό του Ιράν, μετά από χρόνια διατήρησης μιας στρατηγικής σιωπής σχετικά με τις δολοφονίες και τις πράξεις δολιοφθοράς του στο ιρανικό έδαφος. Είναι επίσης μια από τις σπάνιες φορές από τον πόλεμο με το Ιράκ τη δεκαετία του 1980 που το Ιράν δέχεται αεροπορική επίθεση.
Παρότι πρόκειται για μια κομβική στιγμή στο πεδίο της σύγκρουσης των δύο μακροχρόνιων εχθρών, η επίθεση – σε αυτή τη φάση – δεν προκάλεσε κλιμάκωση στη ρητορική της Τεχεράνης για αντίποινα. Αμβλύνονται έτσι οι φόβοι ότι δύο χώρες με τους πιο ισχυρούς στρατούς στη Μέση Ανατολή, θα εμπλακούν σε μία ανεξέλεγκτη στρατιωτική σύγκρουση.
«Τα χρόνια του σκιώδους πολέμου έχουν δώσει τη θέση τους στην ανοιχτή σύγκρουση – αν και είναι μια διαχειρίσιμη σύγκρουση, προς το παρόν», εκτιμά η Ellie Geranmayeh, που εξειδικεύεται στο Ιράν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων, μια ερευνητική ομάδα με έδρα το Βερολίνο. «Η Τεχεράνη μπορεί να αποδεχτεί αυτά τα πλήγματα εναντίον στρατιωτικών εγκαταστάσεων, χωρίς αντίποινα που θα προκαλούσαν περαιτέρω ισραηλινή αντίδραση», προσθέτει η ίδια.
Επιπλέον, σημειώνεται ότι έπειτα από αρκετές εβδομάδες πιέσεων από τις Ηνωμένες Πολιτείες να μην προχωρήσει σε ευρεία επίθεση, το Ισραήλ απέφυγε να χτυπήσει ευαίσθητες εγκαταστάσεις πυρηνικών πυρηνικών και διυλιστήρια ως αντίποινα για το μπαράζ επιθέσεων με βαλλιστικούς πυραύλους που εκτόξευσε το Ιράν στο Ισραήλ στις αρχές του Οκτωβρίου.
Έτσι, τα ξημερώματα του Σαββάτου, τα μαχητικά αεροσκάφη του Ισραήλ επικεντρώθηκαν στη στόχευση περίπου 20 στρατιωτικών εγκαταστάσεων, συμπεριλαμβανομένων συστοιχιών αεράμυνας, σταθμών ραντάρ και εγκαταστάσεων παραγωγής πυραύλων, σύμφωνα με Ισραηλινούς αξιωματούχους.
Η περιορισμένη επίθεση επέτρεψε στο ιρανικό κατεστημένο να προβάλει μια αίσθηση κανονικότητας το πρωί του Σαββάτου. Η Αεροπορική Αρχή της χώρας άνοιξε ξανά τον εναέριο χώρο του Ιράν και τα κρατικά πρακτορεία ειδήσεων μετέδωσαν εικόνες και πλάνα από την καθημερινή ζωή που επιστρέφει σε φυσιολογικούς ρυθμούς.
Όλα είναι σημάδια, όπως εκτιμούν αναλυτές, ότι η ηγεσία του Ιράν προσπαθεί να υποβαθμίσει τη σημασία της επίθεσης του Ισραήλ και να μειώσει τις προσδοκίες στο εσωτερικό για μια μεγάλη ιρανική απάντηση.
«Αυτή είναι η αρχή μιας νέας φάσης, μιας επικίνδυνης φάσης, με πολλές ευαίσθητες παραμέτρους», εκτιμά ο Yoel Guzansky, Ισραηλινός ειδικός για το Ιράν στο Ινστιτούτο Μελετών Εθνικής Ασφάλειας, μια ερευνητική ομάδα με έδρα το Τελ Αβίβ.
Ως αποτέλεσμα, σημειώνει, «είναι δυνατό για τις δύο πλευρές να κλείσουν αυτόν τον γύρο τουλάχιστον και να μην δούμε ιρανικά αντίποινα – ή αν τα δούμε, θα είναι μικρής κλίμακας».
Ωστόσο, οι αναλυτές προειδοποιούν ότι ακόμη και αν η τελευταία κλιμάκωση υποχωρήσει, έχει οδηγήσει το Ιράν και το Ισραήλ ένα βήμα ακόμα προς σε μια πορεία μη διαχειρίσιμης σύγκρουσης.
Για χρόνια, οι δύο χώρες συγκρούστηκαν σε έναν σκιώδη πόλεμο στον οποίο η κάθε πλευρά υπονόμευε τα συμφέροντα της άλλης και παρείχε υποστήριξη στους αντιπάλους της άλλης, ενώ σπάνια αναλάμβανε την ευθύνη για τις δικές της επιθέσεις.
Αυτή η μυστική σύγκρουση μετατράπηκε σε ανοιχτή αντιπαράθεση όταν ξέσπασε πόλεμος πέρυσι μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς, της συμμάχου του Ιράν στη Γάζα.
Μετά την επίθεση υπό την ηγεσία της Χαμάς στο Ισραήλ τον περασμένο Οκτώβριο που είχε ως αποτέλεσμα να εξαπολύσει το Ισραήλ έναν καταστροφικό πόλεμο στη Γάζα, οι πληρεξούσιοι του Ιράν στη Μέση Ανατολή, συμπεριλαμβανομένης της Χεζμπολάχ, άρχισαν να χτυπούν το Ισραήλ σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τον παλαιστινιακή ομάδα.
Στη συνέχεια, το Ισραήλ κλιμάκωσε τις επιθέσεις του στους συμμάχους του Ιράν στην περιοχή, οδηγώντας σε άμεσες ανταλλαγές εχθροπραξιών μεταξύ των δύο χωρών, πρώτα τον Απρίλιο και τώρα τον Οκτώβριο.
Σύμφωνα με του New York Times, ορισμένοι αναλυτές ανησυχούν ότι το Ισραήλ, αν και ήταν συγκριτικά συγκρατημένο το Σάββατο, δημιουργεί το έδαφος για ένα μεγαλύτερο χτύπημα μετά τις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ στις αρχές Νοεμβρίου.
Οι προεδρικές εκλογές θα δρομολογήσουν μια μετάβαση εξουσίας κατά την οποία θα μειωθεί η επιρροή και η προσοχή της Ουάσιγκτον στη σύγκρουση Ιράν-Ισραήλ.
Καταστρέφοντας την αεράμυνα και το σύστημα ραντάρ του Ιράν, το Ισραήλ άνοιξε τον δρόμο ώστε τα μαχητικά του να επιτεθούν στο Ιράν στο μέλλον, μια κίνηση που μπορεί είτε να αποτρέψει την Τεχεράνη από το να απαντήσει δυναμικά είτε να ενθαρρύνει το Ισραήλ να διεξάγει περαιτέρω επιθέσεις.
«Αυτή τη στιγμή υπάρχει ένας αναστεναγμός ανακούφισης σε όλο το Ιράν και την περιοχή που οι ΗΠΑ κατάφεραν να συγκρατήσουν τον Νετανιάχου προς το παρόν», δηλώνει η κ. Geranmayeh, αναφερόμενη στον πρωθυπουργό του Ισραήλ.
«Αλλά ο φόβος είναι ότι πρόκειται για έναν προσωρινό περιορισμό που οδηγεί στις αμερικανικές εκλογές. Ενδέχεται να δούμε νέες ισραηλινές επιθέσεις στο εσωτερικό του Ιράν – ως μία χρυσή ευκαιρία για την περαιτέρω εξάντληση των ιρανικών δυνατοτήτων».
Διαβάστε επίσης
Δημοσκόπηση καταγράφει ρήγμα με… δύο κόμματα μέσα στη ΝΔ – Καραμανλής και Σαμαράς εναντίον Μητσοτάκη
Δημοσκόπηση για την προεδρία του ΣΥΡΙΖΑ – Φαβορί ο Πολάκης αν δεν είναι υποψήφιος ο Κασσελάκης