Εξυπηρετήσεις, δεσμεύσεις και η διανομή των κονδυλίων, όλα υπό τον ασφυκτικό έλεγχο του πρωθυπουργού
Η επιλογή των προσώπων και ο διαμοιρασμός των ρόλων στον οποίον κατέληξε ο επανεκλεγείς πρωθυπουργός καταμαρτυρούν με τον πιο απόλυτο τρόπο τον αντιδραστικό και νεοφιλελεύθερο προσανατολισμό της κυβέρνησής του. Το υπουργικό σχήμα στο οποίο κατέληξε ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει βασικό χαρακτηριστικό την πλήρη υποταγή στην οικογένεια και ως πήχη το «να μπορεί ο υπουργός να κάνει τη δουλειά» που ο ηγέτης έχει ήδη προδιαγράψει. Οι εκατοντάδες δράσεις, άλλες τόσες μεταρρυθμίσεις και τα δεκάδες ορόσημα του Ταμείου Ανάκαμψης που περιλαμβάνουν οι πολυδιαφημισμένοι «μπλε φάκελοι» του Μεγάρου Μαξίμου στους υπουργούς σφραγίζουν τα όρια εκάστου και εκάστης.
Η πρώτη επίσκεψη του Κυρ. Μητσοτάκη στο υπουργείο Οικονομικών και το ανακάτεμα της τράπουλας των αρμοδιοτήτων σε αυτό και σε άλλα κομβικής σημασίας πιστοποιούν την αποφασιστικότητά του να μην ορρωδήσει προ ουδενός. Η νέα τάξη πραγμάτων της διακυβέρνησης σφραγίστηκε με το πρώτο ΦΕΚ, στο οποίο με προμετωπίδα την –αλά υπουργείου Παιδείας– αναδιάρθρωση του δημοσίου από τη Νίκη Κεραμέως δίνεται ο τόνος της ολικής αντεπίθεσης μετά την ολιγόμηνη ανάπαυλα της διπλής εκλογικής διαδικασίας.
Η πρώτη εισήγησή του στο υπουργικό συμβούλιο και οι προγραμματικές δηλώσεις που ετοιμάζει επιβεβαιώνουν ότι το 40,5% της 25ης Ιουνίου αποτελεί ήδη τη σημαία της κατάκτησης του εδάφους κάθε κοινωνικού κεκτημένου και της ηγεμονικής εξουσίας. Μια κυβέρνηση που οι βασικοί πυλώνες της εδράζονται στην ολοκλήρωση της ιδιωτικοποίησης του ΕΣΥ, στον πλήρη έλεγχο της Δικαιοσύνης, στην άλωση του ΑΣΕΠ και στον απόλυτο έλεγχο των χρημάτων του Ταμείου Ανάκαμψης και των λοιπών ευρωπαϊκών πόρων είναι προφανές πως ετοιμάζεται να μην αφήσει τίποτε να φράξει τον δρόμο της.
Κυβέρνηση-Φρανκενστάιν
Εάν η σύνθεση της νέας κυβέρνησης Μητσοτάκη που ανακοίνωσε την περασμένη Δευτέρα ο νέος κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης αποτελούσε την επιλογή του Κυρ. Μητσοτάκη την επόμενη των εκλογών του Ιουλίου του 2019, θα τρόμαζε ακόμη και φιλοκυβερνητικούς σχολιαστές. Σήμερα η… κανονικότητα βασίζει τις ελπίδες της σε μια κυβέρνηση στην οποία συνυπάρχουν τα πρωτοπαλίκαρα του Καρατζαφέρη στον ΛΑΟΣ, σημιτικοί θιασώτες του εκσυγχρονισμού, υπολείμματα της σαμαρικής ηγεσίας, ακραίες επιλογές προσώπων από τα σπλάχνα του κόμματος και μια πανσπερμία μητσοτακικών στελεχών.
Για να καταλήξει σε αυτήν ο Κυρ. Μητσοτάκης χρειάστηκε να ακυρώσει ακόμη μια φορά τον εαυτό του, επιβεβαιώνοντας τον «γραβατωμένο λαϊκισμό» που τον διακρίνει. Με χαρακτηριστική άνεση λαϊκιστή από το Βίζεγκραντ, όχι μόνο ξέχασε όσα έλεγε για «μικρό και ευέλικτο σχήμα», αλλά στο παρά ένα των εκλογών εμφανίστηκε και πολέμιος των ολιγομελών σχημάτων. Απόδειξη ότι τα όσα ανέφερε κατά των «κομματικών ισορροπιών» ήταν απλώς πυροτεχνήματα, αφού σχηματίζοντας μια κυβέρνηση που αριθμεί 63 μέλη κατάφερε να σπάσει ταυτόχρονα το ρεκόρ της μεταπολίτευσης αλλά και να κάνει τις περισσότερες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να παραμιλάνε με την υπεράριθμη υπουργική του κουστωδία.
Το δίδυμο Κωστή Χατζηδάκη και Νίκου Παπαθανάση στο μετονομασθέν υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών σε συνδυασμό με την ηγεσία του Θεόδωρου Σκυλακάκη στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας –με επιτετραμμένη τη σύμβουλο Μητσοτάκη Αλεξάνδρα Σδούκου– αποτελούν το πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα της παντοδυναμίας που έχει σχεδιάσει ο αρχηγός της ΝΔ για τον εαυτό του και το ενισχυμένο Μέγαρο Μαξίμου.
Ο υπερυπουργός Κυριάκος
Το μεν πρώτο ενισχύεται από τη διαχείριση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, των ΕΣΠΑ και σειράς χρηματοδοτικών εργαλείων και αποτελεί την ατμομηχανή της διακυβέρνησης που φαντασιώνεται ο πρωθυπουργός. Το δεύτερο περιλαμβάνει εξίσου βαριά και χρυσή ατζέντα, με την ενέργεια να αποτελεί πεδίο στο οποίο ο Κυρ. Μητσοτάκης έχει ήδη αναπτύξει μεγάλες εξαρτήσεις της εξουσίας του.
Ακόμη πιο ειδικά, το χαρτοφυλάκιο του Θεόδ. Σκυλακάκη δεν θα πρέπει κανείς να παραγνωρίζει πως πλέον περιλαμβάνει και το νερό, με την προεκλογική μεταφορά ΕΥΔΑΠ – ΕΥΑΘ. Οι κατηγορίες της αξιωματικής αντιπολίτευσης για δόλια σχέδια ιδιωτικοποίησης του νερού και των εταιρειών ύδρευσης αντιμετωπίζονται ακόμη από τον ίδιο τον Κυρ. Μητσοτάκη με την τραμπική απάντηση «fake news», χωρίς μέχρι τώρα
να έχει εξηγήσει επαρκώς για ποιο λόγο χρειάστηκε ένα κρατικό μονοπώλιο όπως το νερό και η τιμολόγησή του να ενταχθούν σε ανεξάρτητη ρυθμιστική αρχή. Ο εκ νέου πρωθυπουργός έχει υποσχεθεί ότι ένα από τα πρώτα του νομοσχέδια θα αφορούν την επιστροφή των κρατικών εταιρειών ύδρευσης από το Υπερταμείο στο δημόσιο, σχίζοντας τα ιμάτιά του πως δεν πρόκειται να προχωρήσει σε ιδιωτικοποίηση. Ομως το γεγονός ότι ο «ειδικών νεοφιλελεύθερων αποστολών» εκλεκτός της οικογένειας κρατά το νερό στο χαρτοφυλάκιό του κάθε άλλο παρά επιβεβαιώνει τις αιτιάσεις Μητσοτάκη.
Ιδια κατάσταση προσωπικού… επιτελικού ελέγχου παρουσιάζεται στο υπουργείο Εξωτερικών, όπου η παρουσία του Γιώργου Γεραπετρίτη κατοχυρώνει την «εξωτερική πολιτική ΙΧ» που μονίμως ψαλίδιζε τις αρμοδιότητες του Νίκου Δένδια την περασμένη τετραετία. Η δε μετατόπιση του μόνου αντίπαλου δέους για την ηγεσία του κόμματος στο υπουργείο Αμυνας αφενός κρίθηκε ακίνδυνη αφού οι περισσότερες εκκρεμότητες έχουν κλείσει, αλλά για κάθε ενδεχόμενο συνοδεύτηκε από την επιστασία του Νίκου Χαρδαλιά ως τα μάτια και τα αυτιά του Κυρ. Μητσοτάκη.
Επιπροσθέτως, Ν. Κεραμέως στο υπουργείο Εσωτερικών και Κυριάκος Πιερρακάκης στο υπουργείο Παιδείας βάζουν επίσης τη σφραγίδα της οικογένειας στην επερχόμενη σάρωση δημοσίου και παιδείας, με την επερχόμενη συνταγματική αναθεώρηση να ρίχνει βαριά σκιά στις δύο ατζέντες. Οπως περιγράφουν από την Πειραιώς, η «αξιολόγηση παντού» και η αναθεώρηση του άρθρου 16 θα αποτελέσουν τη «βιτρίνα» του εκσυγχρονιστικού χαρακτήρα που στοχεύει να προτάξει ως φερετζέ η ηγεσία Μητσοτάκη στη δεύτερη τετραετία του.
Του χεριού του αρχηγού είναι και ο νέος υπουργός Προστασίας του Πολίτη Νότης Μηταράκης, το πέρασμα του οποίου από το Μετανάστευσης του έδωσε το εισιτήριο της συνολικής διαχείρισης των σωμάτων ασφαλείας εντός επικράτειας.
Η σημιτική κομπανία
Παρότι αποτελεί την τελευταία του μεταγραφή, η υπουργοποίηση του Γιώργου Φλωρίδη στο υπουργείο Δικαιοσύνης αποτελεί αναμφίβολα την πιο εμβληματική παρουσία στο τραπέζι του υπουργικού συμβουλίου. Παλαιό πασοκικό στέλεχος του σημιτικού μπλοκ και όψιμος νεογενίτσαρος του μητσοτακισμού, υποστηρικτής του Κυρ. Μητσοτάκη σε καυτά ζητήματα από τις υποκλοπές μέχρι την πυρομανή ατζέντα διχασμού στη Ροδόπη, λογοδοτεί και ελέγχεται απολύτως από τον ίδιο τον πρωθυπουργό.
Πίσω του στοιχίζεται σειρά στελεχών με παρόμοια χαρακτηριστικά, όπως ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης που ανέλαβε να γράψει το όνομά του απέναντι από αυτό του άλλοτε πολιτικού του προγόνου Γιώργου Γεννηματά στην επιχείρηση αποσάθρωσης του εθνικού συστήματος υγείας (ΕΣΥ). Η «καυτή πατάτα» βρέθηκε στα χέρια του κατόπιν ισχυρών πιέσεων στη Ν. Κεραμέως που απέβησαν μάταιες, με τις προεκλογικές δηλώσεις του νέου υπουργού Υγείας περί «καμίας διαφοράς μεταξύ ΝΔ και ΠΑΣΟΚ» να αποκτούν πλέον ειρωνικές διαστάσεις.
Εδώ θα πρέπει να προστεθεί και η παραμονή της Λίνας Μενδώνη στο υπουργείο Πολιτισμού, της μόνης υπουργού που κράτησε το χαρτοφυλάκιό της εκτός του Ακη Σκέρτσου στο Επικρατείας, η πρώτη θητεία της οποίας πιστοποιεί ότι είναι από τους ελάχιστους στον χώρο που μπορούν «να κάνουν τη δουλειά» έτσι όπως η οικογένεια επιθυμεί.
Η τριανδρία του ΛΑΟΣ
Οι τρεις… καμπαλέρος του Καρατζαφέρη εμφανίζονται με βάρος εμφανώς ελαφρύτερο από την προηγούμενη κυβερνητική σύνθεση, πλην όμως με εξαιρετικά σοβαρούς και κρίσιμους για την ηγεσία ρόλους. Ο σχεδιασμός Μητσοτάκη για τους τρεις έχεις πυξίδα την ακροδεξιά, στο πλαίσιο της διασφάλισης των νώτων της ΝΔ στην πολυπληθή εκ δεξιών αντιπολίτευση.
Ο Μάκης Βορίδης σε ρόλο ενδιαμέσου του πρωθυπουργού με το κοινοβούλιο, με χαρτοφυλάκιο «υπουργού ακροδεξιάς» και χωροφύλακα των υπουργών. Ο Αδωνης Γεωργιάδης ως υπουργός Εργασίας αναλαμβάνει την… τηλεπροώθηση όλης της αντεργατικής αντισυνδικαλιστικής ατζέντας με στόχο τη συσπείρωση αντιδραστικού ακροατηρίου που συγκινείται από τον ακραίο αντικομμουνιστικό λόγο. Στους τρεις προστίθεται ο υποβαθμισμένος Θάνος Πλεύρης που βρέθηκε χωρίς υπουργείο, ο οποίος όμως θα αναλάβει την υπεράσπιση της κυβέρνησης στο κοινοβούλιο, με στόχευση και αυτός προς τα κόμματα της Νίκης, των Σπαρτιατών και του Βελόπουλου.
Γίνεται κατανοητό πως με πρόφαση της «μάχης κατά της ακροδεξιάς» ο λόγος της κυβέρνησης στη Βουλή θα λάβει τα πιο ακραία χαρακτηριστικά, καλυμμένα με το κεντρώο προφίλ που της παρέχουν τα τηλεοπτικά κανάλια.
Τα παρατράγουδα
Εάν οι ταμπέλες των υπουργών προκαλούν προβληματισμό ή ακόμη και φόβο για το τι ευαγγελίζεται η νέα κυβέρνηση Μητσοτάκη, η κατάσταση σε επίπεδο υφυπουργών είναι αποκαρδιωτική. Ούτε ένας ούτε δύο αλλά τρεις βουλευτές ειδικών αποστολών της προηγούμενης θητείας σήμερα ανταμείβονται με χαρτοφυλάκιο υφυπουργού, ενώ αρκετοί επιβραβεύονται για τις επικοινωνιακές τους ικανότητες να στηρίζουν μανιωδώς την κυβέρνηση.
Ο Σταύρος Κελέτσης, πρόεδρος της προανακριτικής επιτροπής για τις τηλεοπτικές άδειες και την… εκδίκηση των καναλαρχών, αναλαμβάνει υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης. Ο πρόεδρος της προανακριτικής επιτροπής για τη συγκάλυψη του σκανδάλου Novartis Γιάννης Μπούγας αναλαμβάνει υφυπουργός Δικαιοσύνης. Ο πρόεδρος της εξεταστικής επιτροπής για τη συγκάλυψη των υποκλοπών Γιάννης Κεφαλογιάννης επιβραβεύεται με τη θέση του υφυπουργού Αμυνας.
Παράλληλα, η Ειρήνη Αγαπηδάκη που διακρίθηκε την περίοδο διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ ως «πρωθιέρεια» του αντιΣΥΡΙΖΑ μετώπου, μετά την αναγνώριση της συμβολής της με τη θέση του επικεφαλής του ψηφοδελτίου επικρατείας έλαβε θέση στο κρίσιμο υπουργείο Υγείας. Ο Κώστας Κυρανάκης εντάχθηκε στο υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής με «βιογραφικό» που περιλαμβάνει την ειδική επιστασία των ομάδων ψηφιακής προπαγάνδας της ΝΔ. Ο Κώστας Κατσαφάδος έλαβε χαρτοφυλάκιο υφυπουργού Προστασίας του Πολίτη, παρότι στο παρελθόν δημοσιεύματα τον έχουν αναγνωρίσει ως εκπρόσωπο των «γαλάζιων» τραμπούκων στα πανεπιστήμια.
Το υπουργικό συμβούλιο περιλαμβάνει τουλάχιστον ακόμη μία υπερασπίστρια των θεωριών περί «προστασίας του αγέννητου παιδιού» που ανταγωνίζεται την ατζέντα της Νίκης, αφού η Χριστίνα Αλεξοπούλου ορίστηκε υφυπουργός Υποδομών. Ο υφυπουργός Εργασίας Βασίλης Σπανάκης έχει στο παρελθόν βρεθεί στο στόχαστρο για νοθεία συνδικαλιστικών εκλογών, ενώ ο υφυπουργός Πολιτισμού έχει βασικό του ατού τις επιτυχίες του στις… επενδύσεις, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τα σχέδια Μενδώνη – Μητσοτάκη.
Σχοινάς στην έξοδο, με διάδοχο τον Γεραπετρίτη
Η παρουσία του Γ. Γεραπετρίτη (φωτογραφία δεξιά κάτω) στο υπουργείο Εξωτερικών δεν διασφαλίζει μόνο πως η εξωτερική πολιτική θα περνά μέσα από το Μέγαρο Μαξίμου, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και την ενδοτικότητα που έχει εκφράσει από την πρώτη τετραετία ο πρώην «αντ’ αυτού» του Κυρ. Μητσοτάκη. Παράλληλα, πληροφορίες του Documento θέλουν τον νέο υπουργό Εξωτερικών να κρατά το τιμόνι του υπουργείου με ορίζοντα τις ευρωεκλογές και τον σχηματισμό της νέας Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Κατά τις πληροφορίες αυτές, κρίνεται εξαιρετικά πιθανή η μεταπήδησή του στην Κομισιόν ως νέου επιτρόπου. Ο φόβος πιθανής εμπλοκής του σημερινού επιτρόπου Μαργαρίτη Σχοινά (δεξιά, πάνω) στις… ουρές του σκανδάλου Qatar-gate που παραμένει ζωντανό δεν επιτρέπει τη συμπερίληψή του στους μακρόπνοους σχεδιασμούς του αρχηγού της ΝΔ. Κατάσταση που δεν φαίνεται να προκαλεί ιδιαίτερο προβληματισμό στο Μέγαρο Μαξίμου, ειδικά μετά τα σενάρια του τέλους του 2021 που ήθελαν τον εκ Βρυξελλών «γαλάζιο» να προαλείφεται για πρωθυπουργός κοινής αποδοχής.