Το νεοφιλελεύθερο «όραμα» της διοίκησης της ΕΡΤ απαξιώνει τα ιστορικά Μουσικά Σύνολα και πετάει μουσικούς στον δρόμο μετά από δεκαετίες. Ακυρώθηκε χριστουγεννιάτικη συναυλία υπό τη διεύθυνση του Μύρωνα Μιχαηλίδη επειδή εναντιώθηκε δημόσια σε αυτή την απόφαση. Την ίδια στιγμή, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου μίλησε στη Βουλή για ηθικό ζήτημα και «διπλοθεσίτες». Οι συμβασιούχοι – μουσικοί με εξαιρετικά βιογραφικά και διακρίσεις σε διαγωνισμούς- αμείβονται με δελτίο παροχής υπηρεσιών και καλούνται να ζήσουν με 500 ευρώ τον μήνα, ενώ δεν είχαν ποτέ τη δυνατότητα να μονιμοποιηθούν.
Η διοίκηση της ΕΡΤ κατόπιν μιας εισήγησης «ειδικών» και με το πρόσχημα της «δικαιότερης κατανομής» επιβάλλει περαιτέρω μείωση του αριθμού των μουσικών στην Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα. Με αιφνιδιαστικό τρόπο και χωρίς κανένα μακροπρόθεσμο σχέδιο – όπως καταγγέλλουν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι – αποφάσισε να προχωρήσει σε δραματική συρρίκνωση για την Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα απολύοντας συμβασιούχους με πολυετή εμπειρία και περνώντας τους υπόλοιπους εκ νέου από τη διαδικασία της αξιολόγησης. Την ίδια στιγμή, η διοίκηση του Κωνσταντίνου Ζούλα μειώνει και άλλο τις παραγωγές δημιουργώντας μία συνθήκη με σποραδικές εμφανίσεις και περιορισμένο ρεπερτόριο.
Πάνω από 330 μουσικοί και σπουδαίοι αρχιμουσικοί έχουν πάρει δημόσια θέση στήριξης των αιτημάτων των μουσικών της ΕΡΤ. Επιπλέον, η διοίκηση ανακοίνωσε τη διαμόρφωση ενός «Μητρώου» μέσα από το οποίο – όπως καταγγέλλει και ο Πανελλήνιος Μουσικός Σύλλογος- οι εργαζόμενοι θα αναγκάζονται να δουλεύουν ως «συνεργάτες» χωρίς τα δικαιώματα που προκύπτουν από την εργατική νομοθεσία. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου τόνισε στη Βουλή ότι η συγκεκριμένη απόφαση «έχει στόχο να μειώσει την ποσότητα για να αυξήσει την ποιότητα». Εντελώς ακατανόητη δήλωση αν σκεφτούμε για παράδειγμα πόσες συναυλίες δίνει κάθε χρόνο η ορχήστρα του BBC και πως λειτουργούν οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές ραδιοφωνικές ορχήστρες.
Υποστελέχωση και χαμηλές αμοιβές
Από τις 105 ψηφισμένες οργανικές θέσεις της ΕΣΟ αυτήν τη στιγμή είναι καλυμμένες από τακτικούς υπαλλήλους μόλις οι 51 –δηλαδή λιγότερες από τις μισές– και από τις υπολειπόμενες 54 οι συμβασιούχοι καλύπτουν 22 θέσεις. «Η ορχήστρα δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται με τεχνοκρατικά κριτήρια. Οι μουσικοί πρέπει να παίζουν ομαδοποιημένα για μεγάλο χρονικό διάστημα προκειμένου να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους. Οι συγκεκριμένοι συνάδελφοι βρίσκονται εδώ και πολλά χρόνια στην ορχήστρα και αξιολογούνται καθημερινά. Θα έπρεπε λοιπόν να τους δοθεί κάποια στιγμή η ευκαιρία να γίνουν τακτικά μέλη» επισημαίνει o πρόεδρος του σωματείου Τάσος Γρατσίας.
Η Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα συμφωνικά σύνολα της χώρας. Έχει μουσικούς με εξαιρετικά βιογραφικά, σπουδές και διακρίσεις σε διαγωνισμούς οι οποίοι καλύπτουν θέσεις χωρίς τις οποίες η ορχήστρα δεν μπορεί να λειτουργήσει.
«Διπλοθεσίτες» με μπλοκάκι;
H διοίκηση και η κυβέρνηση επιχειρούν να καλλιεργήσουν το αφήγημα για «διπλοθεσίτες μουσικούς» επαναλαμβάνοντας ότι προκύπτει ηθικό ζήτημα. Σε συνέντευξη Τύπου που πραγματοποιήθηκε πριν από λίγες μέρες τοποθετήθηκαν για τις εξελίξεις ο μαέστρος Βύρων Φιδετζής, ο πρώην επικεφαλής της Εθνικής Συμφωνικής Ορχήστρας Γιώργος Πέτρου, ο κλαρινετίστας Άγγελος Πολίτης και ο αρχιμουσικός Άλκης Μπαλτάς. Σε σχέση με το επιχείρημα που ακούγεται για τους «διπλοθεσίτες» η πραγματικότητα είναι ότι πρόκειται για ένα εντελώς ανυπόστατο αφήγημα. Ο πρόεδρος του σωματείου Τάσος Γρατσίας τόνισε ότι «ο νόμος δίνει αυτό το δικαίωμα στους μουσικούς. Ωστόσο δεν πρόκειται για διπλοθεσίτες, καθώς ποτέ δεν τους δόθηκε η δυνατότητα να μονιμοποιηθούν στην ΕΡΤ και αμείβονται με δελτίο παροχής υπηρεσιών».
Το μεγάλο ηθικό θέμα που προκύπτει δεν έχει να κάνει με τους μουσικούς, αλλά σχετίζεται με τον τρόπο που αντιμετωπίζεται συνολικά ο πολιτισμός από την πολιτεία. Τα τελευταία χρόνια καλλιτέχνες και εργαζόμενοι βρίσκουν μπροστά τους μόνο περικοπές και απαξίωση, ενώ αντιμετωπίζονται με τεχνοκρατικά κριτήρια και με όρους αγοράς.
Έκοψαν τιμωρητικά τη συναυλία των Χριστουγέννων – Τι καταγγέλλει ο αρχιμουσικός Μύρων Μιχαηλίδης
Πολύ ανησυχητική εξέλιξη αποτελεί το γεγονός ότι όποιος εναντιώνεται στις αποφάσεις της διοίκησης φαίνεται να μπαίνει στη «μαύρη λίστα». Στις 16 Νοεμβρίου 2022 η διοίκηση της ΕΡΤ έλαβε μια σειρά εκδικητικών μέτρων απέναντι στον αρχιμουσικό Μύρωνα Μιχαηλίδη. Αφορμή ήταν η ανοιχτή στήριξη του αιτήματος για ενίσχυση των Μουσικών Συνόλων της ΕΡΤ η οποία έγινε δημόσια και μάλιστα έλαβε το θερμό χειροκρότημα των θεατών. Λίγες μέρες μετά του ανακοινώθηκε ότι η προγραμματισμένη Χριστουγεννιάτικη Συναυλία των Συνόλων της ΕΡΤ δεν θα πραγματοποιηθεί, παρ’ όλο που είχε ήδη αναλάβει τη διεύθυνση και είχε καθορίσει το πρόγραμμά της.
Η ΕΡΤ ματαίωσε επίσης συναυλία της Εθνικής Συμφωνικής Ορχήστρας υπό τη διεύθυνση του Μύρωνα Μιχαηλίδη στο Ηράκλειο της Κρήτης, αλλά και συναυλία του ίδιου συνόλου στη Θεσσαλονίκη που ήταν προγραμματισμένη για τις αρχές του επόμενου χρόνου υπό τη διεύθυνση του Βύρωνα Φιδετζή αφιερωμένη στα 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή και στο Μουσουργό Μανώλη Καλομοίρη.
Ο ίδιος ο Μύρων Μιχαηλίδης ανέφερε σε επιστολή του για το συγκεκριμένο περιστατικό: «Η πρόθεση της διοίκησης της ΕΡΤ που μου κοινοποιήθηκε προφορικά να ακυρώσει τη συμμετοχή μου ως αρχιμουσικού στην εδώ και πολύ καιρό σχεδιασμένη Χριστουγεννιάτικη συναυλία – στην οποία μάλιστα προετοίμασα το πρόγραμμα με τους σολίστ – με την Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα της ΕΡΤ στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών στις 21 Δεκεμβρίου και στο Πολιτιστικό Συνεδριακό Κέντρο Ηρακλείου στις 4 Ιανουαρίου, επειδή εξέφρασα δημόσια την άποψη μου αλλά και την άποψη όλου του μουσικού κόσμου, θα αποτυπωθεί στην ιστορία ως εκδικητική. Παρότι όπου ταξιδεύω ως αρχιμουσικός «η Ελλάδα με πληγώνει» εξακολουθώ να δηλώνω αισιόδοξος για το μέλλον των μουσικών συνόλων της ΕΡΤ και εννοείται θα δώσω όλες τις δυνάμεις μου για να έχουν στο μουσικό στερέωμα τη θέση που τους αξίζει. Η διόρθωση ενός λάθους είναι προσόν της Δημοκρατίας».