Στη Βραζιλία των 500.000 νεκρών από την Covid-19 ο ακροδεξιός πρόεδρος θεώρησε ότι μια ποδοσφαιρική γιορτή θα ωφελήσει το προφίλ της χώρας.
Πεντακόσιες χιλιάδες νεκροί και το ποδόσφαιρο να χορεύει πάνω από μισό εκατομμύριο φέρετρα: αυτό που συμβαίνει στη Βραζιλία με το Copa America μοιάζει με έγκλημα κατά της ανθρωπότητας.
Ο φοβερός Μπολσονάρο, που από την αρχή της πανδημίας υιοθετεί τυχοδιωκτική τακτική στο πλαίσιο μιας αμφίβολης «ανοσίας της αγέλης», θεώρησε ότι μια αθλητική γιορτή θα ωφελήσει το προφίλ της δύσμοιρης χώρας του και βρήκε –απρόθυμη– σύμμαχο την ποδοσφαιρική κοινότητα. Τα δικαστήρια άναψαν το πράσινο φως με φόβο ψυχής και με απαράβατο όρο «να τηρηθεί αυστηρά το υγειονομικό πρωτόκολλο». Εύκολο μόνο στα λόγια.
Με το καλημέρα
Προτού συμπληρωθεί μία εβδομάδα αγώνων τα θετικά τεστ που σχετίζονται με το Copa ξεπέρασαν τα 53 σε 2.927 ελέγχους. Η ομάδα της Βενεζουέλας αποδεκατίστηκε από τον κορονοϊό, αφού είχε δώδεκα κρούσματα πριν από το ματς της πρεμιέρας με τη διοργανώτρια Βραζιλία και αναγκάστηκε να στρατολογήσει ενισχύσεις.
Το κακό εξαπλώθηκε σε τρίτες αποστολές: τρεις παίκτες και ένας προπονητής της Βολιβίας, ένας φυσιοθεραπευτής κι ένας τεχνικός σύμβουλος της Κολομβίας και άλλοι. Ο γυμναστής της ομάδας του Περού αρρώστησε προτού ακόμη επιβιβαστεί στο αεροπλάνο, ενώ μολύνθηκαν και τουλάχιστον δέκα εργαζόμενοι στην Μπραζίλια. Ο Μπολσονάρο προσφέρθηκε να γίνει οικοδεσπότης μόλις πριν από μερικές εβδομάδες, όταν σήκωσαν τα χέρια ψηλά οι Κολομβιανοί. Προηγουμένως είχε απεμπολήσει τον ρόλο της διοργανώτριας η Αργεντινή.
Η Νότια Αμερική είναι πλέον η ήπειρος που μαστίζεται από την Covid-19 περισσότερο από κάθε άλλη. Στο πένθιμο Τop-10 των χωρών με τους περισσότερους θανάτους την τελευταία εβδομάδα παγκοσμίως, τέσσερις από τις πρώτες επτά βρίσκονται κάτω από το αυλάκι του Παναμά: πρώτη η Βραζιλία, τρίτη η Αργεντινή, τέταρτη η Κολομβία, έβδομο το Περού. Και λίγο παρακάτω, ενδέκατη η Παραγουάη, 14η η Χιλή, 18η η Βολιβία. Οι δέκα χώρες που μετέχουν στο Copa America θρηνούν περίπου 30.000 νεκρούς εβδομαδιαίως.
Τη μέρα που ξεκίνησε το Copa η αχανής Βραζιλία μετρούσε ήδη 488.404 θύματα του φονικού κορονοϊού. Τα ημερήσια κρούσματα τρυπούν το φράγμα των 40.000 και ο συνολικός απολογισμός του 15μήνου ξεπερνάει τα 17,5 εκατομμύρια. Τα θλιβερά ρεκόρ της Βραζιλίας δεν σταματούν εδώ. Καμία άλλη χώρα του ταλαίπωρου πλανήτη δεν μετράει παρόμοια ποσοστά θνησιμότητας σε βρέφη και μικρά παιδιά από την Covid-19. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς ντόπιων νοσηλευτικών ιδρυμάτων και μη κυβερνητικών οργανώσεων, ο αόρατος εχθρός έχει σκοτώσει 1.300 μωράκια και περισσότερα από 2.000 παιδιά μονοψήφιας ηλικίας.
Ο τραγικός απολογισμός αποδίδεται σε έλλειψη νοσοκομειακής επάρκειας και φαρμάκων, μειωμένο αριθμό ελέγχων, άγνοια των πολιτών, χαμηλότατο ρυθμό εμβολιασμού, καθώς και τρίτους παράγοντες, όπως η κακή διατροφή που καταστρέφει το ανοσοποιητικό και το υπερβολικό βάρος των παιδιών. Πάνω απ’ όλα, η διασπορά οφείλεται στην ακραία φτώχεια, η οποία επιδεινώθηκε όταν σταμάτησαν οι κρατικές επιχορηγήσεις.
Οι περισσότερες οικογένειες, ειδικά στις παραγκουπόλεις και στην περιφέρεια, δεν έχουν πρόσβαση στο σύστημα υγείας ούτε χρήματα για να πληρώσουν τους γιατρούς. Μέσα σε έναν χρόνο ο αριθμός των Βραζιλιάνων που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας τριπλασιάστηκε από τα 7 στα 21 εκατομμύρια.
Στον κόσμο του
Ο Ζαΐρ Μπολσονάρο χαρακτήρισε εξαρχής τις αντιδράσεις «υπερβολικές», «υστερικές», «νευρωτικές» και «κατασκευασμένες από τα μέσα ενημέρωσης». Δήλωσε ενάντιος στα lockdowns, κυκλοφορούσε παντού χωρίς μάσκα και απέφυγε να θεσπίσει περιορισμούς στις μετακινήσεις.
«Η ζημιά που θα υποστεί η οικονομία εάν τα μαγαζιά κατεβάσουν ρολά θα είναι μεγαλύτερη από αυτήν που θα προκαλέσει η πανδημία» είπε. «Δεν θα προχωρήσουμε σε ακραία μέτρα». Ο κυβερνήτης του Ρίο Ζοάο Ντορία τον χαρακτήρισε ευθέως «ψυχοπαθή». Μια έρευνα της άνοιξης του 2020 έδειξε ότι το 64% των πολιτών θεωρούσε τη στάση της κυβέρνησης λανθασμένη, ενώ το 45% απαιτούσε την εκπαραθύρωση του Μπολσονάρο.
«Εμείς οι Βραζιλιάνοι δεν παθαίνουμε τίποτε» συνέχισε το βιολί του ο πρόεδρος. «Δεν πρόκειται καν να εμβολιαστώ». Ο ίδιος βρέθηκε θετικός τον περασμένο Ιούλιο, αλλά αυτό δεν του άλλαξε μυαλά. «Ετσι είναι η ζωή» φιλοσόφησε όταν του επισήμαναν ότι η Βραζιλία ξεπέρασε την Κίνα σε θανάτους. Οι γελοιότητες του Μπολσονάρο πυροδότησαν μαζικές διαδηλώσεις, αλλά οι υποστηρικτές του αντεπιτέθηκαν μέσω Twitter, με σύνθημα: «Να βγει στους δρόμους ο στρατός».
Η ύφεση στην οικονομία της Βραζιλίας είναι η χειρότερη των τελευταίων 30 ετών αλλά για τον Μπολσονάρο «έτσι είναι η ζωή».
«Πρόκειται για παράνοια ανυπολόγιστων διαστάσεων» προειδοποίησε ο λοιμωξιολόγος Ζοζέ Νταβίντ Ουρμπάες. Οι δεκάδες προσφυγές για ματαίωση της διοργάνωσης απορρίφθηκαν από το Ανώτατο Δικαστήριο της Μπραζίλια, που απλώς επέστησε την προσοχή στην τήρηση του πρωτοκόλλου.
«Εγώ πάντως δεν πρόκειται να παίξω» ξεσπάθωσε ο Νεϊμάρ, με όλη την εθνική Βραζιλίας και τον προπονητή Τίτε στο πλευρό του. Λίγες μέρες αργότερα μεταπείστηκαν και μπήκαν στο γήπεδο ντυμένοι στα κίτρινα. Το ποδόσφαιρο, άλλωστε, ήταν το πρώτο που στήριξε τον Μπολσονάρο…