Προστατευόμενος μάρτυρας στην υπόθεση Novartis κινδυνεύει να χάσει την ασυλία του και να βρεθεί κατηγορούμενος για βαρύτατα κακουργήματα.
Απέκρυψε από τους Ελληνες εισαγγελείς σημαντικά στοιχεία που αφορούν διακίνηση μαύρου χρήματος προς πολιτικά πρόσωπα, ενώ αντίθετα έδωσε συγκεκριμένες πληροφορίες στις αμερικανικές αρχές.
Δυστυχώς για τον ίδιο τον μάρτυρα που αποφάσισε να «κελαηδήσει» στους Αμερικανούς ποντάροντας στην απόλυτη μυστικότητα της ανάκρισης, κερδίζοντας ταυτόχρονα την πολύτιμη εύνοιά τους, οι εισαγγελείς κατά της Διαφθοράς ενημερώθηκαν για όσα συνέβησαν στην άλλη άκρη του Ατλαντικού. Μπορεί να μην έχουν τη δυνατότητα να πληροφορηθούν το ακριβές «καυτό» περιεχόμενο της κατάθεσης του εν λόγω κυρίου, πλην όμως δύνανται, εάν ο μάρτυρας δεν τηρήσει –έστω και ετεροχρονισμένα– την υποχρέωσή του να αποκαλύψει όσα γνωρίζει, να άρουν την προστασία που ζήτησε και του παρείχαν οι ελληνικές δικαστικές αρχές προκειμένου να «μιλήσει» και να τον καταστήσουν κατηγορούμενο με το πραγματικό του ονοματεπώνυμο. Εξαρτάται πλέον από το τι θα αποφασίσει να πράξει τη στιγμή που θα τεθεί προ των ευθυνών του για το ποια θα είναι στο μέλλον η θέση του στη δικογραφία για το σκάνδαλο της Novartis. Εάν θα είναι δηλαδή στο κατάλογο των μαρτύρων κατηγορητηρίου ή το όνομά του θα φιγουράρει στη μεγάλη λίστα των κατηγορουμένων.
Προς νέες αποκαλύψεις
Πέραν όμως του ζητήματος που ανέκυψε με τον έναν εκ των τριών προστατευόμενων μαρτύρων και το οποίο αναμένεται να προκαλέσει άμεσα ραγδαίες εξελίξεις, τον τελευταίο καιρό έχουν σημειωθεί μια σειρά από πολύ σημαντικά γεγονότα που έρχονται να καταστήσουν αυτό το στάδιο της μεγάλης έρευνας για το σκάνδαλο της Novartis ως το πιο κρίσιμο και που συνδέεται άμεσα με την ολοκλήρωσή της.
Καθώς ακόμη ένας προστατευόμενος μάρτυρας δείχνει διάθεση να αποκαλύψει και άλλες πτυχές του σκανδάλου, μιλώντας μάλιστα με τα πραγματικά του στοιχεία. Εν τω μεταξύ, άλλος ένας γνώστης του πώς είχε στηθεί το… μεγάλο πάρτι στην υγεία είναι έτοιμος να «κουμπώσει» με τη δική του μαρτυρία, καθιστώντας αποδείξεις τις ενδείξεις, τον διπλό ρόλο που έπαιξε και εξακολουθεί να παίζει στην υπόθεση ο προστατευόμενος μάρτυρας, ο οποίος ενώ στην Ελλάδα κατέθεσε γενικώς και αορίστως, στην Αμερική τα είπε όλα χαρτί και καλαμάρι.
Ο νέος αυτός μάρτυρας είναι σε θέση να γνωρίζει και να μπορεί να αποδείξει ότι ο προστατευόμενος με την τζούφια κατάθεση είχε ενεργό ρόλο στον χρηματισμό κάποιων πολιτικών προσώπων, καθώς πήγαινε και ο ίδιος το βαλιτσάκι!
Παράλληλα και σε συνδυασμό με τα παραπάνω, η επικεφαλής της Εισαγγελίας Διαφθοράς Ελένη Τουλουπάκη και οι δύο στενοί συνεργάτες της στην έρευνα, επίκουροι εισαγγελείς Διαφθοράς Χρήστος Ντζούρας και Στέλιος Μανώλης, θα πρέπει άμεσα να πάρουν αποφάσεις που συνδέονται με την επίλυση σημαντικών νομικών ζητημάτων.
Ενα από αυτά αφορά, βεβαίως, το νομικό πλαίσιο βάσει του οποίου θα κινηθούν σχετικά με την αντιμετώπιση του εν λόγω προστατευόμενου μάρτυρα, ώστε οι μεγάλες αποκαλύψεις μπροστά στις οποίες βρίσκονται να κατατεθούν επισήμως και με απόλυτη νομιμότητα ώστε να μπορούν να αξιοποιηθούν και ανάλογα. Ενα άλλο ζήτημα είναι το πώς θα αντιδράσουν μετά την αγωγή κακοδικίας που υπέβαλε σε βάρος και των τριών εισαγγελέων της Novartis η τέως εισαγγελέας Διαφθοράς Ελένη Ράικου.
Παρά το γεγονός, όπως έλεγαν στο Documento έγκριτοι νομικοί, ότι η αγωγή Ράικου –κατηγορεί τους συναδέλφους της πως ευθύνονται για τη διαρροή της είδησης ότι ανάμεσα στους γιατρούς που ελέγχονται είναι και το όνομα του συζύγου της– δεν έχει νομικό έρεισμα, η πίεση που ασκείται στους τρεις εισαγγελείς προκειμένου να δηλώσουν αυτοεξαίρεση παγώνοντας την έρευνά τους στην εκπνοή της είναι μεγάλη.
Σε διπλό ταμπλό
Ακόμη ένα στοιχείο που έρχεται να ενισχύσει τις ενδείξεις ότι ο προστατευόμενος μάρτυρας ενέπαιξε τις ελληνικές αρχές είναι το ότι εξακολουθεί να συναναστρέφεται στην Ελλάδα εμπλεκομένους στο σκάνδαλο της Νovartis, για τους οποίους δεν έδωσε κανένα στοιχείο στην κατάθεσή του στην Εισαγγελία Διαφθοράς… Ενώ όμως εδώ εμφανίστηκε να δίνει ένα γενικό πλαίσιο για την ακριβή ιστορία του φαρμάκου με αιχμές μόνο σε βάρος ενός πολιτικού προσώπου, στην Αμερική, όπου η έρευνα αφορά αποκλειστικά τους υπευθύνους της φαρμακοβιομηχανίας, ανέφερε συγκεκριμένα στοιχεία τα οποία καταδεικνύουν ποινικά κολάσιμο ρόλο τουλάχιστον τριών Ελλήνων πολιτικών.
Πρόκειται άλλωστε για πρόσωπο που είχε ιδιαίτερες σχέσεις με συγκεκριμένους πολιτικούς καθότι υπήρξε και ο ίδιος κυβερνητικός αξιωματούχος. Στην κατάθεσή του στους Αμερικανούς έχει δώσει πλήθος στοιχείων για μεταφορές χρημάτων (χέρι με χέρι) σε πολιτικά πρόσωπα, ακόμη και με τον ίδιο στον ρόλο του ταχυδρόμου. Η συμφωνία του άλλωστε με τους Αμερικανούς, που δεν αστειεύονται σε τέτοια θέματα, είναι η παροχή πλήρους ασυλίας με την προϋπόθεση να αποκαλύψει όλα όσα γνωρίζει.
Η συμπεριφορά του, για την οποία οι ελληνικές δικαστικές αρχές ενημερώθηκαν από τις αμερικανικές, έχει προκαλέσει ιδιαίτερο εκνευρισμό στους Ελληνες εισαγγελείς που θα απαιτήσουν να λάβουν από τον κύριο αυτό νέα λεπτομερή κατάθεση, την οποία δεν έδωσε την πρώτη φορά φοβούμενος προφανώς και ότι θα αποκαλύπτονταν τα στοιχεία του, καθώς υπάρχουν δεδομένα τα οποία μόνον αυτός είναι σε θέση να γνωρίζει.
Αν τελικώς αποφασίσει να συνεργαστεί, επιλογή-μονόδρομος για να μην εμπλακεί ποινικά, μπαίνει και το νομικό ζήτημα του πώς θα εξασφαλιστεί η συνέχεια της προστασίας του στην περίπτωση ειδικά που όσα καταθέσει τον «φωτογραφίζουν». Προς το παρόν πάντως έχει καταφέρει να διατηρήσει την καλή του σχέση με το σύστημα της Novartis το οποίο γνωρίζει για τη «στρογγυλεμένη» κατάθεσή του.
Απειλή για τη δικαστική έρευνα η αγωγή Ράικου
Σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι βρίσκονται οι τρεις εισαγγελείς που διερευνούν το σκάνδαλο της Novartis. Τόσο η επικεφαλής της Εισαγγελίας Εγκλημάτων Διαφθοράς Ελ. Τουλουπάκη (τοποθετήθηκε τον Απρίλιο του 2017 μετά την παραίτηση της Ελ. Ράικου) όσο και οι δύο επίκουροι εισαγγελείς Χρ. Ντζούρας και Στ. Μανώλης έχουν «χτυπηθεί» όσο ενδεχομένως κανείς συνάδελφός τους από την ημέρα που ανέλαβαν την έρευνα.
Τον περασμένο χειμώνα, όταν η δικογραφία πήγε στη Βουλή και αποκαλύφτηκαν στοιχεία της υπόθεσης (π.χ. πληροφοριακό δελτίο FBI αλλά και οι καταθέσεις των προστατευόμενων μαρτύρων) υποβλήθηκαν σε βάρος τους μηνύσεις ακόμη και για κακουργήματα (π.χ. κατάχρηση εξουσίας) από πολιτικά πρόσωπα, όπως ο Αντώνης Σαμαράς. Οι μηνύσεις μπήκαν στο αρχείο με διάταξη του αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Γιάννη Αγγελή.
Πριν από λίγο καιρό σε βάρος τους κατατέθηκε και άλλη μήνυση, επίσης κακουργηματικού χαρακτήρα, για παραβίαση προσωπικών δεδομένων από τον Λάζαρο Καρνέση, σύζυγο της Ελ. Ράικου, ο οποίος ζήτησε παράλληλα και την εξαίρεσή τους από τη διερεύνηση της υπόθεσης Novartis με αφορμή δημοσιεύματα σύμφωνα με τα οποία το όνομά του βρίσκεται στον μεγάλο κατάλογο των γιατρών που εξετάζεται εάν είχαν χρηματιστεί από τη φαρμακοβιομηχανία προκειμένου να προωθούν φάρμακά της.
Και πριν από λίγες ημέρες το ζεύγος Ράικου – Καρνέση, παρά το γεγονός ότι με την υπόθεση ασχολούνται και πολλά άλλα πρόσωπα της ευρύτερης ομάδας που διερευνά το σκάνδαλο (π.χ. πραγματογνώμονες επιθεωρητές), χαρακτηρίζοντας τους τρεις εισαγγελείς ως υπευθύνους για τη διαρροή της είδησης περί εμπλοκής του ονόματος του γιατρού συζύγου της τέως εισαγγελέως Διαφθοράς στην υπόθεση της Novartis, υπέβαλε αγωγή κακοδικίας σε βάρος τους ζητώντας από τον καθένα χρηματική αποζημίωση 50.000 ευρώ έκαστος (συνολικά 300.000 ευρώ). Οι ενάγοντες επικαλούνται παραβίαση της μυστικότητας της ανάκρισης, παραβίαση προσωπικών δεδομένων και προσβολή προσωπικότητας σχετικά με την υπόθεση της Novartis.
Από την πλευρά του ο Λάζ. Καρνέσης είχε σχολιάσει στο Documento, το οποίο είχε επικοινωνήσει μαζί του, αναφορικά με την επίμαχη συνεργασία του με τη Novartis και τα 1.000 ευρώ που είχαν κατατεθεί σε λογαριασμό του ότι «αφορά ερευνητικό πρόγραμμα που έγινε το 2010 σε συνεργασία με άλλους συναδέλφους, στο οποίο συμμετείχα ως ερευνητής». Η ίδια η τέως εισαγγελέας Διαφθοράς επιμένει ότι πραγματικός στόχος είναι η ίδια.
Αν και έγκριτοι νομικοί πιστεύουν ότι η αγωγή των Ράικου – Καρνέση, που δεν είναι καν διάδικοι στην υπόθεση της Novartis, δεν μπορεί να ευδοκιμήσει, εντούτοις οι τρεις εισαγγελείς εμφανίζονται ιδιαίτερα προβληματισμένοι.
Στον δε δικαστικό χώρο οι απόψεις διίστανται για το εάν πρέπει να παραμείνουν και να συνεχίσουν την έρευνά τους ή εάν θα πρέπει να αυτοεξαιρεθούν «παγώνοντας» έτσι για μεγάλο διάστημα τις διαδικασίες (τουλάχιστον μέχρι τον Μάρτιο που έχει προσδιοριστεί να συζητηθεί η αγωγή στο Ειδικό Δικαστήριο Αγωγών Κακοδικίας). Βέβαια ανώτατοι δικαστές υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχει θέμα εξαίρεσης της Ελ. Τουλουπάκη και των συνεργατών της καθώς η αγωγή δεν έχει αντικείμενο και άρα δεν κινδυνεύουν με καταδικαστική απόφαση στο μέλλον η οποία ενδεχομένως θα έθετε σε κίνδυνο –με την ακύρωση της έρευνας– την όποια ποινική δίωξη ασκηθεί για το σκάνδαλο της Novartis. Κάποιοι άλλοι όμως προβληματίζονται πλέον για το αν –και για λόγους ψυχολογικούς– θα έπρεπε να εξεταστεί ακόμη και το θέμα της ανάθεσης της έρευνας σε άλλον εισαγγελέα.
Οπως και να έχει όμως, ανεξάρτητα από πρόσωπα, το ζήτημα είναι ότι βάλλεται η απρόσκοπτη συνέχεια μιας μεγάλης έρευνας για υπόθεση μείζονος δημόσιου συμφέροντος. Και όσο η έρευνα δεν προχωράει, κάποιοι μπορεί και να δουλεύουν στο παρασκήνιο για την αποδόμηση, εξαφάνιση στοιχείων και την τρομοκράτηση μαρτύρων…