Δια χειρός Ιωάννη Αγγελή έρχονται στη δημοσιότητα εκθέσεις του FBI, οι οποίες περιγράφουν λεπτομερειακά κάθε πτυχή του σκανδάλου Novartis. Πέραν του Ανδρέα Λοβέρδου, το όνομα του οποίου επαναλαμβάνεται μονότονα στα πληροφοριακά σημειώματα του Ομοσπονδιακού Γραφείου Ερευνών των ΗΠΑ, σχεδόν όλα τα λοιπά πολιτικά πρόσωπα που αναφέρονται στη δικογραφία Novartis εντοπίζονται στα έγγραφα των Αμερικανών.
Το μεσημέρι της Τετάρτης γνωστοποιήθηκε ότι ο αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου και πρώην επόπτης της Εισαγγελίας κατά της Διαφθοράς, Ιωάννης Αγγελής, απέστειλε στην Προανακριτική Επιτροπή της Βουλής εκθέσεις του FBI, τις οποίες φέρεται να έχει υπεξαιρέσει από το γραφείο της Ελένης Τουλουπάκη. Αρκετές εξ αυτών των εκθέσεων έχουν δει το φως της δημοσιότητας κατά το παρελθόν, με το FBI να σκιαγραφεί σημείο προς σημείο όλο το εύρος των χρηματισμών που εκπορεύονταν από την ελβετική φαρμακοβιομηχανία. Συγκεκριμένα, από τον τρόπο που δωροδοκούσε γιατρούς για να συνταγογραφούν τα φάρμακά της, το ρόλο των διαφημιστικών εταιριών και ΜΜΕ στο ξέπλυμα του χρήματος και προφανώς τη δωροδοκία κυβερνητικών αξιωματούχων για να εντάξουν τα σκευάσματά της στην αγορά.
Το οξύμωρο είναι ότι ο Ιωάννης Αγγελής, ο οποίος θεωρείται εκ των κύριων μαρτύρων της «σκευωρίας Novartis», κατέθεσε αυτά τα έγγραφα του FBI που και το σκάνδαλο επιβεβαιώνουν και ξεκαθαρίζουν μια και καλή το τοπίο ως προς τα στοιχεία που είχε συλλέξει το Ομοσπονδιακό Γραφείο Ερευνών των ΗΠΑ για τα πολιτικά πρόσωπα της δικογραφίας Novartis. Πλέον, ΝΔ και ΚΙΝΑΛ δεν θα έχουν καμία – μα καμία δικαιολογία περί μηχανορραφιών των εισαγγελέων κατά της Διαφθοράς ή των πολιτικών τους αντιπάλων εναντίον των αναφερόμενων πολιτικών προσώπων. Και δη του Ανδρέα Λοβέρδου.
Διαβάστε επίσης: Προανακριτική: Στη Βουλή τα έγγραφα Αγγελή μετά το «ριφιφί» στο γραφείο Τουλουπάκη
Ο Λοβέρδος στο μικροσκόπιο του FBI από το 2017
Δυστυχώς, για τον πρώην υπουργό του ΠΑΣΟΚ τα στοιχεία που κατέθεσε ο Ι. Αγγελής είναι αμείλικτα εναντίον του. Από τις 27 Μαΐου του 2017, όταν δηλαδή η έρευνα βρισκόταν σε πολύ πρώιμο στάδιο, το FBI γνωστοποιούσε στοιχεία για πολιτικά πρόσωπα που φέρονταν να είχαν δωροδοκηθεί από τη φαρμακοβιομηχανία. Μεταξύ άλλων, εντοπίζονται τα ονόματα των Ανδρέα Λοβέρδου, Γιώργου Πατούλη και Γιάννη Στουρνάρα.
Ακολουθεί το σχετικό απόσπασμα από την έκθεση:
«Κατά την προρρηθείσα χρονική περίοδο (2008-2014), σύμφωνα με τους δύο μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος, ανώτεροι διοικητικοί αξιωματούχοι στην Ελλάδα, που παρέλαβαν παράνομες δωροδοκίες από την NVG, είναι, μεταξύ άλλων, και οι ακόλουθοι:
– Νίκος Μανιαδάκης, ανώτερος σύμβουλος στο Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και συνεργάτης στην Ενική Σχολή Δημόσιας Υγείας.
– Ανδρέας Λοβέρδος, πρώην Υπουργός Υγείας.
– Δημήτριος Λιντζέρης, μέλος του Ελληνικού Κοινοβουλίου και πρώην Πρόεδρος του ΕΟΦ.
– Γεώργιος Πατούλης, Δήμαρχος Αμαρουσίου, Δ/ντής του Εθνικού Δικτύου Υγιών Πόλεων του WHO, Πρόεδρος του Ελληνικού Διαδημοτικού Φορέα Δομών Υγείας για Τοπικές Αρχές, και Πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου της Αθήνας.
– Ευστράτιος Χατζηχαραλάμπους, ανώτερους αξιωματούχος στο Υπουργείο Υγείας και Πρόεδρος του Ελληνικού Οφθαλμολογικού Συνδέσμου.
– Ιωάννης Κυριακόπουλος, σύμβουλος στο Υπουργείο Υγείας στον Τομέα Κοστολόγησης Φαρμάκων και αποζημίωσης και διευθυντής στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας.
– Κυριάκος Σουλιώτης, σύμβουλος στο Υπουργείο Υγείας, Πρύτανης του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, πρώην αξιωματούχος στο Υπουργείο Υγείας και πρώην αντιπρόεδρος του ΕΟΠΠΥ.
– Ιωάννης Στουρνάρας, διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος και πρώην Υπουργός Οικονομικών.
-Μαρία Καπετανίδου, επικεφαλής του Τμήματος Συνταγογράφησης και μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής του ΕΟΦ.
– Αντώνιος Αυγερινός, Πρόεδρος του Ερυθρού Σταυρού και πρώην επικεφαλής του φαρμακείου του Νοσοκομείου Γεώργιος Γεννηματάς, ενός δημοσίου νοσηλευτικού ιδρύματος στην Ελλάδα.
– Μαρία Γείτονα, καθηγήτρια Οικονομίας της Υγείας στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, Πρόεδρος και ιδρυτής του Ελληνικού Τμήματος του Διεθνούς Φορέα Φαρμακοοικονομίας (HELSPOR) και
– Παρασκευή Σακκά, Πρόεδρος του Εθνικού Κέντρου Άνοιας και Νόσου Alzheimer, Πρόεδρος του Εθνικού Φορέα Δράσης για την Άνοια και τη Νόσο Alzheimer του Υπουργείου Υγείας».
Στο πληροφοριακό σημείωμα του Νοεμβρίου του 2017, ο έτερος έγκριτος συνταγματολόγος του ΠΑΣΟΚ είχε και πάλι την τιμητική του. «H NOVARTIS και η ελάττωση τιμών» είναι ο μεσότιτλος που επέλεξε το FBI, περιγράφοντας το πώς «πληρώνονταν οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι και ο υπουργός Υγείας», όπως επίσης μία συνάντηση που είχε ο πρωταγωνιστής του σκανδάλου, Κωνσταντίνος Φρουζής, με τον Αν. Λοβέρδο.
Ακολουθεί το απόσπασμα, στο οποίο περιγράφεται η «επένδυση» της εταιρίας σε κυβερνητικό αξιωματούχο:
«Οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι και ο Υπουργός Υγείας πληρώνονταν για την εγγραφή νέων προϊόντων στην αγορά και την προστασία έναντι ελάττωσης τιμών. Το 2011-2012 η φαρμακευτική βιομηχανία είχε μεγάλες μειώσεις τιμών. Η Νοvartis δεν είχε τέτοια μείωση στα φάρμακα ογκολογίας και πολύ μικρές μειώσεις σε άλλα φάρμακα. Το πρώτο τρίμηνο του 2012, ο Φρουζής είχε μία συνάντηση με τον Υπουργό Υγείας στο γραφείο του. Ο Φρουζής παρακολουθούσε συναντήσεις εβδομαδιαίας πρόσβασης στην αγορά που καθόριζαν την καμπάνια. Ο Φρουζής συμβούλευε ώστε το τμήμα να καθορίζει, προϋπολογίζει την καμπάνια. Η θέση της εταιρίας ήταν ότι μία επένδυση της τάξης των 150.000 Ευρώ σε έναν κυβερνητικό αξιωματούχο, είχε την δυνατότητα να σώσει πολλά εκατομμύρια Ευρώ (που θα χανόντουσαν) για την Novartis. O Φρουζής έλαβε 120.000 Ευρώ και 30.000 Ευρώ πήγαν στην ψευδή καμπάνια».
Στη συγκεκριμένη έκθεση υπάρχει αναφορά του FBI και στη Mindwork, εταιρία της συζύγου του κεντρικού τραπεζίτη, Λίνας Στουρνάρα – Νικολοπούλου.
Ακολουθεί το απόσπασμα:
«Ιδιοκτήτης της MINDWORK ήταν η Σταυρούλα Νικολοβούλου (Λίνα) (γνωστή στον συντάκτη ως Σταυρούλα Νικολοπούλου). Η Λίνα ήταν η σύζυγος του πρώην Υπουργού Οικονομικών και κεντρικού τραπεζίτη της Ελλάδας Γιάννη Στουρνάρα (γνωστός στον συντάκτη ως Γιάννης Στουρνάρας). Ο Στουρνάρας ήταν ο κεντρικός τραπεζίτης στην Ελλάδα από τον Ιούνιο του 2012 έως το τέλος του 2013. Ο Στουρνάρας ίδρυσε την IOBE, που ήταν ινστιτούτο που ανέλυε τις οικονομικές τάσεις και παρείχε ακριβές σπουδές στη ΣΒΙΕ φαρμακευτικών τάσεων. Η MINDWORK πραγματοποίησε πληρωμές σε φαρμακευτικές εταιρίες για την Novartis. H MINDWORK χρησιμοποιήθηκε για παροχή συμβουλών, έρευνα αγοράς και άλλες υπηρεσίες. Για παράδειγμα, μία εκδρομή οργανώθηκε σε ελληνικά νησιά για δημοσιογράφους. Υπήρχαν φωτογραφίες που λήφθηκαν κατά το ταξίδι και κύριος ομιλητής ήταν ο FNU ΚΥΡΙΟΠΟΥΛΟΣ, διευθυντής της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας (γνωστός στον συντάκτη ως Γιάννης Κυριόπουλος). Το ταξίδι περιελάμβανε αυξημένη τιμολόγηση ποσών μέσω της MINDWORK. Το αληθές ποσό του ξενοδοχείου και των γευμάτων ήταν το μισό από την αξία τιμολόγησης. Η MINDWORK ήταν ο οργανωτής και αποζημιώθηκε για την συμμετοχή στο συνέδριο. Το ποσό των 4.000 Ευρώ ήταν χαμηλό σε σχέση με τα ποσά προηγούμενων ετών».
Οι αναφερόμενοι της δικογραφίας στα κατάστιχα του FBI
Στο έγγραφο με ημερομηνία 23 Ιανουαρίου 2018, το Ομοσπονδιακό Γραφείο Ερευνών του υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ δίνει την δυνατότητα στην Εισαγγελία κατά της Διαφθοράς να αντλήσει στοιχεία για 7 πολιτικά πρόσωπα, τα οποία περιλαμβάνονται στη δικογραφία Novartis. Συγκεκριμένα, στο απόσπασμα σημειώνονται τα εξής:
«Το Υπουργείο Δικαιοσύνης της Ελλάδας μπορεί να χρησιμοποιήσει τις πληροφορίες αυτού του εγγράφου για την εφαρμογή του νόμου και αποδεικτικούς λόγους που αφορούν μόνο τα ακόλουθα φυσικά πρόσωπα:
– Ανδρέας Λοβέρδος
– Μάριος Σαλμάς
– Άδωνης Γεωργιάδης
– Ανδρέας Λυκουρέντζος
– Αντώνιος Σαμαράς
– Ιωάννης Στουρνάρας
– Δημήτρης Αβραμόπουλος».
Οι προστατευόμενοι μάρτυρες στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού
Στο έγγραφο του FBΙ προς την Εισαγγελία κατά της Διαφθοράς δίνονται πληροφορίες για τους μάρτυρες που έχουν τεθεί σε καθεστώς προστασίας στις ΗΠΑ. Κατά το έγγραφο, πρόκειται για δύο υψηλά ιστάμενα στελέχη της Novartis, τα οποία είχαν «πρόσβαση και γνώση σε αποδεικτικό υλικό αναφορικά με δωροδοκίες».
Αναλυτικά το απόσπασμα:
«Oι καταγγέλλοντες (στο εξής C1 και C2) είναι και οι δύο Έλληνες πολίτες και παρείχαν την ακόλουθη πληροφόρηση: o C1 προσελήφθη (και απασχολούνταν) από την Novartis Ελλάς S.A.C.I. (NVG) περίπου τον Ιούνιο του έτους 2008 έως τον Οκτώβριο του έτους 2014 ως Διευθυντής Επικοινωνίας και Συλλογικής Ευθύνης. Με αυτή την ιδιότητα ο C1 ήταν υπεύθυνος για τα μέσα και τις δημόσιες σχέσεις και πρωτοβουλίες πρόσβασης στην αγορά στην Ελλάδα. Ο C1 συνήθως εργαζόταν με κατώτερους ειδικούς μέσα στην NVG, συμπεριλαμβανομένων ειδικών υπεύθυνων για αύξηση της προσβασιμότητας της NVG στην αγορά συνταγογράφησης φαρμάκων στην Ελλάδα, στην ανάπτυξη και εφαρμογή στρατηγικών μέσων και προώθησης.
Ο C2 προσελήφθη από την NVG (και εργαζόταν εκεί) περίπου από τον Νοέμβριο του έτους 2006 μέχρι και τον Μάρτιο του έτους 2013, πρώτα ως Αντιπρόσωπος Πωλήσεων και αργότερα αναβαθμίστηκε σε Διευθυντή Πωλήσεων Πρώτης Γραμμής. Και υπό τις ανωτέρω δύο ιδιότητες, ο C2 ήταν υπεύθυνος για την επέκταση του δικτύου πωλήσεων για μία ποικιλία σκευασμάτων της Novartis στην Ελλάδα. Περίπου τον Μάρτιο του έτους 2013, ο C2 μετέφερε στo Tμήμα (generic) της Novartis τον Sandoz, όπου απασχολήθηκε σε διάφορες θέσεις, συμπεριλαμβανομένου του Διευθυντή Περιφερειακών Πωλήσεων. Ο C2 εγκατέλειψε την εταιρία περίπου τον Δεκέμβριο του έτους 2014.
Οι (αρμοδιότητες και) ευθύνες και των δύο καταγγελλόντων τους τοποθετούσαν σε εξαιρετική θέση εκ της οποίας είχαν πρόσβαση και γνώση σε αποδεικτικό υλικό αναφορικά με δωροδοκίες που έλαβαν χώρα από πλευράς της NVG σε αλλοδαπούς αξιωματούχους στην Ελλάδα, περιλαμβάνοντας μεταξύ άλλων εσωτερικά e-mail της Νovartis, παρουσιάσεις με PowerPoint, καταστάσεις που χρησιμοποιούνται κατά τη διερεύνηση ισολογισμών (διαγράμματα λογαριασμών καθολικού) και σε άλλα έγγραφα αφορώντα το σχέδιο της NVG το σχετιζόμενο με τις δωροδοκίες κυβερνητικών αξιωματούχων σε αντάλλαγμα της συνταγογράφησης προϊόντων της Novartis, καταστάσεις περιέχουσες ονοματεπώνυμα, ποσά και ημερομηνίες καταβολών σε συγκεκριμένους κυβερνητικούς αξιωματούχους και καταστάσεις εμφαίνουσες αυξημένες καταβολές σε εταιρίες μέσων ενημέρωσης που χρησιμοποιούνταν για ξέπλυμα χρήματος επί σκοπώ δωροδοκίας κυβερνητικών αξιωματούχων».
