Οι καταθέσεις αποκαλύπτουν την αμαρτωλή Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας ως πλυντήριο της Novartis.
Οπως έχει αποκαλύψει το Documento με αλλεπάλληλα δημοσιεύματά του, η Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας (ΕΣΔΥ) –αναπληρωτής κοσμήτορας σε αυτήν και καθηγητής στον τομέα Διοίκησης και Οργάνωσης Υπηρεσιών Υγείας είναι ο Νίκος Μανιαδάκης– είχε μετατραπεί σε κέντρο διαφθοράς, δημιουργώντας ένα πλέγμα υπερτιμολόγησης εκδηλώσεων και επιστημονικών μελετών, μέσω των οποίων η Novartis ξέπλενε το χρήμα. Αυτό άλλωστε έχουν καταθέσει και οι προστατευόμενοι μάρτυρες με ονόματα «Αικατερίνη Κελέση» και «Μάξιμος Σαράφης». Σήμερα, τόσους μήνες μετά τις αποκαλύψεις του Documento, αλλά και των καταθέσεων των προστατευόμενων μαρτύρων, κρίνεται επιβεβλημένο να χυθεί άπλετο φως στους τρόπους λειτουργίας της ΕΣΔΥ αλλά και στη δράση συγκεκριμένων καθηγητών που φέρονται να έχουν ιδιαιτέρως στενές σχέσεις με τη Novartis, να είναι σύμβουλοι υπουργών και να συμμετέχουν σε έργα που σύμφωνα με τους μάρτυρες ήταν «εν πολλοίς εικονικά».
Ο Ν. Μανιαδάκης ήταν αυτός που μαζί τον πρώην κοσμήτορα της ΕΣΔΥ Ιωάννη Κυριόπουλο φαίνεται ότι είχαν το σημαντικότερο μερίδιο στη λήψη αποφάσεων της σχολής. Ο Ι. Κυριόπουλος φέρεται, σύμφωνα με την κατάθεση της «Αικ. Κελέση», να λαμβάνει χρήματα που ξεπλένονταν από τη Novartis: «Μέσω και της αμοιβής που ελάμβανε κάθε φορά η Mindwork (σ.σ.: η εταιρεία της Λίνας Νικολουπούλου-Στουρνάρα) ξεπλένονταν τα χρήματα που ελάμβαναν ο Κυριόπουλος και άλλοι αρμόδιοι στον χώρο της υγείας για να εξυπηρετούνται τα συμφέροντα της Νοβάρτις. Ο Κυριόπουλος ελάμβανε χρήματα από τη Νοβάρτις και μέσω έργων πρότζεκτ που αναλάμβανε για λογαριασμό της και τα οποία ήταν εν πολλοίς εικονικά ως προς την αξία και το περιεχόμενό τους (ξέπλυμα)». Αυτή η «εξυπηρέτηση» προς τη Novartis απέφερε ένα διόλου ευκαταφρόνητο ποσό στον Ι. Κυριόπουλο: «Ο τελευταίος (…) υπολογίζω ότι έλαβε συνολικά (περίοδος περίπου 2002 έως 2014) τουλάχιστον 4 εκατομμύρια ευρώ».
Εικονικές εταιρείες και προγράμματα
Οπως έχει αποκαλύψει το Documento, τα συνέδρια της ΕΣΔΥ που διοργάνωνε η εταιρεία της Λ. Στουρνάρα αποτελούσαν επιστημονικοφανείς εκδηλώσεις που χορηγούνταν αδρά από τη Novartis και άλλες φαρμακευτικές εταιρείες και στις οποίες κατά κύριο λόγο συμμετείχε ένα κλειστό λόμπι καθηγητών –μεταξύ των οποίων και ο Ν. Μανιαδάκης– ως ομιλητές. Ο Ι. Κυριόπουλος αποτελεί τον κοινό παρονομαστή αυτών και άλλων συνεδρίων που διοργανώνονται από τη Mindwork και χρηματοδοτούνται και από τη Novartis. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το Φόρουμ για τα Οικονομικά και τις Πολιτικές της Υγείας. Φορείς διοργάνωσης της εκδήλωσης ήταν τρεις μη κερδοσκοπικές επιστημονικές εταιρείες, επίτιμος πρόεδρος των οποίων ήταν ο Ι. Κυριόπουλος. Οι τρεις επίμαχες εταιρείες δεν εμφάνιζαν κάποια άλλη δραστηριότητα, παραπέμποντας σε συλλόγους-σφραγίδες, ενώ αποτελούνταν από ανθρώπους με άμεση ή έμμεση σχέση με φαρμακευτικές εταιρείες.
Ο Ι. Κυριόπουλος υπήρξε επίσης μέλος της εντεκαμελούς «επιτροπής σοφών» που συγκροτήθηκε τον Ιανουάριο του 2011 –επί υπουργίας Ανδρέα Λοβέρδου– και στόχο είχε τη σύνταξη προτάσεων προς το υπουργείο Υγείας. Μέλη της υπήρξαν ο Ν. Μανιαδάκης αλλά και ο Ι. Υφαντόπουλος, καθηγητής Οικονομικών της Υγείας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, ο οποίος, σύμφωνα με την κατάθεση της «Αικ. Κελέση», ήταν «ένα άλλο πρόσωπο που χρησιμοποιήθηκε για το ξέπλυμα του χρήματος».
Το αγαπημένο πανεπιστήμιο της Novartis
Η επισκέπτρια καθηγήτρια και επιστημονικός συνεργάτης στην ΕΣΔΥ –επισκέπτρια καθηγήτρια και στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου– Μαρία Γείτονα, σύμφωνα με κατάθεση της «Αικ. Κελέση», ήταν «απολύτως εναρμονισμένη με τα συμφέροντα και τις προτάσεις της Νοβάρτις», ενώ φέρεται να λάμβανε παράνομη αμοιβή από τον φαρμακευτικό κολοσσό λόγω της θέσης της στην «επιτροπή σοφών». Η Μ. Γείτονα ήταν πρόεδρος του ελληνικού παραρτήματος του ISPOR –στη διοίκηση συμμετείχε και ο Ι. Υφαντόπουλος– όταν αυτό κάλυψε τα έξοδα για να μεταβούν πάνω από 40 στελέχη του υπουργείου Υγείας στο ετήσιο ευρωπαϊκό συνέδριο στο Βερολίνο στις 3-7 Νοεμβρίου 2012. Τα έξοδα καλύφθηκαν από την Ελληνική Εκπαιδευτική Εταιρεία, η οποία άνηκε στον σύζυγο και τον γιο της Μ. Γείτονα. Η εταιρεία μόνο από τη Novartis έλαβε 25.000 ευρώ. Οι επίμαχες δωρεές των φαρμακευτικών χαρακτηρίστηκαν από την επιθεωρήτρια Δημοσίας Διοίκησης Μαρία Παπασπύρου παράνομες. Στο επίμαχο συνέδριο φέρεται να συμμετείχε και ο Ν. Μανιαδάκης, γεγονός που είχε αρνηθεί σε παλαιότερες δηλώσεις του στο Documento.
Ο κατηγορούμενος Ν. Μανιαδάκης, όπως και οι προαναφερθέντες καθηγητές που φέρονται σύμφωνα με τις καταθέσεις των προστατευόμενων μαρτύρων να εξυπηρετούν αντί αμοιβής τα συμφέροντα της Novartis, συγκαταλέγονται στα πρόσωπα που αναφέρονται σε πολυσέλιδη εσωτερική –κατασχεμένη– έκθεση της πολυεθνικής (10 Φεβρουαρίου 2017) για τα οποία η ίδια η εταιρεία προτρέπει τα στελέχη της να μη διατηρούν σχέσεις μαζί τους λόγω εμπλοκής τους στο σκάνδαλο.
Δεν ήταν όμως οι μόνοι. Στην ίδια έκθεση, στους εμπλεκόμενους στο σκάνδαλο πέρα από τη Μ. Γείτονα –υπάρχει επισήμανση να μην υπάρχει καμία επικοινωνία μαζί της– έχει σημειωθεί ολόκληρο το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου. Στους εμπλεκομένους –από τη Novartis– καθηγητές συμπεριλαμβάνεται και ο αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου Κυριάκος Σουλιώτης, ο οποίος θεωρείται από τα πρόσωπα-κλειδιά της φαρμακευτικής προκειμένου να εξυπηρετεί τα συμφέροντά της.
Ο σύμβουλος του Αδωνη και το «Harvard Project»
Ο Κυρ. Σουλιώτης υπήρξε σύμβουλος του Αδωνη Γεωργιάδη. Ηταν επικεφαλής της επιστημονικής επιτροπής για την υποστήριξη της μεταρρύθμισης της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας (ΠΦΥ). Την πολιτική επιλογή για τον διορισμό των μελών τέτοιου είδους συμβουλευτικών επιτροπών έχει το υπουργείο Υγείας – στη συγκεκριμένη περίπτωση ο Αδ. Γεωργιάδης. Αλλωστε, σε εσωτερικό –επίσης κατασχεμένο– έγγραφο της Novartis αναφέρεται ότι ο Σουλιώτης «θεωρείται ως ο βασικός επηρεάζων του υπουργού (Αδωνης) συνολικά στα ζητήματα της ατζέντας της φροντίδας υγείας…». Στο ίδιο έγγραφο ο Ν. Μανιαδάκης αναφέρεται ως «ο πιο στενός σύμβουλος του υπουργού Υγείας» (σ.σ.: Αδ. Γεωργιάδης) για φαρμακευτικά ζητήματα, ενώ «συμμετέχει ενεργά στις νομοθετικές πρωτοβουλίες για τις φαρμακευτικές».
Ο Κυρ. Σουλιώτης έχει περιγραφεί και από τις καταθέσεις των προστατευόμενων μαρτύρων ως ένα από τα πρόσωπα που έπρεπε να δεσμευτεί προκειμένου να υλοποιηθεί το «Harvard Project»: «Επικεφαλής του τομέα υγείας των οποίων η δέσμευση πρέπει να εξασφαλιστεί: Βοηθός καθηγητή κ. Κυριάκος Σουλιώτης (πρώην αντιπρόεδρος του ΕΟΠΠΥ) να δεσμευτεί εξαρχής», καθώς και ότι «συμμετείχε στην τοπική ηγετική ομάδα» του «Harvard Project». Ο Κυρ. Σουλιώτης –όπως και οι υπόλοιποι προαναφερθέντες καθηγητές– λάμβανε αμοιβές από τη Novartis για την εκπόνηση επιστημονικών μελετών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η χορηγία 110.000 ευρώ της φαρμακευτικής εταιρείας προς το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου για συγκρότηση επιστημονικού έργου. Ο Κυρ. Σουλιώτης έλαβε 37.777 ευρώ.
