Η ΕΕ θέλει να περάσει οδηγία που αναγκάζει τις διαδικτυακές πλατφόρμες που προσφέρουν εφήμερες θέσεις εργασίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως η Uber και η Deliveroo, να παράσχουν εργασιακά δικαιώματα στους υπαλλήλους του. Οι πλατφόρμες πρέπει να διασφαλίσουν ότι οι εργαζόμενοι θα λαμβάνουν τον κατώτατο μισθό, θα έχουν άδειες ασθενείας, διακοπές και άλλα εργασιακά δικαιώματα στο πλαίσιο ενός σχεδιασμού για την πάταξη της ψευδούς απόδοσης εργασιακού καθεστώτος στους εργαζόμενους στην «οικονομία του ποδαριού» (gig economy).
Δημοσιεύοντας το πολυαναμενόμενο σχέδιο νόμου την Πέμπτη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είπε ότι το βάρος της απόδειξης για το καθεστώς απασχόλησης θα μεταφερθεί στις εταιρείες και όχι στα άτομα που εργάζονται για αυτές. Μέχρι τώρα, οι εργαζόμενοι στην «οικονομία του ποδαριού» έπρεπε να προσφύγουν στα δικαστήρια για να αποδείξουν ότι είναι εργαζόμενοι, διαφορετικά κινδύνευαν να στερηθούν τα βασικά δικαιώματα.
Ο Νικολά Σμιτ, Επίτροπος της ΕΕ για την Εργασία και τα Κοινωνικά Δικαιώματα, μιλώντας στον Τύπο ανέφερε ότι οι πλατφόρμες «χρησιμοποίησαν γκρίζες ζώνες στη νομοθεσία μας [και] όλες τις πιθανές ασάφειες» για να αναπτύξουν τα επιχειρηματικά τους μοντέλα, με αποτέλεσμα μια «λανθασμένη απόδοση εργασιακού καθεστώτος» εκατομμυρίων εργαζομένων.
Στα 27 κράτη μέλη της ΕΕ, περίπου 5,5 εκατομμύρια εργαζόμενοι ταξινομούνται εσφαλμένα ως αυτοαπασχολούμενοι, ενώ θα έπρεπε να αντιμετωπίζονται ως μισθωτοί με παροχές και προστασία, όπως ασφάλιση ατυχημάτων, σύμφωνα με την Επιτροπή. Οι εταιρείες πληρώνουν μόνο κατώτατους μισθούς, όπου ήδη προβλέπεται. Περίπου 28 εκατομμύρια άνθρωποι εργάζονται για πλατφόρμες στην ΕΕ, και αναμένονται να φτάσουν τα 43 εκατομμύρια έως το 2025.
Οι προτάσεις αποτελούν μια προσπάθεια παροχής νομικής ασφάλειας στους εργαζόμενους, αφού ζητήθηκε από τα ευρωπαϊκά δικαστήρια να επιλύσουν περίπου 100 διαφορές που σχετίζονται με διαδικτυακές πλατφόρμες. Η Γαλλία, η Ιταλία, η Ισπανία, η Ελλάδα και η Πορτογαλία έκαναν αυστηρότερους τους εγχώριους νόμους, αλλά αξιωματούχοι της ΕΕ πιστεύουν ότι καμία κυβέρνηση δεν έχει αντιμετωπίσει πλήρως το πρόβλημα.
Σύμφωνα με την οδηγία, οι εργαζόμενοι θα αποκτήσουν επίσης το πάνω χέρι στους αλγόριθμους, για να σταματήσουν καταστάσεις όπου οι άνθρωποι στερούνται θέσεις και ώρες εργασίας ή ακόμη και απολύονται ως αποτέλεσμα αποφάσεων των λογισμικών. Αντίθετα, οι εργαζόμενοι θα έχουν το δικαίωμα να λαμβάνουν εξηγήσεις και να αμφισβητούν αυτοματοποιημένες αποφάσεις, ενώ οι εταιρείες θα πρέπει να διασφαλίζουν την πρόσβαση σε μια ανθρώπινη επαφή για οτιδήποτε θα έχει σημαντικό αντίκτυπο στον εργαζόμενο.