Δικηγόροι και δικαστικοί υπάλληλοι εξηγούν στο Documento γιατί η κυβερνητική «μεταρρύθμιση» φέρνει περισσότερα προβλήματα παρά λύσεις
Λίγες μέρες μετά τα αποτελέσματα των δημοψηφισμάτων στους Δικηγορικούς Συλλόγους της Αθήνας και του Πειραιά, όπου με συντριπτικά ποσοστά οι δικηγόροι απέρριψαν τη δημιουργία έξι νέων πρωτοδικείων στην Αττική, οι πρόεδροι των Δικηγορικών Συλλόγων Αθηνών (ΔΣΑ) και Πειραιώς (ΔΣΠ) Δημήτρης Βερβεσός και Ηλίας Κλάππας αντίστοιχα, ο σύμβουλος στο διοικητικό συμβούλιο του ΔΣΑ Δημήτρης Αναστασόπουλος και η πρόεδρος του Συλλόγου Δικαστικών Υπαλλήλων Αθήνας (ΣΔΥΑ) Σμαράγδα Σάρδη εξηγούν στο Documento για ποιους λόγους αντιτίθενται στον νέο δικαστικό χάρτη.
Σφοδρές αντιδράσεις όμως έχει προκαλέσει ο νέος δικαστικός χάρτης και για τις αλλαγές που επιφέρει σε περιφερειακά δικαστήρια. Ενδεικτικό παράδειγμα η Βοιωτία, όπου «εμφύλιος» έχει ξεσπάσει ανάμεσα σε Θήβα και Λιβαδειά σχετικά με το πού θα βρίσκεται το πρωτοδικείο καθώς ένα από τα δύο που λειτουργούν σήμερα στις πόλεις αυτές καταργείται.
Μάλιστα ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Λιβαδειάς Βασίλης Δαλαμάγκας μιλώντας στο Documento αφενός υποστηρίζει ότι «δεν υπάρχει κανένας λόγος ούτε εξυπηρετείται οποιαδήποτε σκοπιμότητα με την κατάργηση ή υποβάθμιση οποιουδήποτε δικαστικού σχηματισμού σε επίπεδο πρωτοδικείων και εφετείων», αφετέρου τάσσεται υπέρ της λειτουργίας του πρωτοδικείου στη Λιβαδειά, παραθέτοντας μια σειρά από επιχειρήματα.
Περισσότερες υποθέσεις
«Τα δικαστήρια της Λιβαδειάς» τονίζει χαρακτηριστικά «εκδίδουν συνολικά πολύ μεγαλύτερο αριθμό αποφάσεων από τα δικαστήρια της Θήβας, ενώ θα πρέπει ληφθεί υπόψη η λειτουργία του Διοικητικού Πρωτοδικείου Λιβαδειάς, με δύο πλήρεις συνθέσεις, με τοπική αρμοδιότητα την ΠΕ Βοιωτίας (Λιβαδειά – Θήβα) και ΠΕ Φωκίδας». Επιπλέον ο κ. Δαλαμάγκας σημειώνει ότι «στην περιφέρεια του Πρωτοδικείου Λιβαδειάς υπάγονται τέσσερις δήμοι (Λιβαδειάς, Ορχομενού, Αλιάρτου – Θεσπιέων και Διστόμου – Αράχοβας – Αντίκυρας) με συνολικό πληθυσμό κατά πολύ μεγαλύτερο, που υπερβαίνει σε διαφορά χιλιάδων πολιτών αυτό της περιφέρειας του Πρωτοδικείου Θηβών».
Ας δούμε την επιχειρηματολογία τόσο του προέδρου του μεγαλύτερου δικηγορικού συλλόγου της χώρας, του ΔΣΑ, όσο και των άλλων νομικών αλλά και της εκπροσώπου των δικαστικών υπαλλήλων που μίλησαν στο Documento.
Ηλίας Ι. Κλάππας, Πρόεδρος Δικηγορικού Συλλόγου Πειραιά: «Η πολυδιάσπαση δεν θα φέρει επιτάχυνση»
Το διοικητικό συμβούλιο του ΔΣΠ από σεβασμό στη δημοκρατική αρχή και λόγω της κρίσιμης σημασίας του θέματος για τη δικηγορία και τη δικαιοσύνη προκήρυξε δημοψήφισμα σχετικά με τη δημιουργία, πλέον, των υφιστάμενων Πρωτοδικείων Αθήνας και Πειραιά, έξι νέων περιφερειακών πρωτοδικείων στην Αττική με αρμοδιότητα μονομελούς πρωτοδικείου και μονομελούς πλημμελειοδικείου στη θέση των καταργούμενων ειρηνοδικείων.
Τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος και η αντίθεση της συντριπτικής πλειοψηφίας άνω του 90% των δικηγόρων που συμμετείχαν σε αυτό στην πολυδιάσπαση των Πρωτοδικείων Αθήνας και Πειραιά αποτελούν απάντηση στις επιχειρούμενες αλλαγές και ισχυρό μήνυμα προς το υπουργείο Δικαιοσύνης που δεν πρέπει και δεν μπορεί να αγνοηθεί.
Η πολυδιάσπαση των Πρωτοδικείων Αθήνας και Πειραιά δεν θα βοηθήσει στη σκοπούμενη επιτάχυνση της δικαιοσύνης και θα δυσκολέψει την πρόσβαση του πολίτη σε αυτήν, ενόψει της απουσίας των κατάλληλων κτιριακών και υλικοτεχνικών υποδομών, της έλλειψης ψηφιακής διασύνδεσης των δικαστικών σχηματισμών και ψηφιακής υποστήριξης των δικαστηριακών πράξεων, καθώς και της μεγάλης έλλειψης υπαλληλικού προσωπικού.
Η αλλαγή του δικαστικού χάρτη στην Αττική θα αλλάξει και τον δικηγορικό χάρτη σε βάρος των μικρών και μεσαίων δικηγορικών γραφείων και, βεβαίως, σε βάρος των νέων δικηγόρων και των αυτοαπασχολούμενων, καθώς οδηγεί εκ των πραγμάτων σε συγκεντροποίηση της δικηγορικής ύλης σε μεγάλα δικηγορικά γραφεία και εταιρείες και, περαιτέρω, θα αλλάξει και τον τρόπο άσκησης της δικηγορίας που μέχρι σήμερα στηρίζεται στη διαπροσωπική σχέση του πολίτη με τον δικηγόρο του.
Δημήτρης Κ. Βερβεσός, Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών: «Ουδόλως συμβάλλει στην ταχύτερη απονομή της δικαιοσύνης»
H ενοποίηση του πρώτου βαθμού δικαιοδοσίας μπορεί να συμβάλει στην κατεύθυνση της επιτάχυνσης της απονομής της δικαιοσύνης, υπό την απαραίτητη προϋπόθεση της επέκτασης της ηλεκτρονικής δικαιοσύνης, της κατάλληλης επιμόρφωσης των ειρηνοδικών και της ύπαρξης των απαραίτητων υλικοτεχνικών υποδομών και προσωπικού.
Το δικηγορικό σώμα είναι σταθερά αντίθετο στην προοπτική της σύστασης πλειόνων πρωτοδικείων στην Αττική, όπως φάνηκε άλλωστε και από τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος, στο οποίο το 90,14% των δικηγόρων απέρριψε τη δημιουργία του νέου δικαστικού χάρτη. Τη διαφωνία του αυτή εξέφρασε μαζικά και έντονα και στην απόπειρα τριχοτόμησης του Πρωτοδικείου Αθηνών επί υπουργίας Κοντονή.
Η επιχειρούμενη τώρα «μεταρρύθμιση» πραγματοποιείται, δυστυχώς, υπό ακόμη χειρότερους όρους, αφενός μεν λόγω της περαιτέρω πολυδιάσπασης των Πρωτοδικείων Αθηνών και Πειραιώς (οκτώ συνολικά δικαστικοί σχηματισμοί) και αφετέρου καθώς τα δημιουργούμενα έξι περιφερειακά πρωτοδικεία στερούνται βασικών υποδομών και προσωπικού, σε συνδυασμό και με τη μη προώθηση της ψηφιακής δικαιοσύνης σε αυτά, γεγονός που οδήγησε στην ανάγκη ύπαρξης μεταβατικού χρονικού διαστήματος για την υλοποίηση της αναδιάταξη του δικαστικού χάρτη στην Αττική.
Η νέα πραγματικότητα που προωθεί η κυβέρνηση θα δημιουργήσει ιδιαίτερες δυσκολίες έως και αντικειμενική αδυναμία άσκησης του δικηγορικού επαγγέλματος ιδίως στους νέους δικηγόρους και τους δικηγόρους που δεν έχουν τη δυνατότητα απασχόλησης συνεργατών και θα έχει αρνητικές συνέπειες στο σύνολο των εμπλεκομένων στην απονομή της δικαιοσύνης, στους πολίτες και στις τοπικές κοινωνίες.
Οποιαδήποτε μεταβολή του δικαστικού χάρτη στην Αττική προϋποθέτει την προηγούμενη πλήρη ψηφιοποίηση της δικαιοσύνης με την υλοποίηση της «ψηφιακής θυρίδας δίκης», ώστε όλες οι δικονομικές και μη πράξεις (πλην της συζήτησης της υπόθεσης, όπου προβλέπεται προφορικότητα) να μπορούν να πραγματοποιούνται χωρίς την ανάγκη επιτόπιας μετάβασης.
Η δημιουργία περιφερειακών πρωτοδικείων στην Αττική ουδόλως συμβάλλει στην επιτάχυνση της απονομής της δικαιοσύνης. Η ενοποίηση του πρώτου βαθμού δικαιοδοσίας μπορεί να συμβάλει στην επιτάχυνση υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις και γι’ αυτό επί της αρχής είμαστε θετικοί. Υπό τους όρους που προωθείται η συγκεκριμένη αναδιάταξη του δικαστικού χάρτη της χώρας, η μόνη ανάγκη που, τελικά, ικανοποιεί είναι η συμμόρφωση με τις επιταγές του Ταμείου Ανάκαμψης για την εκταμίευση των σχετικών πόρων – οι οποίοι είναι αμφίβολο εάν τελικά κατευθυνθούν στην κάλυψη των ελλείψεων υλικοτεχνικής υποδομής της ελληνικής δικαιοσύνης.
Δημήτρης Αναστασόπουλος, Σύμβουλος στο ΔΣ του ΔΣΑ: «Αρκετά θετικά στοιχεία, αλλά εμφανής η προχειρότητα»
Εν προκειμένω, κατά κοινή παραδοχή τουλάχιστον των μεγαλύτερων παρατάξεων του ΔΣΑ, υπάρχει πράγματι μια ελπίδα ότι κάτι μπορεί να γίνει, «αν και εφόσον». Αν μη τι άλλο υπάρχει συμφωνία των περισσοτέρων μας ότι η ενοποίηση του πρώτου βαθμού δικαιοδοσίας με την αναβάθμιση των δικαστών μπορεί να επιφέρει κάποια θετικά αποτελέσματα, καίτοι ασφαλώς δεν λείπουν οι εύλογες επιφυλάξεις ως προς το ποιοτικό στοιχείο. Σκοπούμενη πάντα η ταχεία απονομή δικαιοσύνης, χωρίς όμως εκπτώσεις από την ποιότητα.
Πράγματι, σε ό,τι αφορά την Αθήνα εμπεριέχει αρκετά θετικά στοιχεία. Ωστόσο, είναι εμφανής ταυτόχρονα και η προχειρότητα του σχεδιασμού επί χάρτου σε ό,τι αφορά το χρονικό διάστημα μετά τη 16/9/2026, οπότε και αναμένεται να εφαρμοστεί στην πράξη ο σχεδιασμός για τα «περιφερειακά» πρωτοδικεία. Αν έχουν εξασφαλιστεί οι αναγκαίες υποδομές, θα εφαρμοστεί. Αν όχι, είτε θα μετατεθεί περαιτέρω είτε θα ακυρωθεί. Η μέχρι σήμερα εμπειρία μας δεν μας αφήνει πολλά περιθώρια αισιοδοξίας. Ωστόσο, από πλευράς δικηγορικού σώματος θα πρέπει να είμαστε συνεχώς σε εγρήγορση, ώστε να συνδιαμορφώσουμε ένα πρακτικά ρεαλιστικό πλαίσιο, ώστε και ταχεία και ποιοτική δικαιοσύνη να αποδίδεται για τον πολίτη αλλά και οι δικηγόροι να ασκούμε το επάγγελμά μας χωρίς εμπόδια και προβλήματα.
Σμαράγδα Σάρδη Πρόεδρος του Συλλόγου Δικαστικών Υπαλλήλων Αθήνας (ΣΔΥΑ): «Συνένωση χωρίς υποδομή θα δημιουργήσει χαοτική κατάσταση»
Η συνένωση δεν βοηθά στην αποτελεσματικότερη και ταχύτερη απονομή της δικαιοσύνης, στην οποία θεωρητικά στοχεύει, καθώς δεν επιλύει βασικά προβλήματα στη λειτουργία της, που αποτελούν τροχοπέδη για οποιαδήποτε βελτίωση, όπως είναι η έλλειψη κτιριακής υποδομής και οι πολλές κενές οργανικές θέσεις δικαστικών υπαλλήλων.
Ειδικότερα στην Αθήνα δεν υπάρχουν ούτε οι απαραίτητες αίθουσες συνεδριάσεων (είναι γνωστό ότι δικαστήρια διακόπτονται και επειδή δεν υπάρχουν ακροατήρια για να συνεχίσουν την επόμενη μέρα οι δίκες συνεχίζονται πολλές εβδομάδες μετά) oύτε χώροι για γραφεία των υπαλλήλων που αναγκάζονται να εργάζονται σε απαράδεκτες συνθήκες, στριμωγμένοι πολλοί μαζί σε μικρά γραφεία, πνιγμένοι σε δικογραφίες που βρίσκονται γύρω τους, κάτι που δυσχεραίνει και την εξυπηρέτηση των δικηγόρων και των πολιτών.
Στα δικαστήρια της Αθήνας οι κενές θέσεις των δικαστικών υπαλλήλων είναι στο 40% των προβλεπόμενων οργανικών κι αυτό δεν θα αλλάξει φυσικά μετά τη συνένωση, όπως διατείνεται το υπουργείο Δικαιοσύνης, όπως δεν θα αλλάξει και η αναλογία των δικαστικών λειτουργών προς τους δικαστικούς υπαλλήλους που είναι 1 προς 0,8 όταν ο μ.ό. στην Ευρωπαϊκή Ενωση είναι 1 προς 3! Η μεγάλη βιασύνη να προχωρήσει η συνένωση χωρίς προηγουμένως να έχουν δημιουργηθεί η απαραίτητη υποδομή αλλά και ο σχεδιασμός που χρειάζεται για τη λειτουργία των υπηρεσιών μετά τις αλλαγές, αν ψηφιστεί το νομοσχέδιο, θα δημιουργήσει από τις 16.9.2024 χαοτική κατάσταση. Δεν γνωρίζει κανείς ποιες υπηρεσίες θα μετακινηθούν από τη Λουκάρεως στην Ευελπίδων και το αντίστροφο.
Πώς θα ενημερωθούν οι διάδικοι για τις αλλαγές; Τι θα γίνει με την καθ’ ύλη αρμοδιότητα αφού υπάρχουν υποθέσεις με όριο τις 20.000 ευρώ (αρμοδιότητας ειρηνοδικείου) που έχουν προσδιοριστεί για δύο με τρία χρόνια μετά; Στα περιφερειακά ειρηνοδικεία οι πρωτοδίκες (πρώην ειρηνοδίκες) θα δικάζουν μέχρι 1.1.2026, που υποτίθεται θα είναι έτοιμα τα κτίρια που θα στεγάσουν τα περιφερειακά πρωτοδικεία, υποθέσεις με όριο τις 20.000 ευρώ, ενώ θα δικάζουν και αντίστοιχες υποθέσεις με όριο τις 250.000 ευρώ (αρμοδιότητας μονομελούς πρωτοδικείου). Πώς θα ενταχθούν αυτά σε ενιαία πινάκια;
Τέλος, το υπουργείο Δικαιοσύνης, παρότι αναγνωρίζεται από όλους η σημαντική προσφορά των δικαστικών υπαλλήλων στην απονομή της δικαιοσύνης και οι ιδιαίτερες συνθήκες εργασίας τους, δεν υλοποιεί τη δέσμευση για την καταβολή του επιδόματος ειδικών συνθηκών και αυτό έχει αποτέλεσμα πολλοί από τους επιτυχόντες στους διαγωνισμούς να μην αποδέχονται ή να παραιτούνται στη συνέχεια.
Από τους 700 υπαλλήλους των διαγωνισμών του ΑΣΕΠ του 2017 περίπου το 50% δεν ήρθε ποτέ στα δικαστήρια ή παραιτήθηκε λίγο μετά τον διορισμό του.
Δείτε επίσης:
«Τρελός» πιλότος παίζει τον ύμνο του Ολυμπιακού με τρομπέτα στο αεροπλάνο και γίνεται viral (Video)
Ασταμάτητοι βομβαρδισμοί στη Γάζα – Δραματικές ώρες για τους αμάχους
Πάμε κι όπου βγει και στο ΕΚΑΒ – Στο έλεος των χορηγών ο στόλος των ασθενοφόρων
