Ο επικεφαλής της δημοτικής_x000D_
παράταξης Πειραιάς για Όλους και καθηγητής Πολεοδομίας, Αστικού Σχεδιασμού και_x000D_
Ιστορίας της Πόλης στη Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών στο ΕΜΠ μιλάει για_x000D_
την επόμενη μέρα του λιμανιού και πώς τα σχέδια της Cosco επηρεάζουν τη ζωή της πόλης
Το σχέδιο κατασκευής του Νότιου Προβλήτα Κρουαζιέρας και οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις από το έργο, η πολιτική του ΟΛΠ, οι ζημίες και τα οφέλη από τα πλάνα της Cosco: αυτά είναι μερικά από τα θέματα που βρέθηκαν στο επίκεντρο της συζήτησής μας με τον επικεφαλής της παράταξης Πειραιάς για Όλους Νίκο Μπελαβίλα.
Σε ποια φάση βρίσκεται το έργο της κατασκευής του Νότιου Προβλήτα Κρουαζιέρας;
Το ΣτΕ έχει διακόψει προσωρινά το έργο δεχόμενο τον υπαρκτό κίνδυνο από τις βυθοκορήσεις στην Πειραϊκή και την ανεξέλεγκτη απόρριψη της λάσπης του βυθού στον Σαρωνικό, μεταξύ Αίγινας και Σαλαμίνας. Έως τα μέσα Ιουλίου αναμένεται νέα απόφαση. Ελπίζουμε να συνεχίσει η αναστολή μέχρι να υποχρεωθεί η Cosco να επιλέξει περιβαλλοντικά σωστούς όρους για τη διαχείριση της λάσπης –τοξικής και μη– του λιμανιού. Αυτός είναι ένας όρος ο οποίος ετέθη και στην απόφαση της Περιφέρειας Αττικής, περιλαμβάνεται επίσης και στο πόρισμα της κοινής διαπαραταξιακής επιτροπής του Δήμου Πειραιά. Ταυτόχρονα έως σήμερα δεν έχει υπάρξει οριστική έγκριση της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Η ΜΠΕ που κατετέθη με πολλά χρόνια καθυστέρηση έγινε δεκτή με 240 παρατηρήσεις (!) και με εννιά πολύ σημαντικούς όρους από την Περιφέρεια. Δεν έχει δε ακόμη υπογραφεί· αδικαιολόγητα.
Γιατί η παράταξη Πειραιάς για Όλους αντιδρά στην επέκταση του λιμανιού του Πειραιά;
Το λιμάνι του Πειραιά επεκτείνεται σε διάφορα μέτωπα, αναπτύσσεται σε άλλα ή εκσυγχρονίζεται. Πρόκειται για έργα προγραμματισμένα από τον παλαιό κρατικό ΟΛΠ, στα οποία συμπλήρωσε κάποια η Cosco αφαιρώντας ταυτόχρονα όλα τα έργα του Αναπτυξιακού Προγράμματος του ΟΛΠ του 2010-11 που είχαν θετικό πολεοδομικό, περιβαλλοντικό ή πολιτιστικό πρόσημο. Παράδειγμα η Πολιτιστική Ακτή και το Διεθνές Μουσείο Εναλίων Αρχαιοτήτων, το οποίο παρότι εντάχθηκε στη σύμβαση παραχώρησης προς την Cosco ως μελλοντική χρήση έχει αφαιρεθεί από τα προγράμματα του ΟΛΠ. Είμαστε απολύτως αρνητικοί σε ό,τι κάνει ζημιά στο περιβάλλον όπως επίσης σε ό,τι στοχεύει στη δημιουργία μιας κλειστής «κινεζικής» πόλης και οικονομίας χωρίς ανταπόδοση στον Πειραιά. Με αυτήν τη διευκρίνιση θεωρούμε ότι τα έργα ναυπηγείων στην αρχαιολογική ζώνη Κυνόσουρας δίπλα στον Τύμβο Σαλαμινομάχων και σε δημόσια έκταση η οποία διασώθηκε από την παραχώρηση το 2016, τα καζάνια καυσίμων στο Πέραμα τα οποία παραμένουν ως έχουν και επεκτείνονται με όλους τους κινδύνους και τη ρύπανση, την υψηλή ηχορύπανση και φωτορύπανση του Ικονίου που ταλαιπωρεί τους κατοίκους, το γιγαντιαίο Logistic το οποίο αντί να γίνει στο Θριάσιο όπως προβλέπεται γίνεται και αυτό μέσα στην πόλη του Κερατσινίου είναι απαράδεκτα. Είναι έργα ή επιπτώσεις από τη λειτουργία του λιμανιού που δεν είναι αποδεκτά.
Στο κεντρικό λιμάνι το γιγαντιαίο Mall αποσύρθηκε, μειώθηκε το ύψος των ξενοδοχείων όπως και ο αριθμός τους και ο Δήμος Πειραιά και η Περιφέρεια απαιτούν ηλεκτροδότηση των ελλιμενισμένων πλοίων από τις προβλήτες και καθαρά καύσιμα για τη μείωση των εκπομπών αερίων ρύπων από τα φουγάρα της ακτοπλοΐας και της κρουαζιέρας. Αυτά τα μετράμε θετικά στο ισοζύγιο. Απαιτούνται επίσης σοβαρές λύσεις στο κυκλοφοριακό το οποίο ήδη επιβαρύνει η λειτουργία του λιμανιού και έργα ανακούφισης, όπως η υπογειοποίηση των γραμμών του ΗΣΑΠ. Πιέζουμε για την επαναδρομολόγηση της κατασκευής του Μουσείου Εναλίων Αρχαιοτήτων στο ιστορικό κτίριο του Σιλό Σιτηρών καταμεσής στο λιμάνι. Εν ολίγοις, όπως σας είπα πιο πάνω, αντιδρούμε σε ό,τι κάνει ζημιά, όχι σε ό,τι κάνει καλό.
Ποιες οικολογικές επιπτώσεις θα επιφέρει η κατασκευή του ΝΠΚ;
Η επέκταση του Νότιου Προβλήτα θα αφήσει ένα βαρύ αρνητικό αποτύπωμα στο τοπίο της Άκρας Αλκίμου και του αρχαιολογικού χώρου του Μνημείου του Θεμιστοκλή, το οποίο αποκρύβεται εντελώς. Δηλαδή στην είσοδο του λιμανιού, τη μεγάλη θαλάσσια πύλη της χώρας. Με την κατάθεση επιτέλους τον περασμένο Νοέμβριο της ΜΠΕ του ΟΛΠ αποκαλύφθηκε ο μεγάλος κίνδυνος από τα τοξικά ιζήματα του βυθού του λιμανιού. Οι προτεινόμενες λύσεις και η μεθοδολογία διαχείρισης από την πλευρά της Cosco είναι στις περισσότερες περιπτώσεις η χειρότερη που θα μπορούσε να υπάρξει. Προτείναμε και εμείς, όπως και το ΕΛΚΕΘΕ, τα ιζήματα αυτά να χρησιμοποιηθούν αδρανοποιημένα για την αποκατάσταση του τοπίου στα λατομεία, στα τραυματισμένα από τον ΟΛΠ ακρωτήρια της Πούντας και της Κυνόσουρας Σαλαμίνας. Αυτό έχει κόστος. Ο ΟΛΠ προτιμάει να καταναλώσει τα δωρεάν χρήματα της ΕΕ χωρίς να βάλει ένα ευρώ για το περιβάλλον. Η επέκταση έρχεται επιπλέον να αυξήσει τόσο τις εκπομπές αέριων ρύπων όσο και την κυκλοφοριακή επιβάρυνση της πόλης. Μιλήσαμε γι’ αυτό πιο πάνω. Το τελευταίο στοιχείο που θέλω να αναφέρω είναι η βιωσιμότητα αυτού του σχεδίου. Η κρουαζιέρα χωρίς έναν ελκυστικό Πειραιά, δίχως υποδομές, με βεβαρυμμένο περιβάλλον δεν θα πετύχει. Θα είναι απλώς ένας τόπος διέλευσης για τουρίστες που θα δουν την Ακρόπολη και θα φύγουν εντός της ημέρας, αφήνοντας πίσω τους όχι ευρώ αλλά ρύπους και απόβλητα. Αυτό δεν το θέλουμε. Το έργο του Νότιου Προβλήτα είναι δυσανάλογα βαρύ για το περιβάλλον. Είναι μονόπλευρα αλλά και με αμφιβολίες κερδοφόρο μόνο για τον ΟΛΠ και για κανέναν άλλον. Γι’ αυτό τον λόγο πιστεύουμε ότι είναι ένα προβληματικό έργο που θα προκαλέσει πολλή ζημιά και θα φέρει ελάχιστα ή μηδενικά οφέλη στον Πειραιά, στο φυσικό και το αστικό περιβάλλον του.
Πιστεύετε δηλαδή ότι η κατασκευή του ΝΠΚ δεν θα ωφελήσει την πόλη σε οικονομικό επίπεδο και δεν θα ενισχύσει το εισόδημα των εμπλεκόμενων στον χώρο του εμπορίου.
Η απόδοση έως τώρα της κρουζιέρας στην πόλη είναι περίπου μηδενική. Ούτε η αναψυχή ούτε το εμπόριο ωφελούνται. Η νέα κατασκευή με τους παρόντες όρους δεν θα φέρει κάτι περισσότερο. Ο σχεδιασμός του Mall που ευτυχώς απετράπη δείχνει τις προθέσεις της Cosco. Θέλει να κρατήσει τα όποια έσοδα εστίασης, αναψυχής, μικροεμπορίου εντός των τειχών, τίποτε να μη βγει προς τα έξω.
Παρά ταύτα, θεωρείτε ότι η έναρξη λειτουργίας του ΝΠΚ θα ενισχύσει το τουριστικό ρεύμα προς τον Πειραιά;
Θα πρέπει πρώτα να έρθουν τουρίστες και αν έρθουν, αυτοί να μείνουν στην πόλη. Οι έως τώρα σχεδιασμοί όχι μόνο δεν τείνουν σε κάτι τέτοιο, αλλά αναιρούν κινήσεις που έγιναν στην προηγούμενη φάση προς αυτή την κατεύθυνση. Όπως τα έργα της μεγάλης παραδοσιακής αγοράς και της νέας Ιπποδάμειας Αγορά που καρκινοβατούν ή εγκαταλείπονται.
Ποια είναι η θέση του Δήμου Πειραιά –της πλειοψηφούσας παράταξης όπως και των υπόλοιπων παρατάξεων– αλλά και των κοινωνικών φορέων της πόλης απέναντι στο ενδεχόμενο κατασκευής του ΝΠΚ;
Η πλειοψηφία Μώραλη έχει ταχθεί υπέρ του έργου, ελπίζοντας ότι θα λειτουργήσει αναπτυξιακά. Όμως τους τελευταίους μήνες υπήρξε σαφής τοποθέτηση για την ελαχιστοποίηση των αρνητικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Η δημοτική μας παράταξη, ο Πειραιάς για Όλους, συνέβαλε καταλυτικά στη δημιουργία αυτού του διαπαραταξιακού μετώπου με όλη την αντιπολίτευση και τη συμπολίτευση. Δεν έχουμε κανένα κόμπλεξ να συνεργαστούμε αν είναι για καλό. Οι εμπορικοί φορείς δυστυχώς είναι άκριτα θετικοί στο έργο, ελπίζοντας στην έξοδο από την κρίση που μαστίζει τον Πειραιά. Όμως τούτο θυμίζει τη λαϊκή ρήση για τον πνιγμένο που πιάνεται από τα μαλλιά του. Εδώ χρειάζεται σωσίβιο διάσωσης και στην περίπτωσή μας το σωσίβιο δεν το δίνει η Cosco. Δόθηκε με 150 εκατομμύρια ευρώ από την προηγούμενη κυβέρνηση και την προηγούμενη περιφερειακή αρχή για τον Πειραιά, για το κέντρο, την εμπορική ζώνη, τις γειτονιές. Αυτά τα έργα κινδυνεύουν σήμερα να μην υλοποιηθούν. Σοβαρές επιφυλάξεις έχει διατυπώσει ο Δικηγορικός Σύλλογος Πειραιά και πρόσφατα πήρε θέση εναντίον του έργου το Εργατικό Κέντρο Πειραιά.
Ποιες είναι οι επόμενες δράσεις που προγραμματίζει ο Πειραιάς για Όλους σε σχέση τόσο με το ΝΠΚ όσο και με τα υπόλοιπα έργα που προβλέπονται στο master plan της Cosco;
Παρακολουθούμε την εξέλιξη βήμα βήμα παρεμβαίνοντας αποτελεσματικά, όπως φαίνεται, στην ΕΣΑΛ, την αρχαιολογική υπηρεσία, στον Συνήγορο του Πολίτη, σε όλα τα επίπεδα της αυτοδιοίκησης, στα υπουργεία και στους επιστημονικούς φορείς. Αναμένουμε την απόφαση του ΣτΕ τον Ιούλιο και συνεχίζουμε με όποιες θεσμικές, επιστημονικές και πολιτικές κινήσεις χρειαστεί. Η δουλειά που κάνουμε αυτήν τη στιγμή, αφού ολοκληρώσαμε συστηματικά την τεκμηρίωση του περιβαλλοντικού κινδύνου, είναι η παρουσίαση στην πόλη για πρώτη φορά των πραγματικών οικονομικών δεδομένων της κρουαζιέρας – τι αληθινά αφήνει σε πραγματικό χρήμα και τι πιθανόν θα αφήνει στο μέλλον. Τα συμπεράσματα δεν είναι καθόλου αισιόδοξα.
