Νίκος Κουραχάνης: Βλαβερός και ακίνδυνος συνωστισμός

Το Docville απευθύνθηκε στον μεταδιδακτορικό ερευνητή στο Πάντειο Πανεπιστήμιο για να καταγράψει την άποψή του σχετικά με την επιλεκτική προσέγγιση της κυβέρνησης στο θέμα των συναθροίσεων στον δημόσιο χώρο

Ο τρόπος διαχείρισης της πανδηµίας έθεσε από την πρώτη στιγµή στο επίκεντρο την ατοµική ευθύνη των πολιτών αντί των ευθυνών της πολιτείας για την τόνωση του εθνικού συστήµατος υγείας. Επρόκειτο για πολιτική επιλογή που έδειχνε προτίµηση στον περιορισµό των ατοµικών ελευθεριών αντί στην ενίσχυση των κοινωνικών δικαιωµάτων. Τα δηκτικά σχόλια ανώτατου κρατικού αξιωµατούχου εν είδει χωροφύλακα επιχειρούσαν συστηµατικά τη µεταφορά της ευθύνης για την εξάπλωση της πανδηµίας σε όσους νοσήσουν και όχι στο γεγονός ότι ένα οργανωµένο κράτος δικαίου αδιαφορεί προκλητικά για την ανάπτυξη προληπτικών πολιτικών υγείας για τον πληθυσµό του. Αυτή η πολιτική επιλογή αυτονόητα εξυπηρετεί πολιτικές καταστολής, στις οποίες άλλωστε έχει αδυναµία η παρούσα κυβέρνηση. Τα πρόστιµα σε αστέγους ή οι συλλήψεις προσφύγων επειδή δεν βρίσκονται στο σπίτι που δεν έχουν αποτέλεσαν χαρακτηριστικά παραδείγµατα το προηγούµενο διάστηµα.

Οι κυβερνητικές αρχές έχουν δείξει επιλεκτική προσέγγιση για τις «συναθροίσεις». Πλησίον του Μεγάρου Μαξίµου ή στα εγκαίνια της πλατείας Οµονοίας υπήρξε αξιοσηµείωτος σεβασµός των αστυνοµικών αρχών απέναντι στον δηµόσιο χώρο. Το πρόβληµα γεννάται όταν ο δηµόσιος χώρος δεν «γλείφει» την κυβέρνηση. Πέρα από όσα αναφέραµε παραπάνω για τις ανεπάρκειες του κράτους, είναι προβληµατικός ο υπερσυνωστισµός των πολιτών στις πλατείες. Η δηµιουργία συνωστισµού στους δηµόσιους χώρους δεν είναι πολιτική αντίσταση στη χωροφυλακή της κυβέρνησης. Πρέπει συνειδητά να τηρήσουµε τους στοιχειώδεις κανόνες αυτοπροστασίας στον καιρό της πανδηµίας. Ωστόσο για να είναι κάτι τέτοιο αποτελεσµατικό η κοινωνία µας έχει ανάγκη από εκπαίδευση. Χρειάζεται συµβουλές από έµπειρους επαγγελµατίες υγείας, όχι ακριβοπληρωµένα σεξιστικά σποτάκια. Ο κρατικός µηχανισµός επέλεξε να κουνήσει αυστηρά το δάχτυλο αντί να νουθετήσει, ενώ γνωρίζει ότι ο βασιλιάς είναι γυµνός.

Προχθές το βράδυ περπατώντας στην Ερµού είδα µια αστυνοµική περίπολο να διατάζει έναν άστεγο να φύγει από τον πεζόδροµο και να πάει µε το χαρτόκουτό του να κοιµηθεί σε κάποιον παρακείµενο δρόµο. Είναι προφανές ότι ο αστικός εξευγενισµός έχει αλλεργία προς τις ευάλωτες κοινωνικά οµάδες γιατί του χαλάνε το ντεκόρ. Αυτό είναι γενική παραδοχή στην επιστηµονική βιβλιογραφία. Μπορούµε άλλωστε ανάµεσα στα πολλά παραδείγµατα να θυµηθούµε την εκκένωση της κατάληψης Ματρόζου στο Κουκάκι, την πιο τουριστικοποιηµένη περιοχή της Αθήνας, ή την προχθεσινή εν µέσω πανδηµίας στη Θεµιστοκλέους 58 στα Εξάρχεια. Μια κοινότητα που βρίσκεται σε ένα διαρκές εγχείρηµα τουριστικοποίησης. Οι µόνοι που µπορούν να απαντήσουν στο ερώτηµα αν γίνεται οι πόλεις να αποκοπούν εντελώς από τους κατοίκους τους είναι οι ίδιοι οι κάτοικοι.