Με τίτλο «Δώρα, Gadgets και Ελλάδα: Μέσα σε μια καμπάνια λόμπι της Huawei» οι New York Times παρουσιάζουν ένα μεγάλο ρεπορτάζ για μια υπόθεση που καίει την κυβέρνηση Μητσοτάκη.
Πρόκειται, όπως γράφει για εσωτερικά μηνύματα που διέρρευσαν και περιγράφουν λεπτομερώς τις προσπάθειες του κινεζικού τεχνολογικού γίγαντα να φλερτάρει με Έλληνες αξιωματούχους και να καταπολεμήσει μια αμερικανική προσπάθεια εναντίον της τεχνολογίας του.
Η υπόθεση που αφορά τον Αδωνη Γεωργιάδη και γενικότερα τις σχέσεις της κυβέρνησης με την κινεζική εταιρεία που έχει μπει στο στόχαστρο των ΗΠΑ ξεκινάει τον Νοέμβριο του 2020 όταν «στελέχη της Huawei, του κινεζικού κατασκευαστή τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού, αντάλλαξαν μηνύματα σχετικά με τη συνάντηση με έναν «φίλο» και έναν «σύμβουλο» στην Ελλάδα».
Οι επαφές που ήθελαν οι Κινέζοι αφορούσαν «κυβερνητικές συμβάσεις και τα έργα πρώτης προτεραιότητας» στα οποία η εταιρεία μπορούσε να κάνει στη χώρα.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ «οι διευθυντές της Huawei συζήτησαν να δώσουν στους συμβούλους ένα smartphone Huawei Mate XS, το έξυπνο ρολόι GT 2 της εταιρείας και κρασί, σύμφωνα με εσωτερικά μηνύματα κειμένου και άλλα έγγραφα που εξετάστηκαν από τους New York Times», προφανώς για να θερμάνουν τις σχέσεις.
Στα χέρια των New York Times βρέθηκαν περισσότερα από 120 μηνύματα και περιλήψεις εσωτερικών επικοινωνιών της Huawei, μέσω ενός ατόμου «που εργάζεται για μια ευρωπαϊκή κυβέρνηση που ερεύνησε την εταιρεία».
«Το υλικό, το οποίο προσδιόρισε τις επαφές ως κυβερνητικούς αξιωματούχους, προσφέρει μια σπάνια ματιά στο πώς η Huawei προσπάθησε να καλλιεργήσει σχέσεις με υψηλόβαθμους στην Ελλάδα, μια μικρή αλλά σημαντική χώρα για την εταιρεία, και ώθησε τα όρια των ελληνικών κανόνων που περιορίζουν τα δώρα σε δημόσιους υπαλλήλους και υπουργούς», γράφουν οι NYT.
Στις επικοινωνίες τους, γράφουν οι NYT, «οι υπάλληλοι της Huawei συζήτησαν την παροχή gadgets σε ανώτερο υπουργό της ελληνικής κυβέρνησης και τον γιο του, την παροχή συσκευών σε αξιωματούχους της αστυνομίας και της μετανάστευσης και την οργάνωση μεταφορών για τις ελληνικές ρυθμιστικές αρχές κατά τη διάρκεια συνεδρίου του κλάδου στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα το 2021».
Τα μηνύματα δεν ανέφεραν εάν τα δώρα παραδόθηκαν τελικά ή εάν υπογράφηκαν συμφωνίες για έργα προτεραιότητας.
Η Huawei, βρίσκεται στη μέση ενός τεχνολογικού Ψυχρού Πολέμου μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας, για περισσότερα από πέντε χρόνια λόγω φόβων ότι το Πεκίνο μπορεί να χρησιμοποιήσει την τεχνολογία της για κατασκοπεία ή σαμποτάζ. Η εταιρεία αρνείται τις κατηγορίες.
Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν ασκήσει επιθετική πίεση στους συμμάχους τους για την απαγόρευση του εξοπλισμού της Huawei στην Ευρώπη, τη μεγαλύτερη αγορά της εταιρείας εκτός Κίνας.
Η Ελλάδα είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα της μερικής επιτυχίας της αμερικανικής εκστρατείας. Δεν έχει απαγορεύσει εντελώς τα προϊόντα της Huawei και η εταιρεία έχει αγωνιστεί για να διατηρήσει την παρουσία της στη χώρα.
Ο Παύλος Μαρινάκης, εκπρόσωπος της ελληνικής κυβέρνησης, δήλωσε στους ΝΥΤ ότι η τεχνολογία της Huawei είχε περιορισμένη παρουσία στα νέα τηλεπικοινωνιακά δίκτυα της χώρας.
«Δεν υπήρξε ποτέ, απολύτως, οποιαδήποτε άμεση ή έμμεση επιρροή από την εν λόγω εταιρεία στις κυβερνητικές πολιτικές αποφάσεις, συμφωνίες ή / και συμβάσεις», ανέφερε σε ένα email.
Για τους Νew York Times «η Ελλάδα υπήρξε ένα αίνιγμα. Έχει υπερασπιστεί αξιόπιστα τα συμφέροντα του Πεκίνου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ιδιαίτερα μετά την παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008, όταν η Κίνα παρείχε οικονομική βοήθεια για έργα όπως το λιμάνι του Πειραιά, το οποίο κατέχει τώρα μια κινεζική κρατική εταιρεία. Πιο πρόσφατα, όμως, η Ελλάδα έχει επαναπροσανατολιστεί περισσότερο προς τη Δύση».
«Η χώρα έχει επίσης υιοθετήσει μια αντιφατική στάση απέναντι στην Huawei. Δεν έχει απαγορεύσει τα προϊόντα της εταιρείας, αλλά η κυβέρνηση και οι επιχειρήσεις στη χώρα προσπάθησαν να αποστασιοποιηθούν από την κινεζική εταιρεία», συμπληρώνουν.
Περιγράφουν ότι «ι τρεις μεγαλύτεροι πάροχοι ασύρματων δικτύων της Ελλάδας έχουν στραφεί περισσότερο στους ανταγωνιστές της Huawei, την Ericsson και τη Nokia, για την κατασκευή νέων δικτύων 5G».
Ωστόσο, «οι πωλήσεις της Huawei στην Ελλάδα αυξήθηκαν κατά 56% πέρυσι στα 258 εκατομμύρια ευρώ (273 εκατομμύρια δολάρια), σύμφωνα με τα ελληνικά επίσημα έγγραφα. Η εταιρεία παρείχε τεχνολογία για την ΕΡΤ, τον κρατικό τηλεοπτικό και ραδιοφωνικό σταθμό, καθώς και τη δημόσια υπηρεσία υγείας και το λιμάνι του Πειραιά».
Καθώς ο έλεγχος της Huawei αυξήθηκε, η εταιρεία βρισκόταν σε άμυνα, σύμφωνα με τα μηνύματα που έλαβαν οι The Times.
Εύα Καϊλή και Μαρία Σπυράκη
Το 2020, σύμφωνα με τους NYT «στελέχη εταιρειών στην Ελλάδα συζήτησαν μια επιστολή που κυκλοφόρησε από μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που ζητούσε την απαγόρευση των προϊόντων της Huawei. Ο Jacky Chen, ανώτερο στέλεχος στην περιοχή, ζήτησε από τον Θ. Ταμβακίδη, διευθυντή στην Ελλάδα, να μιλήσει με την Εύα Καϊλή και τη Μαρία Σπυράκη, δύο Έλληνες βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου».
Στο ρεπορτάζ αναφέρεται συγκεκριμένος διάλογος μεταξύ των δύο ανδρών:
«”Ζητήστε υποστήριξη”, ανέφερε ο κ. Τσεν σε μήνυμά του. “Μην κάνετε την Huawei πρόβλημα σε επίπεδο ΕΕ, αν είναι δυνατόν.”
Ο κ. Ταμβακίδης απάντησε: Νομίζω ότι μπορώ ακόμα να την πείσω, αναφερόμενος στην κ. Καϊλή και περιγράφοντάς την ως φίλη που γνώριζε χρόνια».
Ομως «δεν είναι σαφές εάν η Huawei μίλησε με τους δύο υπεύθυνους χάραξης πολιτικής» αναφέρουν οι NYT.
Η Καϊλή συνελήφθη πέρυσι στο πλαίσιο σκανδάλου διαφθοράς, κατηγορούμενη ότι δέχτηκε δωροδοκίες από το Κατάρ. Η ίδια έχει αρνηθεί ότι διέπραξε κάποιο αδίκημα.
O κ. Ταμβακίδης δήλωσε ότι η Huawei προσπαθεί συνεχώς «να πείσει τους ανθρώπους ότι δεν είμαστε απειλή για την κοινωνία, ότι δεν είμαστε δημόσια απειλή».
Η κ. Καϊλή και η κ. Σπυράκη δεν απάντησαν σε αιτήματα των ΝΥΤ για σχολιασμό.
«Τον Ιούλιο του 2021, ο κ. Ταμβακίδης έσπευσε να βρει μια συσκευή αντικατάστασης για έναν ανώνυμο υπάλληλο μετανάστευσης που είχε επικοινωνήσει μαζί του για μια σπασμένη οθόνη σε ένα Mate X, ένα αναδιπλούμενο smartphone που πωλούνταν για περισσότερα από 2.000 ευρώ. Η Huawei του το είχε δώσει ως «δώρο», σύμφωνα με τα μηνύματα», γράφουν οι NYT.
Σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία, είναι παράνομο για τους ανθρώπους στον ιδιωτικό τομέα να προσφέρουν δώρα σε κυβερνητικούς αξιωματούχους με αντάλλαγμα χάρες.
«Οι υπουργοί της κυβέρνησης, οι βουλευτές και οι δημόσιοι υπάλληλοι δεν μπορούν επίσης να δεχτούν δώρα που θα μπορούσαν να θεωρηθούν ότι συνδέονται με τις επίσημες ευθύνες τους» επισημαίνουν οι NYT, επικαλούμενοι τον Στέφανο Λουκόπουλος, διευθυντή του Vouliwatch.
«Οι υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι μπορούν να δεχτούν ορισμένα τελετουργικά δώρα αξίας μικρότερης των 200 ευρώ, αλλά τα ακριβότερα αντικείμενα πρέπει να παραδοθούν στην κυβέρνηση. Η δήλωση δώρων είναι υποχρεωτική για τους Έλληνες υπουργούς βάσει νόμου του 2021, αλλά το μητρώο δεν έχει δημοσιοποιηθεί», δήλωσε ο κ. Λουκόπουλος.